Associated Press

Εποπτεύουν με τα κυάλια ο Βρετανός και ο Αργεντινός, στρατιώτες της πολυεθνικής κατοχικής δύναμης («KFOR»), κάπου στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά τα ΝΑΤΟικά κυάλια ...αδυνατούν, να «πιάσουν» το συνεχές πήγαινε - έλα, κυρίως λαθρεμπόρων όπλων και «μαχητών» του «UCK», στα σύνορα με την ΠΓΔΜ

Η χώρα είχε επί πολλά χρόνια πρόβλημα φύλαξης των συνόρων, τα τελευταία χρόνια όμως, λόγω των συγκρούσεων στην περιοχή, με αποκορύφωμα τον περσινό πόλεμο του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας και την κατοχή (μάλλον «απελευθέρωση» θα το έλεγαν αυτό στην Ουάσιγκτον) του Κοσσυφοπεδίου, το πρόβλημα έχει γίνει βραχνάς. Ο δρόμος των μεταναστών προς την Ελλάδα, όπου προσλαμβάνονται συνήθως για χειρωνακτικές εποχικές εργασίες, περνά από τη χώρα αυτή. Ελάχιστοι μένουν στην ΠΓΔΜ - κυρίως γυναίκες που καταλήγουν στην πορνεία, εποχικοί εργάτες και λαθρέμποροι από την Αλβανία και ανατολικοευρωπαϊκές χώρες. Ρουμάνοι, Αλβανοί, Βούλγαροι και Γιουγκοσλάβοι, Κούρδοι, Ινδοί, Πακιστανοί και άλλοι Ασιάτες περνούν κατά χιλιάδες από την περιοχή.

Ολο και περισσότερο, το πράγμα μοιάζει να αποκτά χαρακτηριστικά που προσιδιάζουν σε μαφιόζικο τρόπο διεξαγωγής «business»: Τα φορτηγά με τους μετανάστες έρχονται πια σε κομβόι, οι ταρίφες του λαδώματος ανεβαίνουν, η οργάνωση γίνεται ...καλύτερη γενικότερα. Τα ΜΜΕ της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας βάλλουν κατά ριπάς εναντίον των αρχών, επειδή δεν έχει περάσει «αρκετά σκληρούς» νόμους για το ζήτημα των λαθρομεταναστών. Μέχρι τώρα, η ακολουθούμενη πρακτική είναι όσοι μετανάστες συλλαμβάνονται, απελαύνονται και τους απαγορεύεται η επανείσοδος στη χώρα για ένα χρόνο - αυτή ακριβώς ήταν η ποινή που επιβλήθηκε σε μια ομάδα 39 Ρουμάνων, που πρόσφατα συνελήφθησαν στο πίσω μέρος ενός φορτηγού στο Κουμάνοβο.

Ο υφυπουργός Εσωτερικών, Στέβο Πεντάροβσκι, διατείνεται ότι περίπου 50% των «παράνομων» περνούν τα σύνορα ανά τακτά χρονικά διαστήματα, χρησιμοποιώντας πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα. Για τους μαυραγορίτες της ΠΓΔΜ, οι μετανάστες είναι εξόχως «προσοδοφόρος» αγορά: Οχι μόνο τους πωλούν πλαστά διαβατήρια, αλλά τους παρέχουν προσωρινή στέγη και καρπώνονται τα χρήματα για τη μεταφορά τους.

Ομως η πιο «επικίνδυνη», καθ' όσον αφορά τους αρμόδιους για την ασφάλεια, μετανάστευση είναι αυτή που προέρχεται από το Κοσσυφοπέδιο, των Αλβανών δηλαδή. Οι συγκρούσεις εμπόρων όπλων και ναρκωτικών με τους συνοριακούς φρουρούς τον τελευταίο χρόνο αποτελεί ένα όλο και πιο συχνό φαινόμενο. 700 τέτοια περιστασιακά έχουν αναφερθεί ως σήμερα - κι ακόμα έχουμε Ιούλη.

Στις αρχές του Ιούνη, μετά από ακόμη ένα επεισόδιο, με ελεύθερους σκοπευτές από την πλευρά του Κοσσυφοπεδίου να ανοίγουν πυρ και να τραυματίζουν σοβαρά δύο συνοριακούς φρουρούς, ο Μπόρις Τράικοφσκι, ο Πρόεδρος της χώρας, μετά από συναντήσεις του με αξιωματούχους του στρατού και της αστυνομίας, διέταξε «αύξηση της ετοιμότητας» στα σύνορα με τη γιουγκοσλαβική επαρχία. Μπορεί κανείς να δει συχνές περιπολίες θωρακισμένων οχημάτων του στρατού στη συνοριακή γραμμή.

Αυτό που υποκρύπτει ο όλο κι εντονότερος εκνευρισμός στα Σκόπια είναι η πιθανότητα «εξαγωγής» του αυτονομιστικού πολέμου του «UCK» στην ΠΓΔΜ (έχουμε αναφερθεί επανειλημμένα στο πρόβλημα, για μια πρόσφατη σχετική αναφορά βλ. τον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη», «ΠΓΔΜ: Τρόμος για το μέλλον», 23 Μάρτη, σελ. 30). Τα Σκόπια ανησυχούν ότι μπορεί να επιδιωχτεί η απόσχιση του δυτικού τμήματος της χώρας, όπου ο πληθυσμός είναι κυρίως αλβανικός (25% συνολικά στην εθνοτική σύσταση της χώρας), και η προσάρτησή του στο Κοσσυφοπέδιο.

Ο Αρμπεν Τζαφέρι του (συγκυβερνώντος) Δημοκρατικού Κόμματος των Αλβανών διατύπωσε τις προάλλες την αντίθεσή του στην αυξημένη ασφάλεια στην περιοχή. Αυτό το «καθεστώς έκτακτης ανάγκης», είπε, θα «αποξενώσει» τη Μακεδονία από τους γείτονές της. Το Κοσσυφοπέδιο, πρόσθεσε, δε θέτει «ουδεμία απειλή» για τα Σκόπια, κι όσο για το πρόβλημα του λαθρεμπορίου, αφορά «συνολικά» τα σύνορα.

Ο Τράικοφσκι δεν πείθεται. Μετά το επεισόδιο του Ιούνη, έστειλε μία επιστολή, που θύμιζε περισσότερο διάβημα, στον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, τον Βρετανό Τζορτζ Ρόμπερτσον, απαιτώντας οι δυνάμεις της «KFOR» να αυξήσουν τις προσπάθειές τους για τη φύλαξη των συνόρων με την ΠΓΔΜ. Ο Ρόμπερτσον περίπου τον αγνόησε. Ανάλογης αποθάρρυνσης έτυχε και ο Νίκολα Κλιούσεφ, ο υπουργός Αμυνας της χώρας, ο οποίος πρόσφατα επισκέφθηκε το αρχηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες και ζήτησε στρατιωτική και τεχνική βοήθεια για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα των παραβιάσεων των συνόρων. Του είπαν, στεγνά, ότι οι πιθανότητες να ικανοποιηθεί το αίτημά του είναι «μικρές».

Υπάρχει και μια φαρσική διάσταση στην ιστορία: Οτι, δηλαδή, το πρόβλημα της ανεπαρκούς φύλαξης των συνόρων προβάλλεται και ως «εμπόδιο» για την ένταξη στην ...Ευρωπαϊκή Ενωση, η ηγεσία της οποίας, από τη μια, ανησυχεί σφόδρα για το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης, από την άλλη όμως, μέσω του ΝΑΤΟ, το σπονσοράρει...