2025 The Associated Press. All

Συνεχίστηκαν και χτες οι διαμαρτυρίες αλλά και αποκλεισμοί κεντρικών οδικών αρτηριών στη Σερβία

Πάντως, χτες αργά το βράδυ, ο Σέρβος Πρόεδρος ανακοίνωσε ότι προχωρά σε έναν «πολύ επείγοντα ανασχηματισμό» και ότι θα αλλάξουν πάνω από τα μισά μέλη του υπουργικού συμβουλίου.

Είχε προηγηθεί, το Σάββατο, η εκτίμησή του ότι «ο λαός μας γνωρίζει πότε είναι καιρός να ξεσηκωθεί και να υποστηρίξει εκείνους για τους οποίους μπορούν να ειπωθούν πολλά δυσάρεστα πράγματα, αλλά τουλάχιστον υπερασπίστηκαν και αγωνίστηκαν για τη Σερβία», εν μέσω κλιμακούμενων ενδοαστικών διεργασιών για τις προτεραιότητες και τις συμμαχίες της εγχώριας αστικής τάξης. Συμπλήρωσε, δε, αναφερόμενος στην αντιπολίτευση ότι «μας κάνουν κήρυγμα» και «χρησιμοποιούν παιδιά για να επιστρέψουν στην εξουσία» (επειδή στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις των τελευταίων μηνών πρωτοστατούν φοιτητικές και άλλες νεολαιίστικες οργανώσεις), ενώ, όπως είπε, η κυβέρνηση «θέλει ειρήνη και σταθερότητα, όχι θυμό που προέρχεται από τον δρόμο»...

Την ίδια στιγμή, με φόντο την όξυνση της γεωπολιτικής αναμέτρησης για την επιρροή αντίπαλων ιμπεριαλιστικών κέντρων σε όλα τα Δυτικά Βαλκάνια, ο Βούτσιτς επέμεινε ότι δεν θα επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία ή «σε οποιονδήποτε άλλον φίλο» αλλά και ότι θα διατηρήσει «φιλικές και αδελφικές σχέσεις» με Μόσχα και Πεκίνο. Ανήγγειλε δε επικοινωνία που θα επιδιώξει σύντομα με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν, προκειμένου να «βρεθεί λύση» σχετικά με τις κυρώσεις των ΗΠΑ στη βιομηχανία πετρελαίου της Σερβίας, καταλήγοντας ότι «η δύναμη της Σερβίας έγκειται στην ανεξαρτησία της. Στην προστασία των ριζών μας, αλλά και στο μέλλον μας».

Στη συγκέντρωση παραβρέθηκαν και στελέχη άλλων κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού, όπως ο Ιβιτσα Ντάσιτς, υπουργός Εσωτερικών και επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος Σερβίας, που μεταξύ άλλων σημείωσε: «Δεν πρέπει να επιτρέψουμε στον εχθρό να μας διαιρέσει. Δεν θέλουμε εμφύλιο πόλεμο, θέλουμε ειρήνη και ανάπτυξη».

Στο μεταξύ, νέες μεγάλες αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες οργανώθηκαν και χτες στο Βελιγράδι, με πρωτοβουλία καταρχάς των φοιτητικών οργανώσεων, στα δύο μεγάλα πανεπιστήμια της πόλης.

Μεταξύ άλλων έγιναν αποκλεισμοί κεντρικών οδικών κόμβων, με εκκλήσεις αυτοί να διαρκέσουν τουλάχιστον ένα 24ωρο.

Είχαν προηγηθεί μαζικές διαδηλώσεις την περασμένη Παρασκευή, όπως γίνεται σχεδόν κάθε βδομάδα, μετά την πολύνεκρη κατάρρευση της οροφής στον σιδηροδρομικό σταθμό της Νις (τον Νοέμβρη), που στάθηκε σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της λαϊκής οργής, ενάντια στο σύνολο της αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης.

Σημειωτέον, σύμφωνα με σχετικά ρεπορτάζ, την Παρασκευή μία κοπέλα τραυματίστηκε όταν όχημα έπεσε πάνω σε ομάδα φοιτητών που διαδήλωνε σε προάστιο του Βελιγραδίου. Η νεαρή γυναίκα εισήχθη για νοσηλεία ενώ το υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε πως υπό κράτηση τέθηκε μία 25χρονη που οδηγούσε το όχημα, με την κατηγορία της «απόπειρας δολοφονίας».

Με φόντο την όξυνση του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού για γεωπολιτική επιρροή (και) σε όλη την Ανατολική Ευρώπη, νέες αντικυβερνητικές μαζικές διαδηλώσεις έγιναν στη Σλοβακία, στην πρωτεύουσα Μπρατισλάβα και σε άλλες 20 πόλεις.

Οι συμμετέχοντες διαδήλωσαν ενάντια στην κυβέρνηση με συνθήματα όπως «Φτάνει πια με τον Φίτσο» και «Είμαστε Ευρώπη».

Από τη μεριά του, ο πρωθυπουργός, Ρ. Φίτσο, που επιμένει σε καταγγελίες μέχρι και για «ομάδες ειδικών» από το εξωτερικό που δρουν στη χώρα με στόχο την ανατροπή της κυβέρνησής του, επέμεινε με συνέντευξή του ότι «η κυβέρνηση μπορεί να αλλάξει μόνο με εκλογές». Στο μεταξύ, η οργάνωση Mier Ukrajine («Ειρήνη στην Ουκρανία») σχεδιάζει και νέες διαμαρτυρίες, στις 7 Φλεβάρη.

Ο Αλεξάντρ Λουκασένκο εξελέγη για έβδομη πενταετή θητεία στην προεδρία της Λευκορωσίας, λαμβάνοντας σχεδόν το 87% των ψήφων, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα που ανακοίνωσε η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή της χώρας μετά τις εκλογές της Κυριακής. Η συμμετοχή ανήλθε στο 81,5%, ενώ τα τελικά αποτελέσματα θα ανακοινωθούν στις 3 Φλεβάρη. Στις προεδρικές εκλογές του 2020 ο Λουκασένκο κέρδισε το 80,10% των ψήφων.

Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, ο πρόεδρος του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος συγκέντρωσε το 2,02% των ψήφων, η επιχειρηματίας Aννα Κανόπατσκγια το 1,86%, ο υποψήφιος του ΚΚ Λευκορωσίας το 3,21% και ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Εργασίας και Δικαιοσύνης το 1,74% των ψήφων. Ενα 3,6% των ψηφοφόρων καταψήφισε όλους τους υποψηφίους.

Οι προεδρικές εκλογές της Κυριακής διεξήχθησαν εν μέσω οξυμένης γεωπολιτικής αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ και την ΕΕ, ενώ στο διάστημα που μεσολάβησε από τις εκλογές του 2020 προχώρησε η καπιταλιστική ολοκλήρωση, η σύνδεση σε οικονομία και «άμυνα» μέσω του Ενωσιακού Κράτους Ρωσίας - Λευκορωσίας.

Η «φιλοδυτική» αυτοεξόριστη αντιπολίτευση χαρακτήρισε τις εκλογές «φάρσα», ενώ ΗΠΑ και ΕΕ είχαν δηλώσει εκ των προτέρων ότι οι εκλογές «δεν θα μπορούσαν να είναι ελεύθερες και δίκαιες», αφού τα «ανεξάρτητα» ΜΜΕ απαγορεύονται και όλα τα κορυφαία στελέχη της αντιπολίτευσης «έχουν φυλακιστεί ή αναγκάστηκαν να διαφύγουν στο εξωτερικό».

Κυρώσεις εναντίον αξιωματούχων και αμυντικών εταιρειών της Λευκορωσίας επέβαλε χθες το Ηνωμένο Βασίλειο, λίγο μετά την κοινή καταδίκη των προεδρικών εκλογών από το Λονδίνο, τις Βρυξέλλες, την Αυστραλία, τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία.

«Ο λαός της Λευκορωσίας δεν είχε επιλογή. Είναι μια πικρή μέρα για όσους αποζητούν την ελευθερία και τη δημοκρατία», σχολίασε η Γερμανίδα ΥΠΕΞ Αναλένα Μπέρμποκ.

Οταν ρωτήθηκε για τη φυλάκιση των αντιπάλων του, ο Λουκασένκο δήλωσε την Κυριακή, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ότι επέλεξαν μόνοι τους την τύχη τους, ενώ σημείωσε ότι «δεν δίνει δεκάρα» αν η «Δύση» αναγνωρίσει το αποτέλεσμα των εκλογών.

Η ηγέτιδα της αντιπολίτευσης Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια έχει αυτοεξοριστεί στη Λιθουανία από τις προηγούμενες εκλογές του 2020 και υποστηρίζεται από την ΕΕ και τις ΗΠΑ, οι οποίες δεν θεωρούν τον Λουκασένκο νόμιμο ηγέτη της Λευκορωσίας, με τη δικαιολογία της βίαιης καταστολής των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων του 2020.

Διαδηλώσεις εναντίον του Λουκασένκο πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή στη Βαρσοβία και σε άλλες πόλεις της Ανατολικής Ευρώπης.

Η «οργάνωση προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», «Viasna», που έχει τεθεί εκτός νόμου στη Λευκορωσία, ως «εξτρεμιστική», ισχυρίζεται ότι περίπου 1.250 πολιτικοί κρατούμενοι εξακολουθούν να βρίσκονται στις φυλακές της χώρας, παρά το γεγονός ότι ο Λουκασένκο έδωσε χάρη σε περισσότερους από 250 τον προηγούμενο χρόνο, για ανθρωπιστικούς λόγους, όπως εξήγησε.

Εξάλλου, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε ότι η Λευκορωσία «μόλις απελευθέρωσε μονομερώς μια αθώα Αμερικανίδα», την οποία κατονόμασε ως την Αναστάσια Νούφερ, χωρίς ωστόσο να αναφέρει άλλες λεπτομέρειες.

Ο Λουκασένκο, απαντώντας σε σχετική ερώτηση από το Γαλλικό Πρακτορείο, είπε ότι δεν μετανιώνει που επέτρεψε να χρησιμοποιηθεί το έδαφος της χώρας του ως βάση οπισθοφυλακής για τις ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις κατά την εισβολή τους στην Ουκρανία τον Φλεβάρη του 2022.

Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν συνεχάρη χθες τον Λευκορώσο ομόλογό του, χαιρετίζοντας «το πολιτικό του κύρος».