Turkish Foreign Ministry

Από την τελευταία συνάντηση Δένδια - Τσαβούσογλου

Είχαν προηγηθεί, το πρωί, οι δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ, Μ. Τσαβούσογλου (στη διάρκεια κοινής του συνέντευξης με τον «ΥΠΕΞ» του ψευδοκράτους, Τ. Ερτουγρούλογλου) ότι «καλούμε την Ελλάδα για τις πρώτες διερευνητικές επαφές τον Ιανουάριο. Είμαστε έτοιμοι ως χώρα που έχει αυτοπεποίθηση σε όλα τα επίπεδα». Πρόσθεσε μεταξύ άλλων πως «μετά τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, οι συνομιλίες επέστρεψαν στην ατζέντα», αναφερόμενος σε τηλεφωνική επικοινωνία Αθήνας - Αγκυρας, ενώ αναφέρθηκε και σε πρόσκληση του Αλβανού πρωθυπουργού, Εντι Ράμα - ο οποίος επισκέφτηκε την προηγούμενη βδομάδα Τουρκία και Ελλάδα - λέγοντας πως «είμαι έτοιμος να συναντηθώ με τον Νίκο Δένδια στα Τίρανα». «Αυτή είναι μια πρόσκληση και εύχομαι η Ελλάδα να μην την αρνηθεί», σημείωσε και αναφέρθηκε και σε «άλλες χώρες, που έμαθαν τη στάση μας σε αυτό το θέμα, οι ΗΠΑ και η Γερμανία», που «προειδοποίησαν την Ελλάδα να ξεκινήσει διερευνητικές συνομιλίες το συντομότερο δυνατόν», δίνοντας και το στίγμα για το πώς ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ στρώνουν το τραπέζι των επικίνδυνων διευθετήσεων.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, εξάλλου, από την πρώτη κιόλας στιγμή, η ελληνική κυβέρνηση δήλωνε σε όλους τους τόνους έτοιμη να προσέλθει στις εν λόγω διαπραγματεύσεις, όπως καθορίζονται με βάση τις επικίνδυνες προτεραιότητες ΝΑΤΟ και ΕΕ, ζητώντας απλά η Αγκυρα να απευθύνει και επισήμως την πρόσκληση διά της υπηρεσιακής οδού.

Ο πρωθυπουργός, Κυρ. Μητσοτάκης, από τη Λισαβόνα όπου βρέθηκε, χτες, για επίσημη επίσκεψη και συνομιλίες με τον ομόλογό του, Α. Κόστα, είπε ότι ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Αμυνας, Ζ. Μπορέλ, έχει αναλάβει να παρουσιάσει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μάρτη ένα «πλήρες κείμενο» για τις «επιλογές» που έχει η ΕΕ στις σχέσεις της με την Τουρκία, ανάλογα με τη συμπεριφορά της, σπεύδοντας να πει πως η κυβέρνησή του προσδοκά «παραγωγικές σχέσεις» με την Τουρκία και εκφράζοντας την ελπίδα το 2021 να είναι «ένα καλύτερο έτος» στις διμερείς και ευρωτουρκικές σχέσεις.

«Αναμένουμε την επίσημη τουρκική πρόσκληση για να ξεκινήσουν οι διμερείς επαφές για το ένα ζήτημα που αντιμετωπίζουμε», χάραξη ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, σημείωσε, διαβεβαιώνοντας ότι η κυβέρνηση θα προσέλθει σε αυτόν τον διάλογο συνεχίζοντας από εκεί που διακόπηκε το 2016. Ενώ σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή» ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας, σημείωσε την Κυριακή πως «θα προσέλθουμε με ειλικρινή βούληση και εποικοδομητική διάθεση». Επιχειρώντας δε να υποβαθμίσει την «ατζέντα» του διαλόγου που διευρύνεται υπό τις ευλογίες των «συμμάχων», ισχυρίστηκε πως αυτή «είναι συγκεκριμένη και δεν μπορεί να αλλάξει», συμπληρώνοντας πως «δεν μπορεί ο εις των συνομιλητών να αποφασίσει μονομερώς τη διεύρυνση της ημερήσιας διάταξης. Αυτό ισοδυναμεί με προσπάθεια υπονόμευσης των επαφών αυτών».

Στο μεταξύ, τη στήριξή του στην επανεκκίνηση των διερευνητικών για υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ έσπευσε να εκφράσει ο ΣΥΡΙΖΑ με ανακοίνωσή του, με την οποία καλεί τον πρωθυπουργό να... αποκλείσει κάθε τουρκική απόπειρα διεύρυνσης της ατζέντας για «γκρίζες ζώνες» και «αποστρατικοποίηση νησιών», ενώ αντίστοιχη ανακοίνωση εξέδωσε και το ΚΙΝΑΛ.

Την ικανοποίησή τους έσπευσαν να εκφράσουν οι Βρυξέλλες, με τον αρμόδιο για θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων εκπρόσωπο της Κομισιόν, Πίτερ Στάνο, να δηλώνει ότι «η ομαλοποίηση ή οι συζητήσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας και η δέσμευση μεταξύ αυτών των δύο χωρών είναι επίσης πολύ σημαντικό μέρος της συνολικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας».

Να καταγραφούν εδώ και οι δηλώσεις του Πορτογάλου πρωθυπουργού, Α. Κόστα - η χώρα του οποίου ασκεί αυτό το εξάμηνο την προεδρία στο Συμβούλιο της ΕΕ, και ο ίδιος είχε την προηγούμενη βδομάδα συνάντηση με τον Τσαβούσογλου - που στις κοινές του δηλώσεις με τον Κυρ. Μητσοτάκη έθεσε ως στόχο «να βρούμε και πάλι με την Τουρκία ένα επίπεδο παραγωγικής σχέσης. Είμαστε όλοι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ. Είναι ένας από τους πιο σημαντικούς γείτονες της ΕΕ, μας συνδέουν οικονομικοί δεσμοί, κοινωνικοί, πάρα πολύ ισχυροί», εξ ου και διαβεβαίωσε ότι «θα προσπαθήσουμε να υπάρξει μια εξομάλυνση των σχέσεων όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, ώστε να φτάσουμε στο Συμβούλιο το Μάρτιο όχι με τις προτάσεις που εγκρίθηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο, αλλά να έχουμε μια νέα ατζέντα, μια νέα σχέση με την Τουρκία, χωρίς φυσικά να ξεχνάμε τα δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου».

Σημειωτέον, το περασμένο Σάββατο ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είχε τηλεδιάσκεψη με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με τον Π. Στάνο να επισημαίνει ότι αυτή αποτέλεσε μέρος της προσπάθειας «να συζητηθεί η ανάγκη για αποκλιμάκωση και για να γίνουν πρακτικά βήματα».

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Αγκυρας, στην τηλεδιάσκεψη συζητήθηκαν τρόποι περαιτέρω ανάπτυξης των ευρω-τουρκικών σχέσεων αλλά και οι περιφερειακές εξελίξεις. Ο Ερντογάν υποστήριξε ότι η ΕΕ αποτελεί θέμα προτεραιότητας για την Τουρκία και ότι πρέπει να επαναληφθούν οι τακτικές ευρω- τουρκικές Σύνοδοι.

Ενδεικτική είναι και η ανακοίνωση ότι ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μ. Τσαβούσογλου, θα βρεθεί στις 21 Γενάρη στις Βρυξέλλες για να συναντήσει τον Ζοζέπ Μπορέλ. Επίσης, ο Τσαβούσογλου έχει πει ότι τις επόμενες μέρες τόσο η ντερ Λάιεν όσο και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, θα επισκεφτούν την Τουρκία.

Στο μεταξύ, αξίζει να καταγραφεί ανταπόκριση του αλβανικού τηλεοπτικού σταθμού «Top Chanel», που επικαλείται πληροφορίες από το περιβάλλον Ράμα, σύμφωνα με τις οποίες εξυφαίνεται το εξής εφιαλτικό για τα ελληνικά και κυπριακά κυριαρχικά δικαιώματα σενάριο: Οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών σε μια πρώτη συνάντηση στα Τίρανα να προχωρήσουν σε μια «συμφωνία - πλαίσιο», με πρώτο θέμα μια λύση φέτος στο Κυπριακό, παρουσιαζόμενη ως «ομοσπονδία», δεύτερο μια «στρατηγική συνθήκη φιλίας, η οποία θα μετατρέψει το Αιγαίο Πέλαγος σε μια όαση συνεργασίας» και τρίτο μια «τελική λύση» στην «κοινή χρήση» των πόρων στο Αιγαίο (θέμα όπου αναζητείται νομική μορφή).

Η συμφωνία κορυφώνεται - κατά την ανταπόκριση - με την αποστρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου και μια «ενδιάμεση φόρμουλα» για τις θαλάσσιες ζώνες, που περιέχει τη μεσαία γραμμή και 12 μίλια για τα ελληνικά νησιά «όπου επιτρέπεται από τις συνθήκες», αλλά και τεχνικούς όρους παρόμοιους με την ελληνο-ιταλική συμφωνία, που θα επιτρέψει την αλιεία κοντά στα ελληνικά νερά για τους Τούρκους ψαράδες.

Ο αλβανικός σταθμός επιμένει ότι το προσχέδιο είναι αυτό, όπως και ότι «φαίνεται πως υπάρχει βούληση για την ολοκλήρωσή του», με κεντρική ιδέα του παζαριού τα δύο μέρη να προχωρήσουν όπου μπορούν και τα θέματα που παραμένουν ανοιχτά, να τα επαναδιαπραγματευτούν σε επόμενη φάση, σε μια διαδικασία που υπολογίζεται να διαρκέσει τουλάχιστον δύο χρόνια, «λαμβάνοντας υπόψη τις πιθανότητες ότι η Ελλάδα θα πάει πιθανώς σε πρόωρες εκλογές φέτος», όπως λέει το «Top Chanel».

Την ίδια στιγμή, η Αγκυρα εκφράζει την ετοιμότητά της για όξυνση του παζαριού και με τις ΗΠΑ. Μιλώντας στο «CNN Turk» και αναφερόμενος στις σχέσεις της κυβέρνησης Ερντογάν με τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, σε συνέντευξή του ο εκπρόσωπος του Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν, είπε ότι «οι επαφές μας με τη μεταβατική ομάδα του Μπάιντεν μέχρι τώρα είναι πολύ θετικές» και ότι «θέλουν να αναπτύξουν καλές σχέσεις με την Τουρκία και να γυρίσουν νέα σελίδα», τονίζοντας βέβαια ότι η Αγκυρα έχει προσδοκίες από την Ουάσιγκτον, όσον αφορά τη στάση της στη Συρία, απέναντι στην οργάνωση του Γκιουλέν (αντίπαλος του ΑΚΡ και του Ερντογάν) αλλά και την αντιμετώπιση των «τρομοκρατικών οργανώσεων» όπως το ΡΚΚ κ.λπ.

Την ίδια στιγμή, ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Αμυντικής Βιομηχανίας της Τουρκίας, Ισμαήλ Ντεμίρ, επαναλάμβανε χτες ότι «οι "S-400" είναι έτοιμοι προς χρήση, οι Ενοπλες Δυνάμεις θα αποφασίσουν πότε θα υπάρξει τέτοια αναγκαιότητα», ενώ πρόσθεσε ότι οι τουρκικές στρατιωτικές επιχειρήσεις που εργάζονται για τη συμπαραγωγή των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών «F-35» εξακολουθούν να το κάνουν, παρά την απόφαση της Ουάσιγκτον να τις αποκλείσει από το πρόγραμμα αυτό.

Νέες συναντήσεις είχε χτες στην Κύπρο η ειδική απεσταλμένη του γγ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Αμερικανίδα Τζέιν Χολ Λουτ, ενόψει προετοιμασίας νέας πενταμερούς Διάσκεψης για το Κυπριακό που προγραμματίζεται τον Φλεβάρη.

Ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης Κυριάκος Ι. Κούσιος περιέγραψε τη συνάντηση της Λουτ με τον Κύπριο Πρόεδρο ως «εποικοδομητική», κατά την οποία ο Ν. Αναστασιάδης εξέφρασε την ετοιμότητά του για συμμετοχή σε άτυπη πενταμερή, με την προσδοκία ότι αυτή «θα οδηγήσει σε ουσιαστική επανέναρξη των συνομιλιών». Επανέλαβε τη «σημασία προώθησης ουσιαστικών μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης ... τα οποία θα δημιουργήσουν το κατάλληλο κλίμα και τις προοπτικές για επίτευξη του στόχου επίλυσης του Κυπριακού» και σημείωσε ότι «μονομερείς ενέργειες δεν βοηθούν στη δημιουργία κατάλληλου κλίματος και ούτε βοηθούν στην επιτυχία ενός νέου διαλόγου».

Από τη μεριά του, ο ηγέτης του ψευδοκράτους Ερσίν Τατάρ σε χωριστή συνάντηση με την Λουτ υπογράμμισε ότι με τη δική του εκλογή και σε διαβούλευση με την Τουρκία η «Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου» «βρίσκεται πλέον στην αναζήτηση μιας συμφωνίας στη βάση δύο κρατών που θα συνεργαστούν και θα ζουν δίπλα δίπλα με κυριαρχική ισότητα» και πρόσθεσε ότι η θέση για μια «συνεργασία δύο κρατών στη βάση της κυριαρχικής ισότητας» δεν είναι προϋπόθεση για την πραγματοποίηση μιας διάσκεψης 5 + 1 (η ΕΕ αναμένεται να λάβει μέρος ως παρατηρητής), αλλά οι συνομιλίες θα συνεχιστούν αν μετά την πενταμερή διαπιστωθεί ότι υπάρχει έδαφος για συζήτηση, με βάση και αυτές τις προτάσεις, ενώ υποστήριξε ότι την προσέγγιση για μια συνεργασία δύο κρατών τη συζητούν πλέον και σε Νέα Υόρκη (έδρα ΟΗΕ) και σε Ουάσιγκτον.

Στο Κυπριακό αναφέρθηκε και ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου από τη Λισαβόνα, όπου είχε επαφές στο πλαίσιο έναρξης της πορτογαλικής προεδρίας της ΕΕ, και είπε ότι «στην Κύπρο θα είναι χάσιμο χρόνου να συζητήσουμε για ομοσπονδιακή λύση» λέγοντας πως «δεν είναι μόνο δική μας ιδέα. Στην πραγματικότητα προτάθηκε για πρώτη φορά από τον Ελληνοκύπριο ηγέτη Αναστασιάδη».

Στο μεταξύ, προς νέες «βουλευτικές εκλογές» οδηγούνται τα Κατεχόμενα, μετά τη νέα αποτυχημένη απόπειρα της «Βουλής» να εκλέξει «πρόεδρο». Η προερχόμενη από το Κόμμα Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ - από το οποίο προέρχεται και ο Τατάρ) και κόρη του πρώην ηγέτη του ψευδοκράτος Ντερβίς Ερογλου, Ρασμιγιέ Τσιαναλτάι, δεν συγκέντρωσε για τρίτη συνεχόμενη φορά τις απαιτούμενες ψήφους, χωρίς να υπάρχει άλλος υποψήφιος. Ο ηγέτης του (σοσιαλδημοκρατικού) Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ), Τουφάν Ερχιουρμάν, δήλωσε πως θεωρεί ότι «η κυβέρνηση τελεί υπό παραίτηση», ενώ έτοιμος για πρόωρες εκλογές δήλωσε και ο «βουλευτής» του Κόμματος του Λαού, πρώην «ΥΠΕΞ», Κουντρέτ Οζερσάι.