Αφιερωμένη στον Γιάννη Ρίτσο για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του είναι η εκδήλωση που διοργανώνει ο Σύλλογος Φαρακλάδων «Η Εύγερος» Κεφαλονιάς, (29/11, 10.30 π.μ.), στο θέατρο «Αλφα» (Πατησίων και Στουρνάρη). Θα μιλήσει η λογοτέχνιδα Ρίτα Τσιντίλη - Βλησμά. Θα ακολουθήσει καλλιτεχνικό πρόγραμμα με τη μεικτή χορωδία - μαντολινάτα και το χορευτικό του συλλόγου. Τιμή εισόδου 10 ευρώ, για την ενίσχυση του συλλόγου.
Το ΑΠΘ ερευνά τη Βεργίνα από το 1938. Μέχρι τώρα προκύπτει ότι αποτελεί την καλύτερη σωζόμενη οχύρωση της Μακεδονίας. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του πανεπιστημίου, «πρόκειται για ένα από τα πλέον αξιόλογα σε κατάσταση διατήρησης τμήματα του τείχους (...) Στο ΒΑ τμήμα του οχυρωματικού περιβόλου (...) το τείχος αποκαλύπτεται διατηρημένο σε εξαιρετική κατάσταση και σημαντικό ύψος έως 1,90 μ. Στο σημείο αυτό, η ανασκαφική ομάδα δίνει αγώνα με τις επιχώσεις, καθώς το βάθος στο οποίο αποκαλύπτεται το τείχος, συχνά υπερβαίνει τα 4,5 μ., λόγω του όγκου των φερτών υλών που σώρευσε πάνω του ένας χείμαρρος που έδρασε καταστροφικά κατά την αρχαιότητα. Στο γεγονός αυτό οφείλεται η καλή κατάσταση του μνημείου, καθώς οι τεράστιες αυτές επιχώσεις το προστάτευσαν από τη φυσική και την ανθρώπινη φθορά».
Τα μεταπύργια φθάνουν στο «εντυπωσιακό πάχος» των 2,80 μ., ενισχυμένα κατά διαστήματα «από στιβαρούς ορθογώνιους και ημικυκλικούς πύργους». Ετσι, οι επιστήμονες συμπεραίνουν ότι «το τείχος ήταν σαφώς κατασκευασμένο με πρόνοια για την αντιμετώπιση αλλά και την εγκατάσταση πολεμικών μηχανών». «Η άνοδος στους πύργους και τις επάλξεις γινόταν με χτιστές κλίμακες, πέντε από τις οποίες έχουν ήδη ερευνηθεί. Δίπλα σε πύργους, καλυμμένες από την ημικυκλική προβολή τους, βρέθηκαν πυλίδες που χρησίμευαν για εξόδους αιφνιδιασμού του εχθρού. Σε όλο το αποκαλυφθέν τμήμα του τείχους διαπιστώθηκε η ενσωμάτωση, στην κατασκευή του, οικοδομικού υλικού σε δεύτερη χρήση, προερχόμενου από άγνωστα, κατεστραμμένα δημόσια κτίρια της πόλης».
Τα ευρήματα χρονολογούν την κατασκευή του τείχους επί βασιλείας του Κασσάνδρου (μετά τις αρχές του 3ου αι. π.Χ.), «εποχή κατά την οποία η Μακεδονία γνωρίζει μια ταραχώδη περίοδο, εμφύλιων συγκρούσεων και εξωγενών επεμβάσεων». «Η γεωγραφική θέση της πιερικής αυτής πόλης, πάνω στον αμαξιτό δρόμο που οδηγούσε από τα λιμάνια της Πύδνας και της Μεθώνης προς την Ανω Μακεδονία, καθιστούσε απαραίτητη την οχύρωσή της για την εξασφάλιση και τον έλεγχο της σημαντικής αυτής διάβασης».
Πλήθος ποικίλλων κινητών ευρημάτων συμπληρώνουν την εικόνα της ζωής της πόλης, κυρίως κατά το 2ο και 1ο αι. π.Χ. Αξιόλογο φετινό εύρημα είναι το μεγάλο σύνολο απανθρακωμένων σπόρων από όσπρια, δημητριακά και κουκούτσια ελιάς.
«Προσπάθησα - σημειώνει ο Δημήτρης Λιγνάδης - "ακουμπώντας" στους συνδαιτυμόνες του πλατωνικού συμποσίου και χρησιμοποιώντας τους αγαπημένους μου ποιητές με τους οποίους μεγάλωσα, τους γνώρισα ή τους ανακάλυψα μόνος μου και που ήρθαν να "προλογίσουν" ή να "σφραγίσουν" τις πράξεις μου, να μιλήσω περί έρωτος μέσα από τα στόματα και τα σώματα 6 νέων ηθοποιών και μιας γυναίκας. Με άλλα λόγια, βάζω - κυριολεκτικά και μεταφορικά - στο τραπέζι τους, την έννοια του έρωτα και βλέπω πώς τον εκφράζουν, πώς τον "μιλάνε" οι νέοι αυτοί μέσα από τα συγκεκριμένα ποιήματα. Δεν είναι ούτε μια φιλοσοφική, ούτε μια φιλολογική παράσταση. Δεν θα δούμε φυσικά αυτούσιους τον Αλκιβιάδη, τον Φαίδρο, τον Σωκράτη, τον Σωλομό, τον Δροσίνη, τον Εμπειρίκο, αλλά κάποιους... "αντ' αυτών"». Ο σκελετός, απλός και συμβολικός. Ο δάσκαλος, ο Σωκράτης, έχει αποχωρήσει, ίσως πεθάνει, βρίσκεται όμως ανάμεσά τους, ωσεί παρών, και καθοδηγεί τους νέους μαθητές του να εκφραστούν ελεύθερα, απενεχοποιημένα για το ερωτικό ζητούμενο μέσα από τα ποιήματα. Στην παράσταση επικρατεί μια πένθιμη μπεκετική ατμόσφαιρα, η οποία ανατρέπεται.
Τον τίτλο του έργου «Αναπαράσταση» του Γιάννη Χρήστου δανείζεται η περφόρμανς «Αναπαράσταση. Πέρα από την εικόνα». Η πρεμιέρα θα δοθεί στις 29/11, στην Πινακοθήκη του Βερολίνου, σε αίθουσα έργων εποχής μπαρόκ, με την υποστήριξη του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού. Η παραγωγή αποτελείται από τέσσερα έργα διαφόρων εποχών και περιοχών: Ιαπωνική μουσική προφορική παράδοση (gagaku), ένα σόλο κρουστών του Ιάπωνα συνθέτη Τασίο Χοσοκάβα (έργο του 1993), «Αναπαράσταση Ι, ο βαρύτονος» του σπουδαίου, πρόωρα και άδικα χαμένου συνθέτη Γιάννη Χρήστου (1965) και το έργο «Spem in alium» του Αγγλου συνθέτη Τόμας Τάλις (16ος αι.). Η «Αναπαράσταση Ι» για βαρύτονο, βιόλα και ενόργανο σύνολο του Γιάννη Χρήστου παρουσιάζεται από το μουσικό σύνολο «Kaleidoskop», με μαέστρο τον Αλέξη Αγραφιώτη και σολίστ τον βαρύτονο Jonathan de la Paz Zaens.
Σειρά τεσσάρων ομιλιών για τη νεοελληνική μουσική διοργανώνει τo Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών, από 1 έως 22/12. Η πρώτη (1/12, 7.30 μ.μ., ΕΙΕ, Β. Κωνσταντίνου 48) θα κάνει ο καθηγητής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών και αντιπρύτανης του Ιονίου Πανεπιστημίου, Χάρης Ξανθουδάκης («Η συνάντηση με την ευρωπαϊκή μουσική στην Ελλάδα του 19ου αιώνα»). Είσοδος ελεύθερη.
Στο «Ασμα ασμάτων», το ωραιότερο ίσως ερωτικό ποίημα όλων των εποχών, βασίστηκε η μουσική παράσταση - μιούζικαλ «Τα μαγικά του έρωτα», σε μετάφραση Λευτέρη Παπαδόπουλου και μουσική Μάριου Στρόφαλη, που είχε φιλοξενηθεί στο θέατρο «Δίπυλον». Ζωντανή ηχογράφηση αυτής της μουσικοθεατρικής παράστασης, σε δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία της Ράιας Μουζενίδου, είναι το CD με τίτλο «Ασμα ασμάτων», που παρουσιάστηκε χτες.