Το μπλεγμένο κουβάρι των ανταγωνισμών και αντιλαϊκών διεργασιών, που εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους για τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας - Κύπρου, αναδείχθηκε και χτες κατά τη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας του Φόρουμ της Νοτιοανατολικής Μεσογείου για το Φυσικό Αέριο (EMGF), στο οποίο πλέον εντάχτηκε ως πλήρες μέλος και η Γαλλία, ενώ οριστικοποιήθηκε και η συμμετοχή των ΗΠΑ με το καθεστώς του παρατηρητή.

Στη συνάντηση συμμετείχαν τα ιδρυτικά μέλη Αίγυπτος, Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Ιορδανία, Ιταλία και Παλαιστίνη. Την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας.

Σε κοινό ανακοινωθέν επιβεβαιώνεται ότι το Φόρουμ επιδιώκεται να αποτελέσει «βήμα διαλόγου» για μια σειρά από επενδυτικές - με γεωπολιτικές προεκτάσεις βέβαια - «φιλοδοξίες», μεταξύ άλλων για τη λεγόμενη «απανθρακοποίηση του φυσικού αερίου» αλλά και την καθιέρωση του LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου) «ως καύσιμου για τα σκάφη», ενώ οι συμμετέχοντες μίλησαν ειδικά για την πρόοδο που σημειώθηκε στην προετοιμασία μελέτης με θέμα «Προμήθεια και ζήτηση φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο», την οποία στηρίζει και η ΕΕ.

Στο μεταξύ, χαρακτηριστική του μεγάλου παζαριού που δρομολογούν στην περιοχή τα σχέδια συνεκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου είναι η συνέντευξη που παραχώρησε στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ) ο υπουργός Εθνικών Υποδομών, Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων του Ισραήλ, Γιουβάλ Στάινιτζ. Αναφερόμενος στον «East Med» εκτίμησε ότι ο αγωγός μπορεί να είναι έτοιμος σε πέντε χρόνια, αλλά έσπευσε να προσθέσει ότι δεν είναι αυτή η μόνη επιλογή για τους ενεργειακούς κολοσσούς που ενδιαφέρονται για τον τεράστιο φυσικό πλούτο της περιοχής. Ο Στάινιτζ μίλησε για «το τεράστιο πλεόνασμα φυσικού αερίου» που έχει το Ισραήλ και είπε πως «το 2016 έπεισα την ΕΕ, τον επίτροπο για την Ενέργεια, πως εάν αναζητούν κάποιου είδους αντικατάσταση για τον "Nord Stream" (σ.σ. αγωγό για ρωσικό αέριο στην Ευρώπη, μέσω και Γερμανίας), μπορούν να εμπιστευτούν την Ανατολική Μεσόγειο, το Ισραήλ και την Κύπρο, δύο σύγχρονες δημοκρατίες, για έναν υποθαλάσσιο αγωγό».

Απαντώντας δε σε ερώτημα για τη στάση και τις επιλογές της Τουρκίας, εξήγησε ακόμα περισσότερο την «ευελιξία» με την οποία εξετάζονται όλες οι εναλλακτικές, παρουσιάζοντας ως «έκπληξη» «όλες αυτές τις τουρκικές ενέργειες» στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά και «όλη αυτή τη διαμάχη μαζί με την Κύπρο, και σε ένα βαθμό και με την Ελλάδα».

«Αλλά ας προσπαθήσω να μιλήσω θετικά», συνέχισε. «Ελπίζω ότι μια μέρα η Τουρκία θα αποφασίσει να συμμετάσχει σε ό,τι γίνεται στην περιοχή, να γίνει ακόμα και μέλος του EMGF και να συντονίσει τις προσπάθειές της με την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο, το Ισραήλ και όλες τις άλλες χώρες, παρά να εισέρχεται σε μια διαμάχη. Ελπίζω ότι θα αλλάξουν τη στάση τους. Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με την Τουρκία. Στο παρελθόν εξετάσαμε με την Τουρκία την εξαγωγή αερίου από το Ισραήλ στην Τουρκία. Δεν υπήρξε αποτέλεσμα, αλλά υπήρξαν κάποιες συζητήσεις για αυτό, και θα προτιμούσαμε να δούμε την Τουρκία ως μέρος της περιφερειακής συνεργασίας παρά ως μια πηγή διαμάχης».

Ο Ισραηλινός υπουργός δεν παρέλειψε να τονίσει πόσο σημαντική είναι η παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή, με το σχήμα συνεργασίας «3+1» (Κύπρος, Ελλάδα, Ισραήλ, ΗΠΑ), εκτιμώντας ότι «το να έχουμε μαζί μας τις ΗΠΑ είναι πολύ υποστηρικτικό σε αυτή την αναθέρμανση και ανάπτυξη των σχέσεων ανάμεσα στο Ισραήλ, στην Κύπρο και την Ελλάδα. Ετσι, αυτό το Φόρουμ είναι πολύ σημαντικό και η υποστήριξη και η εμπλοκή των ΗΠΑ υπήρξε πάντοτε θετική».

Στο μεταξύ η κυβέρνηση συνεχίζει να κάνει το μαύρο άσπρο για το τι σηματοδοτεί η εμπλοκή στα σχέδια αυτά.

Στον απόηχο της προχτεσινής μετάβασης του υπουργού Εξωτερικών Ν. Δένδια στο Κάιρο για συνομιλίες με τον Αιγύπτιο ομόλογό του (προκειμένου να «διορθωθούν» συντεταγμένες θαλάσσιου «οικοπέδου» που έβγαλε στο σφυρί η Αίγυπτος - σημεία του συμβάδιζαν με τη χάραξη που έδωσε μονομερώς η Τουρκία ως ΑΟΖ της στην Ανατ. Μεσόγειο, αγνοώντας τα δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου), στην κυβέρνηση παρουσιάζουν ως επιτυχία ότι το «οικόπεδο» εμφανίζεται πλέον να σταματάει στο ύψος του 28ου μεσημβρινού, δηλαδή στα όρια που έχει οριοθετηθεί η ελληνική και αιγυπτιακή υφαλοκρηπίδα. Στην πράξη, η κυβέρνηση της Αιγύπτου δεν απλώνει μεν το «οικόπεδο» ανατολικά του 28ου μεσημβρινού, αλλά ουσιαστικά επιβεβαιώνει ότι βλέπουν την περιοχή ως «αμφισβητούμενη» ζώνη, προς «διευθέτηση» στα ιμπεριαλιστικά παζάρια που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη.

Στην Αθήνα, η κυβερνητική εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη, μιλώντας χτες στον ρ/σ «Σκάι», είπε ότι «ήταν ένα τεχνικό θέμα που αφορούσε την αιγυπτιακή πλευρά. Επιλύθηκε με αμοιβαία ισχυρή πολιτική βούληση», κάτι που «αποδεικνύει τις εξαιρετικές σχέσεις που έχουν οι δύο χώρες και τη σημασία που έχει η σχέση των δύο εταίρων, με στρατηγική σημασία για ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο».

Αλλά και κυβερνητικές πηγές ισχυρίζονταν χτες πως στη συνάντηση των δύο υπουργών Εξωτερικών «τονίστηκε δίχως περιστροφές ότι δεν υπάρχει καμία συζήτηση ή προοπτική για οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας». «Σχετικά δημοσιεύματα μάλιστα που μιλούσαν για προσέγγιση Αιγύπτου - Τουρκίας χαρακτηρίστηκαν παραπληροφόρηση», πρόσθεσαν, αναφορικά και με τέτοιες πληροφορίες που έβγαιναν από την Τουρκία, αν και άλλοι παράγοντες, παραπέμποντας στο «όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά», κάθε άλλο παρά αποκλείουν να υπάρχουν ήδη δίαυλοι και κάποιες «συζητήσεις» μεταξύ Αγκυρας - Καΐρου.

Την ίδια ώρα, μετά τις τηλεδιασκέψεις με τους ηγέτες Γαλλίας και Γερμανίας, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν συζήτησε και με τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, εστιάζοντας και στο Κυπριακό (ενόψει της Διάσκεψης του ΟΗΕ τον Απρίλη). Ο Ερντογάν είπε ότι μια λύση δύο κρατών στην Κύπρο θα δημιουργήσει κατάσταση «αμοιβαίου οφέλους» και εξέφρασε ικανοποίηση για τις προσπάθειες της Βρετανίας στο Κυπριακό, αναφέροντας ότι μια λύση δύο κρατών θα δημιουργήσει μια κατάσταση «win - win» (όλοι κερδίζουν). Υποστήριξε ακόμα ότι η χώρα του διατηρεί εποικοδομητική στάση στην Ανατολική Μεσόγειο, σε Αιγαίο και Κύπρο, επαναλαμβάνοντας και δεσμεύσεις για ηρεμία και συνέχιση των διερευνητικών επαφών, «παρά τις προκλητικές ενέργειες και δηλώσεις της Ελλάδας». Οι δύο ηγέτες μίλησαν επίσης για την περαιτέρω ανάπτυξη της διμερούς συνεργασίας, μνημονεύοντας και τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που υπεγράφη και ήταν η πρώτη που υπέγραψε το Λονδίνο μετά την επίσημη έξοδό του από την ΕΕ.

Να καταγραφεί τέλος ότι σύντομα η βρετανική κυβέρνηση θα έχει επαφές για το Κυπριακό και με την Τζέιν Χολ Λουτ, ειδική απεσταλμένη του γγ του ΟΗΕ, η οποία σήμερα συνεχίζει τις επαφές της στην Αθήνα.