Copyright 2022 The Associated

Από τη χτεσινή σύνοδο του Συμβουλίου Ενέργειας ΗΠΑ - ΕΕ στην Ουάσιγκτον

Η χτεσινή ήταν η 9η Σύνοδος του Συμβουλίου και η πρώτη μετά από 4 χρόνια, με τον Ζ. Μπορέλ να επισημαίνει ότι «δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρη», αποτελώντας «μια καλή ευκαιρία για να αντιμετωπίσουμε τις τρέχουσες συνθήκες των απειλών που θέτει η Ρωσία στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης».

Μιλώντας για την όξυνση της αντιπαράθεσης με τη Μόσχα, η οποία βρέθηκε αναπόφευκτα στο επίκεντρο της συνάντησης, ο Μπορέλ ανέφερε ότι «τα ενεργειακά ζητήματαείναι κεντρικά σε αυτήν την κρίση, επειδή η Ρωσία δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει τις σημαντικές ενεργειακές της προμήθειες στην Ευρώπη ως μοχλό για γεωπολιτικό κέρδος».

Ο ίδιος, εξάλλου, αρθρογραφώντας στο προσωπικό του blog πριν μεταβεί στις ΗΠΑ, είχε υπενθυμίσει ότι «πάνω από το 40% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ προέρχεται από τη Ρωσία».

Σε ένα τέτοιο φόντο, επισημαίνοντας χτες από την Ουάσιγκτον πως οι τιμές του φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι 6 έως 10 φορές υψηλότερες από ό,τι πριν από έναν χρόνο, γεγονός που έχει «σημαντικό αντίκτυπο στους καταναλωτές και στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας», ο Μπορέλ τόνισε ότι «αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η άμεση προτεραιότητά μας είναι να διαφοροποιήσουμε τις πηγές Ενέργειας, ιδίως τις ροές φυσικού αερίου, ώστε να αποφευχθεί η διακοπή του εφοδιασμού από τον κύριο προμηθευτή μας, που είναι η Ρωσία».

Το θέμα της αναζήτησης τρόπων «διαφοροποίησης των πηγών Ενέργειας» της Ευρώπης, μπροστά στο ενδεχόμενο παραπέρα κλιμάκωσης της αντιπαράθεσης με τη Ρωσία, βρίσκεται εξάλλου το τελευταίο διάστημα στο επίκεντρο σειράς παρεμβάσεων των ΗΠΑ, όπως έγινε π.χ. και στη συνάντηση του Αμερικανού Προέδρου με τον εμίρη του Κατάρ την περασμένη βδομάδα.

«Είμαστε σε συζητήσεις με χώρες και μεγάλους παραγωγούς σε όλο τον κόσμο για την αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου», για τη «στήριξη του ενεργειακού εφοδιασμού σε όλη την Ευρώπη», ανέφερε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν.

Ο ίδιος χαρακτήρισε το Συμβούλιο Ενέργειας ΗΠΑ - ΕΕ βασικό μηχανισμό για την «ενδυνάμωση της αμοιβαίας ενισχυόμενης στρατηγικής εταιρικής σχέσης» των δύο πλευρών, που «αντιμετωπίζει ακόμα ευρύτερα τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε όλοι, από τον τερματισμό της πανδημίας μέχρι την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την ενεργοποίηση για τις απειλές κατά της δημοκρατίας».

Παράλληλα, μιλώντας συνολικότερα για την «αυξανόμενα φιλόδοξη εταιρική σχέση» ΗΠΑ - ΕΕ, έσπευσε να αναφερθεί και στην «έναρξη ενός νέου διαλόγου για την ασφάλεια και την άμυνα που θα διεξαχθεί λίγο αργότερα φέτος».

Η δε επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ χαρακτήρισε τα σχέδια των δύο πλευρών για τις «πράσινες» μπίζνες» «το μεγαλύτερο πλάνο για την ειρήνη που υπήρξε ποτέ για να οικοδομήσουμε την ενεργειακή μας ανεξαρτησία», με την «καθαρή Ενέργεια».

Αντίστοιχα και ο Μπορέλ στο άρθρο του ανέφερε ότι «η ενεργειακή μετάβαση θα συνεχίσει να αλλάζει τις γεωπολιτικές ισορροπίες, μετατοπίζοντας την ισχύ από όσους ελέγχουν τα ορυκτά καύσιμα σε όσους αναπτύσσουν τεχνολογίες καθαρής Ενέργειας».

Μπορέλ και Μπλίνκεν αναμενόταν χτες να έχουν και διμερή συνάντηση, εξετάζοντας «επείγοντα ζητήματα της διεθνούς ατζέντας», με στόχο «να επιβεβαιώσουν εκ νέου την ισχύ της διατλαντικής εταιρικής σχέσης σε μια κρίσιμη στιγμή για την παγκόσμια διπλωματία».

Σήμερα αναμένεται να ξαναρχίσουν στη Βιέννη οι διαπραγματεύσεις με στόχο τη διατήρηση της διεθνούς συμφωνίας του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, μετά τη διακοπή τους στις 28/1.

Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το Ιράν, Ρ. Μάλεϊ, επιστρέφοντας στη Βιέννη εκτίμησε πως είναι ακόμη δυνατή η αναβίωση της συμφωνίας (οι ΗΠΑ αποχώρησαν μονομερώς το 2018, επί προεδρίας Τραμπ).

Την περασμένη Παρασκευή, οι ΗΠΑ, σε μία «συμβολική» κίνηση για την αναθέρμανση των διαπραγματεύσεων, αποφάσισαν να επαναφέρουν τις εξαιρέσεις σε κυρώσεις που είχαν επιβάλει στο Ιράν, επιτρέποντας τη διεθνή συνεργασία μαζί του σε σχέδια που αποσκοπούν να καταστήσουν δυσκολότερο να χρησιμοποιηθούν οι πυρηνικές του εγκαταστάσεις για την ανάπτυξη όπλων.

Η εξέλιξη σχολιάστηκε από τον Ιρανό ΥΠΕΞ, Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν ως «καλή αλλά ανεπαρκής», ενώ ο εκπρόσωπος του υπουργείου είχε νωρίτερα επισημάνει ότι «το θέμα της άρσης των κυρώσεων και το να ωφεληθεί το Ιράν από αυτό αποτελεί την "κόκκινη γραμμή" του Ιράν στις συνομιλίες». Ο ίδιος σχολίασε ότι «η Ουάσιγκτον έχει αποφασίσει να κάνει ένα βήμα το οποίο δεν έχει επίδραση στην οικονομική κατάσταση του Ιράν», προσθέτοντας ότι μια υπεύθυνη αμερικανική κυβέρνηση θα πρέπει να επιστρέψει στη συμφωνία και να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της.

Το θέμα του νέου γύρου διαπραγμάτευσης στη Βιέννη συζητήθηκε την Κυριακή ανάμεσα στον Αμερικανό Πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Ν. Μπένετ. Υπενθυμίζεται ότι το Ισραήλ τοποθετείται σταθερά εναντίον της αναβίωσης της διεθνούς συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Οπως ανακοινώθηκε, Μπάιντεν και Μπένετ αναφέρθηκαν επίσης στην ασφάλεια στη Μέση Ανατολή και ειδικά στην «απειλή» που εγείρουν «το Ιράν και οι σύμμαχοί του», ενώ συζητήθηκαν και οι ανακοινώσεις των ΗΠΑ για την εξόντωση του αρχηγού του «Ισλαμικού Κράτους», Αμπού Ιμραχίμ αλ-Κουράισι την περασμένη Πέμπτη στο Ιντλίμπ της Συρίας.

Ο Ν. Μπένετ ανέφερε στην ανακοίνωσή του ότι ευχαρίστησε τον Μπάιντεν για την υποστήριξη και τον προσκάλεσε να επισκεφθεί το Ισραήλ.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ απάντησε πως «ανυπομονεί» να επισκεφθεί το Ισραήλ μέσα στη χρονιά, αφού «επαναβεβαιώθηκε η θερμή και ιστορική εταιρική σχέση» των δύο κρατών. Εξέφρασε ακόμη την «αταλάντευτη υποστήριξή του» στην ασφάλεια του Ισραήλ και την «απόλυτη υποστήριξή του» στον ανεφοδιασμό με πυρομαχικά του ισραηλινού συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας «Σιδηρούς Θόλος». Τέλος, κατά τα γνωστά που «ξεπλένουν» τις ευθύνες των ΗΠΑ στο συνεχιζόμενο έγκλημα της κατοχής της Παλαιστίνης, αναφέρθηκε στη «δέσμευσή» του για τη σταθερότητα της περιοχής με τους «Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους να απολαμβάνουν εξίσου ασφάλεια, ελευθερία και ευημερία».

• Με φόντο τις παραπάνω εξελίξεις, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα βρίσκεται από την Κυριακή ο Αμερικανός στρατηγός Φρανκ Μακένζι, καθώς με πρόσχημα τις πρόσφατες επιθέσεις των Υεμενιτών Χούθι, εντείνονται οι κινήσεις των ΗΠΑ για αναβάθμιση της στρατιωτικής παρουσίας τους και του ρόλου τους στη χώρα.