Μεγάλο είναι το ποσοστό των ανέργων και εκείνων χωρίς σταθερή απασχόληση που κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών. Ερευνα που έκανε το 1995 το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ) και παρουσίασε χτες, δείχνει πως το 76% απ' όσους ζήτησαν θεραπεία ήταν άνεργοι ή απασχολούνταν περιστασιακά. Ακόμη, δείχνει πως κατά μέσο όρο η ηλικία έναρξης της χρήσης, για οποιαδήποτε ουσία, είναι τα 16 χρόνια.

Η μελέτη παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά των ατόμων που προσέγγισαν το 1995 τα εννέα Συμβουλευτικά Κέντρα του ΚΕΘΕΑ και καλύπτουν τις περιοχές Αθήνας, Πειραιά, Λάρισας, Βόλου, Θεσσαλονίκης και Ηρακλείου Κρήτης.

Το συμπέρασμα που βγαίνει από τη μελέτη είναι ότι το υπάρχον δίκτυο κοινωνικών υπηρεσιών είναι ανεπαρκές, αφού δε φαίνεται να συμβάλλει στην παραπομπή των χρηστών σε θεραπευτικά προγράμματα. Απαιτείται, επομένως, η ανάπτυξη νέων υπηρεσιών, σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, και η στελέχωση των υπαρχόντων με εξειδικευμένο προσωπικό. Μεγάλες ελλείψεις εντοπίζονται στους τομείς της φροντίδας υγείας, της ενίσχυσης της απασχόλησης, της εκπαίδευσης και της ενημέρωσης των χρηστών. Ακόμη, κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη προγραμμάτων που να αφορούν στον έλεγχο της υγείας των χρηστών, την ενημέρωση για τους κινδύνους από την ηπατίτιδα και το ΕΪΤΖ, από την πολλαπλή χρήση ουσιών, τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Ιδιαίτερα χρήσιμη - τονίζεται - μπορεί να αποδειχθεί η λειτουργία "γραμμής SOS" και κινητών μονάδων περίθαλψης για την αντιμετώπιση εκτάκτων περιστατικών.

Οσον αφορά στην κοινωνική επανένταξη των αποθεραπευμένων χρηστών, θεωρείται αναγκαία η ανάπτυξη των προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, υποστήριξης της έναρξης επαγγελματικής δραστηριότητας και διαμεσολάβησης στην αγορά εργασίας.

Στην έρευνα συμμετείχαν 988 άτομα, εκ των οποίων 838 (ποσοστό 84,8%) ήταν άνδρες και 150 (ποσοστό 15,2%) γυναίκες, ενώ η μέση ηλικία ήταν 26 ετών.Απ' αυτούς, το 61,6% ήρθαν για πρώτη φορά σε επαφή με υπηρεσίες θεραπείας. Οι επτά στους δέκα χρήστες που ζήτησαν θεραπεία δήλωσαν ότι ζουν με τους γονείς τους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συμβίωση με άλλους χρήστες. Στην ηλικία άνω των 30 ετών ένας στους πέντε χρήστες συγκατοικεί με άλλο χρήστη, στην ηλικία 20 - 29 ετών ένας στους τέσσερις και κάτω των 19 ετών ένας στους δύο χρήστες. Ακόμη, σε ηλικία 15 ετών, κατά μέσο όρο, σταματούν το σχολείο. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 31,8% έχει ολοκληρώσει μόνο το δημοτικό, το 35,5% το γυμνάσιο και το 28% το λύκειο. Μόνο ένα ποσοστό 4,7% έχει ανώτερες σπουδές.

Στην έρευνα διαπιστώνεται ότι η πλειοψηφία των χρηστών (επτά στους δέκα) κάνουν παράλληλη χρήση πολλών ουσιών. Η συντριπτική πλειοψηφία φαίνεται πως κάνει ενδοφλέβια χρήση (73,2%), ενώ το 60,7% χρησιμοποιεί την κύρια ουσία καθημερινά. Ως κύρια ουσία εμφανίζεται η ηρωίνη σε ποσοστό 82,5% (84,4% για τους άνδρες και 72% για τις γυναίκες) και η χρήση της ξεκινά, κυρίως, στα 19 χρόνια. Στις νεότερες ηλικίες γίνεται πειραματισμός με άλλες ουσίες, όπως κάνναβη, χάπια.

Ως δευτερεύουσα ουσία χρησιμοποιούν τα κατασταλτικά χάπια σε ποσοστό 29,9%,την κάνναβη σε ποσοστό 34%,την ηρωίνη σε ποσοστό 9,4%,την κοκαϊνη σε ποσοστό 8,1%,ενώ το αλκοόλ παρουσιάζεται σε ποσοστό 5%.

Ακόμη, μεγάλο είναι το ποσοστό (επτά στους δέκα) εκείνων που συμπεριφέρονται επικίνδυνα κάνοντας κοινή χρήση σύριγγας. Ενας στους δύο δηλώνει θετικός σε κάποιο τύπο ηπατίτιδας.

Τη ζωή να περνάει κάτω από το μπαλκόνι μας. Να βιάζεται έξω από το παράθυρο του λεωφορείου. Να γκριζάρει στα μαλλιά του ηλικιωμένου που διαδηλώνει για τη σύνταξή του και να μαυρίζει στα ντουβάρια των πολυκατοικιών που περνούν φευγαλέα μπροστά μου.

Μόνο κοιτάμε... την κοινωνική κριτική με φωνή αγανακτισμένου πολίτη που μουρμουρίζει "σιχτιρίζοντας". Τη μοναξιά στην ηλικιωμένη κυρία που προσπαθεί να πιάσει κουβέντα με τη διπλανή της. Την αποξένωση σ' εκείνη τη διπλανή που βαριέται να μιλήσει γιατί... έχει κι αυτή τα δικά της. Τα νιάτα στην παρέα που μόλις μπήκε σαν χείμαρρος, φωνάζοντας και χειρονομώντας. Τη σοβαροφάνεια, που πολύ θα ήθελε να είναι ανεμελιά, στον κύριο που διαμαρτύρεται για ησυχία. Το αδιέξοδο στο νεαρό που βρίζει για την ομάδα του και τη βαθιά θαμμένη οργή του στη μαύρη με νεκροκεφαλές μπλούζα που φοράει. Τον έρωτα στο ζευγαράκι που ψιθυρίζει σαν να είναι μόνοι στον κόσμο. Την απουσία του έρωτα στο βλέμμα εκείνης της κοπέλας που για ώρα ακολουθούσε τις κινήσεις του ζευγαριού.

Μόνο κοιτάμε... τόσες ανικανοποίητες επιθυμίες να ξεθυμαίνουν με προτεταμένο ένα ψαλίδι, που εφορμά στα κουπόνια προσφορών. Δράστης ένας κύριος που μάλλον προσπαθούσε να δείχνει διανοούμενος. Εκοψε cd και εγκυκλοπαίδειες και άφησε τα υπόλοιπα. Υστερα άνοιξε την εφημερίδα.

"Α, μπα! ", προλαβαίνω μια συζήτηση στη μέση, "φέτος δε βλέπω να πηγαίνουμε πουθενά. Πού να βρεθούν τα χρήματα".

Τράβηξα το βλέμμα μου από την εφημερίδα και ξανακοίταξα τον κόσμο. Τον αληθινό κόσμο.

Δήμητρα ΜΥΡΙΛΛΑ