Σφοδρές συγκρούσεις κοπτών και δυνάμεων ασφαλείας, αλλά και έντονη επιθετικότητα μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων πυροδότησε η αιματηρή επίθεση στην εκκλησία των Αγίων στην Αλεξάνδρεια

Ο αιγυπτιακός Τύπος, εξαρχής, μίλησε για «επίθεση κατά όλων των Αιγυπτίων, χριστιανών και μουσουλμάνων» και προειδοποίησε ότι πραγματικό θύμα είναι «η εθνική ενότητα και σταθερότητα στη χώρα». Μια ενότητα που, παρά τις περιόδους κρίσης και σχετικής έντασης, διατηρείται εδώ και αιώνες, καθώς οι Αιγύπτιοι κόπτες, που αποτελούν το 10% του πληθυσμού των 80 εκατομμυρίων, είναι απευθείας απόγονοι των αρχαίων Αιγυπτίων και ζουν στην περιοχή, χωρίς κανένα διάλειμμα, από το 451 μ.Χ., οπότε έλαβε χώρα το σχίσμα με το υπόλοιπο Χριστιανικό δόγμα. Αυτό, προφανώς, υπερίσχυσε και στο μυαλό των εκατοντάδων μουσουλμάνων που έσπευσαν να συμμετάσχουν στη λειτουργία της Πρωτοχρονιάς σε ένδειξη ενότητας και αλληλεγγύης.

Ο Πρόεδρος Μουμπάρακ έσπευσε να υπερθεματίσει σχετικά με την ενότητα αυτή και να μιλήσει για «ξένο δάκτυλο» και παραδειγματικές τιμωρίες των ενόχων. Εντούτοις, οι ενστάσεις της κοινότητας των κοπτών αλλά και μετριοπαθών μουσουλμάνων είναι πολλές.

Εδώ και χρόνια, η κοπτική κοινότητα καταγγέλλει διακρίσεις σε βάρος της σε όλα τα πεδία: στην έκδοση αδειών για ανέγερση εκκλησιών, στην αναζήτηση εργασίας στο δημόσιο τομέα, στην πρόσβαση στις κρατικές υπηρεσίες, στη δυνατότητα οικονομικής εξέλιξης με τελευταίο πλήγμα την εξόντωση, με το πρόσχημα της προφύλαξης από τη «γρίπη των χοίρων», όλων των χοίρων της χώρας (κύρια πηγή εισοδήματος για μεγάλο αριθμό χριστιανών και σε αποκλειστικότητα, αφού λόγω θρησκείας οι μουσουλμάνοι δεν ασχολούνταν με το συγκεκριμένο ζώο). Και το πλέον σχετικό με τα πρόσφατα γεγονότα: καταγγέλλει απάθεια στις αλλεπάλληλες απειλές εναντίον της.

Οσον αφορά στην τελευταία καταγγελία, τα στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα είναι όντως ανησυχητικά. Εδώ και μήνες, σε ιστοσελίδες ισλαμιστικού περιεχομένου, οργανώσεις που ταυτίζονται με την «αλ Κάιντα» εκτόξευαν απειλές κατά των κοπτών στην Αίγυπτο, προβάλλοντας ως αιτιολογία την, όπως ισχυρίζονται, ομηρία δύο γυναικών, συζύγων κοπτών παπάδων, οι οποίες προσηλυτίστηκαν στο Ισλάμ.

Οι απειλές σπανίως υπογράφονταν, με εξαίρεση την οργάνωση «Ισλαμικό κράτος στο Ιράκ», η οποία και ανέλαβε την ευθύνη για το μακελειό σε κοπτική εκκλησία στη Βαγδάτη, στις 31 Οκτώβρη, λίγες μόνο μέρες μετά την πραγματοποίηση μεγάλης διαδήλωσης στην Αλεξάνδρεια από φανατικούς ισλαμιστές (σαλαφιστές) για το ίδιο θέμα και με κύριο σύνθημα «θάνατος στους χριστιανούς». Ακολούθησε και ανάρτηση στις ισλαμιστικές ιστοσελίδες οδηγού παρασκευής αποτελεσματικών βομβών με οδηγίες (διευθύνσεις και τηλέφωνα) για τους άμεσους στόχους, μεταξύ των οποίων πρώτη θέση κατείχαν οι κοπτικές εκκλησίες της Αιγύπτου, ενώ οι διαδηλώσεις μίσους - σε Αλεξάνδρεια και Κάιρο - συνεχίστηκαν.

Παρ' όλα αυτά, οι αιγυπτιακές αρχές ασφαλείας δεν έδωσαν σημασία. Οπως επισημαίνουν Αιγύπτιοι αναλυτές, δεν πρόκειται απλώς για υποτίμηση των απειλών. Το ζήτημα είναι πιο πολιτικό. Η ηγεσία Μουμπάρακ «κάνει τα στραβά μάτια» στην εξάπλωση των επικίνδυνων εξτρεμιστικών σαλαφιστικών απόψεων, καθώς εκτιμά ότι μπορούν να αποτελέσουν «αντίβαρο» στους πιο πολιτικούς «Αδελφούς Μουσουλμάνους», που θέτουν ζητήματα εξουσίας και κρατικής διακυβέρνησης και βρίσκονται στην αντιπολίτευση, χωρίς να έχουν ανακινήσει ζητήματα θρησκευτικού σεχταρισμού.

Και θα πρέπει να υπενθυμιστεί ότι μόλις πριν λίγες εβδομάδες διεξήχθηκαν, εν μέσω, τελικά, γενικού μποϊκοτάζ από την πλειοψηφία της αντιπολίτευσης, βουλευτικές εκλογές. Υπό την έννοια αυτή, μάλλον, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι, παρά τις δηλώσεις περί «ξένου δακτύλου», φαίνεται ότι οι έρευνες στρέφονται κυρίως σε τέτοιους εξτρεμιστικούς κύκλους, από όπου έχουν γίνει και επτά συλλήψεις (πέραν των 15 ξένων συλληφθέντων).

Αυτό που επισημαίνεται από παντού, είναι ότι αν η αιγυπτιακή ηγεσία, άμεσα, δεν «κόψει το κεφάλι του φιδιού» αντιμετωπίζοντας τα πραγματικά προβλήματα που γεννούν αυτή την αίσθηση περιθωριοποίησης, η χώρα, που αποτελεί τη ναυαρχίδα του αραβισμού και έχει μείζονα επιρροή σε όλη την ευρύτερη Μέση Ανατολή, κινδυνεύει να κυλήσει σε μια εμφύλια σεχταριστική διαμάχη, χωρίς τελειωμό. Και η προοπτική γίνεται ακόμη πιο επικίνδυνη, αν αναλογιστεί κανείς ότι απόπειρες πρόκλησης θρησκευτικού διχασμού βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλες σχεδόν τις αραβικές χώρες, ακόμη και αυτές που διακρίνονται για την ειρηνική συνύπαρξη των δογμάτων, όπως π.χ. τα παλαιστινιακά εδάφη (προσφάτως η «αλ Κάιντα» κατακεραύνωσε τη «Χαμάς» επειδή καταδικάστηκε μουσουλμάνος για τη δολοφονία χριστιανού και επειδή καταδίκασε επιθέσεις κατά εκκλησιών στη Γάζα), ενώ οι πληγές είναι ακόμη ανοιχτές σε άλλες χώρες, όπως ο Λίβανος ή το Ιράκ.

Ανησυχητικές «ενδείξεις» κλιμάκωσης του θρησκευτικού σεχταρισμού καταγράφονται, παράλληλα, και στην υποσαχάρεια Αφρική, π.χ. Σουδάν, Νιγηρία. Οι συνέπειες των ιμπεριαλιστικών διαξιφισμών και επεμβάσεων στην περιοχή (κατοχή, εισβολές, πόλεμοι, όξυνση της φτώχειας και του αισθήματος αδικίας) αποτελούν το πλέον κατάλληλο έδαφος για την καλλιέργεια εξτρεμιστικών απόψεων και θρησκευτικής διχόνοιας. Η αύξηση της επιρροής τέτοιων απόψεων μετατρέπει όλη την περιοχή σε πυριτιδαποθήκη και μάλιστα σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη χρονική περίοδο, κατά την οποία οι ενδο-ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις οξύνονται με στόχο τον έλεγχο παλιών και νέων ενεργειακών πηγών και δρόμων και τη διασφάλιση ζωνών επιρροής.

Οι σεχταριστικές διχόνοιες, αν και σε αρκετές περιπτώσεις εδράζουν επί πραγματικών ζητημάτων, ουσιαστικά διογκώνονται για εντελώς διαφορετικούς λόγους, αποπροσανατολίζοντας τους λαούς από τα πραγματικά αίτια των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν. Με τον τρόπο αυτό, οι ίδιοι οι λαοί καθίστανται εύκολα χειραγωγήσιμοι και τελικά τα πρώτα θύματα της οποιασδήποτε έκρηξης επέλθει με θρησκευτικό υπόβαθρο, καθώς αντί να παλεύουν ενάντια στους υπαίτιους της καταστροφής της ζωής τους, την καπιταλιστική βαρβαρότητα, αιματοκυλίζονται μεταξύ τους αφήνοντας ελεύθερο το πεδίο για προώθηση των ιμπεριαλιστικών σχεδίων με τα λιγότερα δυνατά εμπόδια.