"Εποικοδομητικές και γόνιμες" χαρακτήρισε αξιωματούχος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών τις συνομιλίες Ελλήνων και Τούρκων διπλωματών, που άρχισαν χτες στην Αγκυρα. Οι διπλωμάτες έθιξαν κατά την πρώτη μέρα προβλήματα, που έχουν σχέση με τον τουρισμό, το περιβάλλον και την οικονομική συνεργασία. Αυτός ο "κύκλος" των συνομιλιών θα ολοκληρωθεί την προσεχή Πέμπτη και Παρασκευή στην Αθήνα, όπου θα συζητηθούν και κάποια περισσότερο περίπλοκα θέματα, όπως η αντιμετώπιση της "τρομοκρατίας".

"Πρόκειται ίσως για ήσσονος σημασίας προβλήματα μεταξύ των δύο χωρών, αλλά είναι μια ευκαιρία για τις δύο πλευρές να καθίσουν στο τραπέζι, να κάνουν διάλογο και να συζητήσουν μέτρα, που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια ευνοϊκότερη ατμόσφαιρα για μελλοντικές διαπραγματεύσεις", δήλωσε στην τηλεόραση του Ρόιτερ ο Τούρκος αρθρογράφος Σάμι Κοέν. "Το να συζητήσεις ακανθώδη ζητήματα, όπως το Αιγαίο, είναι σαν να βάζεις το κάρο μπροστά στο άλογο", είπε ο Κοέν. "Τώρα νομίζω ότι βάζουν τα άλογα μπροστά στο κάρο".

Μ' αυτήν τη λογική, φαίνεται ότι αντιμετωπίζει τη συζήτηση και η Αθήνα. Ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου, μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό, σημείωσε, κατ' αρχήν, ότι "ο διάλογος αυτός θα είναι μακροχρόνιος" και συμπλήρωσε ότι "πάντα θα μπορούσε να βρει κανείς ένα λόγο για να μην ξεκινήσει ο διάλογος". Από την πλευρά του, ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας χαρακτήρισε τη διαδικασία "δύσκολη" και υποστήριξε ότι η Ελλάδα "επιθυμεί να βελτιωθούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Για να επιτευχθεί αυτό, χρειάζεται υπομονή και επιμονή. Η προσπάθεια αυτή πρέπει να έχει βάθος χρόνου. Θα συμβάλουμε, ώστε να επιτύχει τους σκοπούς της αυτή η προσπάθεια. Βεβαίως, αυτό δεν εξαρτάται μόνο από εμάς. Δεν παραλείπουμε, πρόσθεσε ο Δ. Ρέππας, να επισημάνουμε τη θετική αντίδραση, που θα προκύψει, γενικότερα, για το κλίμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αν στεφθούν με επιτυχία αυτά τα πρώτα βήματα του υπηρεσιακού ελληνοτουρκικού διαλόγου".

Πάντως, στην Αθήνα, παρά το "καλό κλίμα" που επικράτησε στην πρώτη μέρα των συζητήσεων, παράγοντες του ΥΠΕΞ σημειώνουν ότι η Αγκυρα, λίγο πριν την έναρξη των συνομιλιών, φρόντισε να υπενθυμίσει πως οι ελληνοτουρκικές σχέσεις πρέπει να λύσουν προβλήματα πολύ σοβαρότερα από τη συνεργασία στον τουρισμό και το περιβάλλον. Η τουρκική διπλωματία, τις τελευταίες μέρες, υπενθύμισε τις θέσεις της για το εύρος του ελληνικού εναέριου χώρου στο Αιγαίο και το "ενδιαφέρον" της για τη μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη. Ταυτόχρονα, η τουρκική διπλωματία φροντίζει να πολλαπλασιάζει τις δυσκολίες για την εξέλιξη μιας προσπάθειας διευθέτησης του Κυπριακού.

Με όλα αυτά, το ερώτημα που δημιουργείται στην Αθήνα είναι πώς μπορεί να αξιοποιηθεί διπλωματικά η συζήτηση για τα "δευτερεύοντα" ζητήματα, που έχει ξεκινήσει, από τη στιγμή που παραμένουν σε ισχύ οι τουρκικές θέσεις για το Αιγαίο, τη Θράκη και την Κύπρο. Στο ερώτημα αυτό, ελάχιστοι υπεραισιόδοξοι μπορούν να δώσουν θετική απάντηση. Οι περισσότεροι, ανάμεσά τους και ο πρόεδρος της ΝΔ, αντιμετωπίζουν επιφυλακτικά το διάλογο. Ο πρόεδρος της ΝΔ, σε συνέντευξή του στην "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία", σημείωσε ότι "πρόκειται για διάλογο χωρίς όρους και προϋποθέσεις".

Πάντως, Ελληνες διπλωμάτες υποστηρίζουν ότι, τόσο η Αγκυρα, όσο και η Αθήνα θα επιδιώξουν να "εξαργυρώσουν" το γεγονός ότι έχουν φτάσει στο τραπέζι του διαλόγου, έστω και για ζητήματα "χαμηλής πολιτικής": Η τουρκική κυβέρνηση, προκειμένου να πετύχει την αναβάθμιση των ευρωτουρκικών σχέσεων και η ελληνική, προκειμένου να αποσπάσει "δεσμεύσεις" από την ΕΕ για την προστασία των ελληνικών συνόρων, καθώς και για την προώθηση της ένταξης της Κύπρου στην Κοινότητα, ανεξάρτητα από την επίλυση του πολιτικού προβλήματος.

ΓΕΝΕΥΗ.-

Μία ακόμα εμπορική διαμάχη μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ λήγει υπέρ της ενάγουσας. Από τον πόλεμο της μπανάνας έως τη μάχη του βοδινού, από αυτήν την υπερατλαντική διαμάχη οι Αμερικανοί βγαίνουν κερδισμένοι, αφού χθες το Σώμα Διευθέτησης των Κρίσεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) έδωσε την έγκρισή του για τις εμπορικές κυρώσεις που ζήτησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) στη διένεξη σχετικά με τις πωλήσεις βοδινού κρέατος με ορμόνες, όπως ανακοίνωσαν αξιωματούχοι από την έδρα του ΠΟΕ.

Συγκεκριμένα, όπως υποστήριξαν οι αξιωματούχοι, η απόφαση αφορά εξαγωγές τροφίμων από την ΕΕ αξίας 124,3 εκατομμυρίων δολαρίων και είναι η τελευταία από μια σειρά μεταβολών θέσεων του ΠΟΕ έναντι της ΕΕ στη διαμάχη της με τις ΗΠΑ στο πλαίσιο του ΠΟΕ. Οσο για τον Καναδά, που αυτή τη φορά συντάχθηκε με τις ΗΠΑ σε αυτή τη διαμάχη, έκανε γνωστό ότι θα ανακοινώσει στο τέλος Ιουλίου κατάσταση με τα προϊόντα που θα επιβαρυνθούν με πρόσθετους δασμούς 100%, ενώ οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την περασμένη βδομάδα ότι θα επιβάλουν πρόσθετους δασμούς 100% σε εξαγωγές από την ΕΕ συνολικής αξίας 116,8 εκατομμυρίων δολαρίων, από τις 29 Ιουλίου, δηλαδή από αυτή την Πέμπτη. Τα προϊόντα που θα βρεθούν στο "στόχαστρο" των Αμερικανών, είναι οι εξαγωγές της ιταλικής τομάτας, του χοιρινού με χώρα προέλευσης τη Δανία και μία σειρά γαλλικών προϊόντων, όπως τυρί ροκφόρ, πατέ και συκώτι πάπιας κλπ.

Η ΕΕ είχε επιβάλει απαγορεύσεις στην εισαγωγή βοδινού κρέατος από τις ΗΠΑ αλλά και τον Καναδά, με το σκεπτικό ότι έχουν τραφεί με συγκεκριμένες ορμόνες - μάλιστα για τα 11 τελευταία χρόνια - που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο. Ωστόσο, παρά την αρχική προειδοποίηση του ΠΟΕ ότι μία τέτοια ενέργεια έρχεται σε αντίθεση με τους νόμους του διεθνούς εμπορίου και είναι παράνομη, η ΕΕ είχε αρνηθεί να συναινέσει.