Βιβλίο | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Βιβλίο

Βιβλία, για καλοκαιρινές διακοπές με... κέρδος

Καλοκαίρι. Καιρός για ξεκούραση από τον ετήσιο εργασιακό, οικογενειακό και σχολικό μόχθο. Καιρός για διακοπές σε βουνό ή θάλασσα. Ο χρόνος στις διακοπές μετρά αλλιώς. Μπορεί να περνά αλλιώς. Με πιο ελεύθερο ύπνο και ξύπνιο, με κολύμπι, περιπάτους, κουβεντούλα και με διάβασμα ενός καλού βιβλίου. Ενός βιβλίου, που το χειμώνα μπορεί να μη βρήκαμε χρόνο να το διαβάσουμε. Καλοκαίρι, λοιπόν, και ο «Ρ» επιλέγει και προτείνει στους αναγνώστες του βιβλία για όλες τις ηλικίες. Βιβλία, της «Σύγχρονης Εποχής», ιστορικά, πολιτικά, πολιτιστικά, λογοτεχνικά, παιδικά, που θα κάνουν το διάστημα των διακοπών μας έναν ευχάριστο και... κερδισμένο χρόνο.

ΙΣΤΟΡΙΑ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Βετεράνος του λαϊκού και ναυτεργατικού κινήματος, ο απαρασάλευτος κομμουνιστής Στρατής Τσαμπής, για χάρη μιας εκδήλωσης της ΚΟΒ Ναυτεργατών προς τιμήν των 80χρονων του ΚΚΕ, κατέγραψε στο βιβλίο του «Στο δρόμο του καθήκοντος» την πολύτιμη μαρτυρία του για την ίδρυση και εξέλιξη της Κομματικής Οργάνωσης Ναυτεργατών (ΚΟΝ). Τους μακρόχρονους, σκληρούς αγώνες της, στη διάρκεια των 80χρονων του ΚΚΕ. Αγώνες που άντεξαν σε πολιτικές, ιδεολογικές, εργασιακές, συνδικαλιστικές, δικαστικές «θύελλες» και ανέδειξαν πλήθος ήρωες, θύματα του εφοπλιστικού κεφαλαίου, των ελληνικών, ξένων και διεθνών κρατικών κατασταλτικών μηχανισμών, των κατακτητών και των οργανισμών υποδούλωσης της χώρας και του λαού: FΒΙ, Ιντέλιντζες Σέρβις, ΝΑΤΟ, κ.ο.κ.
Συνταρακτικά αποκαλυπτικό, απάντηση στα κρατικά και παρακρατικά «χαλκεία» κατασυκοφάντησης του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας με ένα ακόμα τερατώδες ψέμα, αποτελεί το βιβλίο του παλαίμαχου δημοσιογράφου Δημήτρη Σέρβου «Το παιδομάζωμα και ποιοι φοβούνται την αλήθεια», το οποίο προλογίζουν ο επίτιμος Πρόεδρος του ΚΚΕ, Χαρίλαος Φλωράκης, και ο παλαίμαχος εκπαιδευτικός Γιώργος Κ. Μωραΐτης. Μια ιστορική έρευνα, η οποία - με πληθώρα ντοκουμέντων - αποκαλύπτει τα καταναγκαστικά παιδομαζώματα της μεταξικής δικτατορίας και του βασιλοφασιστικού παρακράτους της χιτλεροθρεμμένης Φρειδερίκης, με τις εντολές των Αγγλοαμερικάνων κατακτητών και τις ευλογίες της ψυχροπολεμικής ελληνικής κυβέρνησης, και αποδεικνύει ότι ο ΔΣΕ διέσωσε πλήθος παιδιών από τους βομβαρδισμούς των Αγγλοαμερικάνων, την πείνα και την ορφάνια, με τη φυγάδευσή τους - πάντα με τη συγκατάθεση των γονιών τους - στις σοσιαλιστικές χώρες, όπου έζησαν, μορφώθηκαν και πολλά από αυτά διέπρεψαν.
Πολύτιμη προσφορά στην ιστοριογραφία είναι το βιβλίο - μαρτυρία, αλλά και έρευνα και συλλογή πολλών άλλων μαρτυριών μαχητών - του μαχητή του Δημοκρατικού Στρατού Πελοποννήσου Αρίστου Καμαρινού «Ο εμφύλιος πόλεμος στην Πελοπόννησο (1946-1949)». Ο συγγραφέας, ο μόνος από τα στελέχη του ΔΣΠ που ζει, με αυθεντικά ντοκουμέντα, μαρτυρίες και περιγραφές γεγονότων στην Πελοπόννησο καταρρίπτει τα ψεύδη των επίσημων σχετικών βιβλίων που έγραψαν κάποιοι - αγγλοαμερικανοκίνητοι - διώκτες του ΔΣΠ και του ΔΣΕ συνολικά.
Στις αρχές του 1949 στο ΔΣΕ κατατάχτηκε ένας ΕΠΟΝίτης - ο οποίος μαθητής ακόμα υπέστη τη διωκτική θηριωδία ανθρωποειδών εναντίον των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης. Τριαντάφυλλος Αθ. Γεροζήσης λεγόταν ο ΕΠΟΝίτης που βγήκε στο βουνό και σε στιγμές ανάπαυλας από τις σκληρές μάχες κατέγραφε στο ημερολόγιό του τα καθημερινά καθέκαστα. Τις ηρωικές μάχες που δίνονταν από την 123η Ταξιαρχία του ΔΣΕ, αλλά και την καθημερινή ζωή των μαχητών, τις μορφωτικές και πολιτιστικές τους εκδηλώσεις. Το ημερολόγιο χάθηκε αλλά οι σελίδες του, φυλαγμένες στο «θησαυροφυλάκιο» της μνήμης του, αποτυπώθηκαν στο συγκινητικό βιβλίο του «Ανταρτόπουλο στο ΔΣΕ (Το χαμένο ημερολόγιο)», το οποίο προλογίζει ο Χαρίλαος Φλωράκης.
Το Κέντρο Μαρξιστικών Ερευνών, συνεχίζοντας τη μελετητική προσφορά του για ιδεολογικό «εξοπλισμό» της εργατικής τάξης, σε συνεργασία με τη «Σύγχρονη Εποχή» εξέδωσε το συλλογικό έργο «Προσεγγίσεις στην κατάσταση της εργατικής τάξης στην Ελλάδα». Το βιβλίο αποτελείται από οκτώ κεφάλαια. Συγγραφέας του πρώτου κεφαλαίου είναι ο Γιώργος Πολυμερίδης. Του δεύτερου και έκτου ο Μάκης Παπαδόπουλος. Του τρίτου ο Νίκος Κυρίτσης. Του τέταρτου ο Γιώργος Μαγγανάς. Του πέμπτου και όγδοου ο Κώστας Κάππος. Του έβδομου οι Γιάννης Ντούρος και Γιώργος Στρατής.
Εξαιρετικό γνωστικό εφόδιο για το πού οδηγεί το λαό η ολιγαρχία του πλούτου, η ΟΝΕ και η υποταγμένη στο πολυεθνικό κεφάλαιο «εκσυγχρονιστική» ελληνική κυβέρνηση είναι το βιβλίο «Εξελίξεις, τάσεις, προοπτικές της ελληνικής οικονομίας (Υλικά της Ημερίδας της ΚΕ του ΚΚΕ-29/11/1999)». Ο τόμος περιέχει την εισήγηση του Οικονομικού Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ, τις τοποθετήσεις των προσκεκλημένων στην ημερίδα εκπροσώπων του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΔΗΚΚΙ, το κλείσιμο της ημερίδας, τις επεξεργασίες των υλικών της ημερίδας και τα συμπεράσματα του Οικονομικού Τμήματος από αυτήν, αλλά και τις εξελίξεις που ακολούθησαν.
Απαραίτητο βιβλίο για την ιδεολογική «βιβλιοθήκη» των εργαζομένων, ώστε να κρατούν «ξυπνό» το μυαλό τους, να ξέρουν όλο το «παζλ» των σχεδιασμών της αμερικανοευρωπαϊκής «νέας τάξης πραγμάτων», είναι η νομικοπολιτική μελέτη του Κώστα Τουμασάτου «Σύμβαση Σένγκεν». Πρόκειται για τη σύμβαση που συνέταξε η οικονομικο-πολιτικο-στρατιωτική «μαφία» του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου, τη συνυπέγραψε η κυβέρνηση Σημίτη και θα εφαρμόζουν με ντόπια και ξένα νομοθετήματα - δες και τον «τρομονόμο» - και διωκτικά όργανα.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο εμβριθής και πολυγραφότατος μελετητής του ρεμπέτικου και του λαϊκού μας τραγουδιού Νέαρχος Γεωργιάδης καταθέτει μια ακόμη σημαντική μουσικολογική μελέτη του, με τίτλο «Το φαινόμενο Τσιτσάνης». Μελέτη για τον κορυφαίο των κορυφαίων του λαϊκού τραγουδιού, τον οποίο «κυοφόρησε» η μακραίωνη λαϊκή μουσική μας παράδοση και «γέννησε» ως «μαμή» η σύγχρονη πολιτικοκοινωνική Ιστορία μας. Το μεγαλοφυές τάλαντο του Τσιτσάνη συνταίριαξε το παρελθόν με το παρόν, την παράδοση με το καινούριο, την πραγματικότητα με τη φαντασία.
Ο Χουάν Κάρλος Ροδρίγες Κρουζ υπήρξε ανώτατος αξιωματικός του υπουργείου Εξωτερικών της Κούβας. Λόγω της θέσης του γνώρισε πρόσωπα, πράγματα, τρόπους και τεχνάσματα της CΙΑ και των πρακτόρων της ενάντια στη σοσιαλιστική του πατρίδα. Λόγω του συγγραφικού του ταλέντου έγραψε το μυθ-ιστόρημα «Η τελευταία επιστροφή» (Κρατικό Βραβείο Αστυνομικού Μυθιστορήματος, 1988). Το μυθιστόρημα μεταπλάθει πραγματικά γεγονότα που βίωσαν πράκτορες της Κρατικής Ασφάλειας Κούβας, δουλεύοντας μέσα στις γραμμές του εχθρού, για να ματαιώσουν ένα από τα πολλά σχέδια του αμερικανικού ιμπεριαλισμού κατά της Κούβας.
Ο «Ντοστογιέφσκι» και «πατέρας» της σύγχρονης ελληνικής ρεαλιστικής πεζογραφίας, ο μέγας ταπεινός Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, μας κληροδότησε το αριστουργηματικό κοινωνικό μυθιστόρημα «Φόνισσα». Ενα «μνημείο» της ελληνικής φτωχολογιάς, τραγικό σύμβολο του πιο καταπιεσμένου «σώματος» του λαού, της γυναίκας. Μόνο ο πάμφτωχος, μεροκαματιάρης «γραφιάς» Παπαδιαμάντης μπορούσε να νιώσει τα βάσανα της «άμοιρης» κοινωνικά γυναίκας. Να διεισδύσει στον πικραμένο, αδικαίωτο, διαταραγμένο επόμενα, ψυχισμό της. Να συλλάβει την απελπισία της, απελπισία που μετατρέπει τη δύστυχη Φραγκογιαννού σε φόνισσα θηλυκών παιδιών για να τα σώσει από τη μαρτυρική ζωή που τα περιμένει. Το βιβλίο προλογίζει ο Μανώλης Κορνήλιος.
Μυθ-ιστορία για τον «Καπετάν Μπακρόζο», τον αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης Ανδρέα Παλαιολόγου από τα Δεμέστιχα Αχαΐας, είναι το βιβλίο του Γιάννη Πριόβολου «Ο δρόμος ως το Θιάκι». Μια ιστορία αληθινή της οποίας το υλικό έδωσε στο συγγραφέα η χήρα του ήρωα (χάθηκε το 1947) Ελένη Παλαιολόγου, η οποία επίσης περπάτησε στον εμφυλιακό «Γολγοθά», όπως της έταξε το χρέος του συντρόφου της. Γι' αυτό και είναι εκείνη το «επίκεντρο» στο δεύτερο μέρος του βιβλίου.
Μετεμφυλιακή Ελλάδα. Τρόμος. Παντού διώκτες των λαϊκών αγωνιστών. Αλλοι έγκλειστοι και άλλοι παράνομοι, δεν παύουν να αντιστέκονται. Υπάρχουν και οι «δραπέτες» από τα ιδανικά της νιότης τους, τη συνείδηση και την κοινωνική τους τάξη. Οι συμβιβασμένοι με το καθεστώς της τρομοκρατίας. Η ψυχροπολεμική Ελλάδα μυθιστοριοποιημένη από τον Μανώλη Κορνήλιο, με τον πολύσημο τίτλο «Ο άλλος δραπέτης».
Ο Σαμιώτης αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και δημοσιογράφος Σταμάτης Βαλσάμος αποτύπωσε μυθιστορηματικά στο βιβλίο του «Δάκρυ και ελπίδα» τα βάσανα του σαμιώτικου λαού μετά την ένωση της Σάμου με την Ελλάδα (1911). Τότε που οι φτωχοί αγρότες της Σάμου γλίτωσαν από τον τουρκόδουλο ηγέτη του νησιού και έπεσαν στα νύχια του Ελληνα δυνάστη. Του αρπακτικού έμπορα και τοκογλύφου, με αποτέλεσμα και το δράμα της μετανάστευσης των νέων για αναζήτηση καλύτερης ζωής και της ερημίας των ανήμπορων γονιών.
Δυο συνταρακτικά διηγήματα θα διαβάσετε στο βιβλίο του Νίκου Κυτόπουλου «Το στοίχημα». Ετσι τιτλοφορείται το πρώτο διήγημα, λογοτεχνική μετάπλαση μιας αληθινής ιστορίας του Μακρονησιού. Τα βασανιστήρια που έκανε στον κομμουνιστή μάρτυρα-ήρωα Τατάκη ο τερατώδης αρχιβασανιστής Κοθράς. Ο Κοθράς στοιχημάτισε με τον Τατάκη ότι θα τον βασανίσει τόσο που θα λυγίσει και θα υπογράψει δήλωση μετανοίας. Ο Τατάκης στοιχημάτισε για το αντίθετο και κέρδισε το στοίχημα, πεθαίνοντας περήφανα. Το δεύτερο διήγημα, επίσης συγκλονιστικό, «Το δίλημμα», μιλά για το συνειδησιακό δράμα ενός αγωνιστή του ΔΣΕ, που μόνος, χωρίς τη γυναίκα και το παιδί του στην πολιτική προσφυγιά, ερωτεύεται μιαν άλλη γυναίκα.
Ασυνήθιστης, πολύμορφης γραφής είναι το μυθιστόρημα του Αστέριου Λάμπρου «Χρωματιστοί κύκλοι». Καθηγητής της Αισθητικής των ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Πάτρας, ο συγγραφέας συνθέτει ένα «κατηγορώ» για την «άλωση» διδασκόντων στα ΑΕΙ - άλωση συνειδησιακή, ηθική, παιδαγωγική. Για τα βρώμικα παιχνίδια με κοινοτικά κονδύλια, διαπλεκόμενα συμφέροντα, πρυτανικά «εκλογομαγειρεία» και τα ερωτοπάζαρα διδασκόντων-διδασκομένων για την απόκτηση του πτυχίου.

ΠΑΙΔΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ

Ο πολυγραφότατος συγγραφέας Χάρης Σακελλαρίου προστρέχει στις αρχαίες πηγές και αντλεί γνωστές και άγνωστες πτυχές τους, για να πλάσει εξαιρετικά διδακτικά βιβλία. Παράδειγμα «Ο τυραννομάχος της Φυλής». Πρόκειται για μυθ-ιστορία της διαδρομής του στρατηγού Θρασύβουλου από τη Φυλή της Αττικής, ο οποίος στήριξε τη Δημοκρατία του Περικλή, αντιστάθηκε στους Τριάκοντα Τυράννους, πρωτοστάτησε για την ανατροπή των ολιγαρχικών και σκοτώθηκε άδικα στρατοπεδευμένος στις όχθες του Ευρυμέδοντα ποταμού.
Μιλάει μια πεταλούδα; Αμα είναι φτιαγμένη πάνω σε χαρτί, με ολόφωτα χρώματα και γράμματα, και πετάει και μιλάει. Και πολύ όμορφα, μάλιστα. Αν δεν το πιστεύετε, παιδιά, διαβάστε το βιβλίο της Ζωής Κυτοπούλου «Μια χάρτινη πεταλούδα». Δική της η ιστοριούλα, δικές της και οι ανάλαφρες,... πεταλουδένιες εικόνες, που πεταρίζουν στον ουρανό και μιλούν με τον ήλιο, τα πουλιά, τα λουλούδια, τα άλλα ζουζούνια και προπαντός με τα παιδιά.
Λένε ότι η καλύτερη γνώση είναι η ευχάριστη γνώση. Ευχάριστη γνώση, λοιπόν, προσφέρουν στα παιδιά δύο «συγγενικής» θεματολογίας βιβλία της Αυγής Παπάκου- Λαγού, παραστατικότατα εικονογραφημένα από την Ειρήνη Κεπερτή. Τίτλοι τους «Το λυκαυγές του πολιτισμού» και «Η τροχιά του πολιτισμού». Το πρώτο «διηγείται» τη σκληρή πάλη των πρωτόγονων ανθρώπων για να εξανθρωπιστούν, να συγκροτηθούν σε ομάδες, να κατασκευάσουν εργαλεία, να βρουν μια γλώσσα επικοινωνίας, να εξημερώσουν άγρια ζώα, να μεταβληθούν από κυνηγοί σε κτηνοτρόφους, να παράγουν αγαθά, να καλλιεργήσουν τις τέχνες των χεριών τους. Το δεύτερο βιβλίο παρακολουθεί τον άνθρωπο και τον πολιτισμό του στα προϊστορικά χρόνια, στη λεγόμενη Νεολιθική Εποχή (10.000 χρόνια πριν). Τότε που άρχισαν τη γεωργική καλλιέργεια, παράλληλα με το κυνήγι και το ψάρεμα, να φτιάχνουν εργαλεία για κάθε εργασία και οικιακά σκεύη, να υφαίνουν, να πλάθουν τον πηλό, να σμιλεύουν καλλιτεχνικά την πέτρα.
Τρυφερό, διδακτικότατο παραμύθι είναι «Η περιπέτεια μιας καρδερίνας» της Γεωργίας Ανεζίνη-Αεράκη, υπέροχα εικονογραφημένο από την Εύα Μελά. Μια ιστοριούλα με πουλιά και παιδιά για το μέγιστο αγαθό, την ελευθερία, και για τον αγώνα που αξίζει να δίνει κάθε πλάσμα για την απόκτησή της. Η καρδερινούλα του παραμυθιού υποφέρει διπλά. Αν δεν αποδράσει από το κλουβί, «σκλάβοι» θα μείνουν και τα πουλάκια της. Τι να κάνει; Διαβάστε το παιδιά!
Ομορφο αλληγορικό παραμύθι είναι «Το κάστρο που πέταξε» του Νίκου Μολυβιάτη, με εικόνες της Εύας Μελά. Παραμύθι αντίστασης στην καταστροφή και τουριστικοποίηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και του φυσικού περιβάλλοντος από «αναπτυξιακά» ιδιωτικά συμφέροντα, με συνενόχους τους κυβερνητικούς και τοπικούς «άρχοντες». Το παραδεισένιο κάστρο των παιδιών και των πουλιών, όμως, θα εκδικηθεί τους καταστροφείς του, θα πετάξει μακριά στην ελεύθερη χώρα της φαντασίας.

Αρ. ΕΛ.