• "Αποφασίζω να δικαιώσω τους αδικημένους",αυτή η φράση του Μακρυγιάννη,που, όπως σημειώνει και ο καθηγητής Πανεπιστημίου Ι. Θ. Κακριδής,"λες και είναι ξεσηκωμένη από την Αθηναίων Πολιτεία του Αριστοτέλη ή από τους Επιτάφιους Λόγους του 5ου και 4ου π.Χ. αιώνα... ότι κάθε πολίτης έχει δικαίωμα να βοηθά τους αδικημένους. "Επαμύνειν τοις αδικουμένοις"", αυτή η φράση αποτελεί τον τίτλο της παράστασης της "Θεατρικής κατάθεσης" του Χρήστου Καλαβρούζου.Πρόκειται για μια παράσταση βασισμένη στις μαρτυρίες και τα βιώματα από τα "Απομνημονεύματα του Στρατηγού Μακρυγιάννη". Την επιλογή των κειμένων έκανε ο Χρήστος Καλαβρούζος,ο οποίος και ερμηνεύει. Η παράσταση θα δοθεί αύριο, στο θέατρο Κήπου, στη Νίκαια, με ελεύθερη είσοδο.
• Επίσης, αύριο, στο Δημοτικό Κηποθέατρο Παπάγου (Οδός Κορυτσάς, 6η στάση), το ΚΘΒΕ παρουσιάζει το έργο "Ο Γενικός Γραμματεύς" του Ηλία Καπετανάκη,σε σκηνοθεσία Ερσης Βασιλικιώτη,σκηνικά Νίκου Πολίτη,κοστούμια Χρήστου Μπρούφα και μουσική Ηρακλή Πασχαλίδη.Παίζουν: Γιάννης Μόρτζος, Σάσα Καστούρα, Θόδωρος Συριώτης, Φούλης Μπουντούρογλου, Νίκος Κολοβός, Φώτης Θωμαϊδης,κ.ά. Είσοδος 4.000 δρχ και φοιτητικό 2.000 δρχ.

"Καυγάδες στην Κιότζα", από το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης

Ο Γκολντόνι δεν ήταν μόνο ο κορυφαίος και πολυγραφότατος κωμωδιογράφος του 18ου αι., ούτε μόνο ο αναμορφωτής της κωμωδίας, εκείνος που "γεφύρωσε" το πέρασμα από τη λαογέννητη κομέντια ντελ άρτε προς την κωμωδία της ανερχόμενης τότε αστικής τάξης. Υπήρξε μεγάλος παρατηρητής των ανθρώπινων χαρακτήρων, πράξεων και προθέσεων, αλλά και δαιμόνιος κριτικός αναλυτής των κοινωνικών τάξεων, παραδόσεων, φαινομένων και προβλημάτων. Από το κριτικό του βλέμμα και από την κωμωδιογραφική του πένα δε γλίτωσε καμία κοινωνική τάξη, κανένα σχεδόν κοινωνικό στρώμα, αλλά και σχεδόν κανένα ανθρώπινο κουσούρι. Από τις εκατό και πλέον κωμωδίες του περνά σαν σε τοιχογραφία όλη η βενετσιάνικη κοινωνία. Η φεουδαρχική αριστοκρατία της, οι πλούσιοι αστοί της, οι κρατικοί υπάλληλοί της, η μικρομεσαία εμπορική τάξη, αντιπροσωπευτικές συντεχνίες της τότε παραγωγικής ανάπτυξης, η φτωχή αγροτιά, οι στρατιές των υπηρετών στα σπίτια των αρχόντων, η εργατιά στη γη ή στη θάλασσα της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας και των περιχώρων της.

Η τελευταία κατηγορία, οι οικογένειες εργατών της θάλασσας και η καθημερινότητά τους, η καθημερινότητά του μόχθου των ανδρών στη θάλασσα και των γυναικών που πλέκουν τις περίφημες βενετσιάνικες δαντέλες, οι συνήθειές τους, οι καυγάδες τους, αλλά και οι έρωτες και τα παντρολογήματά τους, είναι το "αντικείμενο" των "Καυγάδων στην Κιότζα".Μιας απολαυστικής κωμωδίας που (για τρίτη φορά στην Ελλάδα) ανέβασε το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης,σε σκηνοθεσία Νανάς Νικολάου,χρησιμοποιώντας τη θεατρικά εύφορη μετάφραση του Βαγγέλη Ηλιόπουλου,μετάφραση γνωστή από το δεύτερο ανέβασμα του έργου (1993 - '94, Εταιρικός Θίασος ΣΕΗ, σκηνοθεσία Γιάννη Διαμαντόπουλου), αλλά και την "παιχνιδιάρικη" μουσική που είχε γράψει για το θίασο του ΣΕΗ ο Διονύσης Τσακνής.Τα καλαίσθητα, λιτά, λειτουργικά για τις εναλλαγές των χώρων δράσης σκηνικά σχεδίασε η Αριάδνη Βοζάνη,ενώ τα αρμόζοντα στην εποχή και την κοινωνική τάξη των προσώπων του έργου κοστούμια η Αννα Μαχαιριανάκη.Δημιουργικός συντελεστής της παράστασης του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης ήταν και η χορογραφία και εκφραστική κίνηση, που δίδαξε ο Βασίλης Μυριανθόπουλος.

Η Νανά Νικολάου,η οποία ως ηθοποιός συμμετείχε στην παράσταση του 1993, ως σκηνοθέτης αυτή τη φορά του έργου "γονιμοποίησε" με νατουραλιστική αλήθεια, φαντασία και χιούμορ την εμπειρία της από εκείνη την παράσταση, κλιμακώνοντας - κυρίως στο δεύτερο μέρος του έργου - το "νευρώνα" της κωμωδίας με τους φαρσικών καταστάσεων καυγάδες μεταξύ γυναικών αλλά και ανδρών μιας φτωχογειτονιάς, αλλά και δίνοντας ευφρόσυνη χάρη στη συμφιλίωση και στη γαμήλια λήξη των καυγάδων. Στην απελευθέρωση του κωμικού στοιχείου, που ενώ δεν έλειπε έμοιαζε "μαγκωμένο" στο πρώτο μέρος, καθοριστικά επέδρασε ο Ζαχαρίας Ρόχας,ο οποίος με σαρκαστική κωμικότητα ερμήνευσε έναν κομψευόμενο, ερωτύλο, κοιλιόδουλο, "λαδωνόμενο" μεσήλικα κρατικό υπάλληλο. Πολύ καλές ερμηνείες, που με αλήθεια αλλά και αίσθηση του κωμικού έπλασαν λαϊκούς ανθρώπους κατέθεσαν οι Μαρία Αναστασίου, Μαρίνα Ψάλτη, Πασχάλης Τσαρούχας, Χρήστος Κελαντώνης,αλλά και οι Νίκος Ορφανός, Πάνος Πανόπουλος, Μαριάννα Τουμασάτου.

Μέγας ποιητής των ανθρώπινων πόθων, παθών, πράξεων, αισθημάτων, σχεδόν όλων των περιπετειών του ανθρώπινου και κοινωνικού βίου, ο Σαίξπηρ, με το "Χειμωνιάτικο παραμύθι","ζωγράφισε" ένα, μελαγχολικής διάθεσης, λεπτής ειρωνείας αλλά και κωμικών ευρημάτων παραμύθι, μια ποιητική "παρτιτούρα" με θέμα τη φιλία, την παθολογική ερωτική ζήλια και την τιμωρία της. Ενα παραμύθι - δημιούργημα της μεγαλοφυούς φαντασίας του, παραμύθι αχρονικό, που "γεφυρώνει" το Νότο της Ευρώπης με το Βορρά της, και ριζώνει στα διαιώνια βιώματα και παθήματα του ανθρώπου όπου γης. Με μια απόλυτα ελεγμένη, διδακτικής πρόθεσης, "δόση" δραματικού στοιχείου, αλλά και με αλλεπάλληλες καλές συμπτώσεις που συμβάλλουν στο αίσιο τέλος, ο ποιητής μιλά για τον όλεθρο που μπορεί να προκαλέσει η ζήλια. Κεντρικός του ήρωας ο Σικελός βασιλιάς Λεόντιος, που ενώ ο ίδιος κάλεσε ως φιλοξενούμενο τον αδελφικό του φίλο βασιλιά της Βοημίας Πολύξενο, αναίτια τον υποπτεύεται σαν εραστή της γυναίκας του Ερμιόνης. Ο Λεόντιος βάζει τον έμπιστό του Κάμιλλο να φαρμακώσει τον Πολύξενο. Ο τίμιος Κάμιλλος, αρνούμενος να διαπράξει έναν άδικο φόνο, φυγαδεύεται μαζί με τον βασιλιά της Βοημίας. Ο Λεόντιος "τρελαίνεται". Φυλακίζει τη γυναίκα του και παραλογισμένος εντελώς, θεωρώντας το κοριτσάκι που γεννά στη φυλακή η Ερμιόνη "καρπό" της φανταστικής μοιχείας της, στέλνει τον έμπιστό του Αντίγονο να το σκοτώσει κάπου μακριά. Δικάζει και καταδικάζει ισόβια την αθώα Ερμιόνη, η οποία, μαθαίνοντας ότι πέθανε ο μοναχογιός της από τη στέρηση της μητέρας του, μεταφέρεται ημιθανής στο κελί της. Ο Αντίγονος λυπούμενος το βρέφος το αφήνει μαζί με τα βασιλικά "σημάδια" του σε δάσος της Βοημίας, όπου κατασπαράσσεται από μια αρκούδα. Το κοριτσάκι βρίσκουν ένας καλοκάγαθος βοσκός κι ο χαζούλης γιος του. Στο σπιτικό των βοσκών μεγαλώνει η Περντίτα (το όνομα σημαίνει Χαμένη) μέχρι τα δεκάξι της χρόνια, οπότε την ερωτεύεται ο γιος του Πολύξενου. Ο βασιλιάς απαγορεύει το γάμο και το ερωτευμένο ζευγάρι μαζί με τον Κάμιλλο φυγαδεύονται στη Σικελία. Ο Λεόντιος, μετανιωμένος για το θάνατο που έσπειρε η ζήλια του, δέχεται το ζευγάρι. Χάρη στα "σημάδια" που βρήκαν οι δυο βοσκοί, αναγνωρίζει στη βοσκοπούλα τη "νεκρή" κόρη του και χάρη στο άγαλμα της "νεκρής" Ερμιόνης, που φιλοτεχνήθηκε με τη φροντίδα της πιστής της Παολίνας, θα ξαναβρεί ολοζώντανη την αγαπημένη γυναίκα του. Η αίσιου τέλους, αλλά πικρόγευστη αυτή ιλαροτραγωδία τελειώνει με τον μπαγαπόντη πραματευτή, αλλά και χαριτωμένο παραμυθά Αυτόλυκο - μια μάσκα του παραμυθά Σαίξπηρ που μοιάζει να μας "κλείνει το μάτι" ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα του παραμυθιού του.

Ταλαντούχος σκηνοθέτης, όπως συνεχώς αποδείχνεται με τις παραστάσεις του, ο Βασίλης Νικολαϊδης είδε το έργο σαν να βγαίνει μέσα από γκραβούρες και να τις ζωντανεύει ακροβατώντας, με ακρίβεια, μεταξύ παραμυθιού και αλήθειας, δράματος και κωμωδίας. Μια ακροβασία γεμάτη από παραμυθική χάρη, αίσθηση του ποιητικού κλίματος, της αμφίσημης ειρωνείας για το ψευδολόγο σε σχέση με τη ζωή αίσιο τέλος των παραμυθιών και του κωμικού στοιχείου σε χαρακτήρες και καταστάσεις. Συνεργοί του στο πολύ καλό σκηνικό αποτέλεσμα η ρέουσα μετάφραση των Γιάννη Οικονομίδη - Γ. Κεντ,τα αφαιρετικά σκηνικά του Αγγελου Αγγελή,τα όμορφα, ελισαβετιανής εποχής κοστούμια της Αφροδίτης Κουτσουδάκη,η χορογραφία και η κίνηση της Εφης Καρακώστα και τα ατμοσφαιρικά μουσικά μοτίβα και τραγούδια του 17ου και 18ου αιώνα που ανέσυρε ο σκηνοθέτης και ερμήνευσαν ζωντανά επί σκηνής τρεις μουσικοί.

Πολύ καλό, συνολικά, ήταν και το ερμηνευτικό επίπεδο, στο οποίο κυριάρχησαν όχι μόνο λόγω του ταλέντου και της εμπειρίας αλλά και λόγω της παιδείας τους με το μείζονα ποιητικό λόγο οι ερμηνείες της Μιράντας Ζαφειροπούλου και της Τζένης Μιχαηλίδου.Ο Περικλής Μουστάκης,με χαμηλόφωνο, αισθαντικό λόγο, εξισορρόπησε με καλά αποτελέσματα ανάμεσα στο δραματικό και ιλαρό. Τη χρυσή τομή της ιλαροτραγωδίας βρήκαν και οι Γιώργος Ζιόβας, Κώστας Μπάσης.Με χάρη και χιούμορ ερμήνευσε τον Αυτόλυκο ο Γιάννης Κρανάς.Το κωμικό στοιχείο ανέδειξαν ο Γιώργος Ζωγράφος με τη λαϊκότητα και αφέλεια της ερμηνείας και ο Δημήτρης Σταμούλης με την μπουφονερί του. Γόνιμες ήταν και οι ερμηνείες των Γιάννη Ζαβραδινού, Αγη Εμμανουήλ, Μαρίας Καλλιμάνη, Σεραφείμ Ντίνα, Δημήτρη Συμεωνίδη, Στέλλας Κωνσταντίνου, Χριστίνας Φίλου, Περικλή Μοσχολιδάκη.

ΘΥΜΕΛΗ

"Αποφασίζω να δικαιώσω τους αδικημένους" στο Θέατρο Κήπου στη Νίκαια

"Χειμωνιάτικο παραμύθι" με το ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας

"Καβγάδες στην Κιότζα" με το ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης