Ο «Ριζοσπάστης» συζητά με τη συγγραφέα του έργου και τον σκηνοθέτη της παράστασης, που ανεβαίνει κάθε Σάββατο και Κυριακή στο Θέατρο «Βαφείο - Λάκης Καραλής»
Συνεχίζοντας ο «Ριζοσπάστης» την παρουσίαση - μέσα από τη συζήτηση με τους συντελεστές - παραστάσεων που αξίζει κανείς να δει, έχουμε τη χαρά να συζητήσουμε με την Αννα Ετιαρίδου, συγγραφέα του έργου «Οι επισκέπτες του Δεκαπενταύγουστου», και Κώστα Δελακούρα, σκηνοθέτη της παράστασης.
Συζητώντας για την πλοκή του έργου, ο Κ. Δελακούρας μάς θυμίζει την υπόθεση του έργου. «Ελλάδα 1957. Δεκαπενταύγουστος. Εξι γυναίκες, εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους, δουλεύουν σ' ένα μικρό εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας και κατοικούν στις ετοιμόρροπες παράγκες που τους παραχωρεί ο ιδιοκτήτης του εργοστασίου. Τρόμος επικρατεί στην καθημερινότητά τους, καθώς στην παραμικρή αντίδραση απέναντι στο αφεντικό διακυβεύεται η παραμονή τους στο εργοστάσιο και στη στέγη που τους προσφέρει. Διακυβεύεται η επιβίωσή τους. Ωσπου μια σειρά από αναπάντεχα γεγονότα φέρνει τις έξι εργάτριες σε αδιέξοδο και ο μόνος δρόμος που τους μένει είναι η κατά μέτωπο σύγκρουση με το αφεντικό. Στη διάρκεια ενός έτους, η μία ανατροπή διαδέχεται την άλλη και μέχρι τον επόμενο Δεκαπενταύγουστο, τίποτα δεν είναι το ίδιο...». Η Α. Ετιαρίδου προσθέτει ότι «η δεκαετία από το 1950 μέχρι το 1960 υπήρξε μία από τις πιο δύσκολες περιόδους της Ελλάδας. Η χώρα έβγαινε εξαιρετικά τραυματισμένη από δύο πολύ σκληρούς πολέμους, η φτώχεια ήταν πολύ μεγάλη, προοπτικές δεν υπήρχαν, οι δουλειές ήταν λίγες και κακοπληρωμένες, η μετανάστευση έπαιρνε διαστάσεις μάστιγας, οι διώξεις των αντιφρονούντων άγριες, με λίγα λόγια, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού υπέφερε πολύ, χωρίς να βλέπει κάποιο φως στην άκρη του τούνελ. Το έργο διαδραματίζεται σε ένα εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας, στο χώρο του οποίου έχουν τοποθετηθεί κάποιες παράγκες - παραπήγματα για να μένουν οι εργάτριες. Εργασία και προσωπική ζωή στον ίδιο χώρο δηλαδή. Οι εργάτριες σε μία κατάσταση "ιδρυματοποίησης", όπου το αφεντικό έχει το δικαίωμα να παρεμβαίνει ανά πάσα στιγμή στο χώρο και στη ζωή τους, αφαιρώντας τους κάθε δικαίωμα ιδιωτικότητας».
Ζητάμε από τη συγγραφέα του έργου να μας μιλήσει για την επιλογή των πρωταγωνιστών. Αν και «Οι επισκέπτες του Δεκαπενταύγουστου» αποτελούν κατά βάση ένα ρεαλιστικό έργο, η Α. Ετιαρίδου σημειώνει ότι «οι ήρωές του είναι σύμβολα ολόκληρων κοινωνικών ομάδων. Οι έξι εργάτριες αντιπροσωπεύουν την εργατική τάξη συνολικά και το αφεντικό την κάθε λογής εξουσία, η οποία θα χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε μέσο για να διατηρήσει τη θέση, την ισχύ και την κυριαρχία της: Αλλοτε με χειραγώγηση, άλλοτε σπέρνοντας τη διχόνοια, άλλοτε με απειλές και άλλοτε με ωμή βία, προσπαθεί να κρατήσει τις εργάτριες υποταγμένες και πειθήνιες. Και δείχνει να τα καταφέρνει, μέχρι τη στιγμή που ένα αναπάντεχο γεγονός ενώνει τις έξι γυναίκες και τις οδηγεί σε μία κατά μέτωπο σύγκρουση με το Αφεντικό».
Και προσθέτει η Α. Ετιαρίδου ότι «αυτά τα σύμβολα του έργου παραπέμπουν στο σήμερα. Η φάμπρικα είναι η σύγχρονη κοινωνία, που ενώ κρατάει εγκλωβισμένους τους πολίτες της σε άθλιες εργασιακές συνθήκες - για τις οποίες βομβαρδίζονται συνεχώς με την ιδέα ότι πρέπει να είναι ευγνώμονες και να μη ζητούν παραπάνω, γιατί θα χάσουν κι αυτά που έχουν - τους δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι είναι "ελεύθεροι". Ελεύθεροι για να κάνουν τι; Να καταναλώνουν, να φωτογραφίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να εκφέρουν εύκολες και ανώδυνες απόψεις περί "οικονομικής κρίσης", που δεν εμπεριέχουν ίχνος πολιτικής σκέψης, και γενικά να είναι απασχολημένοι με θέματα αδιάφορα, ώστε να μην ενοχλείται η εκάστοτε εξουσία».
Δεν είναι τυχαίο ότι αυτό που μας περιγράφει παραπάνω το εκλαμβάνουν και οι θεατές. «Αυτό που μου λένε οι περισσότεροι θεατές μετά το τέλος της παράστασης είναι ότι φεύγουν με ένα αίσθημα οργής για το παιχνίδι που νιώθουν ότι παίζεται στις πλάτες τους. Είναι κάτι που προσωπικά με χαροποιεί, γιατί βλέπω ότι το έργο δημιουργεί έναν κάποιο προβληματισμό για τις αλλαγές που χρειάζεται η κοινωνία μας».
Κλείνοντας τη συζήτηση, ρωτάμε τον Κ. Δελακούρα πώς επέλεξε να αποδώσει σκηνοθετικά το έργο: «Ενα τέτοιο κείμενο, με τόσο ολοκληρωμένους θεατρικούς χαρακτήρες, με ανατροπές και συγκρούσεις και με μια εξαιρετική δραματουργία, πρέπει να το σέβεσαι! Πρέπει να δώσεις προσοχή στη διδασκαλία των ρόλων και στην υποκριτική προσέγγιση των ηθοποιών για να δημιουργήσεις ατμόσφαιρα και ερμηνείες που θα παρασύρουν, θα συγκινήσουν και θα κάνουν το κοινό να συμπάσχει. Πρέπει να μην πέσεις στην παγίδα των θεατρικών ευρημάτων που μπορούν να καταστρέψουν ένα κείμενο, μόνο και μόνο για να κολακεύσεις τη ματαιοδοξία σου ως σκηνοθέτης. Προσπάθησα να αποτυπώσω τον κόσμο του συγγραφέα, να προβάλω την αλήθεια και τους συμβολισμούς του έργου και να δημιουργήσω μαζί με τους ηθοποιούς την ατμόσφαιρα που θα αναδείξει την πλοκή, τις συγκρούσεις, τις ανατροπές και φυσικά τους χαρακτήρες του έργου! Ελπίζω να το πέτυχα...».
Συντελεστές της παράστασης: Κείμενο: Αννα Ετιαρίδου. Σκηνοθεσία: Κώστας Δελακούρας. Πρωτότυπη μουσική: Σέργιος Τελλής.
Ερμηνεύουν: Αννα Ετιαρίδου, Γιάννα Σκουλικάρη, Αννα Πλουμίδου, Ηλιάνα Νικολοπούλου, Θέτις Μητκίδου, Χαρά Καραβασιλείου και Κώστας Δελακούρας.
Μέρες και ώρες παραστάσεων: Κάθε Σάββατο στις 21.00 και κάθε Κυριακή στις 18.30.