Copyright 2022 The Associated

Μακρόν και Λεπέν στην «τηλεμαχία» της περασμένης Τετάρτης

Στο επίκεντρο των εκλογικών διαδικασιών, όπως και των σχετικών διεργασιών σε αστικά κόμματα και επιτελεία, μπαίνει η αναμόρφωση του «πολιτικού χάρτη» της χώρας, με ζητούμενο την αποτελεσματικότερη υπηρέτηση των στρατηγικών συμφερόντων του γαλλικού κεφαλαίου και την ενσωμάτωση της εντεινόμενης λαϊκής δυσαρέσκειας, σε συνθήκες διεθνών ανακατατάξεων και μεγάλης όξυνσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.

Στον β' γύρο των προεδρικών εκλογών αναμετρώνται ο νυν Πρόεδρος της χώρας Εμ. Μακρόν - επικεφαλής του «κεντρώου» κόμματος «Εμπρός!» (LREM), στον α' γύρο πήρε 27,84% - και η επικεφαλής του ακροδεξιού «Εθνικού Συναγερμού» Μαρίν Λεπέν, που πήρε 23,15%.

Την Πέμπτη δημοσκοπήσεις εμφάνιζαν τον Μακρόν να προηγείται με περίπου 56%, έναντι 44% της Λεπέν (στον β' γύρο του 2017, στο ίδιο ζευγάρι υποψηφίων, ο Μακρόν συγκέντρωσε το 66,1% των ψήφων).

Ολα δείχνουν ότι ρόλο - «κλειδί», για τον β' γύρο και όχι μόνο, θα διαδραματίσει η «Ανυπότακτη Γαλλία» («France Insoumise» - FI), το οπορτουνιστικό κόμμα που φαίνεται να εδραιώνει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επιχείρηση αναμόρφωσης της γαλλικής σοσιαλδημοκρατίας. Ο επικεφαλής της FI, Ζαν - Λικ Μελανσόν, συγκέντρωσε 22% στον α' γύρο των προεδρικών εκλογών και δηλώνει έτοιμος να αναλάβει καθοριστικό ρόλο στα ενδοαστικά παζάρια ενόψει και των βουλευτικών εκλογών του Ιούνη.

Χαρακτηριστικά, την Τρίτη ο Μελανσόν ζήτησε σε τηλεοπτική του συνέντευξη από τους Γάλλους «να με εκλέξουν πρωθυπουργό»: Υποστήριξε ότι η «Ανυπότακτη Γαλλία» είναι δυνατό στις βουλευτικές εκλογές να έρθει πρώτη σε ψήφους, «υποχρεώνοντας» μ' αυτόν τον τρόπο τον νέο Πρόεδρο (δηλαδή κατά πάσα πιθανότητα τον Μακρόν) να τον διορίσει πρωθυπουργό, σχολιάζοντας ότι «δεν υπάρχει μόνο δεύτερος γύρος, υπάρχει και τρίτος».

Οι ενδοαστικές διεργασίες άλλωστε «τρέχουν» εδώ και χρόνια, όπως αποδεικνύει για παράδειγμα η κατάσταση στη γαλλική σοσιαλδημοκρατία: Ενα από τα παλιότερα και πιο έμπειρα αστικά κυβερνητικά κόμματα της χώρας, το Σοσιαλιστικό Κόμμα (Parti Socialiste - PS), βρίσκεται σε τροχιά «εξαφάνισης», όπως έδειξαν και οι επιδόσεις της υποψήφιάς του στον α' γύρο των προεδρικών εκλογών, Αν Ινταλγκό, η οποία κατέγραψε νέο ιστορικό χαμηλό, 1,75% των ψήφων.

Οι φετινές προεδρικές εκλογές επιβεβαίωσαν εξάλλου ότι βρίσκεται «στον αέρα» και ο ρόλος του μέχρι πρότινος βασικού κόμματος στον άλλο πόλο του αστικού πολιτικού σκηνικού: Η υποψήφια των Ρεπουμπλικάνων (Les Republicains - LR, βασικός διάδοχος της «γκωλικής» δεξιάς), Βαλερί Πεκρές, συγκέντρωσε μόλις το 4,78% των ψήφων, επίσης το χαμηλότερο ποσοστό που κατέγραψε η παράταξη.

Την ετοιμότητα της «Ανυπότακτης Γαλλίας» να εμπλακεί ενεργότερα στα ενδοαστικά παζάρια επιβεβαίωσε και κάλεσμα που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της την Τρίτη, καλώντας σε διαπραγμάτευση για την «επέκταση του λαϊκού πόλου με όλες τις πολιτικές οργανώσεις, αλλά και τις προσωπικότητες, που είναι έτοιμες», με ζητούμενο μια «συνεκτική και ανοιχτή στρατηγική», για «να ακολουθήσουμε τη συνάθροιση πολιτικών οργανώσεων, ομάδων, φιγούρων του πολιτικού, συνδικαλιστικού, πνευματικού ή πολιτιστικού κόσμου», με διακηρυγμένη τη «θέλησή μας να συναναστραφούμε με όλους και όλες που το εύχονται, χωρίς ηγεμονική βούληση ούτε απαίτηση ένταξης» στο ένα ή στο άλλο κόμμα, με μόνο ζητούμενο όπως λέει «την ικανότητά μας να προτείνουμε μετά τις βουλευτικές εκλογές ένα άλλο μέλλον για τη χώρα μας».

Αντίστοιχα, από τις πρώτες μέρες μετά τον α' γύρο των προεδρικών εκλογών το «νούμερο 2» της «Ανυπότακτης Γαλλίας», Αντριέν Κατέν, σχολίαζε ότι «ένα νέο πολιτικό τοπίο έχει σχηματιστεί στη χώρα μας». Είχε μιλήσει τότε για την επιθυμία «να επιβληθεί» στον Μακρόν «μια συγκατοίκηση» (σε προεδρία και πρωθυπουργία), σχολιάζοντας ότι εναπόκειται στον απερχόμενο Πρόεδρο «να αναλάβει τις ευθύνες του» προκειμένου να νικήσει την Λεπέν. Υποστηρίζοντας ότι «ολοφάνερα (...) δεν υπάρχει μια πολιτική πλειοψηφία στη χώρα που να είναι ενθουσιασμένη με το πρόγραμμα του Μακρόν», πρόσθετε ότι «μια ένωση της αριστεράς θα μπορούσε λοιπόν να συζητήσει» με βάση τον «νέο συσχετισμό δυνάμεων που προέκυψε από τις κάλπες».

«Κουμπώνοντας» με τα παραπάνω, ο Μελανσόν έχει τονίσει επανειλημμένα ότι «δεν πρέπει να δώσουμε καμία ψήφο στην Λεπέν» στον β' γύρο των προεδρικών εκλογών, αποφεύγοντας όμως επίμονα να πει κάτι αντίστοιχο σε σχέση με τον Μακρόν. Ακόμα και όταν διαδικτυακή εσωκομματική διαβούλευση της FI κατέγραψε ότι πάνω από το 66% επιλέγει την αποχή στον β' γύρο, το επιτελείο του Μελανσόν έσπευσε να υποστηρίξει ότι «τα αποτελέσματα δεν είναι οδηγία για να μην ψηφίσετε κανέναν (...) Ο καθένας θα βγάλει τα συμπεράσματά του και θα ψηφίσει όπως νομίζει».

Από τη μεριά του το Σοσιαλιστικό Κόμμα, μετά και τα αποτελέσματα του α' γύρου, έχει δηλώσει διαθέσιμο να συζητήσει συνεργασία με την FI και τον Μελανσόν. Ο α' γραμματέας του PS, Ολιβιέ Φορ, διαβεβαίωσε ότι «το χέρι είναι απλωμένο» και ξεκαθάρισε ότι υπάρχει «ετοιμότητα για δέσμευση σε διάλογο, με τον όρο ότι αυτός δεν θα γίνει σε σκηνικό ενός στημένου πόκερ».

Αλλα προβεβλημένα στελέχη του PS, όπως η Σεγκολέν Ρουαγιάλ, ήδη από τον Φλεβάρη είχαν υποστηρίξει ότι «αν η αριστερά θέλει να βρεθεί στον β' γύρο, πρέπει οι υπεύθυνοι να ενωθούν, να κρατήσουμε όσα μας ενώνουν και όχι όσα μας διαιρούν», περιγράφοντας ως «χρήσιμη» την ψήφο στον Μελανσόν. Από τότε μάλιστα καλούσε την Ινταλγκό να αποσύρει την υποψηφιότητά της, απευθύνοντας κάλεσμα στο PS «να εστιάσει στον γ' γύρο», εννοώντας τις βουλευτικές εκλογές και τη συμμετοχή του στις διαπραγματεύσεις για το επόμενο κυβερνητικό σχήμα.

Αλλά και ο επικεφαλής και υποψήφιος του «μεταλλαγμένου» Γαλλικού ΚΚ, Φ. Ρουσέλ, μετά τον α' γύρο, κάλεσε τον Μελανσόν (τον οποίο είχε στηρίξει το ΓΚΚ στις προεδρικές εκλογές του 2017) να συγκροτήσουν μια κοινή λίστα ενόψει των βουλευτικών εκλογών, εκτιμώντας ότι «η αριστερά μπορεί να κερδίσει».

Ενδεικτική είναι και η κατάσταση στους Ρεπουμπλικάνους. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που εξέφρασαν δυσαρέσκεια για την επιλογή του Ν. Σαρκοζί (πρώην ηγέτη της παράταξης και πρώην Προέδρου της χώρας) να στηρίξει δημόσια την υποψηφιότητα Μακρόν (ενώ μάλιστα είχε αποφύγει να στηρίξει δημόσια την υποψήφια των LR στον α' γύρο), κατηγορώντας τον ότι «η ανασύσταση της ρεπουμπλικανικής δεξιάς δεν περνά μέσα από τη διάχυση στον μακρονισμό».

Ο πρόεδρος της Γερουσίας Ζ. Λαρσέρ, προερχόμενος από τους LR, αναγνώρισε ότι «μπορεί να υπάρχει κίνδυνος "έκρηξης" των Ρεπουμπλικάνων, δεν είμαι αφελής». Διάφορα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι σειρά στελεχών των LR δηλώνουν έτοιμοι να πάρουν μέρος σε μια επόμενη κυβέρνηση Μακρόν.

Σε ένα τέτοιο φόντο καταγράφονται και κινήσεις όπως η ανοιχτή επιστολή που κυκλοφόρησαν 96 βουλευτές των Ρεπουμπλικάνων από τον Μάρτη και στην οποία μιλούσαν για τις «ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν» και «οδηγούν φυσικά στην αναζήτηση μιας πλατιάς συναίνεσης», εστιάζοντας ειδικά στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της ανάγκης να απαντηθούν «αποφασιστικά» οι «αναταραχές στο διεθνές σύστημα». Σημείωναν δε ότι υπάρχει «απαίτηση για ενότητα και διαύγεια στη διεθνή δράση της Γαλλίας», αλλά και για να μην υπάρχει «ανοχή σε ελλείψεις, ασάφειες και αντιφάσεις».

Την ίδια ώρα, η ηγεσία του ακροδεξιού κόμματος «Reconquete!» («Ανακατάκτηση») του Ερίκ Ζεμούρ - ήρθε 4ος στον α' γύρο - δήλωσε ανοιχτή σε συνομιλίες ενόψει των βουλευτικών εκλογών τόσο με τον επίσης ακροδεξιό «Εθνικό Συναγερμό» της Λεπέν (την οποία στηρίζει στον β' γύρο των προεδρικών εκλογών) όσο και με τους Ρεπουμπλικάνους. Μάλιστα η Μαριόν Μαρεσάλ, αντιπρόεδρος πλέον του κόμματος του Ζεμούρ, ανιψιά της Λεπέν και πρώην στέλεχος του «Συναγερμού», είπε ότι αν επανεκλεγεί Πρόεδρος ο Μακρόν, θα ήταν «μια επιλογή» να εκλεγεί η Λεπέν πρωθυπουργός.

Από τη δική τους μεριά οι οργανώσεις των ίδιων των μεγαλοεπιχειρηματιών, όπως η Ενωση των Γάλλων μεγαλοβιομηχάνων (MEDEF), ξεκαθάρισαν ότι ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, προτεραιότητα είναι η επιτάχυνση των νέων αντιλαϊκών ανατροπών που απαιτεί η υπεράσπιση της ανταγωνιστικότητας και κερδοφορίας τους, σε συνθήκες εντεινόμενων διεθνών ανταγωνισμών.

Μετά από συνεδρίαση του Εκτελεστικού της Συμβουλίου, η MEDEF τόνισε σε ανακοίνωσή της ότι «θα έχει ισχυρές απαιτήσεις ώστε οι κοινωνικοί εταίροι και οι εταιρείες να συνδεθούν αληθινά με τις μεταρρυθμίσεις, μέσα σε ένα πλαίσιο που περισσότερο από ποτέ προϋποθέτει να εισακουστούν οι αντιπροσωπευτικές οργανώσεις».

Στην ίδια ανακοίνωση η Ενωση επέλεξε να αναφέρει πως «ομόφωνα θεωρεί ότι το πρόγραμμα του Εμανουέλ Μακρόν είναι το πιο ευνοϊκό για τη διασφάλιση της ανάπτυξης της οικονομίας και της απασχόλησης» και πως «αν και έχει ελλείψεις, είναι το πιο κατάλληλο να προετοιμάσει τη Γαλλία για τις προκλήσεις του μέλλοντος, επιλέγοντας την ανταγωνιστικότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη».

Σε κάθε περίπτωση, ενώ το γαλλικό κεφάλαιο έχει κάθε λόγο να επιλέγει μεταξύ των δυνάμεων που διαγκωνίζονται για το πώς θα υπηρετήσουν καλύτερα τα συμφέροντά του, ο λαός δεν έχει κανένα συμφέρον να εγκλωβίζεται σε τέτοιου είδους ξένα διλήμματα, όπως και αν λανσάρονται αυτά, πότε ως «δημοκρατία εναντίον ακροδεξιάς», πότε ως «συστημικοί εναντίον αντισυστημικών», πότε με την επιλογή του δήθεν «μικρότερου κακού» και πότε με την επιλογή διαφόρων «εναλλακτικών» δυνάμεων που επιχειρούν να αναμορφώσουν το αστικό πολιτικό σκηνικό.