(Του συνεργάτη μας Θανάση ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ).--

Ενα παραμύθι, στο οποίο όλα εξελίσσονται στο φυσικό δραματικό χρόνο του είδους. Ενας σκληρός, αυταρχικός, βίαιος, εγωκεντρικός και κακομαθημένος βασιλιάς, που μισούσε και φοβόταν τη γνώση, με αποτέλεσμα να κάψει τα βιβλία. Ενας βασιλιάς, που, τελικά, περνάει από δίκη, αλλά η απόφαση παίρνεται από τον ίδιο το λαό και εκδιώκεται απ' αυτόν, από το λαό που διψούσε για δημοκρατία και ελευθερία. Το βασίλειο υποφέρει από ανυπόφορη ζέστη και δίψα. Οι επιστήμονες προσπαθούν να βρουν μια κάποια λύση. Αυτή η προσπάθεια έχει μακρά διαδρομή. Πρωταγωνιστής το χελιδόνι, το οποίο αναζητά τη λύση στα μυστικά της φύσης. Αρωγοί του: ο γεωργός, το ελάφι, το σκιάχτρο, η παπαρούνα, ο νάνος, η Δρακόντισσα Ευαγγελία. Απ' όλους μαθαίνει χρήσιμα πράγματα και έτσι το μπαλόνι του φουσκώνει όλο και περισσότερο καθώς μέσα του φυλάει τα μυστικά της φύσης.

Μια παράσταση, όπου η σκηνοθέτρια και συγγραφέας του θεατρικού κειμένου Βαλεντίνα Παπαδημητράκη (το οποίο συνυπογράφει η Νικολία Καραγιάννη), με απλό και απέριττο αριστοτεχνικό τρόπο, ταξιδεύει τα παιδιά - θεατές και τους γονείς τους με σεβασμό στην ελληνική παράδοση, με όχημα το παραμύθι, στέλνοντας όμως παράλληλα κοινωνικά μηνύματα, όπως: ο σεβασμός στα βιβλία, στη γνώση, στις επιστήμες, η αγάπη στη φύση, η αξία του έρωτα ως σημαντικό ανθρώπινο συναίσθημα, η αξία της δημοκρατίας και της λαϊκής βούλησης. Το χιούμορ είναι διάχυτο στο κείμενο και στη σκηνική απόδοση. Αρκετοί οι ρόλοι του έργου, ενσαρκώνονται μόνο από δυο ταλαντούχους ηθοποιούς, τον Τάσο Καρακύκλα και την Αννα Γαρεφαλάκη, οι οποίοι καθηλώνουν τους μικρούς θεατές, με τους οποίους κατά σημεία της παράστασης συνομιλούν και συνεργάζονται στη χειροτεχνία, στο χορό, στα δρώμενα, αφού η σκηνή δεν απέχει από τους θεατές ή μάλλον οι θεατές βρίσκονται σχεδόν μέσα στη σκηνή, σ' ένα πολύ μικρό θέατρο, τόσο όμως ζεστό και ανθρώπινο, σχεδόν κουκλόσπιτο, στα μέτρα των παιδιών.

Τα σκηνικά της Εμμας Μολλέ αρκετά λιτά και αφαιρετικά, με κάποια αντικείμενα σκόρπια στο χώρο και με μουσικά όργανα, που περιμένουν τον εξαίσιο μουσικό Σταμάτη Διαμαντόπουλο, ο οποίος παίζει καθ' όλη τη διάρκεια της παράστασης ζωντανά, λαούτο, κιθάρα, φλογέρα, κρουστά, δημιουργώντας μια υπέροχη ατμόσφαιρα στους μικρούς και μεγάλους θεατές. Τα κοστούμια της σκηνογράφου, επίσης λιτά, ζωντανεύουν τους διάφορους χαρακτήρες με ευρηματικό τρόπο.

Η σκηνοθέτρια, και ο θίασος εν γένει, με παιδαγωγική ευαισθησία και κοινωνική υπευθυνότητα προσφέρουν ένα θαυμάσιο αισθητικό αποτέλεσμα, δικαιώνοντας την αξία και το μεγαλείο της απλότητας στην τέχνη και τη ζωή.

Και φέτος η αξιόλογη σκηνοθέτρια Ανδρομάχη Μοντζολή, με τη συνεργασία (παιδαγωγική επιμέλεια) του σημαντικού παιδαγωγού - σκηνοθέτη και αειθαλούς Λάκη Κουρετζή, παρουσιάζει στο αθηναϊκό παιδικό κοινό μια υπέροχη θεατρική παράσταση, την οποία συνδυάζει με το δημιουργικό θεατρικό παιχνίδι. Ετσι, τα παιδιά δε μένουν αδρανείς και άβουλοι θεατές, αλλά συμμετέχουν στα δρώμενα, πάνω και κάτω από τη σκηνή, διακόπτοντας τη ροή της παράστασης, εκφράζοντας απόψεις και προτάσεις για την εξέλιξη του μύθου. Οι εμψυχώτριες - θεατροπαιδαγωγοί Ια Χρυσανθοπούλου και Νικολέττα Τσαντουλή (απόφοιτοι του Εργαστηρίου Παιδαγωγικής Θεάτρου - Θεατρικού Παιχνιδιού «Λάκης Κουρετζής» του Θεάτρου της Ημέρας) με παιδαγωγικό τακτ προτρέπουν τα παιδιά να συμμετάσχουν στα δρώμενα και τα καθοδηγούν έξυπνα σε μια ενεργό συμμετοχή, αναπτύσσοντας έτσι τον προβληματισμό τους και καλλιεργώντας τους την αισθητική αντίληψη περί θεάτρου.

Το δραματικό κείμενο της νέας, στο θεατρικό χώρο, αλλά έμπειρης, συγγραφέα Λένας Τερκεσίδου, έχει ως βασικό θέμα του την υγιεινή διατροφή των παιδιών.

Η δραματουργός επηρεασμένη, σαφώς, από τους πρωτοπόρους του είδους Τζιάνι Ροντάρι και Ευγένιο Τριβιζά («Φρουτοπία» κ.ά.), με το δικό της ταλέντο και τη δημιουργική φαντασία της, προσφέρει ένα χιουμοριστικό κείμενο, με περιπετειώδη πλοκή. Η συγγραφέας μάς δίνει ήρωες, οι οποίοι με μαχητική διάθεση θα αντιμετωπίσουν τα μεγάλα βιομηχανικά συμφέροντα, τα οποία προάγουν στο εμπόριο βλαβερές για την υγεία τροφές. Η σύγκρουση μεταξύ των απλών και εργατικών κατοίκων του χωριού Μεγαλομπουκιά και των Χημικοχωριτών είναι αναπόφευκτη. Στο μεγάλο διαγωνισμό που προκηρύσσει ο Διεθνής Οργανισμός Υγείας και Διατροφής νικητές αναδεικνύονται: ο Σάκης Γαλατάκης, η Τίνα Πατατίνα, η Φρουτένια, ο Σαλατάκης κ.ά. νικούν τους κοινωνικά επικίνδυνους Χημικοχωρίτες: Ανθρακόλα, Ταμειακή Μηχανή, Κρουασένια και Τουρτάκια.

Οι ηθοποιοί Παντελής Τσόγκας, Δανάη Δασκαλάκη, Θωμαΐς Κρητικού και Ολγα Μουργέλα προσπάθησαν και ως ένα βαθμό τα κατάφεραν να αποδώσουν τους ρόλους τους, αν και η πρόθεση της Παιδικής Σκηνής του Θεάτρου της Ημέρας νομίζω ότι είναι περισσότερο να ευαισθητοποιήσει στο θέατρο τα παιδιά, να τα προβληματίσει κοινωνικά και με παιδαγωγική μεθοδολογία να αναπτύξει την αισθητική τους και συνολικά την προσωπικότητά τους.

Τα κοστούμια και τα σκηνικά της Ανδρομάχης Μοντζολή είναι εντυπωσιακά και ιδιαίτερα φροντισμένα, μένοντας πιστή στην παράδοση του θεάτρου, που θέλει τη ρεαλιστική απεικόνιση στο δραματικό χρόνο και χώρο της υπόθεσης του δραματικού κειμένου. Η μουσική του Γιάννη Μακρίδη θαυμάσια.

Παράλληλα, η Παιδική Σκηνή προσφέρει μια αξιόλογη πρόταση στα σχολεία και στους εκπαιδευτικούς, με ειδικό φάκελο που τους δίνει, ο οποίος περιέχει «σχέδια και προτάσεις επεξεργασίας του δραματουργικού υλικού».

Παρουσίαση μιας παλιότερης συγγραφικής δουλειάς (ελεύθερη θεατρική απόδοση της «Ομήρου Ιλιάδας») της καταξιωμένης στο χώρο δραματουργού και σκηνοθέτριας Κέλλυς Σταμουλάκη. Την πρώτη σκηνική απόδοση, στα 2003 - 2004 έφερε εις πέρας ο Βασίλης Μυριανθόπουλος. Την παρούσα σκηνοθεσία υπογράφει ο Κωστής Μεγαπάνος, ένας σκηνοθέτης, ο οποίος προσπάθησε, και ως ένα βαθμό, το κατόρθωσε να αποδώσει την ατμόσφαιρα του Τρωικού Πολέμου και να ζωντανέψει τους χαρακτήρες των ομηρικών ηρώων. Πρόκειται για πλούσια οικονομικά παραγωγή, με συμμετοχή μιας πλειάδας ταλαντούχων ηθοποιών (Αντώνης Αντωνάκος, Νίκος Δροσάκης, Ειρήνη Καρυωτάκη, Φανή Καταβέλη, Δέσποινα Μαλλιαρού, Νίκος Ορτεντζάτο, Παύλος Σαχπεκίδη, Αυγερινός Σουλόπουλο και Σταύρος Σιόλα), με αξιόλογα σκηνικά και κοστούμια της Δέσποινας Βολίδη, με υπέροχη μουσική του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, με εντυπωσιακές χορογραφίες της Χρυσηίδας Λιατζιβίρη και με τη συμμετοχή και άλλων αξιόλογων συντελεστών της παράστασης.

Φιλόδοξο εγχείρημα, εν πολλοίς πετυχημένο, με πολλά στοιχεία θεατρικού παιχνιδιού και με πλούσια ευρηματικότητα στη δράση των ηρώων, στην έκφραση και στην κίνηση. Οι κινηματογραφικές σκηνές βοηθούν αισθητικά. Οι ενστάσεις μου έγκεινται στην ένταση των μουσικών εφέ και της κίνησης, κατά σημεία, των ηθοποιών, οι οποίοι παράγουν - άθελά τους - έναν υπερβολικό εκνευρισμό στους μικρούς θεατές, οι οποίοι έχουν ανάγκη από ηρεμία και από πιο ήπιους ρυθμούς και καταστάσεις. «Το τραγούδι της φωτιάς», στο τέλος της παράστασης, είναι καταπληκτικό!

Η υπόθεση του έργου είναι γνωστή. Η δραματουργός, όμως, στην παρούσα διασκευή δεν έχει ως σκοπό να αποδώσει πιστά τον Ομηρο και την Ιλιάδα του, αλλά αντιθέτως παίρνοντας ως αφορμή την τραγικότητα του Τρωικού Πολέμου, και κάθε πολέμου, να δημιουργήσει μια «γελοιογραφία» - ένα αντι-έπος - με διάθεση διακωμώδησης, ώστε να «περάσει» έμμεσα την αντιπολεμική της ιδεολογία, ένα μήνυμα πολυσήμαντο, διαχρονικό και χρήσιμο για τα σημερινά παιδιά με τις αξίες της φιλίας, της θυσίας, της αγάπης και την απαξία των ερίδων, του μίσους, των βίαιων ανταγωνισμών και ιμπεριαλιστικών πολέμων.

Το κείμενο κυκλοφορεί σε πολυτελή έκδοση του θιάσου «αβάντι», από το 2003. Στη φετινή παράσταση δίνεται, πρόσθετα, ένα πολυσέλιδο έντυπο, στο οποίο καταγράφονται αναλυτικά προτάσεις παιδαγωγικού, σκηνοθετικού, σκηνογραφικού χαρακτήρα, υποδείξεις για την κατασκευή κοστουμιών, για τη δημιουργία της μουσικής και των ήχων και με τα βιογραφικά όλων των συντελεστών της παράστασης.