ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Φτωχότερη η ελληνική σκηνογραφία

Ο Γιώργος Ανεμογιάννης, μπροστά σε μακέτες θεατρικών κοστουμιών του

Στον Αγιο Μηνά του Ηρακλείου Κρήτης, σήμερα στις 11πμ, θα κηδευτεί (και θα ταφεί δαπάνη του ΥΠΠΟ) ο τελευταίος από τους μεγάλους σκηνογράφους του ελληνικού θεάτρου του 20ού αιώνα, χαρακτηριστικός εκπρόσωπος της περίφημης, πολύπλευρα δημιουργικής πνευματικής γενιάς του '30 και πραγματικά σπουδαίος ανανεωτής της ελληνικής σκηνογραφικής τέχνης. Ο Γιώργος Ανεμογιάννης, ο οποίος υπέκυψε σε νοσοκομείο στο Π. Φάληρο, λόγω καρδιακής ανεπάρκειας, ήταν φύση βαθιά ευγενική, σεμνή και καλλιεργημένη, με γενικότερη προσφορά στον πολιτισμό μας, αφού υπήρξε ο ιδρυτής του Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη στο Ηράκλειο Κρήτης, με μακρόχρονη, έπειτα, προσπάθεια καταξίωσης και στήριξης του μουσείου από την πολιτεία.

Ο Γιώργος Ανεμογιάννης γεννήθηκε το 1916 στο Ηράκλειο Κρήτης. Παιδί πλούσιας οικογένειας, ξέφυγε από τις μεγαλοαστικές παραδόσεις της. Μετά το γυμνάσιο επέλεξε να πάει στη Βιέννη -θεατρικό κέντρο της Ευρώπης εκείνη την εποχή χάρη στο κορυφαίο σκηνοθέτη και δάσκαλο στην Ακαδημία Θεάτρου της Βιέννης, Μαξ Ράινχαρντ, από τους πρωτοπόρους του εξπρεσιονισμού στο γερμανικό θέατρο. Ο Γ. Ανεμογιάννης παρακολούθησε τα σεμιναριακά μαθήματα του Ράινχαρντ και έπειτα σπούδασε στη Σκηνογραφική Σχολή του Πολυτεχνείου της Βιέννης. Μετά τις σπουδές του επέστρεψε στην Αθήνα και το 1939 άρχισε τη συνεργασία του με το θίασο της κορυφαίας ηθοποιού της εποχής, Μαρίκας Κοτοπούλη, η οποία «αγκάλιασε» και άλλους Ελληνες καλλιτέχνες - «μαθητές» του Ράινχαρντ. Ο Ανεμογιάννης, με τα σκηνικά, κυρίως, αλλά και τα κοστούμια του «εισήγαγε» στο ελληνικό θέατρο ένα θεαματικό, ελληνικής «ταυτότητας» εξπρεσιονισμό. Με τη Μ. Κοτοπούλη συνεργάστηκε μέχρι το 1957 (έγραψε και βιβλίο για εκείνην), για να ακολουθήσει μακρόχρονη συνεργασία με το θίασο της Κατερίνας Ανδρεάδη και με όλους τους μεγάλους αθηναϊκούς θιάσους στις δεκαετίες του 1960 και 1970. Η θεαματικότητα των σκηνικών και κοστουμιών του κορυφώθηκε στα είδη της επιθεώρησης (ιδιαίτερα στο θέατρο «Ακροπόλ») και των μιούζικαλ. Στο ενεργητικό του είχε περισσότερες από 500 παραστάσεις (η τελευταία ήταν η «Μικρή γοργόνα» το 1999, στο θέατρο «Ελυζέ»), ελληνικά και ξένα βραβεία και άλλες διακρίσεις.

Για μικρούς θεατρόφιλους

Το ταξίδι στο μύθο του «Θησέα και του Μινώταυρου» επαναλαμβάνει η παιδική σκηνή του θεάτρου «Νέο Ριάλτο» από την Κυριακή. Ο Καραγκιόζης, ο Θησέας, ο Μινώταυρος, η Αριάδνη και σημερινοί ηθοποιοί προκαλούν ξεκαρδιστικές περιπέτειες. Στο μπερντέ του Καραγκιόζη προβάλλουν παλιές, χάρτινες σκαλιστές φιγούρες, ενώ πολλές κούκλες ανθρωπίνων διαστάσεων δημιουργούν «μαγεία». Η φωνή του Παντελή Θαλασσινού ντύνει μελωδικά το έργο, με τις συνθέσεις του Πάρι Περισυνάκη υπό τους ήχους παραδοσιακών οργάνων. Οι Παύλος Χαϊκάλης, Τάσος Παλαντζίδης, Δημήτρης Πιατάς, Σπύρος Καλογήρου και Ευαγγελία Σαμιωτάκη «ζωντανεύουν» με τις φωνές τους τις κούκλες της παράστασης. Σενάριο - διασκευή Ηλία Καρελλά, σκηνοθεσία Ρουμπίνης Μοσχοχωρίτη. Παίζουν: Ηλίας Καρελλάς, Δέσποινα Ρεντούμη, Αναστασία Γκολέμα, Κωνσταντίνος Πασσάς, Ειρήνη Μαργαρίτη, Μιχαήλ Καλιότσος, Απόστολος Γραββάνης, Αλεξάνδρα Δεσύλλα.

Την Κυριακή, στο θέατρο «Κάτω από τη γέφυρα», αρχίζουν οι παραστάσεις της παιδικής σκηνής, με το έργο του Νίκου Δαφνή «Να πιει κανείς... ή να μην... πιει;», σε σκηνοθεσία του ίδιου, μουσική Σάκη Τσιλίκη, σκηνικά - κοστούμια Ioan Cioti, χορογραφία Χρύσας Καραβά. Παίζουν: Γιάννης Τσικής, Κώστας Κλάδης, Ολγα Λιατήρη, Μαρία Κορνάρου, Κατερίνα Αναστασίου, Εφη Πρασσά. Το έργο προσεγγίζει ένα θέμα (δυστυχώς πάντα) τραγικά επίκαιρο, την υποβάθμιση της ζωής μας από τη βάναυση εκμετάλλευση του φυσικού περιβάλλοντος, εξαιτίας της ασύδοτης (και ατιμώρητης) βιομηχανικής ανάπτυξης.
Στην παιδική σκηνή του θεάτρου «Κιβωτός» παρουσιάζεται η «Στρίγκλα που έγινε αρνάκι» (Σαίξπηρ) σε κείμενο και σκηνοθεσία Κάρμεν Ρουγγέρη, σκηνικά - κοστούμια Χριστίνας Κουλουμπή, χορογραφίες Πέτρου Γάλλια, μουσική Γιάννη Μακρίδη, στίχοι Ανδρέα Κουλουμπή. Παίζουν: Αλευράς Θανάσης, Βλάχου Μαρία, Βογιατζής Πολύδωρος, Δημητροκάλης Αντώνης, Ευστρατιάδης Θοδωρής, Ζήκος Λουκάς, Κωτσόπουλος Σπύρος κ.ά.

Νέες θεατρικές αυλαίες

Στο θέατρο «Βασιλάκου», ο θίασος «Διαδρομή» ανεβάζει το έργο του Ορτον Φουτ «Ταξίδι στο Μπάουντιφουλ», σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου. Το έργο φωτίζει την ανυπέρβλητη ανάγκη του ανθρώπου, στη δύση της ζωής του, να επιστρέψει στις ρίζες του, στη γενέτειρά του. Μια ηλικιωμένη γυναίκα ζει εγκλωβισμένη σε ένα μικρό διαμέρισμα μιας μεγαλούπολης, μαζί με τον γιο και τη νύφη της. Νιώθει μοναξιά και φόβο με το τέλος της να πλησιάζει. Το μόνο που επιθυμεί είναι να επιστρέψει στη γενέτειρά της. Η μετάφραση είναι του Λευτέρη Γιοβανίδη και τα σκηνικά του Γιώργου Πάτσα. Παίζουν: Αντιγόνη Βαλάκου, Στέλιος Μάινας, Γιάννης Θωμάς, Ευαγγελία Μουμούρη, Μάκης Αρβανιτάκης.
Ο διεθνούς φήμης τενόρος Τίτο Μορέλι έρχεται να εγκαινιάσει την «Οπερα» στην πόλη του Κλίβελαντ. Ολοι είναι επί ποδός για την προετοιμασία του γκαλά. Τι θα συμβεί; Ο Τίτο Μορέλι θα τραγουδήσει τελικά; Ποια απρόσμενη εξέλιξη θα ανατρέψει τα γεγονότα; Σ' αυτήν την «παράνοια» μπλέκονται ο διευθυντής της Οπερας, η χαριτωμένη κόρη του, η «φευγάτη» σύζυγος του Μορέλι, ένας αυθάδης γκρουμ ξενοδοχείου, μια σοπράνο της τοπικής Οπερας και η πρόεδρος των «Φίλων της Οπερας». Ολα αυτά στο έργο «Ζητείται τενόρος», που ανεβαίνει, σήμερα, στο θέατρο «Γκλόρια», σε μετάφραση Ελενας Ακρίτα, σκηνοθεσία Γιάννη Ιορδανίδη, σκηνικά - κοστούμια Γιώργου Ασημακόπουλου. Παίζουν: Γιάννης Βούρος, Τάκης Παπαματθαίου, Μαρία Γεωργιάδου, Νίκη Παλληκαράκη, Κατερίνα Τσάβαλου, Χριστίνα Τσάφου, Θοδωρής Ρωμανίδης, Γιώργος Γεώγλερης.
Το «Χορό του θανάτου» του Στρίντμπεργκ με υπότιτλο «Κολασμένος γάμος», ανεβάζει, αύριο, το «Μοντέρνο Θέατρο» του Γιώργου Μεσσάλα (σκηνοθεσία - σκηνικά), στο θέατρο «Αλκυονίς», σε απόδοση Ντένης Θεμελή, σκηνικά Βασίλη Τσιντσικώφ, φωτισμούς Σοκόλ Τομτσίνι. Η μουσική είναι ενός νέου Ελληνα συνθέτη, που σταδιοδρομεί σε Ευρώπη και Αμερική. Παίζουν: Γιώργος Μεσσάλας και Ντένη Θεμελή. Στη Νεανική Σκηνή θα συνεχιστεί για 6η χρονιά «Το ημερολόγιο ενός τρελού» (έναρξη 9/11), ενώ στην Παιδική Σκηνή θα παρουσιαστεί «Ο θείος Σκρουτζ - Το πνεύμα των Χριστουγέννων», σε διασκευή - σκηνοθεσία Γιώργου Μεσσάλα (πρεμιέρα 30/10).

5η Συνάντηση Χορωδιών

Εννέα χορωδίες από όλη την Ελλάδα, με 500 και πλέον χορωδούς, θα συμμετέχουν στην 5^η Πανελλήνια Συνάντηση Χορωδιών, που πραγματοποιείται αύριο και μεθαύριο στα Τρίκαλα. Τη συνάντηση διοργανώνουν ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Τρικκαίων και η Δημοτική Χορωδία Τρικάλων και θα πραγματοποιηθεί στο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Τρικκαίων. Θα συμμετέχουν οι χορωδίες: Πολιτιστικός Σύλλογος Αρτας «Ο Μακρυγιάννης», Μεικτή Δημοτική Χορωδία Καλαμπάκας, Μεικτή Χορωδία του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Φλωρίνης «ο Αριστοτέλης», Μουσικοφιλολογικός Ομιλος «ΟΡΦΕΥΣ» Λευκάδος, Πολυφωνική Χορωδία Πάτρας (Σάββατο), Απολλώνειος Χορωδία Βόλου, Χορωδία «Κοραής» Θεσσαλονίκης, Χορωδία Μουσικού Συλλόγου Τυρνάβου, Πολυφωνική Χορωδία Δήμου Βόλου (Κυριακή). Θα παρουσιάσουν ένα ευρύ ρεπερτόριο με έργα όλων των εποχών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και με συνθέσεις σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών.

Για το διευθυντή της Κρατικής Ορχήστρας

Να υποβάλουν σχετική αίτηση μέχρι τις 10 του Νοέμβρη προσκαλεί το ΥΠΠΟ τους ενδιαφερόμενους για την τρίχρονης θητείας θέση του διευθυντή της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών (ΚΟΑ). Αίτηση μπορούν να υποβάλουν Ελληνες ή πολίτες των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίοι πρέπει να είναι αρχιμουσικοί, μουσικοσυνθέτες, μουσικολόγοι, μόνιμοι αρχιμουσικοί ή μουσικοί, ή μουσικοί εκτελεστές των Κρατικών Ορχηστρών (Αθήνας, Θεσσαλονίκης, της Λυρικής Σκηνής), ή ιδιώτες ή δημόσιοι υπάλληλοι - μουσικοί εκτελεστές αναγνωρισμένου κύρους και κατέχουν άριστη γνώση της ελληνικής γλώσσας. Η αίτηση συνοδευόμενη από αναλυτικό βιογραφικό σημείωμα και τα οριζόμενα ειδικότερα προσόντα υποβάλλεται προς: Υπουργείο Πολιτισμού, Διεύθυνση Μουσικής (υπόψη κυρίας Αλεξίου, τηλ:210-82.01.738 - 740, Μπουμπουλίνας 20, Τ.Κ. 106 82 - Αθήνα).

Στο πολιτιστικό κέντρο «Μελίνα» (Ηρακλειδών 66, Θησείο) του Δήμου Αθηναίων, ξεκινά σήμερα (6μ.μ.) το «5ο Παζάρι Αντίκας» που διοργανώνει το «Σωματείο Αρχαιοπωλών και Εμπόρων Εργων Τέχνης». Θα διαρκέσει έως και την Κυριακή. Είσοδος ελεύθερη.

Στην Ακαδημία Αθηνών θα γίνουν οι εξής ομιλίες: Στις 25/10 (7μμ) ο νέος ακαδημαϊκός Αθανάσιος Φωκάς θα μιλήσει με θέμα «Τα μαθηματικά και ο εγκέφαλος». Στις 27/10, με την ευκαιρία της 28ης Οκτωβρίου ο Κωνσταντίνος Σβολόπουλος θα μιλήσει για «Τη συμβολή της Ελλάδας στην έκβαση του πολέμου: μια επαναθεώρηση» και ο Χρύσανθος Χρήστου για την «Τέχνη στον αγώνα των Ελλήνων».

Στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων (Ακαδημίας 50), με σκοπό να παρουσιαστεί στο ευρύ κοινό η παράδοση των Σαρακατσαναίων, φιλοξενείται έκθεση βιβλίου και φωτογραφίας αφιερωμένη στη ζωή και τις δραστηριότητες των Σαρακατσάνων.

«Ο ιταλικός και ο ελληνικός κινηματογράφος των μεταπολεμικών χρόνων: μία αμοιβαία ιστορική, κοινωνική και γλωσσική κληρονομιά», είναι το θέμα του στρογγυλού τραπεζιού, που θα φιλοξενηθεί σήμερα (11 π.μ.) στη Στοά του Βιβλίου. Τη συζήτηση οργανώνουν το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο, το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Εθνικό Μουσείο Κινηματογράφου του Τορίνο, με ομιλητές τους: Βασίλη Βαφέα, Κώστα Βρεττάκο, Βιτσέντσο Καμερίνο, Φώτο Λαμπρινό, Θανάση Ρεντζή, Ροζίτα Σώκου, Λουτσιάνα Σπίνα. Συντονιστής ο Γιάννης Μπακογιαννόπουλος.

Η Αποστολία Παπαδαμάκη και το χοροθέατρο «quasi stellar» παρουσιάζουν (24, 25, 26, 27, 31/10 και 1, 2, 3/11, 9μμ) στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138) την παράσταση «The Beauty Series». H παράσταση πραγματεύεται τη σύγκρουση της εικόνας με την ταυτότητα, της φόρμας με το περιεχόμενο.

Οι εκδόσεις «Κέδρος», με την αιγίδα της ουγγρικής πρεσβείας, οργανώνουν (25/10, 9 μ.μ.) στο θέατρο «Αλμα» (Ακομινάτου 15-17) εκδήλωση για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου Ούγγρου ποιητή Αττίλα Γιόζεφ. Ο «Κέδρος» στο παρελθόν είχε εκδώσει ποιήματα του Α. Γιόζεφ, σε μετάφραση των Γιάννη Ρίτσου και Νικηφόρου Βρεττάκου, κάποια από τα οποία θα διαβάσει ο ηθοποιός Αλέξανδρος Λογοθέτης.