Τη στιγμή που η κατασκευή δημοσίων έργων με σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτών - οι περιβόητες ληστρικές «Συμβάσεις Παραχώρησης» ή τα λεγόμενα «συγχρηματοδοτούμενα» και «αυτοχρηματοδοτούμενα» έργα - εγκαταλείπονται διεθνώς - και προπάντων στις ανεπτυγμένες χώρες, πλην της Βρετανίας - έρχεται μελέτη του Ινστιτούτου Οικονομίας Κατασκευών (ΙΟΚ) να προτείνει ένα πλαίσιο υιοθέτησής τους στη χώρα μας και μάλιστα και για μικρά έργα επιπέδου περιφέρειας και δήμων!

Πρόκειται για τις γνωστές συμβάσεις τύπου Αττικής Οδού, Ρίου - Αντιρρίου και Αεροδρομίου Σπάτων, τις οποίες μελέτη του ΚΕΠΕ, η οποία παρουσιάστηκε πέρσι από το «Ρ», δημιουργώντας ιδιαίτερη αίσθηση, τις χαρακτηρίζει ως λεόντειες. Με τις συμβάσεις αυτές ο ιδιώτης συμμετέχοντας με λιγότερο από 10% στο συνολικό κόστος των έργων - ποσό που πολλές φορές καλύπτεται από την προκαταβολή που καταβάλει το δημόσιο για πρόδρομες εργασίες και μελέτες - αναλαμβάνει την κατασκευή και εκμετάλλευσή τους για μερικές δεκαετίες αποκομίζοντας τεράστια υπερκέρδη, ενώ ο λαός αναγκάζεται να πληρώνει και για την κατασκευή και για τη χρήση μέσω υπέρογκων διοδίων και άλλων τελών. Παράδειγμα η Αττική Οδός, η χρησιμοποίηση ακόμη και ενός χιλιομέτρου της οποίας στοιχίζει 2,5 ευρώ!

Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΚ, υπάρχει η θεσμική δυνατότητα άμεσου σχεδιασμού και υλοποίησης τέτοιων συμβάσεων στην Ελλάδα και σε σημαντικό αριθμό κατηγοριών έργων (Δρόμοι, Σχολεία, Πανεπιστήμια, Νοσοκομεία, Λιμάνια, Φυλακές, Πυροσβεστικοί Σταθμοί, δημόσιες υπηρεσίες, ΧΥΤΑ κ.ά.). Ωστόσο ο θεσμός αυτός κολλά σε τρία κυρίως προβλήματα: Στην αδυναμία ανταπόκρισης της πλειοψηφίας των τεχνικών εταιριών. Στην αδυναμία των φορέων των έργων (Δημόσιο, Οργανισμοί, ΟΤΑ). Στη μη αποδοχή τους από το ευρύτερο κοινό (σ.σ. αυτό έλειπε...).

Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, η ανάληψη του επιχειρηματικού κινδύνου (ρίσκου) στις συμβάσεις αυτές θα πρέπει «να αναλαμβάνονται από την πλευρά που είναι σε καλύτερη θέση να τους διαχειριστεί», υπονοώντας σαφώς ότι αυτός είναι ο δημόσιος φορέας και όχι ο επιχειρηματίας...

Η μελέτη του ΙΟΚ, απηχώντας σαφώς τις θέσεις του μεγάλου κατασκευαστικού και τραπεζικού κεφαλαίου, θεωρεί ότι για τη διενέργεια των συμβάσεων αυτών δεν απαιτείται καν ενιαίο και συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο, προφανώς για να ακολουθείται το γνωστό ρητό «μπάτε σκύλοι αλέστε»... Ιδιαίτερα μάλιστα για τα μεγάλα έργα παραχωρήσεων «το καθεστώς θα πρέπει να εξακολουθήσει να είναι το ίδιο» επισημαίνει σαφώς έχοντας ως οδηγό τις αποικιοκρατικού τύπου συμβάσεις Αττικής Οδού και Ρίου - Αντιρρίου!

Με τη μελέτη αυτή ο ΙΟΚ, στον οποίο εκπροσωπούνται ο ΣΕΒ και οι μεγαλοκατασκευαστές, προσπαθεί να βάλει πλάτη στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για τη διενέργεια πλέον της πλειοψηφίας των δημοσίων έργων με τον τρόπο αυτό. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς αυτούς, κάποιοι θεσμικοί κανόνες θα μπουν μόνο σε έργα αυτού του τύπου που θα διενεργούν δήμοι και διάφοροι Οργανισμοί, ενώ για τα μεγάλα έργα θα ακολουθηθεί η πεπατημένη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η εκκολαπτόμενη σύμβαση Μαλιακός - Κλειδί που ετοιμάζεται η κυβέρνηση να παραχωρήσει στους κατασκευαστές την είσπραξη υπαρχόντων σταθμών διοδίων ένα χρόνο πριν την έναρξη της κατασκευής - και μάλιστα αφού προηγηθεί γενναία αύξησή τους!..