ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 18 Δεκέμβρη 2002
Σελ. /40
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΑΝΩΓΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ
Οι αγώνες των ΕΑΜ - ΕΛΑΣ διδάσκουν και εμπνέουν

Εκδήλωση - μάθημα «ζωντανής» ιστορίας των αγώνων του λαού μας διοργάνωσε το Συμβούλιο Περιοχής Κρήτης της ΚΝΕ

Πορεία μέσα στα Ανώγεια έκαναν οι νέοι της ΚΝΕ, πριν την εκδήλωση
Πορεία μέσα στα Ανώγεια έκαναν οι νέοι της ΚΝΕ, πριν την εκδήλωση
Με κόκκινες σημαίες και συνθήματα, νέοι κομμουνιστές από όλη την Κρήτη επισκέφτηκαν την Κυριακή, 15 Οκτωβρίου, την περιοχή των Ανωγείων, σε εκδήλωση που οργάνωσε το Συμβούλιο Περιοχής Κρήτης της ΚΝΕ, αποδίδοντας φόρο τιμής στους αγωνιστές των ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, που με τους αγώνες τους και την αυτοθυσία τους αποτελούν για τη νέα γενιά πολύτιμο οδηγό και φάρο στους αγώνες για εθνική ανεξαρτησία, κοινωνική προκοπή και δημοκρατικά δικαιώματα, που συνεχίζονται και σήμερα και είναι μπροστά μας.

Τα Ανώγεια την περίοδο της Κατοχής δοκιμάστηκαν από τις φασιστικές δυνάμεις με αποκορύφωμα το ολοκαύτωμα του χωριού, το 1944.

Οι νέοι κομμουνιστές, που συμμετείχαν στην εκδήλωση, είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν ζωντανά την Ιστορία από τους ίδιους τους ανθρώπους που την έγραψαν, δίνοντας, πολλοί, ακόμα και τη ζωή τους, για τα υψηλά ιδανικά της Ειρήνης, της εθνικής Ανεξαρτησίας, για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση, για το Σοσιαλισμό.

Περίπου τρεις βδομάδες χρειάστηκαν οι Γερμανοί, για να ισοπεδώσουν τα πάντα στο αντιστασιακό χωριό της Κρήτης, οι κάτοικοι του οποίου είχαν αναπτύξει σπουδαία δράση κατά του φασισμού μαζί με τον ΕΛΑΣ, του Καπετάν Γιάννη Ποδιά και του ΕΑΜ των Ανωγείων, με γραμματέα της οργάνωσης την περίοδο εκείνη τον Μανούσο Αεράκη.

Τα αντίποινα των Γερμανών ξεκίνησαν, με αφορμή τη σύλληψη και εκτέλεση από τους άντρες του ΕΑΜ του Γερμανού Λοχία των Ες - Ες, με το όνομα Σήφης. Ομως σαν αφορμή χρησιμοποιήθηκε και το γεγονός ότι μέσα από τα Ανώγεια είχαν περάσει πρόσφατα οι απαγωγείς του Κράιπερ.

Η αλήθεια, όμως, για το ολοκαύτωμα αλλά και τα άλλα γεγονότα που έγιναν στην Κρήτη είναι εντελώς διαφορετική, αφού ουσιαστικά πίσω απ' όλα υπήρχε η αγγλογερμανική συνεργασία -συμφωνία... ώστε οι γερμανικές δυνάμεις στο Αιγαίο να μείνουν ανέπαφες, με την υποχώρηση, το 1944, για να χρησιμοποιηθούν από τους Αγγλους εναντίον του ΕΛΑΣ, εναντίον γενικότερα του «Κομμουνιστικού κινδύνου».

Τα στοιχεία αυτά, υπενθύμισε ο γραμματέας του ΣΠ Κρήτης, Σάββας Βασιλειάδης, στην εκδήλωση, για να υπογραμμίσει, στο «διά ταύτα»: «Σήμερα μάς λένε, και με την υπερπροβολή συμβιβασμένων παραδειγμάτων, ότι όποιος παλεύει αργά ή γρήγορα θα τα παρατήσει και θα αποδεχτεί το σύστημα. Ομως, εμείς σήμερα έχουμε μπροστά μας ολοζώντανα παραδείγματα αγωνιστών που δε δίπλωσαν την κόκκινη σημαία και αυτά μάς εμπνέουν. Οι κομμουνιστές αγωνιστές μέσα σε αυτές τις αφάνταστα δύσκολες συνθήκες δίδαξαν τι σημαίνει συλλογική πάλη, δημιουργία και προκοπή, ταξική ενότητα, όχι στη συναίνεση και την υποταγή αλλά στον αγώνα», θα προσθέσει και θα καταλήξει με την υπόσχεση των νέων κομμουνιστών:

Να συνεχίσουν τον αγώνα, ώστε τα όνειρα και οι ανησυχίες των νέων να βρουν διέξοδο στην ανατρεπτική πολιτική του ΚΚΕ, στη συγκρότηση του Μετώπου του Λαού, στα ιδανικά μιας δίκαιης κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση, στο σοσιαλισμό».

Οι νέοι της ΚΝΕ μαζί με τους αγωνιστές πραγματοποίησαν πριν την εκδήλωση πορεία μέσα στα Ανώγεια, ξεσηκώνοντας τους κατοίκους και φωνάζοντας συνεχώς συνθήματα, όπως: «Ούτε σε ξερονήσια ούτε σε φυλακές ποτέ τους δε λυγίσανε οι Κομμουνιστές», «Οχτώ δεκαετίες αγώνες και θυσία το ΚΚΕ στην πρωτοπορία».

«Στο μετερίζι τσ' ανθρωπιάς... »

Ο Αλέκος Μαθιουδάκης
Ο Αλέκος Μαθιουδάκης
«...Στο μετερίζι τσ' ανθρωπιάς / και της τιμής το χρέος / εκιά θα στέκω να πατώ / κι ας είμ' ο τελευταίος...»

Ο Αλέκος Μαθιουδάκης του Μανώλη, ο «Μουσάτος», ψευδώνυμο που χρησιμοποίησε στον ΕΛΑΣ της Κρήτης στα χρόνια της γερμανοφασιστικής κατοχής, «έφυγε» αιφνίδια πριν λίγες μέρες και τάφηκε εκεί όπου γεννήθηκε, πριν από 83 χρόνια, στο χωριό Κοξαρέ Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνης.

Η προσφορά του στο λαϊκό κίνημα αρχίζει με την ένταξή του στην ΟΚΝΕ το 1936 και συνεχίζεται με τη συμμετοχή του στον αντιφασιστικό πόλεμο στην Αλβανία το 1940. Μέλος του ΚΚΕ εντάσσεται στον ΕΛΑΣ και ως καπετάνιος ΕΛΑΣίτικου Τμήματος συμμετέχει σ' όλες τις ενέδρες και στις μάχες με τους Γερμανούς.

Για την αντιστασιακή του δράση το μεταδεκεμβριανό κράτος τον καταδιώκει, τον βασανίζει και τον φυλακίζει. Οι διώξεις συνεχίζονται μέχρι και μετά το 1967 από τη χούντα των συνταγματαρχών.

Στις εκλογές του 1981 είναι υποψήφιος βουλευτής στο Ν. Ρεθύμνης με το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ. Δραστηριοποιείται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και για οκτώ χρόνια οι συγχωριανοί του τον εκλέγουν πρόεδρο της Κοινότητας Κοξαρέ.

Η αγωνιστική του πορεία καταγράφεται στα τέσσερα βιβλία του, πλούσια πνευματική κληρονομιά, στα οποία αποκαλύπτεται, παράλληλα, και η συγγραφική του ικανότητα. Το δεύτερο βιβλίο του, με τίτλο: «Αραβάνες του Ψηλορείτη» (1984), είναι αφιερωμένο στον αδελφό του Γιάννη Μαθιουδάκη, καθηγητή φιλόλογο, μέλος της καθοδήγησης του ΚΚΕ στην περιοχή και Γραμματέα του ΕΑΜ στο Ρέθυμνο (είναι ο πατέρας του συναδέλφου δημοσιογράφου Μανώλη Μαθιουδάκη), που σκοτώθηκε μαζί με τον Αεράκη στη Μέση (στη σπηλιά) στις 31.3.1944 απ' τους Γερμανούς.

Στο τελευταίο του βιβλίο, με τίτλο «Στο Δρόμο για την Ελευθερία», ο Αλέκος Μαθιουδάκης γράφει ανάμεσα στα άλλα: «...Η ανταρτομάνα πονούσε, έκλαιγε μέσα της κι όταν ακόμα γελούσε. Δεν ήθελε να ξέρει πως η ζωή της θα τέλειωνε εκεί, στην Παναγιά του χωριού Κοξαρέ, στο ξάγναντο ή στο παλιό κάστρο του Κορέδου, λημέρι του ΕΛΑΣ, πως θα γινόταν κυπαρίσσι, πικραμυγδαλιά ή δενδρολίβανο. Ούτε πως θα σαπίζανε τα κοκαλάκια της πίστευε, στον παράδεισο και στην κόλαση κι έτσι τη φανταζόταν, όπως τη ζωή της. Της έφτανε να στρίβει μαλλί, να υφαίνει λουλούδια τις μνήμες και πουλιά τις ελπίδες, τα όνειρα και τις απαντοχές της.

Ελεγε, εκεί που βρεθήκαμε απόκληροι πρόσφυγες μέσα στο ίδιο μας το σώμα, στο χώμα και στη φτώχεια μας, ανάθεμα στον πόλεμο. Πόλεμος ήταν αυτό που μας ξερίζωσε. Αυτός ήταν κατάρα...

Μέσα στο χαροπάλεμά της έπιασε η ανταρτομάνα της Κοξαρέ τον απόηχο απ' τον ήχο των παιδιών της, συνήλθε. Αντρειεύτηκε και σε μια ύστερη αναλαμπή, απήντησε στο γιο της στην ερώτηση: Μάνα, ύστερα από 109 χρόνια στη ζωή, τι κατάλαβες Μάνα;

- Ενα ποτήρι γεμάτο νερό, φαρμακερό, παιδί μου...

Και κει πάνω στο "παιδί" έσβησε. Το χέρι της έσφιγγε ακόμη το χέρι του Αλέκου».

Η ανταρτομάνα ήταν η Θεονύμφη Μαθιουδάκη, η μάνα του συγγραφέα.


Δημήτρης ΣΕΡΒΟΣ

Μνήμη Σ. Σταματιάδη

Στον Σάββα Σταματιάδη, πρώην δήμαρχο Ν. Φιλαδέλφειας που πέθανε.... αναφέρονται με επιστολές τους στο «Ρ» οι: Ευαγγελία Καπετάνου, χημικός διευθύντρια του 3ο ΕΛ Ν. Φιλαδέλφειας «Μίλτος Κουντουράς» και Σάσα Τσακίρη, στέλεχος της ΕΠΟΝ και συγγραφέας.

Γράφει, εκτός των άλλων, η Ε. Καπετάνου: «Στο πρόσωπό του όλοι οι εκπαιδευτικοί του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου Ν. Φιλαδέλφειας, από την ίδρυση του σχολείου μας, το σχολικό έτος 1984-85 μέχρι την αποχώρηση από το Δήμο του δημάρχου Σταματιάδη το 1990, βρίσκαμε πάντα το βοηθό, το συμπαραστάτη, τον εμψυχωτή και τον επαινέτη της κάθε προσπάθειάς μας. Σχετικά θυμίζει την τιμητική εκδήλωση όπου "ο πολυπληθής και ιδεολογικά ετερόκλητος Σύλλογος των καθηγητών Πολυκλαδικού αποφάσισε ομόφωνα και πραγματοποίησε προς τιμήν του αποχωρούντος δημάρχου"».

Η Σάσα Τσακίρη, αφού αναφέρει πώς γνώρισε τον Σ. Σταματιάδη το Δεκέμβρη του '44 όταν εκείνος ήταν γραμματέας της Αχτίδας Ν. Ιωνίας, στέλεχος του ΚΚΕ, και η ίδια υπεύθυνη της ΕΠΟΝ στην ίδια περιοχή, θυμάται ένα χαρακτηριστικό περιστατικό που συνέβη τότε: Οταν ο Σ. Σταματιάδης, τότε περίοδο πείνας για το λαό, έδωσε να μοιραστούν στους ανήμπορους και πεινασμένους γέρους και τα παιδιά «μια κάσα ψάρια που έστειλε η Επιτροπή Πόλης του ΚΚΕ για μας»...



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ