ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 23 Ιούνη 2002
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
Συλλογισμοί για τη νέα περίοδο εξοπλισμών...

Τελικά ο κύβος ερρίφθη. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ, υπό τον Τζ. Μπους τον νεότερο, απέσυρε τη συμφωνία της χώρας του από την αντιβαλλιστική συνθήκη ΑΒΜ και μαζί της κάθε κατάλοιπο αντιπυραυλικών αντιπυρηνικών συμφωνιών που είχε με την ΕΣΣΔ. Μια νέα περίοδος εξοργιστικών εξοπλισμών ανοίγεται. Τι, όμως, σημαίνει αυτό στις υπαρκτές συνθήκες; Είναι σκόπιμο για την απάντηση να δεθεί το σπασμένο νήμα του 1990-1991, τότε που έδειχνε να σπάει με την ανατροπή του σοβιετικού πόλου ισχύος. Ενας βασικός παράγων για εκείνη την απροσδόκητη ανατροπή ήταν και ο εξοπλιστικός ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ. Εχουμε επισημάνει πολλές φορές ότι ο εξοπλιστικός ανταγωνισμός αποτελούσε βασικό στοιχείο της καπιταλιστικής οικονομίας και την ωφελούσε, σε αντίθεση με τη σχεδιασμένη σοσιαλιστική οικονομία της ΕΣΣΔ, την οποία οδηγούσε στον Καιάδα.

Σήμερα, ΕΣΣΔ σε επίπεδο ισχύος και ανταγωνισμού δεν υπάρχει. Το στρατιωτικό βιομηχανικό σύμπλεγμα εξουσίας των ΗΠΑ τσουβαλιάζει μια σειρά από ανεπιθύμητες χώρες από την πάλαι ποτέ «αυτοκρατορία του κακού» στην τωρινή «δόλια τρομοκρατία». Ομως, ενώ οι συνθήκες και τα μέσα είναι άκρως ετεροβαρή υπέρ των ΗΠΑ, η αμερικανική εξουσία προσφεύγει στον αμφισβητούμενο για την αποτελεσματικότητά του «Πόλεμο των άστρων».

Πού αποβλέπει με αυτό το φαινομενικά παράλογο άλμα και τι την υποχρεώνει σε αυτό; Αυτή η ερώτηση οδηγεί μερίδα της αμερικανικής πολιτικής διανόησης σε αδιέξοδα. Είναι η αντιστοίχιση εκείνης που το 1990 αμφισβητούσε την ωφελιμότητα των ΗΠΑ από την ανατροπή της ΕΣΣΔ. Από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι της αμερικανικής πολιτικής. Οι ΗΠΑ, με τη στολή του μονοκράτορα, χώνονται όλο και περισσότερο σε άγνωστα, για την εποχή του διπολισμού, δυσεπίλυτα προβλήματα. Κυρίως το οικονομικό πρόβλημα δείχνει να μπαίνει στην ημερήσια διάταξη λόγω, κυρίως, της μιλιταριστικής του μορφής.

Εδώ, ακριβώς, εμφανίζεται από την ερώτηση το ένα της σκέλος: «Τι την υποχρεώνει;». Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 διαφαινόταν ότι οι ΗΠΑ, ως προπύργιο του δυτικοσυμμαχικού μιλιταρισμού, θα έκαναν άκρατη χρήση της πολεμικής παραγωγής, ως μόνη κατισχύουσα υπερδύναμη στον πλανήτη. Οι όποιοι περιορισμοί στην πολεμική οικονομική τους λειτουργία θα έπαυαν μαζί με την απώλεια της ΕΣΣΔ, που τους δημιουργούσε. Ο αμερικανικός καπιταλισμός είδε μπροστά του ανεμπόδιστα τη δυνατότητα πολλαπλασιασμού της οικονομικής του φύσης, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί, μέσα από δύο ιμπεριαλιστικούς πολέμους του εικοστού αιώνα, σε μιλιταριστική φύση. Το ζήτημα κατ' αρχάς της υποχρέωσης να ανοιχτεί χωρίς όριο λήξης βρίσκεται στην υπαρκτή καπιταλιστική λειτουργία, στους βασικούς κανόνες ύπαρξης της κίνησης του κεφαλαίου, στο οποίο η μεγαλοαστική τάξη έδωσε μιλιταριστικό περιεχόμενο κι υπέταξε ουσιαστικά τις άλλες μορφές του σε αυτό. Το μιλιταριστικό κεφάλαιο γίνεται όλο και περισσότερο ο ακρογωνιαίος λίθος της διεθνούς οικονομικής λειτουργίας προσδιορίζοντας την κίνηση και την ποιότητα ισχυρών καπιταλιστικών κρατών.

Εάν υπάρχει μια απάντηση στην ερώτηση «τι την υποχρεώνει;» (τις ΗΠΑ) προς αυτή την κατεύθυνση («πόλεμος των άστρων») είναι η ίδια η φύση της λειτουργίας της κεφαλαιοκρατικής οικονομίας σε μιλιταριστική μορφή και περιεχόμενο. Η απαντητική συνέχεια του σκέλους της ερώτησης «πού αποβλέπει;» προκύπτει από αυτή την απάντηση. Εφόσον η επεκτατική (ιμπεριαλιστική) φύση του κεφαλαίου με μιλιταρισμό και μάλιστα στη χρηματιστική του μορφή είναι απαραίτητος όρος της ύπαρξής του, αποβλέπει στην πλανητική επικυριαρχία με το μοναδικό τρόπο που αυτό το ίδιο γεννά, τον οικονομικό και μιλιταριστικό ιμπεριαλισμό. Η αμερικανική αποδέσμευση από την αντιβαλλιστική συνθήκη ΑΒΜ εκφράζει, αυτή καθεαυτή, τη λειτουργία της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας. Αυτό, ανεξάρτητα από το όποιο αποτέλεσμα του βλακώδους για πολλούς «πολέμου των άστρων».


Αντώνης ΔΑΜΙΓΟΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ