Ολοκληρώνοντας την περιοδεία του στην Ευρώπη και στο φόντο της μεγάλης όξυνσης της αντιπαράθεσης ΗΠΑ - Ρωσίας το τελευταίο διάστημα, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, θα συναντηθεί με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλ. Πούτιν, την Τετάρτη 16/6 στη Γενεύη.

Με το βλέμμα ανελλιπώς στην Κίνα και ανησυχώντας για τη μεγαλύτερη προσέγγιση Μόσχας - Πεκίνου, οι ΗΠΑ ισχυρίζονται πως θέλουν μια πιο «προβλέψιμη» και «σταθερή» σχέση με τη Ρωσία, την ίδια στιγμή που οξύνουν με κάθε τρόπο την επιχείρηση περικύκλωσής της και τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό σε Ουκρανία, Λευκορωσία, Μαύρη Θάλασσα, Ανατολική Ευρώπη και Κεντρική Ασία...

Ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, επανέλαβε πως η Μόσχα δεν έχει «ούτε υπερβολικές προσδοκίες ούτε ψευδαισθήσεις» για τη συνάντηση στη Γενεύη, σημειώνοντας ωστόσο ότι «υπάρχει αντικειμενική ανάγκη ανταλλαγής απόψεων σε επίπεδο κορυφής σχετικά με το τι απειλές βλέπουν μπροστά τους η Ρωσία και οι ΗΠΑ, δύο μεγάλες πυρηνικές δυνάμεις στη διεθνή σκηνή». Ανέφερε ότι το ζήτημα της «στρατηγικής σταθερότητας» βρίσκεται «εντός του εύρους των κοινών συμφερόντων», ωστόσο υπενθύμισε ότι η Ρωσία υποστηρίζει μια «ολοκληρωμένη προσέγγιση λαμβάνοντας υπόψη όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν τη στρατηγική σταθερότητα, χωρίς εξαιρέσεις», ενώ, όπως είπε, «οι Αμερικανοί ακολουθούν μια πολύ πιο στενή προσέγγιση». Πρόσθεσε δε πως η Ρωσία θα επαναφέρει στη συνάντηση πρόταση για συνεργασία με τις ΗΠΑ στην κυβερνοασφάλεια, την ίδια ώρα που η Μόσχα κατηγορείται από την αμερικανική πλευρά για άμεση ή έμμεση εμπλοκή σε μεγάλες κυβερνοεπιθέσεις στις ΗΠΑ.

«Οι καιροί που γίνονταν "επανεκκινήσεις"» στις διεθνείς σχέσεις «έχουν παρέλθει», σχολίασε ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Σ. Ριάμπκοφ, προσθέτοντας ότι Ρωσία και ΗΠΑ πρέπει να επικεντρωθούν σε ρεαλιστικά, συγκεκριμένα ζητήματα.

Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ υπολογίζουν τους τρέχοντες κινδύνους από την πολιτική της «διπλής συγκράτησης» Ρωσίας και Κίνας, σημείωσε ο πρόεδρος του Ρωσικού Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας και Διεθνών Σχέσεων (IMEMO), Αλ. Ντίνκιν, εκτιμώντας πως «η Ουάσιγκτον προσπαθεί να τερματίσει την απότομη πτώση των σχέσεων Ρωσίας - ΗΠΑ». Ο ίδιος επισήμανε ότι το Πεκίνο επιδεικνύει ετοιμότητα για μεγαλύτερη προσέγγιση με τη Μόσχα, ενδεχομένως και για «στρατιωτική - πολιτική συνεργασία».

Παρά τις πάντα υπαρκτές διαφορές Κίνας - Ρωσίας, οι εξελίξεις αυτές «τροφοδοτούνται» ακριβώς από τις οξυμένες παρεμβάσεις εναντίον τους από τις ΗΠΑ και τον ευρωατλαντικό άξονα, στο πλαίσιο των οξυμένων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.

Το γεγονός αυτό προφανώς δεν περνάει απαρατήρητο και από την απέναντι πλευρά: «Η Ρωσία και η Κίνα διατηρούν εδώ και κάποιο χρόνο μια συνεργασία όλο και πιο έντονη, τόσο στο πολιτικό όσο και στο στρατιωτικό επίπεδο», διαμορφώνοντας «νέους κινδύνους για το ΝΑΤΟ», σημείωσε ο γγ του, Γενς Στόλτενμπεργκ, σε δηλώσεις κατά την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.

«Μόσχα και Πεκίνο συντονίζονται όλο και συχνότερα στο πλαίσιο πολυμερών οργανισμών, όπως ο ΟΗΕ. Πραγματοποιούν κοινά στρατιωτικά γυμνάσια και ναυτικές επιχειρήσεις, δοκιμάζουν κοινές πτήσεις μακρών αποστάσεων με μαχητικά, προχωρούν σε ανταλλαγή εμπειριών για τα συστήματα εξοπλισμού και ελέγχου του διαδικτύου», πρόσθεσε.

Το ΝΑΤΟ, ανέφερε, πρέπει να «προσαρμοστεί» προκειμένου να ανταποκριθεί κυρίως στην «άνοδο της Κίνας ως στρατιωτικής δύναμης» και στην «αυξανόμενη επιθετικότητα της Ρωσίας».

Ειδικά σε ό,τι αφορά τη Ρωσία, το ΝΑΤΟ, πρόσθεσε, ακολουθεί μια «διπλή προσέγγιση», «αποτροπή και διάλογος», ιδιαίτερα για τον έλεγχο των εξοπλισμών. «Τα στρατεύματά μας είναι παρόντα με κυκλική εναλλαγή σε Βαλτική, Πολωνία και Ρουμανία και έχουμε νέα μοντέλα παρέμβασης, ώστε σε περίπτωση κρίσης νέα αποσπάσματα να μπορούν να έρθουν γρήγορα ως ενίσχυση», υπογράμμισε ο Στόλτενμπεργκ.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με διπλωματική πηγή που επικαλείται το ρωσικό πρακτορείο TASS, οι ηγέτες ΕΕ - ΗΠΑ, στη Σύνοδο Κορυφής που θα πραγματοποιήσουν πριν από τη συνάντηση Μπάιντεν - Πούτιν, ενδέχεται να ανακοινώσουν τη δημιουργία ενός διατλαντικού «διαρθρωμένου διαλόγου» για συντονισμό των πολιτικών τους απέναντι στη Ρωσία.

«Θα προβλέπεται η διεξαγωγή τακτικών διαβουλεύσεων με στόχο τη σύγκλιση των προσεγγίσεων απέναντι στη Ρωσία στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Και τα δύο μέρη στοχεύουν να συνεχίσουν τον διάλογο με τη Ρωσία για ορισμένα θέματα αμοιβαίου συμφέροντος», όπως η «κλιματική αλλαγή», η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και η «ειρηνευτική διαδικασία» στη Μέση Ανατολή, ανέφερε η διπλωματική πηγή.

Ταυτόχρονα, Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον πρόκειται να «συντονίσουν την απάντησή τους στις καταστροφικές ενέργειες της Ρωσίας», όπως η «παρέμβασή της σε δυτικές δημοκρατικές διαδικασίες, η παραπληροφόρηση, οι κυβερνοεπιθέσεις» κ.ά.

Η περαιτέρω ενίσχυση της συμμαχίας ΗΠΑ - Βρετανίας στον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό απέναντι στην Κίνα και τη Ρωσία βρέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης των ηγετών των δύο χωρών, Τζο Μπάιντεν και Μπ. Τζόνσον, την Πέμπτη, στην Κορνουάλη, παραμονή της Συνόδου Κορυφής του G7.

Σε αυτό το πλαίσιο υπέγραψαν τη λεγόμενη νέα «Χάρτα του Ατλαντικού» (η επωνυμία παραπέμπει στη συμφωνία που υπέγραψαν το 1941 οι τότε ηγέτες ΗΠΑ και Βρετανίας, Θ. Ρούζβελτ και Ου. Τσόρτσιλ). Πίσω από τα γνωστά προσχήματα για «προστασία των δημοκρατικών αξιών» και των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων», το κείμενο υπενθυμίζει ότι «το ΝΑΤΟ θα παραμείνει μια πυρηνική συμμαχία» και ότι «οι ΝΑΤΟικοί σύμμαχοι και οι εταίροι μας μπορούν πάντα να βασίζονται σε εμάς». Στο «φάσμα των σύγχρονων απειλών» καταγράφονται μεταξύ άλλων οι κυβερνοεπιθέσεις και η τρομοκρατία.

«Φωτογραφίζοντας» την αντιπαράθεση με την Κίνα και τη Ρωσία (χωρίς να αναφέρονται ονομαστικά), γίνεται λόγος για «προσπάθειες υπονόμευσης των συμμαχιών μας και των θεσμών μας», επισημαίνεται ότι ΗΠΑ και Βρετανία υπερασπίζονται την «ελευθερία της ναυσιπλοΐας, των υπερπτήσεων και άλλων διεθνών νόμιμων χρήσεων των θαλασσών» (έμμεση αναφορά στην αντιπαράθεση με τις διεκδικήσεις του Πεκίνου στη Νότια Κινεζική Θάλασσα), ενώ αναφέρεται η αντίθεση «στην παρέμβαση μέσω παραπληροφόρησης ή άλλων κακόβουλων επιρροών, συμπεριλαμβανομένων αυτών σε εκλογές» (κατηγορίες που απευθύνονται στη Μόσχα).

Κατά τ' άλλα, στη νέα «Χάρτα» δίνεται βαρύτητα στο «άνοιγμα νέων αγορών», στις επενδύσεις στην έρευνα, στην καινοτομία σε επιστήμη - τεχνολογία και σε αυτό το πλαίσιο στην «οικοδόμηση μιας παγκόσμιας οικονομίας χωρίς αποκλεισμούς, δίκαιης, φιλικής προς το κλίμα».

Σε συνέντευξή του ο Μπ. Τζόνσον χαρακτήρισε «άφθαρτη, βαθιά και σημαντική» τη σχέση Βρετανίας - ΗΠΑ. Σε αντίθεση με τις «διαρροές» πριν από τη συνάντηση, ανέφερε ότι ο Μπάιντεν δεν έθιξε καθόλου το ζήτημα της Βόρειας Ιρλανδίας, λέγοντας γενικά πως ΗΠΑ, Βρετανία και ΕΕ συμφωνούν στη διατήρηση της ειρηνευτικής συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής του 1998. Πρόσθεσε πως συζήτησαν για πλειάδα θεμάτων, μεταξύ των οποίων οι τελευταίες εξελίξεις σε Αφγανιστάν, Ιράν, Κίνα και Ρωσία.

Νωρίτερα, ο Μπάιντεν χαρακτήρισε «πολύ παραγωγική» τη συνάντηση, αναφέροντας πως θα ενταθούν οι προσπάθειες επίτευξης μιας διμερούς εμπορικής συμφωνίας.

• Στο μεταξύ, παρά τις διαβεβαιώσεις Τζόνσον, παραμένουν εντός του ευρωατλαντικού άξονα οι αντιθέσεις που βάθυναν παραπέρα με το Brexit. Στο φόντο της πρόσφατης έντονης διαμάχης Βρετανίας - Γαλλίας για την αλιεία στα νησιά της Μάγχης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε μετά από 5 μήνες διαπραγματεύσεων τις συμφωνίες ΕΕ - Βρετανίας για την αλιεία και τη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων. Την ίδια ώρα, ωστόσο, με παρεμβάσεις σε υψηλούς τόνους συνεχίζεται η κόντρα των δύο πλευρών για τη Β. Ιρλανδία. Απαντώντας στη δήλωση του Γάλλου Προέδρου, Εμ. Μακρόν, ότι «κανένα θέμα σχετικό με το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας δεν είναι διαπραγματεύσιμο», ο ΥΠΕΞ της Βρετανίας, Ντ. Ράαμπ, δήλωσε ότι «η ακεραιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου δεν είναι διαπραγματεύσιμη».