Αγνωστο ιερό του Απόλλωνα αποκάλυψαν οι αρχαιολόγοι στη συστηματική ανασκαφή στην ακατοίκητη νησίδα του Δεσποτικού, δυτικά της Αντιπάρου. Το Δεσποτικό ταυτίζεται με την αρχαία Πρεπέσινθο και οι πρώτες έρευνες εκεί έγιναν το 19ο αιώνα από τον Χρήστο Τσούντα.
Από το 1997 η ανασκαφική έρευνα συνεχίζεται από τον αρχαιολόγο της ΚΑ΄ ΕΠΚΑ, Γιάννο Κουράγιο, στη θέση «Μάντρα», όπου υπήρχαν ενδείξεις για την ύπαρξη αρχαϊκού ναού, φέρνοντας στο φως ένα μεγάλο μέρος των βοηθητικών χώρων ενός ιερού. Συγκεκριμένα, αποκαλύφθηκε ένα κτιριακό συγκρότημα μήκους 35 μ. αποτελούμενο από πέντε συνεχόμενα παράλληλα δωμάτια. Η διατήρηση των προσόψεων του κτιρίου είναι εξαιρετική.
Αποκαλύφθηκαν επίσης 520 νέα αρχιτεκτονικά μέλη και πληθώρα μεταγενέστερων κτιρίων, ενώ βρέθηκαν σημαντικότατα ευρήματα αρχαϊκών χρόνων ανατολικοϊωνικής, ροδιακής, κυπριακής και αιγυπτιακής προέλευσης. Σημαντικό εύρημα αποτελεί το ειδώλιο μεγάλων διαστάσεων γυναικείας θεότητας Δαιδαλικής τεχνοτροπίας, το οποίο χρονολογείται γύρω στο 680-660 π.Χ.
Φέτος αποκαλύφθηκαν άλλα πέντε κτίρια τα οποία συνδέονται μεταξύ τους με τοίχους, σχηματίζοντας έναν περίβολο με μια στοά. Ο προστατευόμενος αυτός χώρος, που δημιουργείται μεταξύ αυτών των κτιρίων ήταν, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ο καταλληλότερος για την ανέγερση του ναού του Δεσποτικού. Ωστόσο, οι προβλέψεις για τον εντοπισμό του ναού δεν επαληθεύτηκαν. Πάντως, η έρευνα στο εσωτερικό του περιβόλου έφερε στο φως μια ημικυκλική κατασκευή μεγάλων διαστάσεων, πιθανότατα εξέδρα ή βάση αναθημάτων. Η αποκάλυψη και άλλων ενεπίγραφων οστράκων, που χρονολογούνται από τον 6ο έως τον 3ου αι. π.Χ. με την επιγραφή «ΑΠΟΛΛ», βεβαιώνει ότι το ιερό ήταν αφιερωμένο στον Απόλλωνα. Η κάτοψη του ναού που από τα αρχιτεκτονικά μέλη χρονολογείται γύρω στο 500 π.Χ., δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί, εφόσον δεν έχουν αποκαλυφθεί ως τώρα τα θεμέλια. Το ιερό λειτουργούσε από τον 7ο αι. π.Χ. έως και τα Ρωμαϊκά χρόνια.
Κατά τη διάρκεια της επτάχρονης συστηματικής ανασκαφής στην περιοχή, διαπιστώθηκε ότι η θέση «Μάντρα» αποτελεί τον κεντρικό χώρο ενός ιερού του Απόλλωνα με πολλά κτίσματα και βοηθητικούς χώρους για το ίδιο το ιερό. Τα προαναφερθέντα κτίσματα και οι βοηθητικοί χώροι καλύπτουν μια μεγάλη έκταση στη χερσόνησο, η οποία δημιουργείται μεταξύ του στενού της Αντιπάρου και του ίδιου του Δεσποτικού.
Στην «απέραντη σχετική βιβλιογραφία», προστίθεται η μελέτη του καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Αγγελου Δεληβοριά «Η Ζωοφόρος του Παρθενώνα», εικονογραφημένη με φωτογραφίες του Σωκράτη Μαυρομμάτη. Η μελέτη - συνέκδοση της «Μέλισσας» και του Μουσείου Μπενάκη - παρουσιάστηκε προχτές το βράδυ στην ασφυκτικά κατάμεστη (κυρίως από επιστήμονες) αίθουσα του νέου κτιρίου του Μουσείου Μπενάκη (Πειραιώς 138). Η κοσμοσυρροή εξέφρασε το μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον που προκαλεί η μελέτη του διεθνώς θεωρούμενου ως του πλέον ειδικού για την ελληνική γλυπτική των αρχαϊκών και κλασικών χρόνων, Α. Δεληβοριά. Εδώ να σημειώσουμε ότι, στα πλαίσια της έκδοσης, στο κτίριο της Πειραιώς εκτίθενται, ήδη, υπέροχες (σχεδόν στο μέγεθος των γλυπτών) φωτογραφίες του Σωκράτη Μαυρομμάτη με γλυπτά της Ζωοφόρου. Η έκθεση συνοδεύεται και με ένα οκτάλεπτο φιλμ και ένα cd-rom, που περιγράφει αναλυτικά τα γλυπτά της Ζωοφόρου, ενώ θα πραγματοποιηθεί και σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων για παιδιά, βασισμένα στο παλιό εξαιρετικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα - εργασία της αρχαιολόγου Κορνηλίας Χατζηασλάνη.
Το πόσο σημαντική είναι η μελέτη του Α. Δεληβοριά (ο ίδιος στην παρουσίαση αναφέρθηκε σε άλλες «θεμελιακές» σχετικές μελέτες, για τη δική όλο κι όλο είπε «προσπάθησα να είναι η γραφή βατή για όλους τους αναγνώστες») φαίνεται από μια ερμηνευτική «ανακάλυψή» της. Παρά την καταστροφή πολλών τμημάτων της Ζωοφόρου από την εγκληματική ανατίναξη του Παρθενώνα από τον Μοροζίνι και την κλοπή του Ελγιν, ο Α. Δεληβοριάς, «διαβάζοντας» τη θεματολογία της Ζωοφόρου, εντόπισε κάτι που δεν είχε εντοπιστεί. Την τελετή της παράδοσης του γαμήλιου πέπλου της Αθηνάς για το «γάμο» της με τον Ηφαιστο. Γάμος αινιγματικός, ο οποίος, ενώ δε συντελέστηκε, απέδωσε ένα τέκνο. Το γιο της Αθηνάς και του Ηφαίστου, Εριχθόνιο, τον οποίο δε γέννησε η παρθένος Αθηνά αλλά η Γη. Ο πέπλος παραδινόταν «ως δώρο των Αθηναίων στη θεά για τα γενέθλιά της, που σημάδευαν την Πρωτοχρονιά» και κορύφωναν τη γιορτή των Παναθηναίων.
Ενας φλύαρος τηλεμαραθώνιος
Eurokinissi |
Σε ένα απομονωμένο άσυλο για ψυχασθενείς, τοποθετημένο στα βουνά ενός ανώνυμου βαλκανικού κράτους, αυγή της νέας χιλιετίας, «κατοικεί» μια παράξενη ομάδα τρελών κι ενός γιατρού. Ενας ναρκομανής φοιτητής ψυχιατρικής παίζει το ρόλο του γιατρού της ομάδας, ενώ στην πραγματικότητα έχει καταφύγει εκεί για να έχει πρόσβαση σε φάρμακα και ναρκωτικά.
Σε μία σημαντική μορφή της κομμουνιστικής διανόησης της χώρας μας, τον ποιητή, δραματουργό, αγωνιστή της ΕΑΜικής Αντίστασης, Γιώργο Κοτζιούλα, αφιερώνεται η αυριανή (7 μ.μ.)εκδήλωση της «Δημοτικής Πρωτοβουλίας Ζωγράφου», στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ζωγράφου (Ανακρέοντος 60). Θέμα της εκδήλωσης, που εντάσσεται στο πλαίσιο των «Ζωγραφιώτικων συναντήσεων λόγου, τέχνης και πολιτισμού», που οργανώνει η δημοτική παράταξη, είναι «Γιώργος Κοτζιούλας: Ο ποιητής και το έργο του - Οταν το αντάρτικο του ΕΛΑΣ συναντά τον πολιτισμό». Ομιλητής, ο ιστορικός - μελετητής Νίκος Κοσμάς.