Copyright 2019 The Associated

Η στενή συνεργασία του απερχόμενου πρωθυπουργού με τον Αμερικανό Πρόεδρο έγινε «προμετωπίδα» της προεκλογικής εκστρατείας του Μπ. Νετανιάχου

Το να αποδίδονται οι κινήσεις αυτές στις δυσκολίες της ενδοαστικής σύγκρουσης ανάμεσα σε αστικά κόμματα που έχουν φθαρεί και στις τρεις διώξεις για διαφθορά σε βάρος του Νετανιάχου, από τον 56χρονο γενικό εισαγγελέα Αβιχάι Μαντελμπλίτ, που θα ξεκινήσουν μετά τις κάλπες, δεν μπορεί να εξηγήσει τα βαθύτερα αίτια της κλιμάκωσης, που έχει προφανώς ουσιαστικότερο γεωστρατηγικό χαρακτήρα, σε μια περίοδο και μια περιοχή που ξαναμοιράζεται συνολικά η «τράπουλα» σε όλα τα επίπεδα.

Πάντως, στην εσωτερική σκηνή του Ισραήλ, κρίσιμο ζήτημα για την αστική τάξη είναι το αν θα προκύψει σταθερή πλειοψηφική κυβέρνηση μάλλον από περισσότερα κόμματα, αφού απαιτούνται 61 έδρες στην 120μελή Βουλή (Κνεσέτ).

Ολα δείχνουν πως τα παζάρια θα είναι ιδιαίτερα σύνθετα και σκληρά. Η τελευταία σφυγμομέτρηση της ισραηλινής κοινής γνώμης, που έγινε στις 10 Σεπτέμβρη για λογαριασμό του τηλεοπτικού δικτύου «Channel 13», επιβεβαίωσε τη μικρή διαφορά ψήφων ανάμεσα στο κυβερνών δεξιό κόμμα Λικούντ του Μπ. Νετανιάχου και τη λεγόμενη «Μπλε και Λευκή Συμμαχία», επικεφαλής της οποίας είναι ο στρατηγός ε.α. και πρώην αρχηγός του ΓΕΣ στρατού (2011 - '15) Μπένι Γκαντζ (που ίδρυσε το κόμμα της «Ισραηλινής Ανθεκτικότητας») και ο δημοσιογράφος Γιαΐρ Λαπίντ (αρχηγός του φιλελεύθερου κόμματος Γες Ατίντ).

H δημοσκόπηση του «Channel 13» έφερε τη διαφορά ανάμεσα στα δύο μεγαλύτερα κόμματα - εκλογικά μπλοκ να κυμαίνεται σε μία κοινοβουλευτική έδρα! Ειδικότερα, έφερε στην πρώτη θέση την «Μπλε και Λευκή Συμμαχία» με 32 έδρες (αντί 35 που είχε στις εκλογές του Απρίλη) και σε δεύτερη θέση το Λικούντ του Νετανιάχου με 31 έδρες (αντί 38 που είχε στις προηγούμενες εκλογές). Στην τρίτη θέση προτίμησης των ψηφοφόρων που απάντησαν στη δημοσκόπηση του «Channel 13» ήρθαν οι υποψήφιοι βουλευτές της Ενιαίας Αραβικής Λίστας (με συμμετοχή και του μετώπου Hadash, όπου συμμετέχει και το ΚΚ Ισραήλ) με πιθανότητες ανάδειξης 11 βουλευτών (από 10). Στην τέταρτη θέση ισοψηφούν σε πιθανότητα εκλογής εδρών η (ακρο)δεξιά συμμαχία Yamina (στην οποία δεσπόζει το νεοσυγκροτηθέν κόμμα της «Νέας Δεξιάς») με 9 έδρες (από 6 στις προηγούμενες εκλογές) και το κοσμικό εθνικιστικό κόμμα του πρώην υπουργού Αμυνας Αβιγκντορ Λίμπερμαν, «Ισραήλ το Σπίτι μας», που προβλέπεται επίσης να πάρει 9-11 έδρες (από 5).

Ορισμένοι Ισραηλινοί πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι κρίσιμο ρόλο στις μετεκλογικές διεργασίες για συγκρότηση κυβέρνησης θα παίξουν, ανάμεσα στα άλλα, το ποσοστό συμμετοχής των ψηφοφόρων στις κάλπες (που αναμένεται σχετικά μικρότερο), αλλά και το εάν τα δύο μεγαλύτερα κόμματα καταφέρουν να αυξήσουν τελικά την κοινοβουλευτική τους δύναμη, ώστε να μειωθεί αριθμητικά και ποιοτικά η εξάρτησή τους από τους κυβερνητικούς εταίρους που θα πρέπει να αναζητήσουν.

Η προσπάθεια του απερχόμενου πρωθυπουργού να κεντράρει στα συντηρητικά ένστικτα των δεξιών και ακροδεξιών ψηφοφόρων, ανακοινώνοντας αφενός την προσάρτηση του 30% των κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών και αφετέρου μία πιθανή μαζική επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας με στόχο τη συντριβή της ισλαμικής «Χαμάς», επιδιώκει την «αλίευση» ψήφων από τη σημαντική ακροδεξιά «δεξαμενή». Την ίδια σκοπιμότητα εξυπηρετεί και η τάχα «κατά λάθος» ανάρτηση μηνύματος στη σελίδα του πρωθυπουργού Νετανιάχου την περασμένη Πέμπτη στο «Facebook», περί «ανάγκης» μαζικής ψήφου «φίλων και συγγενών» υπέρ του Λικούντ, γιατί τάχα «γυναίκες, παιδιά και άνδρες στο Ισραήλ απειλούνται» με... «εξαφάνιση από τους Αραβες»...

Αλλοι αναλυτές προβλέπουν ότι θα είναι πιθανώς καταλυτικός ο ρόλος του πρώην υπουργού Αμυνας Α. Λίμπερμαν, που έχει ξεκαθαρίσει πως δεν προτίθεται να συνεργαστεί με τον Νετανιάχου εάν συνεργαστούν μαζί του κόμματα ακροδεξιών Ορθόδοξων Εβραίων και εάν δεν θεσπίσει νόμο που να καθιστά υποχρεωτική τη στράτευση των Ορθόδοξων Εβραίων. Μία μοναδική κατηγορία του πληθυσμού που μέχρι σήμερα δεν πάει στρατό, αποφεύγει κάθε είδους εργασία αλλά και ουσιαστική μόρφωση, χάρη υποτίθεται ενασχόλησης με τα θεία... Διαφαίνεται στην παρούσα φάση πως ο Νετανιάχου θα έπρεπε να καταβάλει μεγάλες θυσίες, προκειμένου να πείσει τον Λίμπερμαν να συγκατοικήσει ξανά μαζί του στην ίδια κυβέρνηση και να του τάξει ακόμη και την πρωθυπουργία.

Από την άλλη μεριά, οι κάλπες αυτές θα δείξουν εάν θα επαληθεύσουν μία έντονη τάση που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα σε διάφορες σφυγμομετρήσεις, που καταγράφουν την κόπωση και τη δυσθυμία μέρους του εκλογικού σώματος στο Ισραήλ από τις ακραίες, οπισθοδρομικές και αναχρονιστικές αντιλήψεις κομμάτων των Ορθόδοξων Εβραίων που έχουν πολλαπλασιαστεί σημαντικά επί κυβερνήσεων Νετανιάχου. Το γεγονός, λένε κάποιες αναλύσεις, ότι το ποσοστό του εθνικιστικού μεν, κοσμικού δε, κόμματος του Λίμπερμαν διπλασιάστηκε σε λιγότερο από πέντε μήνες (τουλάχιστον σε επίπεδο δημοσκοπήσεων) φανερώνει την κόπωση και την απογοήτευση μέρους του εκλογικού σώματος από τα αντιδραστικά κόμματα Ορθόδοξων Εβραίων.

Σε κάθε περίπτωση, η ανάδειξη της επόμενης ισραηλινής κυβέρνησης είναι πρώτο μέλημα της ισραηλινής αστικής τάξης, που αναμένει νέα κέρδη από την αξιοποίηση τωρινών και μελλοντικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο και την αναβάθμιση της γεωπολιτικής επιρροής του Ισραήλ. Η νέα κυβέρνηση, όταν τελικώς συγκροτηθεί, θα κληθεί να αναλάβει μεγαλύτερο φορτίο ενδεχομένως λόγω μίας πιθανής διαπραγμάτευσης με τους Παλαιστίνιους.

Μην ξεχνάμε πως η κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, έχει διαβεβαιώσει πως θα αποκαλύψει το περιβόητο «σχέδιο» για τον δήθεν «τερματισμό» της ισραηλινο-παλαιστινιακής διένεξης λίγο μετά τις ισραηλινές εκλογές της ερχόμενης Τρίτης. Αυτά μολονότι το σχέδιο, που πλασάρεται εδώ και καιρό ως «η συμφωνία του αιώνα», έχει ήδη «καεί» από τις ακραίες θέσεις υπέρ των ισραηλινών συμφερόντων (στην πραγματικότητα συμφερόντων της αστικής τάξης) και την άσκηση αφόρητων πιέσεων και αδικιών σε βάρος των Παλαιστινίων, που επιδεινώνουν τη ζωή και του Παλαιστινιακού και του ισραηλινού λαού.

Η προ ημερών απόφαση του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, Τζέισον Γκρίνμπλατ, να παραιτηθεί λίγο μετά την παρουσίαση του αμερικανικού δήθεν ειρηνευτικού σχεδίου, συνιστά πιθανώς προαναγγελία ναυαγίου ενός σχεδίου που καταστρώνεται από το 2017. Το περιβόητο σχέδιο, με «αρχιτέκτονες» τον Τζ. Γκρίνμπλατ και τον γαμπρό του Προέδρου Τραμπ και σύμβουλο στον Λευκό Οίκο, Τζάρεντ Κούσνερ, διαφαίνεται πως επιδιώκει την εξαγορά των Παλαιστινίων με στόχο την απεμπόλιση του οράματος για ελεύθερη πατρίδα, ανεξάρτητο κράτος με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ στα σύνορα του 1967 και διασφάλιση των δικαιωμάτων επιστροφής των προσφύγων στις εστίες τους. Αυτοί οι σχεδιασμοί αλλά και αποφάσεις, όπως π.χ. η μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, ενθαρρύνουν, εδώ και περίπου τρία χρόνια, τις πολιτικές Νετανιάχου για σκλήρυνση της κατοχής με συνεχείς επιθέσεις και αρπαγές παλαιστινιακών εδαφών. Οι σχεδιασμοί αυτοί, σε μια περιοχή που είναι υπό διαμόρφωση, όπως είναι η ευρύτερη Μέση Ανατολή, αλληλεπιδρούν και επηρεάζονται από τις επιδιώξεις και άλλων δυνάμεων όπως είναι οι πλούσιες πετρελαιομοναρχίες του Κόλπου, η ΕΕ που εμφανίζεται υποτίθεται πιο κριτική στην κλιμάκωση της ισραηλινής κατοχής, αλλά και η Ρωσία και η Κίνα που επιδιώκουν να ενισχύσουν τις θέσεις των δικών τους μονοπωλιακών ομίλων.