Τα διαφιλονικούμενα νησιά από την Κίνα και την Ιαπωνία

Αν κάποιος μείνει μόνο στην καταγραφή αυτών των στρατιωτικών κινήσεων, που μπορούν όμως είτε από πρόθεση είτε από «ατύχημα» να οδηγήσουν σε «φιτίλι» την περιοχή, θα μπορούσε να δώσει μια ερμηνεία ότι πρόκειται για κινήσεις τακτικής στη γεωστρατηγική σκακιέρα. Και όντως έχουν τέτοιο χαρακτήρα. Ομως, για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τη συνθετότητα των εξελίξεων χρειάζεται να ανατρέξουμε στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς που αναπτύσσονται συνολικά στην περιοχή του Ειρηνικού και της Ασίας.

Ιδιαίτερα μετά την ανατροπή των σοσιαλιστικών χωρών στην ΕΣΣΔ και την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη εδώ και πάνω από μια εικοσαετία και ταυτόχρονα όσο στην Κίνα αναπτύσσονται και ισχυροποιούνται οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής τόσο στο στόχαστρο των Αμερικάνων ιμπεριαλιστών και όχι μόνο, μπαίνει η περιοχή του Ειρηνικού και της Ασίας και γίνονταν και γίνεται ένα πεδίο έντονου ανταγωνισμού. Μονοπωλιακοί όμιλοι χωρών της περιοχής όπως της Ινδίας, της Ρωσίας, του Ιράν, τα κρατικά και άλλα μονοπώλια της Κίνας, της Ιαπωνίας, της Αυστραλίας κλπ. κονταροχτυπιούνται για τη λεία της περιοχής, φυσικά σε βάρος των λαών. Ετσι αναπτύσσονται συμμαχίες, άξονες και αντιάξονες που είναι υπό συνεχή αναδιαμόρφωση. Ετσι βλέπουμε ότι την ίδια στιγμή που αναπτύσσονται οι σινοαμερικανικές σχέσεις ή ρωσοκινεζικές ή δημιουργούνται διακρατικές καπιταλιστικές ενώσεις όπως οι BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Νότια Αφρική), η Οργάνωση Συνεργασίας της Σαγκάης (με πρώτα βιολιά τη Ρωσία και την Κίνα και άλλες χώρες) ή ο λεγόμενος Διειρηνικός Συνεταιρισμός όπου πρωτοστατούν από την άλλη πλευρά του Ειρηνικού οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Αυστραλία, το Μεξικό, το Περού, η Χιλή, και σειρά άλλων που έχουν δημιουργηθεί, άλλες με πιο σταθερό άλλες με πιο άτυπο χαρακτήρα, την ίδια στιγμή αναπτύσσονται και αναταγωνισμοί, αντιτιθέμενα συμφέροντα και διεκδικήσεις και ανάμεσα σε «συμμάχους». Αυτή είναι η ουσία του λεγόμενου πολυπολικού κόσμου που παρόλο που προβάλλεται από αστούς και οπορτουνιστές πολιτικούς ως κάτι νέο, είναι ο καπιταλισμός στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο.

Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός διατηρεί ένα εκτεταμένο πλέγμα βάσεων στον Ειρηνικό. Αυτές βρίσκονται σε βάσεις στην Ιαπωνία, στη Νότια Κορέα, στην Ταϊβάν, στην Ταϊλάνδη, στο Γκουάμ και στην Αυστραλία. Αυτό σημαίνει μεγάλο αριθμό στρατευμάτων και μεγάλη δύναμη πυρός που βέβαια δεν είναι για την προστασία της εθνικής ασφάλειας της χώρας αλλά για την εξασφάλιση της επιρροής στη συγκεκριμένη περιοχή που χρόνια πριν, από τη δεκαετία του 1990, ο σύμβουλους της αμερικανικής κυβέρνησης με περγαμηνές στις μυστικές υπηρεσίες, πολωνικής καταγωγής Ζμπιγνιού Μπρεζίνσκι, είχε πει ότι όποιος καταφέρει και κυριαρχήσει στην Ευρασία θα έχει την παγκόσμια ηγεμονία.

Ακριβώς σε αυτό αποσκοπούν τα πολύ συχνά πλέον γυμνάσια στην περιοχή από τις ΗΠΑ, τη Νότια Κορέα και άλλες χώρες που στέλνουν μήνυμα πρωτίστως στην Κίνα. Στην ευρύτερη περιοχή δε, του Ειρηνικού, το καλοκαίρι του 2012 πραγματοποιήθηκε η μεγάλη άσκηση RIMPAC, μια τεράστια άσκηση ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων στα ανοιχτά της Χαβάης με συμμετοχή από 22 χώρες, όπως οι: ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Κολομβία, Γαλλία, Ινδία, Ινδονησία, Ιαπωνία, Μαλαισία, Μεξικό, Ολλανδία, Νέα Ζηλανδία, Νορβηγία, Περού, Νότια Κορέα, Φιλιππίνες, Ρωσία, Σιγκαπούρη, Ταϊλάνδη, Τόγκα, Βρετανία, Χιλή και για πρώτη φορά με τη συμμετοχή και της Ρωσίας, ενώ δε συμμετέχει η Κίνα. Είναι φανερό ότι η τεράστια περιοχή του Ειρηνικού λόγω και του ενεργειακού πλούτου και των θαλάσσιων δρόμων μπαίνει στο στόχαστρο, και αυτό θα γίνεται το επόμενο διάστημα όλο και πιο έντονο.

Ως αντάλλαγμα στις ιρανικές «υποχωρήσεις», θα υπάρξει «μερική χαλάρωση» των κυρώσεων σε βάρος της χώρας, συνολικής αξίας 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, στην οποία περιλαμβάνεται «αποδέσμευση» μέρους των τραπεζικών τους λογαριασμών όπου εισέρχονται τα έσοδα από τις πετρελαϊκές εξαγωγές. Επίσης, θα υπάρξει «χαλάρωση» των απαγορεύσεων για τις συναλλαγές με χρυσό, ενώ επίσης οι «έξι» δεσμεύονται ότι δε θα επιβάλουν άλλες κυρώσεις κατά το χρονικό αυτό διάστημα, εφόσον η ιρανική ηγεσία τηρήσει τα προβλεπόμενα.

Η συμφωνία έγινε δεκτή με εμφανέστατη ικανοποίηση από τις άμεσα εμπλεκόμενες ηγεσίες, που την παρουσίασαν ως «πρώτο βήμα» προς μία οριστική διευθέτηση για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που θα ανοίξει το δρόμο για «ειρήνευση και σταθερότητα» στην περιοχή. Πίσω, φυσικά, από αυτήν την επίφαση κρύβεται η ικανοποίηση για την επίτευξη μιας εξαιρετικά ευαίσθητης ισορροπίας ανάμεσα σε αντικρουόμενα ενδο-ιμπεριαλιστικά συμφέροντα, με επίκεντρο την πολύτιμη γεωστρατηγικά και ενεργειακά περιοχή του Κόλπου και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής, στην καρδιά των οποίων ως ένα σημαντικό βαθμό βρίσκεται το Ιράν.

Το Ιράν βρίσκεται σε στρατηγική θέση στην περιοχή του Κόλπου τόσο ως προς τους δρόμους της ενέργειας όσο και ως προς τον έλεγχο των σημαντικότατων, για τη μεταφορά ενέργειας, στενών του Ορμούζ. Οντας μια από τις χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, το Ιράν ασκεί περιφερειακή επιρροή γεγονός που την καθιστά σημαντικό παράγοντα στη διαμόρφωση των εξελίξεων. Επιπλέον, είναι μια μεγάλη αγορά δεκάδων εκατομμυρίων πρόσφορη για επενδύσεις από πολυεθνικές.

Προφανώς δεν είναι τυχαίο ότι μόλις λίγες ημέρες μετά την υπογραφή της «ενδιάμεσης συμφωνίας» στη Γενεύη, πηγές προσκείμενες στο επιμελητήριο βιομηχανίας, εμπορίου, ορυκτών και γεωργίας του Ιράν υποστήριζαν ότι, ήδη, έχει δρομολογηθεί η ίδρυση αμερικανο-ιρανικού εμπορικού επιμελητηρίου καθώς και μια σειρά άλλων ενεργειών σύσφιγξης των διμερών σχέσεων. Ούτε ότι στην Τεχεράνη έσπευσε για επίσκεψη ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και λίγο νωρίτερα ο Τούρκος ομόλογός του.

Μέσα στους επόμενους έξι μήνες, κατά τους οποίους τυπικώς θα διεξάγεται η διαπραγμάτευση για την επίτευξη οριστικής συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, οι διαγκωνισμοί αναμένεται να ενταθούν γεννώντας ακόμη περισσότερες απειλές για τους λαούς της περιοχής. Ηδη, η δυσφορία δυνάμεων που νιώθουν ότι απειλείται η θέση και ο ρόλος τους στο πλαίσιο του ιμπεριαλιστικού συστήματος από μια ενδεχόμενη αναβάθμιση των σχέσεων του Ιράν με τη Δύση και ιδιαίτερα με τις ΗΠΑ (Ισραήλ και Σ. Αραβία), είναι εμφανής και ηχηρή. Οι αλλεπάλληλες διαβεβαιώσεις και οι συνεχείς τηλεφωνικές συνομιλίες του Αμερικανού προέδρου και του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών με τις ηγεσίες των δύο, μέχρι πρότινος, στενών συμμάχων των ΗΠΑ στην περιοχή, αποδεικνύουν ότι το διακύβευμα της «ενδιάμεσης συμφωνίας» για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα είναι πολύ μεγαλύτερο από όσα επισήμως γίνονται γνωστά και ότι μάλλον σηματοδοτεί την έναρξη ενός νέου πεδίου διαγκωνισμών που θα συνοδευτεί από ανατροπές συμμαχιών και ανακατατάξεις ισχύος με ό,τι συνέπειες έχουν οι αλλαγές αυτές παρά μια περίοδο ασφάλειας, ειρήνης και σταθερότητας.