Από την ομιλία του Αμερικανού πρέσβη στο Ενεργειακό Φόρουμ

Στο επίκεντρο των συζητήσεων - με τη συμμετοχή μεταξύ άλλων του πρέσβη των ΗΠΑ Τζ. Πάιατ - βρέθηκαν οι ενεργειακές σχέσεις με τις ΗΠΑ, η ενεργειακή προοπτική της Ελλάδας, οι επενδυτικές ευκαιρίες στις υποδομές αποθήκευσης και μεταφοράς φυσικού αερίου, το ενεργειακό τοπίο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη καθώς και οι επενδύσεις στην «πράσινη» Ενέργεια. Το συνέδριο έληξε με συζήτηση με θέμα τις «γεωστρατηγικές και γεωπολιτικές εκτιμήσεις» με τη συμμετοχή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Χατζιδάκη και των ομολόγων του από Αλβανία, Β. Μακεδονία και Βουλγαρία.

Οι παραπάνω ομιλίες και συζητήσεις σκιαγράφησαν, επί της ουσίας, τη διαπάλη που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη στην περιοχή για τον έλεγχο του ενεργειακού πλούτου και των δρόμων μεταφοράς του, όσο και τα σχετικά σχέδια των ΗΠΑ και ΕΕ στα οποία η Ελλάδα, και ειδικά η Μακεδονία και η Θράκη, τοποθετείται σε υψηλή προτεραιότητα.

Στόχος - όπως ακούστηκε και κατά τη διάρκεια του συνεδρίου - τίθεται η αναβάθμιση της Ελλάδας από «τόπο διέλευσης» Ενέργειας σε «ενεργειακή πύλη εισόδου» προς το βορρά, κόμβο μεταφοράς αλλά και παραγωγής Ενέργειας, η οποία, μέσω των υποδομών που υλοποιούνται είτε σχεδιάζονται, θα συνεισφέρει δυναμικά στον «κρίσιμο στόχο ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού μέσω της διαφοροποίησης των πηγών και οδών Ενέργειας», όπως «κομψά» λέγεται ο στόχος της απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο που φουντώνει τους ανταγωνισμούς.

Τον τόνο τον έδωσε ο Αμερικανός πρέσβης, Τζ. Πάιατ, που λαμβάνοντας το νήμα από την περσινή ΔΕΘ, δήλωσε πως «η Βόρεια Ελλάδα και η Θεσσαλονίκη αποκτά ξανά τον ρόλο της ως ενεργειακού κόμβου των Βαλκανίων». Αναφέρθηκε επίσης στον αναβαθμισμένο ρόλο της χώρας στους αμερικανικούς σχεδιασμούς στην περιοχή, στις επενδύσεις αμερικανικών μονοπωλίων στον τομέα της Ενέργειας - στο συνέδριο βρέθηκε και ο διευθυντής Ευρασίας της «ExxonMobil» - αλλά και στη «μεταρρυθμιστική ατζέντα» του Κυρ. Μητσοτάκη.

Ξεδιπλώνοντας πλευρές του αμερικανικού σχεδιασμού σε Ανατ. Μεσόγειο και Βαλκάνια, σημείωσε πως «Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρος και ΗΠΑ μπορούν να σχηματίσουν μια Ενεργειακή Ενωση, κάτι σαν τον πρόδρομο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, επενδύοντας στη συνεργασία και σε έργα κοινού ενδιαφέροντος, σε υποδομές, δίκτυα και εγκαταστάσεις αποθήκευσης».

Πρόσθεσε πως ο ρόλος των ΗΠΑ στην περιοχή θα αναβαθμιστεί, κάνοντας ειδική αναφορά στην Αλεξανδρούπολη, για την οποία προανήγγειλε πως ο αμερικανικός στρατός θα επενδύσει 2,3 εκατ. ευρώ στο λιμάνι της πόλης, ώστε να γίνει «πιο ελκυστική σε επενδύσεις και εμπορικές συναλλαγές και στρατιωτικές επιχειρήσεις».

Χαρακτήρισε, δε, «συνδετικό κρίκο» στη διαδικασία προσέλκυσης αμερικανικών μονοπωλίων στους τομείς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και τις αποθήκες Ενέργειας το επικείμενο ταξίδι του Κυρ. Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη.

Αξίζει, στο μεταξύ, να σημειωθεί ως ενδεικτική, και για το τι απαιτεί το ευνοϊκό «επενδυτικό κλίμα», η ερώτηση μέλους του παραρτήματος του αμερικανικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου για το «τι θα γίνει για να διασφαλιστεί (σ.σ. από την πολιτεία) η κερδοφορία των επιχειρήσεων (σ.σ. που επενδύουν στον κλάδο)», με τον αντιπρόεδρο της «Energean», Δημήτρη Γόντικα, να συμπληρώνει πως απαιτείται «απόλυτη ευθυγράμμιση των στόχων» μεταξύ κυβερνήσεων και επιχειρήσεων.

Την «απόλυτη ευθυγράμμιση» των στόχων της αστικής τάξης που υπηρετεί και η κυβέρνηση της ΝΔ με τον αμερικανικό σχεδιασμό στην περιοχή, φρόντισε να αναδείξει στην τοποθέτησή του και ο υπουργός Ενέργειας, Κ. Χατζηδάκης, σημειώνοντας, μεταξύ άλλων, πως «η χώρα μας έχει τη στρατηγική συνεργασία με τις ΗΠΑ και αποτελεί ενεργό μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ», και πως ακολουθώντας την κατεύθυνση που υποδεικνύει ο άξονας ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ μπορεί - σε αυτήν την περίοδο και ειδικά στην ευρύτερη περιοχή, όπου οι δρόμοι και οι πηγές Ενέργειας βάφονται κυριολεκτικά με το αίμα των λαών από τους ενεργειακούς ανταγωνισμούς των ιμπεριαλιστών - ο τομέας αυτός να μετατραπεί από εστία κινδύνου για την ειρήνη σε «μια νέα οικονομική πραγματικότητα» και παράγοντα συνεργασίας.

Στα πιο συγκεκριμένα, που αφορούν τους στόχους της αστικής τάξης, ο υπουργός υπογράμμισε τη στήριξη της κυβέρνησης στην προσπάθεια του ΑΔΜΗΕ να αναδειχθεί η Θεσσαλονίκη σε κέντρο περιφερειακής συνεργασίας των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς Ενέργειας στην περιοχή, στο πλαίσιο δηλαδή και του σχεδιασμού για την ολοκλήρωση των δικτύων στα Βαλκάνια, με το βλέμμα στη διαμόρφωση της ενιαίας αγοράς ηλεκτρισμού της ΕΕ.

Εξίσου μεγάλη σημασία δόθηκε από τον υπουργό στους σχεδιασμούς των αγωγών αερίου, όπως ο TAP και ο IGB, για τον οποίο δήλωσε σίγουρος πως σε λίγες βδομάδες θα υπογραφεί η διακυβερνητική συμφωνία με τη Βουλγαρία, με την οποία θα αρχίσει η κατασκευή του. Σημείωσε πως όλη η προσπάθεια της κυβέρνησης ΝΔ για τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού και τις οδεύσεις της Ενέργειας θα ενταθεί ώστε να συντονιστεί καλύτερα με τις αποφάσεις της ΕΕ για την ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια.

Ενώ για την αποθήκη φυσικού αερίου στην Καβάλα, υπογράμμισε «πως πρέπει να προχωρήσει το συντομότερο δυνατόν», με τους συμμετέχοντας συνολικά να συμφωνούν στην εκτίμηση πως «η στρατηγική και εμπορική σημασία του φυσικού αερίου θα αυξηθεί», μεγεθύνοντας έτσι και την αξία των υποδομών σε Αλεξανδρούπολη και Ρεβυθούσα.

Στη συζήτηση μεταξύ των αρμοδίων υπουργών των βαλκανικών χωρών, τονίστηκε από όλες τις πλευρές πως η μοναδική ενεργειακή ατζέντα που ακολουθούν οι τέσσερις χώρες είναι αυτή της ΕΕ, με βασικό τους μέλημα τη συμμόρφωση με τους κοινοτικούς κανονισμούς.

Ομως, το στοιχείο που ξεχώρισε επί της ουσίας ήταν το πώς οι σχεδιασμοί αυτοί μετατρέπουν τους λαούς της περιοχής, που έτσι κι αλλιώς βλέπουν την ενεργειακή φτώχεια τους να μεγαλώνει δίπλα στα μεγάλα ενεργειακά «πρότζεκτ», σε στόχο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.

Ενδεικτικά, ο Ελληνας ΥΠΕΝ, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τους κινδύνους που ελλοχεύει η διεθνής διάσταση, είπε πως το γεγονός πως η Ελλάδα είναι μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ απαραίτητα επηρεάζει τις προτεραιότητες της πολιτικής της και πως η κυβέρνηση προσπαθεί να συνεργάζεται με όλους τους γείτονες και τους «σημαντικούς παίκτες», εκφράζοντας παράλληλα και την ικανοποίησή του για την ενεργειακή διπλωματία της χώρας, ισχυριζόμενος πως «κοιτάζοντας τον χάρτη Ενέργειας της Ελλάδας, φαίνεται ότι έχουμε πετύχει μια καλή ισορροπία».

Εξίσου ενδεικτική ήταν και η «σιγή ιχθύος» που τήρησε ο Βούλγαρος υφυπουργός Ενέργειας, Zecho Stankov, σχετικά με το πώς θα καταφέρει η Βουλγαρία να συνδυάσει το αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ για τους αγωγούς με τα σχέδια της Ρωσίας για επέκταση του αγωγού «Turkish Stream» μέσω Βουλγαρίας (αντί της Ελλάδας), υποστηρίζοντας μάλιστα πως η κυβέρνησή του ποτέ δεν κουβέντιασε γι' αυτό. Παρ' όλα αυτά, σχολίασε πως η χώρα του διατηρεί μεγάλες προσδοκίες προς τη Μαύρη Θάλασσα, και ευελπιστεί στην επέκταση της συνδεσιμότητας των αγωγών που υπάρχουν στην περιοχή.

Αλλωστε, η «ανάγκη μελετών διαχείρισης ενεργειακών κρίσεων», που τονίστηκε σε άλλο σημείο στο συνέδριο, αναδεικνύει το στοιχείο αυτό, όσο και τις ανησυχίες του κεφαλαίου, σε μια περιοχή για την οποία ο Ελληνας ΥΠΕΝ παραδέχτηκε πως αποτελεί «παραδοσιακή» εστία εντάσεων και πολέμων.

Ενώ αξίζει να καταγραφεί και η τοποθέτηση του εκπροσώπου της Ινδικής Ενωσης Ενεργειακής Οικονομίας (η Ινδία είναι τιμώμενη χώρα στη ΔΕΘ), που, σχολιάζοντας τους ενεργειακούς ανταγωνισμούς και τα σχέδια υποδομών, τόνισε πως αναμένει «φοβερές διπλωματικές εξελίξεις», καθώς ο γεωπολιτικός παράγοντας «θα είναι καταλυτικός στην περιοχή».

Από το Φόρουμ δεν θα μπορούσαν φυσικά να λείπουν και οι διέξοδοι κερδοφορίας που αναζητούν οι επιχειρηματικοί όμιλοι στις «πράσινες» μπίζνες.

Η Αλεξάνδρα Σδούκου, γενική γραμματέας του ΥΠΕΝ, έκανε λόγο κατά την ομιλία της για μία «νέα εποχή» στις ΑΠΕ, όπου η κυβέρνηση της ΝΔ θα υπερβεί τις «παραδοσιακές πολιτικές διαφωνίες» γύρω από το ζήτημα, τονίζοντας ιδιαίτερα τον πραγματικό «καημό» - όπως αναγνώρισε και η ίδια - των μονοπωλίων, που δεν είναι άλλος από τη «μη αποτελεσματική» διαδικασία αδειοδότησης, την οποία εξήγγειλε πως το υπουργείο θα απλοποιήσει.

Στη συνεδρία που ακολούθησε, συμμετείχαν στελέχη και διευθυντές μεγάλων επιχειρήσεων που ειδικεύονται στις ΑΠΕ, όπως του Ομίλου Κοπελούζου, των ΕΛΠΕ, της «Enel Green Power» και της «NOSTIRA». Τα διαπιστευτήρια του υπουργείου, πως θα εξυπηρετήσει αποτελεσματικότερα τις απαιτήσεις τους, υποδέχτηκαν με ευχαρίστηση οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων, κάνοντας λόγο για «καινοτόμα στάση του υπουργείου» η οποία «ξέφυγε από τα κόμπλεξ που υπήρχαν στο παρελθόν».

Στη συνέχεια, παρουσίασαν τις απαιτήσεις τους από την κυβέρνηση, με τον Λουκά Λαζαράκη, διευθύνοντα σύμβουλο της «NOSTIRA», να σημειώνει χαρακτηριστικά πως οι προτάσεις που καταθέτουν οι επιχειρηματίες του κλάδου πρέπει να αντιμετωπιστούν από την κυβέρνηση ως «Ευαγγέλιο» και «πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα».

Οι προτάσεις αυτές περιλαμβάνουν τη «βελτίωση» του εθνικού χωροταξικού σχεδίου, ώστε να «κουμπώνει» καλύτερα στα συμφέροντά τους, με προσπέραση των όποιων αντιδράσεων των τοπικών κοινωνιών, μεταφέροντας τις αποφάσεις για τα σχέδια ανεμογεννητριών και παρόμοιων εγκαταστάσεων από το τοπικό στο κεντρικό επίπεδο. Ακόμα, οι επιχειρηματίες απαίτησαν άρση των περιορισμών και πρόσθετων ζωνών αποκλεισμού, δηλαδή ουσιαστικά συρρίκνωση των προστατευόμενων περιοχών «Natura», δίνοντας ως παράδειγμα το πάγωμα εγκαταστάσεων τεράστιου πάρκου ανεμογεννητριών στην Κρήτη.

Ο Σ. Κωνσταντινίδης, διευθυντής του τμήματος ΑΠΕ του Ομίλου Κοπελούζου, μίλησε για τα επιχειρηματικά σχέδια του ομίλου για την κατασκευή θαλάσσιου αιολικού πάρκου στην Αλεξανδρούπολη, αλλά και για ενδιαφέρον που υπάρχει για αιολικές εγκαταστάσεις στο Αιγαίο με έμφαση στα νησιά των Κυκλάδων και την Κρήτη. Ο Α. Χαντάβας, επικεφαλής της «Enel Green Power», για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στην Ευρώπη είπε πως στις επόμενες δεκαετίες υπολογίζεται πως στις εγκαταστάσεις Ενέργειας, 3 στα 4 μεγαβάτ που θα εγκαθίστανται, θα αφορούν ΑΠΕ, τεχνολογία την οποία σχολίασε ότι «οι τράπεζες αγαπούν». Στο ίδιο κλίμα, ο εκπρόσωπος της «NOSTIRA» ανέφερε πως ενώ υπάρχει πολιτική βούληση και οι τράπεζες δανείζουν, δεν γίνονται έργα, καθώς η άδεια παραγωγής από τη ΡΑΕ καθυστερεί για χρόνια, τονίζοντας έτσι την ανάγκη η νέα κυβέρνηση να επιταχύνει τις διαδικασίες αδειοδότησης. Επίσης, ζήτησαν «ευλύγιστες διαδικασίες», μείωση του «ρίσκου των επενδυτών» και κατάργηση τελών, που, όπως υποστηρίχθηκε, «δεν θα έπρεπε να υπάρχουν».

Οι εξαγγελίες βέβαια της κυβέρνησης ΝΔ δεν αντιβαίνουν σε καμία περίπτωση τις αξιώσεις των επιχειρηματιών για φοροαπαλλαγές, μείωση των περιβαλλοντικών περιορισμών και άλλα προνόμια. Η πρόφαση της «πράσινης» ανάπτυξης, που θα σέβεται το περιβάλλον και τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, υπάρχει μόνο για να κρύψει την «πείνα» των μονοπωλίων για κέρδη, που στο βωμό της «πράσινης ανάπτυξης» εξαφανίζει ακόμα και προστατευόμενες φυσικές περιοχές, μαζί φυσικά με τα δικαιώματα των εργαζομένων στον κλάδο, όσο και υπονομεύοντας συνολικά τις λαϊκές ανάγκες και στην Ενέργεια.