Γρηγοριάδης Κώστας

Εφτά χώρες της Λατινικής Αμερικής υλοποιούν ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, που στοχεύει στην προστασία μεγάλων και συνάμα ευαίσθητων περιοχών, με διακρατικές συμφωνίες. Σε κάποιες από αυτές απαγορεύεται, τουλάχιστον επίσημα, να γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης για οποιοδήποτε λόγο. Σε κάποιες άλλες επιτρέπονται ήπιες καλλιέργειες, έστω κι αν αυτές αποδώσουν μακροπρόθεσμα. Οι αγρότες επανεκπαιδεύονται και παράλληλα ενθαρρύνονται σε απαξιωμένα εδάφη να φυτέψουν όσπρια, εμπλουτίζοντάς τα εμμέσως με άζωτο.

Αλλά η πιο ενδιαφέρουσα παρέμβαση που επιχειρείται είναι οι πράσινες λουρίδες Γης που συνδέουν διαφορετικές δασικές εκτάσεις, ελαχιστοποιώντας σημαντικά την πιθανότητα εξαφάνισης κάποιου είδους. Οι μετακινήσεις των ζώων εξασφαλίζονται, όπως και οι σπόροι των φυτών. Η εύθραυστη οικολογική ισορροπία αποκτά σταθεροποιητές. Οι ανθρώπινες χρήσεις είναι υπό έλεγχο. Τέλος, να σημειώσουμε ότι ύστερα από χρόνια - έστω και περιορισμένα - παραδοσιακές καλλιέργειες, όπως του καφέ, επανέρχονται στις συνθήκες που υπήρχαν, δηλαδή κάτω από τη σκιά των δέντρων.

Ολο το εγχείρημα παρακολουθείται από ένα σύστημα δορυφόρων που έχουν τη δυνατότητα καταγραφής και ανάλυσης των αναγκαίων στοιχείων για τις πρέπουσες παρεμβάσεις όπου και όταν απαιτείται. Ετσι βρέθηκε ότι περίπου το 80% των δασικών εκτάσεων που συνδέονται με τις πράσινες λουρίδες σφύζουν από υγεία, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα δάση των 7 κρατών που διατηρούν το 30% των εκτάσεών τους.

Φυσικά, τόσο αυτό, όσο και παρόμοια προγράμματα είναι ευπρόσδεκτα, αλλά δε λύνουν το πρόβλημα. Κατ' αρχάς αφορούν πολύ μικρές εκτάσεις και συνήθως οι προσπάθειες σχεδόν πάντα εγκαταλείπονται στο μέσο λόγω έλλειψης χρηματικών πόρων. Η αναστροφή της οικολογικής κρίσης του πλανήτη σ' όλα τα επίπεδα δεν μπορεί παρά να επιτευχθεί με μια διεθνή συμφωνία σε όλη την ατζέντα των ζητημάτων, που ως γνωστόν αλληλοσχετίζονται. Αλλά ο διεθνής συσχετισμός σήμερα δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αποφάσεις προς τέτοια κατεύθυνση όπως έδειξαν και οι διασκέψεις του Ρίο, του Κιότο, και του Γιοχάνεσμπουργκ. Οσο ενισχύεται το εργατικό κίνημα και ενσωματώνει τα οικολογικά αιτήματα, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες για αποφάσεις με οικολογικό προσανατολισμό. Οσο κι αν το αρνούνται κάποιοι γραφικοί, η οικολογία περνά υποχρεωτικά μέσα από την πολιτική.