Τα θέματα αυτά τα συζήτησε χτες το απόγευμα και με τον Ραούφ Ντενκτάς στην κατεχόμενη Λευκωσία.

Σε χτεσινές δηλώσεις ο Α. ντε Σότο υποστήριξε ότι ένας νέος άνεμος πνέει τώρα στο Κυπριακό και ότι υπάρχει κάτι νέο σε εξέλιξη.

Ο αξιωματούχος του ΟΗΕ είπε ότι στόχος του είναι να βοηθήσει όσο μπορεί και με όποιο τρόπο γίνεται τις δυο πλευρές στις προσπάθειές τους για επίλυση του Κυπριακού.

Με εναλλακτικά σενάρια στις αποσκευές του έφτασε στην Κύπρο ο εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, Αλβαρο ντε Σότο, ενόψει και των αυριανών απευθείας συνομιλιών Κληρίδη-Ντενκτάς στη Λευκωσία. Ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών συνοδεύεται από μεγάλη ομάδα ειδικών, ενώ στα σενάρια που έχουν διαμορφωθεί περιέχονται νέα στοιχεία.

Σύμφωνα με ενημερωμένες πηγές, που επικαλείται η εφημερίδα Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ, τα νέα στοιχεία αφορούν στην ενίσχυση των εξουσιών που θα έχουν τα κρατίδια σε σχέση με την κεντρική εξουσία, η οποία παρουσιάζεται με μειωμένες αρμοδιότητες. Την ίδια ώρα, τα Ηνωμένα Εθνη διασφαλίζουν την ενιαία εκπροσώπηση του κυπριακού κράτους στο εξωτερικό, ενώ οι ρυθμίσεις θα είναι τέτοιες που θα αποτρέπουν ουσιαστικά την επιστροφή Ελληνοκυπρίων υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση και Τουρκοκυπρίων υπό ελληνοκυπριακή.

Αυτές οι ρυθμίσεις συναρτώνται σε μεγάλο βαθμό και από το ποσοστό εδάφους που θα επιστραφεί στην ελληνική πλευρά, εξέλιξη που θα συνδυαστεί και με το ενδεχόμενο παραχωρήσεων της Λευκωσίας στο συνταγματικό.

Ενημερωμένες πηγές ανέφεραν στον ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ πως τα Ηνωμένα Εθνη επιμένουν στο θέμα της αλλαγής πολιτειακού συστήματος και υιοθέτησης της ιδέας για εκ περιτροπής Προεδρία και πως επί τούτου θα παρουσιαστούν εναλλακτικές φόρμουλες. Τα έγγραφα των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία έχουν καταρτιστεί την τελευταία περίοδο, θα κατατεθούν στο τραπέζι του διαλόγου αναλόγως και της πορείας των διαπραγματεύσεων.

Στις παραμονές των απευθείας συνομιλιών, ο Ραούφ Ντενκτάς παραδέχτηκε ανοιχτά ότι επείγεται για συμφωνία, μέχρι τον Ιούνη, λόγω της επικείμενης ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ.

Σε ερώτηση κατά πόσον το πρόβλημα μπορεί να επιλυθεί έως τον Ιούνη, είπε ότι σε αυτή τη φάση της διένεξης πρέπει να λυθεί, γιατί, κατά τη γνώμη του, οι Ελληνοκύπριοι, ενθαρρημένοι από την ΕΕ, αντί ενός συμβιβασμού, μπορούν να φθάσουν στο στόχο τους μέσω της ένταξης στην ΕΕ.

Η εξέλιξη αυτή, είπε, θα δημιουργήσει σοβαρή κρίση στην περιοχή, αφού η Τουρκία θα ασκήσει τα δικαιώματα που απορρέουν από τις συμφωνίες του 1960. Ο Ραούφ Ντενκτάς υποστήριξε επίσης ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά δεν εναντιώνεται στην ένταξη, αλλά αυτή πρέπει να γίνει μετά από τη λύση του Κυπριακού.

Επαναλαμβάνοντας τα περί νέου συνεταιρισμού πρόσθεσε ότι αυτός πρέπει να βασίζεται στην ισότητα, στη διζωνικότητα και στην ίση κυριαρχία των δυο πλευρών. Ο Ραούφ Ντενκτάς αναφέρθηκε επίσης σε δυο έθνη και δυο λαούς στην Κύπρο, οι οποίοι, είπε, πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για επίλυση του προβλήματος, κρατώντας ταυτόχρονα ανοιχτές τις πόρτες για μια πιθανή ενοποίηση στο μέλλον. Ο Ραούφ Ντενκτάς επανέλαβε ότι το Κυπριακό μπορεί να λυθεί μόνο με απευθείας διαπραγματεύσεις μεταξύ των δυο πλευρών και κάλεσε τα Ηνωμένα Εθνη να αποφύγουν την υπερβολική παρέμβαση.

Ικανοποιημένος από τον τρόπο με τον οποίο τέθηκε και συζητήθηκε το Κυπριακό κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον, εμφανίστηκε χτες, απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, ο υπουργός Τύπου, Χρ. Πρωτόπαππας.

«Το θέμα των εξελίξεων για το Κυπριακό, είπε, συζητήθηκε εκτενώς, τόσο με το ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, και την αντιπροσωπεία του Οργανισμού, στην οποία ήταν παρών και ο κ. Ντε Σότο, ο οποίος, όπως γνωρίζετε, παρευρίσκετο στις συνομιλίες των κυρίων Κληρίδη και Ντενκτάς, όσο και με το σύνολο της αμερικανικής ηγεσίας των ΗΠΑ, τον Πρόεδρο Μπους, τον Ντικ Τσέινι στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο πρωθυπουργός, αλλά και κατά τις συναντήσεις του με τους υπουργούς Κόλιν Πάουελ και Ντόναλντ Ράμσφελντ». Ο υπουργός υποστήριξε ότι «ανεπτύχθησαν πλήρως οι ελληνικές θέσεις. Ο πρωθυπουργός εξέφρασε τη στήριξή του στις πρωτοβουλίες του Προέδρου Κληρίδη για μια βιώσιμη και δίκαιη λύση του Κυπριακού, στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ, και ζήτησε τόσο από τον κ. Κόφι Ανάν, όσο και από τον κ. Μπους να αναληφθούν όλες οι αναγκαίες πρωτοβουλίες, προκειμένου και η τουρκική πλευρά να προσέλθει σε αυτό το διάλογο, χωρίς αδιαλλαξία, αλλά με σωστούς όρους και με καθοριστική συμβολή, όσον αφορά την ανάγκη για εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό».

Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του ο Χρ. Πρωτόπαππας διευκρίνισε ότι η λύση που αναζητείται θα πρέπει να είναι «βιώσιμη και δίκαιη, στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ. Ο πρωθυπουργός, πρόσθεσε ο υπουργός, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο θέμα αυτό κατά τη συνάντησή του με τον κ. Κόφι Ανάν, διότι όλες αυτές οι συνομιλίες γίνονται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Από όλες τις πλευρές τονίστηκε ότι κατανοούν την αναγκαιότητα να υπάρξει λύση στο Κυπριακό και βεβαίως αναμένουμε τα αποτελέσματα από τις συζητήσεις που θα προκύψουν με την τουρκική πλευρά».