«Είναι καλύτερο να προετοιμαστούμε για μία κρίση στην περιοχή (...) Οι εξελίξεις είναι γοργές, συμβαίνουν πολλά στον κόσμο», σχολίαζε στα τέλη της βδομάδας ο Αμερικανός υποναύαρχος Κρίστοφερ Αλεξάντερ, στις δηλώσεις του για τα νέα στρατιωτικά γυμνάσια (διήμερα αυτήν τη φορά) που οι ΗΠΑ ολοκλήρωναν στην Ασία, μαζί με Ιαπωνία και Νότια Κορέα. Εξηγώντας τη σημασία των συγκεκριμένων γυμνασίων ανέφερε ότι συνενώνουν τρεις χώρες «με παρόμοιες αντιλήψεις (...) που πιστεύουν στην ειρήνη, στην ασφάλεια και τη σταθερότητα στον δυτικό Ειρηνικό», ενώ εξέφρασε ρητά την ικανοποίηση της Ουάσιγκτον για την προσπάθεια να «παρακαμφθούν» μετά από χρόνια «βαρίδια» στις σχέσεις των δύο στενών της συμμάχων στην Ασία, τα οποία καθυστερούσαν και την ανάπτυξη της τριμερούς τους συνεργασίας.

Οι ΗΠΑ επενδύουν αποφασιστικά σε αναβάθμιση πολυμερών τους συνεργασιών στον Ινδο-Ειρηνικό, όπως επιβεβαίωσε και η πρώτη Σύνοδος Κορυφής που φιλοξένησε την Τετάρτη στον Λευκό Οίκο ο Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, υποδεχόμενος τον ομόλογό του από τις Φιλιππίνες, Φέρντιναντ Μάρκος Τζούνιορ, και τον πρωθυπουργό της Ιαπωνίας, Φούμιο Κισίντα. Μάλιστα, σε Κοινή Ανακοίνωση που εκδόθηκε οι τρεις εξέφρασαν «τη σοβαρή ανησυχία για την επικίνδυνη και επιθετική συμπεριφορά της Κίνας στη Νότια Σινική Θάλασσα», τη «στρατιωτικοποίηση» τομέων της και τις «παράνομες διεκδικήσεις» θαλάσσιων περιοχών στην περιοχή. Ενώ ο Μπάιντεν επανέλαβε με αφορμή τις συναντήσεις του με τους δύο Ασιάτες ηγέτες ότι «η δέσμευση των ΗΠΑ στην ασφάλεια της Ιαπωνίας και των Φιλιππίνων είναι ακλόνητη»: Γι' αυτό και η Ουάσιγκτον διαπραγματεύεται αναβάθμιση της στρατιωτικής της παρουσίας στην ιαπωνική επικράτεια και μελετά πώς θα αξιοποιήσει περαιτέρω τη «Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυνας» (Mutual Defense Treaty - MDT) που έχει με τη Μανίλα από το 1951.

Από τη μεριά του, ο Κισίντα έσπευσε να σημειώσει ότι οι στρατιωτικές ενέργειες της Κίνας αποτελούν τη «μεγαλύτερη στρατηγική πρόκληση όχι μόνο για την ειρήνη και την ασφάλεια της Ιαπωνίας, αλλά του συνόλου της διεθνούς κοινότητας». Ενώ ο Μάρκος χαρακτήρισε την Τριμερή ευκαιρία «να καθορίσουμε το μέλλον που θέλουμε και τον τρόπο για να το επιτύχουμε μαζί».

Αντιδρώντας έντονα, η Κίνα υποστήριξε ότι «οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία, περιφρονώντας τις σοβαρές ανησυχίες της Κίνας, δυσφήμισαν και επιτέθηκαν στην Κίνα» και επέμεινε ότι οι επιλογές της ειδικά στη Νότια Κινεζική Θάλασσα (όπου τους τελευταίους μήνες έχουν αυξηθεί «περιστατικά» σε διαφιλονικούμενα ύδατα) είναι «έννομες, δικαιολογημένες και υπεράνω (άλλης) προσέγγισης», κατηγορώντας την αμερικανική πλευρά για «ανεύθυνες και εξαιρετικά επικίνδυνες ενέργειες». Μάλιστα, ο γενικός διευθυντής του κινεζικού ΥΠΕΞ συνάντησε εκπρόσωπο της ιαπωνικής πρεσβείας στο Πεκίνο, στον οποίο εξέφρασε «σοβαρές ανησυχίες και ισχυρή δυσαρέσκεια» για τις «αρνητικές ενέργειες» της χώρας του.

Αντίστοιχες επισημάνσεις για τις «επικίνδυνες και αποσταθεροποιητικές» ενέργειες της Κίνας στην ευρύτερη περιοχή του Ειρηνικού συνεχίζουν στελέχη της κυβέρνησης Μπάιντεν σε διάφορες επαφές. Ο διοικητής του Στόλου Ινδο-Ειρηνικού του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού, ναύαρχος Τζον Ακιλίνο, μιλώντας προ ημερών στο Ινστιτούτο Lowy στο Σίδνεϊ, αναρωτήθηκε «πόσο μακριά (οι Κινέζοι) επιθυμούν να φτάσουν στην περιοχή», ενώ ανέφερε ότι οι ενέργειες του Πεκίνου αποσκοπούν «στο να αποκτήσει εδαφικό χώρο μονομερώς, με τη βία». Επίσης, καταδίκασε την ενίσχυση της συνεργασίας Κίνας, Ρωσίας και Βόρειας Κορέας, μιλώντας για «σύνολα συνεργασίας και δεσμούς» που «διαμορφώνουν πραγματικά έναν νέο κόσμο και μια ανησυχία».

Ολα αυτά στον απόηχο και των επαφών που είχε στο Πεκίνο ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, όπου άκουσε τον Κινέζο ομόλογό του, Γουάνγκ Γι, να τονίζει ότι «το Πεκίνο και η Μόσχα θα συνεχίσουν να ενισχύουν τη στρατηγική συνεργασία τους στη διεθνή σκηνή και να αλληλοϋποστηρίζονται». Ο δε Λαβρόφ υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν να δεσμευτούν «με τη συμμετοχή και συμμάχων τους» για την «ευρασιατική ασφάλεια» και να ακολουθήσουν μια πολιτική «διπλής αντίθεσης» στη «διπλή αποτροπή» της «Δύσης»...

Σε διαπραγματεύσεις με τον Λευκό Οίκο αλλά και με τμήμα των Ρεπουμπλικάνων βρίσκεται ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, με θέμα την προώθηση της στρατιωτικής υποστήριξης της Ουκρανίας, καθώς το πακέτο ασφαλείας 95 δισ. δολαρίων - τα 60 δισ. για το Κίεβο - παραμένει μπλοκαρισμένο στο Κογκρέσο από τον Οκτώβρη.

Οπως αναφέρει το «Associated Press», ο Μάικ Τζόνσον αντιμετωπίζει αυξανόμενες πιέσεις από τον Δημοκρατικό Πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, με την κατάσταση στο μέτωπο να είναι εξαιρετικά δύσκολη για τις ουκρανικές δυνάμεις, αλλά και από τμήμα των Ρεπουμπλικάνων που εξακολουθούν να αντιτίθενται σθεναρά στην πρόσθετη βοήθεια.

Την Παρασκευή ο Τζόνσον επρόκειτο να επισκεφτεί στη Φλόριντα τον πρώην Πρόεδρο και υποψήφιο Ρεπουμπλικάνο στις προεδρικές εκλογές, Ντ. Τραμπ, ο οποίος έχει δηλώσει ότι θα διαπραγματευτεί τον τερματισμό της σύγκρουσης.

Τις τελευταίες βδομάδες υπάρχουν διαβουλεύσεις στους Ρεπουμπλικάνους και μέρος της στρατιωτικής βοήθειας μπορεί να περιλαμβάνει την αποστολή χρημάτων στο Κίεβο ως δάνειο ή την ανακατεύθυνση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, που κατασχέθηκαν βάσει του νόμου για την ανοικοδόμηση της οικονομικής ευημερίας και ευκαιριών (Repo) για τους Ουκρανούς. Θα πρόκειται για μια απόκλιση από προηγούμενα πακέτα βοήθειας που είχαν σταλεί στην Ουκρανία.

Ακόμη κι έτσι ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι, όπως η βουλευτής Μ.Τ. Γκριν της Τζόρτζια, είναι απίθανο να επηρεαστούν. Η Γκριν απείλησε ότι θα προσπαθήσει να αποπέμψει τον Τζόνσον από πρόεδρο των Ρεπουμπλικάνων στη Βουλή.

Στο μεταξύ, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, δήλωσε πως το προσχέδιο της Συνθήκης «Ειρήνης» της Κωνσταντινούπολης που ετοιμάστηκε τον Μάρτη του 2022, μπορεί να αποτελέσει τη βάση για συνομιλίες για την Ουκρανία, αλλά μια σειρά από νέες πραγματικότητες έχουν προκύψει σε δύο χρόνια. Ο ίδιος υπογράμμισε πως υπάρχουν άλλες εδαφικές πραγματικότητες σήμερα, «αλλά ταυτόχρονα αυτή η συνθήκη θα μπορούσε να είναι μια ορισμένη βάση για την έναρξη των διαπραγματεύσεων». Σύμφωνα με αυτή, η Ουκρανία παραχωρεί την Κριμαία στη Ρωσία και δεσμεύεται με «καθεστώς ουδετερότητας», δηλαδή μη ένταξη στο ΝΑΤΟ.