Ο φετινός Οκτώβρης θα είναι μήνας ενημέρωσης για τον καρκίνο του μαστού με πλήθος εκδηλώσεων και διανομές εντύπων σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας από κινητούς σταθμούς, με στόχο την ευαισθητοποίηση των γυναικών για την έγκαιρη πρόληψη. Σύνθημα: «Προσέχω, ψηλαφίζω».

Και βέβαια η πρόληψη θα έσωζε χιλιάδες ζωές, αφού περίπου 4.500 γυναίκες το χρόνο στη χώρα μας μαθαίνουν ότι πάσχουν από την ασθένεια αλλά μόνο στο 5% των περιπτώσεων η διάγνωση έγινε σε πρώιμα στάδια. Αντίθετα, στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες το ποσοστό της πρώιμης διάγνωσης φθάνει έως και το 60%. Εχει λοιπόν το κράτος τις ευθύνες του για το έλλειμμα ενημέρωσης που υπάρχει, αφού ο προληπτικός έλεγχος και η έγκαιρη διάγνωση καθιστούν τον καρκίνο του μαστού μια ιάσιμη νόσο, ενώ αν η ασθένεια εντοπιστεί σε προχωρημένα στάδια, τότε οι πιθανότητες πλήρους θεραπείας μειώνονται...

«Ο ρόλος της πολιτείας είναι καθοριστικός, τόνισε σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου για την ενημερωτική εκστρατεία ο καθηγητής Πάρις Κοσμίδης, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ιατρικής Ογκολογίας, επισημαίνοντας ότι ενώ πριν 20 χρόνια ο στόχος των ευρωπαϊκών χωρών ήταν να μειωθεί η θνησιμότητα από τον καρκίνο κατά 15%, στην Ελλάδα πετύχαμε μόνο 9,5% μείωση - και σταθεροποίηση αυτού του ποσοστού.

Ο Ομιλος Εθελοντών κατά του καρκίνου δίνει μεγάλη έμφαση στην ενημέρωση των γυναικών για τη σημασία του προληπτικού ελέγχου με τη διενέργεια της αυτοεξέτασης και της μαστογραφίας, που είναι αποκαλυπτική σχεδόν 100% (μόνον ορισμένοι όγκοι είναι από τη φύση τους τέτοιοι που δε γίνονται αντιληπτοί παρά μόνο με την ψηλάφηση). Είκοσι οκτώ χρόνια ζωής έχει ο Ομιλος και ξεκίνησε τη δράση του προσπαθώντας να βοηθήσει τις άπορες ασθενείς του Νοσοκομείου «Μεταξά». Σήμερα, εκτός από την ενημέρωση που κάνει για τη σημασία της πρόληψης, διοργανώνει εξορμήσεις ενημέρωσης και στην περιφέρεια, όπως πρόσφατα στην Ολυμπο Καρπάθου, «όπου οι γυναίκες πείστηκαν να κάνουν, εκτός από αυτοεξέταση και Παπ τεστ», όπως είπε στη συνέντευξη η πρόεδρος του Ομίλου, Λέλα Καλογιάννη.

Για τις ολέθριες επιπτώσεις της άγνοιας μίλησε και η πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Γυναικών με καρκίνο του μαστού, Λέττα Χατζή, όπως και ο Κώστας Χατζηγιαννάκος, διευθυντής του Βιοτεχνολογικού Τομέα της φαρμακευτικής εταιρίας «Janssen-Cilag», που τόνισε ότι εκατοντάδες είναι και οι γυναίκες που έχουν επιβιώσει από προχωρημένο καρκίνο και συνεχίζουν τη ζωή τους, παρά την παρουσία της νόσου. Ομως, δυστυχώς, πολλές πεθαίνουν από άγνοια! «Το κοινωνικό στερεότυπο της γυναίκας συνδέεται με την έλλειψη ενημέρωσης», υποστήριξε η γενική γραμματέας Ισότητας, Εφη Μπέκου, και τόνισε ότι πρέπει να φροντίσουμε με την κατάλληλη ενημέρωση να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα του καρκίνου του μαστού, που εμφανίζεται σαν ζήτημα υγείας αποκλειστικά. Η ΓΓ Ισότητας αποδίδει λοιπόν την έλλειψη ενημέρωσης στο «κοινωνικό στερεότυπο της γυναίκας» και όχι στην πολιτική της κυβέρνησης και του κράτους (θεσμός του είναι η Γραμματεία Ισότητας), και στην έλλειψη από μέρους του όλων των αναγκαίων μέτρων αντιμετώπισης του προβλήματος. Αλλά εμπορευματοποιεί την Υγεία, ιδιωτικοποιεί την Ασφάλιση, και σ' αυτά τα πλαίσια αντιμετωπίζει και το ζήτημα της πρόληψης. Σαν ατομική υπόθεση των γυναικών και όχι ως δική του υποχρέωση.

Το σύνολο των εκδηλώσεων πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Ισότητας και στη διάρκεια της εκδήλωσης αναφέρθηκε ανάμεσα σε άλλα ότι: Οσο πιο έγκαιρα τεκνοποιήσει η γυναίκα, αυτό ασκεί ευεργετική επίδραση στις ορμόνες που επηρεάζουν το μαστό. Αντίθετα, επιδημιολογικές μελέτες και η στατιστική έρευνα δείχνουν ότι γυναίκες άτεκνες ή γυναίκες που απέκτησαν παιδί μετά τα τριάντα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν στο μέλλον καρκίνο του μαστού. Ακόμα πολλά δεδομένα συγκλίνουν στην άποψη ότι το στρες έχει σχέση με την ανάπτυξη καρκίνου, π.χ., η απώλεια ενός παιδιού ή άλλου αγαπημένου προσώπου, ένα διαζύγιο, μια βαριά αρρώστια ή οικονομική καταστροφή: Οταν η άμυνα του οργανισμού μας «εκπίπτει», τότε λανθάνουσες μορφές καρκίνου μπορεί να αναπτυχθούν. Πάντως, η πλειονότητα των διαγνώσεων καρκίνου του μαστού αφορά γυναίκες ηλικίας άνω των 50 ετών. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, μια στις 11 Ευρωπαίες θα παρουσιάσει καρκίνο του μαστού στη διάρκεια της ζωής της και πάνω από 70% του συνόλου των γυναικών με καρκίνο του μαστού δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό της νόσου. Γεγονός που αναδεικνύει τη σημασία του προληπτικού ελέγχου. Ανάμεσα στους πιθανούς παράγοντες κινδύνου μπορεί να είναι η κατανάλωση αλκοόλ, η λήψη αντισυλληπτικών δισκίων επί σειρά ετών και η λήψη μετά την εμμηνόπαυση οιστρογόνων.

Το πενταετές σχετικό ποσοστό επιβίωσης για τις γυναίκες με καρκίνο του μαστού πρώιμου σταδίου είναι 95%. Η αυτοεξέταση του στήθους πρέπει να γίνεται σε μηνιαία βάση και σε περίπτωση που η γυναίκα εντοπίσει κάτι που γνώριζε ότι δεν προϋπήρχε, πρέπει να επισκεφθεί ένα γιατρό για να το ελέγξει. Αν ανακαλύψει ένα εξόγκωμα δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να το αγνοήσει.

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών με καρκίνο του μαστού ιδρύθηκε το 1988 από γυναίκες που είχαν βιώσει την εμπειρία αυτής της ασθένειας. Ηταν μια πρωτοβουλία που στήριξε η προϊσταμένη τότε της κοινωνικής υπηρεσίας του Νοσοκομείου «Μεταξά», Ιωσηφίνα Σκούρτα, που είχε γνωρίσει, επικοινωνώντας με πολλές γυναίκες, τις δύσκολες και οδυνηρές καταστάσεις, που υπέμεναν, συχνά αβοήθητες.

Στόχοι του συλλόγου - που σύντομα θα έχει παραρτήματα σε Γιάννενα, Κρήτη και Πάτρα - είναι η οργανωμένη αλληλοβοήθεια, ψυχική και οικονομική στήριξη των μελών του καθώς και η ψυχοκοινωνική αποκατάστασή τους.

«Ο σύλλογός μας, λέει η πρόεδρός του, Λέττα Χατζή, επιδιώκει να συμβάλει στην απομυθοποίηση του καρκίνου και γι' αυτό έχει αναλάβει την εκπαίδευση και εποπτεία εθελοντριών με τη βοήθεια κοινωνικής λειτουργού, ψυχολόγου και ψυχιάτρου. Εχουμε βέβαια αρκετά έξοδα - ενοίκιο γραφείων, γραμματεία, αμοιβές ψυχολόγου και κοινωνικής λειτουργού. Η εισφορά των μελών υπάρχει, όμως είναι πολύ μικρή. Εχουμε κάποιες χορηγίες, τη μόνιμη και σταθερή βοήθεια του Ομίλου Εθελοντών κατά του καρκίνου και συνεργαζόμαστε με επιστημονικές εταιρείες. Ποιο είναι το κυριότερο πρόβλημα που συναντάμε στην προσπάθειά μας; Ζητάμε βέβαια πάντα τη βοήθεια του κράτους. Στην επικοινωνία με τις γυναίκες που έχουν βιώσει την εμπειρία του καρκίνου του μαστού διαπιστώνουμε ότι η Ελληνίδα είναι ανενημέρωτη για την έγκαιρη διάγνωση και μετά δύσκολα μαθαίνει ότι μπορεί να έχει μια ψυχολογική στήριξη - παραμένει στα όρια του σπιτιού. Γι' αυτό χρειάζεται η αρωγή του συζύγου και της κοινωνικής υπηρεσίας του νοσοκομείου, που εξαρτάται από το πόσο καλά λειτουργεί! Σ' έναν γάμο που παραπαίει, ο καρκίνος μπορεί να οδηγήσει στο χωρισμό, σ' ένα γάμο με γερά θεμέλια, ο σύντροφος στέκεται δίπλα στη γυναίκα του και η συμβολή του είναι πολύτιμη. Ομως, συχνά ο σύζυγος δεν ξέρει πώς να βοηθήσει, γι' αυτό έχουμε πρόγραμμα βοήθειας των μελών της οικογένειας - του συζύγου και των παιδιών. Αλλά και η ίδια η γυναίκα χρειάζεται ατομική συμβουλευτική και εκπαίδευση, χρειάζεται να έχει αγωνιστική στάση. Είναι θέμα απόφασης αν θα βρεθεί από τη μια ή από την απέναντι μεριά... Κι εμείς προσπαθούμε να βοηθήσουμε τις γυναίκες στα πρώτα τους βήματα - όταν δεν ξέρουν τίποτα και, όχι σπάνια, έχουν κακές εμπειρίες από το οικογενειακό περιβάλλον. Εγώ η ίδια είχα την εμπειρία του καρκίνου πριν από δεκαεννέα χρόνια και σήμερα μπορώ να πω ότι το καλύτερο κομμάτι της ζωής μου το έζησα μετά - έχεις μια άλλη θεώρηση της ζωής, ζεις "γεμάτη" την κάθε καινούρια μέρα»!