Εκφράζει, κατ' αρχήν, τη συγκρότηση, τη διαμόρφωση ενός ισχυρού ιδεολογικού και πολιτικού ρεύματος στην ελληνική κοινωνία που αισθάνεται και συνειδητοποιεί την αγριότητα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, την καταπίεση του μονοπωλιακού κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστικών του ενώσεων. Συνειδητοποιεί ή αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι η ικανοποίηση των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών για τους πολλούς, για την εργατική τάξη και τα παιδιά της είναι ασυμβίβαστη με τη συνέχιση της κυριαρχίας αυτών των δυνάμεων. Πυκνώνουν οι δυνάμεις που συσπειρώνονται γύρω από το Κόμμα, αναγνωρίζοντας ότι αποτελεί ταξικό πόλο ρήξης, ανατροπής και διεκδίκησης άλλου δρόμου ανάπτυξης, άλλης εξουσίας, δύναμη ιδεολογικής και πολιτικής χειραφέτησης από τις κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις.
Κυρίαρχες δυνάμεις σε αυτό το ρεύμα είναι σημαντικά τμήματα της εργατικής τάξης στα μεγάλα αστικά κέντρα, φτωχά λαϊκά στρώματα, στις πόλεις και την ύπαιθρο, νέοι και νέες από εργατικές και λαϊκές οικογένειες. Η κυριαρχία και επέκταση του μονοπωλιακού κεφαλαίου σε όλους τους κλάδους παραγωγής και τομείς της κοινωνικής ζωής, η επιθετικότητα και αρπακτικότητά του δημιουργεί αντικειμενικές προϋποθέσεις ταξικής αφύπνισης, συσπείρωσης και συμμαχιών. Βαθαίνει τις ταξικές αντιθέσεις, διαμορφώνει τα στρατόπεδα.
Αποστόλης Πλατανιάς |
Δίπλα στις κυρίαρχες οικονομικές και πολιτικές δυνάμεις διαμορφώνεται ένας νέος, με δυναμική, πόλος συσπείρωσης και αμφισβήτησης της κυριαρχίας τους και εκφράζεται από το ΚΚΕ. Ταυτόχρονα, εκλογικά ενισχύθηκε το ρεύμα εκείνο, που αναζητά δρόμους και λύσεις συνύπαρξης και συμβιβασμού, ανάμεσα στις κυρίαρχες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις και στην ταξική γραμμή πολιτικής πάλης. Αυτό το ρεύμα καλλιεργεί παλιές και νέες ουτοπικές ιδέες και πολιτικά συνθήματα, όπως της εξισορρόπησης ανάμεσα στην καπιταλιστική ανάπτυξη και τη διεύρυνση δικαιωμάτων και κατοχύρωση ελευθεριών και για τους εργαζομένους, το λαό. Αντικειμενικά, λειτουργεί ως ανάχωμα στη ριζοσπαστικοποίηση λαϊκών δυνάμεων, ιδιαίτερα εκείνων που έχουν περιορισμένη πείρα από ταξικούς αγώνες, που μπαινοβγαίνουν σε εκδηλώσεις λαϊκής διαμαρτυρίας αυθόρμητα, κάτω από την πίεση της συγκυρίας. Αυτό το ρεύμα σήμερα εκφράζεται από τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ.
Ενα ρεύμα ρεφορμιστικών και οπορτουνιστικών αυταπατών.
Η εκλογική μάχη διευκόλυνε να εκφραστεί όλη η προηγούμενη δουλιά, αλλά και να επιταχυνθούν μια σειρά διεργασίες. Δε θα μπορούσε όμως να αποκτήσει δυναμική το αποτέλεσμα και να μπουν σε κίνηση δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι δίπλα στις κομματικές δυνάμεις χωρίς επεξεργασμένη και προσαρμοσμένη στο χαρακτήρα της εκλογικής μάχης γραμμή. Πατώντας στέρεα πάνω στο έδαφος των εξελίξεων και κυρίως στη γνώση και μελέτη των κυρίαρχων αντιθέσεων και τάσεων, καθώς και της κοινωνικής πείρας των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων, το Κόμμα διαμόρφωσε με επιτυχία τις θέσεις, τα συνθήματα, την τακτική του.
Ανοιξε σφοδρό και συνεπή πόλεμο στο δικομματισμό, στο σύνολο και στην ουσία της στρατηγικής του, αποκαλύπτοντας τη βαθύτερη πολιτική σύγκλιση της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Ανοιξε αυτόν τον πόλεμο από τη σκοπιά της λαϊκής εξουσίας και της συμμαχίας, δηλαδή, των κοινών συμφερόντων των λαϊκών στρωμάτων με τα συμφέροντα της εργατικής τάξης στην προοπτική ρήξης για τη ριζική αλλαγή του χαρακτήρα της εξουσίας. Ξεδίπλωσε τη στρατηγική του με γνώση και υπολογισμό των λαϊκών αναγκών και προβλημάτων.
Ανοιξε δρόμο και αγωνιστική προοπτική στη λαϊκή δυσαρέσκεια. Δρόμο χειραφέτησης από τους μονόδρομους του κεφαλαίου και σύνδεσης της ατομικής σκληρής πείρας με τα συλλογικά συμφέροντα της τάξης και της ταξικής πάλης. Διατήρησε σταθερά ανοιχτό το μέτωπο με ρεφορμιστικές και οπορτουνιστικές αντιλήψεις και πρακτικές.
Η εναρμόνιση της στρατηγικής με την οργανωτική πολιτική δίνει μεγάλη δυναμική στην πολιτική του Κόμματος, στη συσπειρωτική του ικανότητα.
Συνοψίζοντας, το εκλογικό αποτέλεσμα για το ΚΚΕ διαμορφώθηκε στο σκληρό και συνεπή αγώνα με την υπέρ του κεφαλαίου στρατηγική της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, με ρεφορμιστικές και οπορτουνιστικές αυταπάτες από τη σκοπιά των συμφερόντων της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, με προοπτική τη λαϊκή εξουσία.
Πατάει στη συσσωρευμένη πείρα, τη γονιμοποιεί σε πολιτική πείρα, την εμπλουτίζει.
Εκφράζει από ιδεολογική, πολιτική και κοινωνική άποψη ένα ισχυρό ρεύμα δυνάμεων που έχουν συμφέρον για βαθιές επαναστατικές αλλαγές, σε αντίθεση με το ρεύμα εκείνο που φοβάται ρήξεις και ανατροπές και κινείται στα όρια του συστήματος.
Στηριγμένοι σε αυτά τα δεδομένα, μπορούμε με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση να εμπνεύσουμε ένα δυναμικό κίνημα αμφισβήτησης και ανατροπών. Να αναδειχτεί η εργατική τάξη ηγέτης αυτού του αγώνα, να εμπνεύσει τις λαϊκές δυνάμεις στην πάλη για τη διαμόρφωση μιας ισχυρής κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας ικανής να μπει στον αγώνα για διεκδίκηση της εξουσίας. Πρέπει να συνειδητοποιηθεί ότι αυτός είναι ο δρόμος για την αγωνιστική συσπείρωση των δυνάμεων που ψήφισαν το Κόμμα και όσων προσανατολίζονται και προσβλέπουν σε αυτό με όρους μαζικής και πολιτικής πάλης.
Αυτός ο αγώνας θα κριθεί από την ικανότητα του ΚΚΕ να κάνει τις ιδέες και το πρόγραμμά του κυρίαρχο στοιχείο της καθημερινής πάλης σε όλα τα επίπεδα, ως πρωταρχικό, ενιαίο και αδιαίρετο καθήκον όλων των κομματικών και ΚΝίτικων δυνάμεων, των οπαδών και φίλων του ΚΚΕ.
Από την ικανότητα και την τέχνη να αναζητήσει νέα βήματα επικοινωνίας και σύνδεσης με τις πλατιές λαϊκές μάζες στους τόπους δουλιάς, στους κλάδους, στους χώρους σπουδών και κατοικίας.
Θα αποκτά δυναμισμό και μαζικά χαρακτηριστικά ο αγώνας στο βαθμό που θα φωτίζουμε με επάρκεια την αναγκαιότητα και προοπτική της κεντρικά σχεδιασμένης ανάπτυξης της οικονομίας και της κοινωνικής ζωής προς όφελος της εργατικής τάξης, του λαού, με πυρήνα της την κοινωνική ιδιοκτησία στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής.
Αυτή η αναγκαιότητα επιβεβαιώνεται από τη μεγάλη οξύτητα με την οποία προβάλλουν μεγάλα λαϊκά προβλήματα, όπως είναι της ανεργίας, της λαϊκής Υγείας και Παιδείας. Αλλά και άλλα, όπως είναι η διαχείριση του νερού, των δασών, η αντισεισμική, αντιπλημμυρική, αντιπυρική προστασία, προβλήματα που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με σχέσεις εμπορευματοποίησης της γης.
Η σχεδιασμένη ανάπτυξη της οικονομίας δεν είναι μια εφεύρεση των κομμουνιστών. Για να αποδείξουν το αυθαίρετο τάχα της άποψής μας χρησιμοποιούν το επιχείρημα της ανατροπής των σοσιαλιστικών καθεστώτων, αντιστρέφοντας τις σχέσεις αιτίας - αποτελέσματος. Οι οπαδοί αυτής της άποψης - εδώ για άλλη μια φορά διαπιστώνεται η ταύτιση αντιλήψεων των απολογητών του ιμπεριαλισμού με τους ρεφορμιστές και οπορτουνιστές όπου γης - διαστρεβλώνουν, συκοφαντούν και πολεμούν χυδαία την αντικειμενική και ώριμη αυτή ανάγκη της κοινωνικής εξέλιξης, γιατί συγκρούεται με τα συμφέροντα του κεφαλαίου κι όσων κοινωνικών δυνάμεων έχουν ήδη ενσωματωθεί στην εξυπηρέτησή του.
Η σχεδιασμένη ανάπτυξη της οικονομίας με κοινωνική ιδιοκτησία, κίνητρο τη διευρυμένη λαϊκή ευημερία, με απαραβίαστο όρο τη λαϊκή συμμετοχή και το λαϊκό έλεγχο, είναι προϋπόθεση για την ανεμπόδιστη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και της παραγωγής με στόχο την ολόπλευρη και ορθολογική ανάπτυξη της κοινωνίας. Είναι όρος και προϋπόθεση για την ικανοποίηση των συνεχώς αυξανόμενων σύγχρονων λαϊκών αναγκών.
Αποτελεί τον άξονα της σκληρής σύγκρουσης με τις δυνάμεις που υπερασπίζονται την καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, γιατί η σχεδιασμένη οικονομία προϋποθέτει την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, προϋποθέτει λαϊκή εξουσία.
Το κρίσιμο σημείο βρίσκεται στη συνειδητοποίηση ότι η καπιταλιστική ιδιοκτησία, στο στάδιο που βρίσκεται το καπιταλιστικό σύστημα, είναι όχι απλώς εμπόδιο στην κοινωνική πρόοδο και εξέλιξη, αλλά πηγή δεινών, σύγχρονης βαρβαρότητας. Στο βαθμό που συνειδητοποιείται αυτή η αλήθεια, θα αναπτύσσεται η μαχητική στάση ζωής, θα απελευθερώνονται πρώτα απ' όλα εργατικές δυνάμεις από την αστική και οπορτουνιστική επιρροή, θα μπαίνουν στον συνειδητό αγώνα για ουσιαστικές διεκδικήσεις ως την κατάκτηση της εξουσίας.
Ακριβώς, γιατί είναι ώριμη κοινωνική ανάγκη, έρχεται στην επιφάνεια μέσα από κάθε μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα. Είναι βέβαιο ότι όσο ο σχεδιασμός στην ανάπτυξη παραμένει στον καπιταλιστή, στο μονοπώλιο, οι συνέπειες θα είναι βαριές για το λαό, καταστροφικές.
Οι πρόσφατες πυρκαγιές είναι μια από τις πολλές αποδείξεις.
Η έλλειψη σχεδιασμένης δασοπροστασίας, πρόληψης και έγκαιρης αντιμετώπισης των πυρκαγιών προκάλεσε μεγάλες καταστροφές. Δεν είναι φυσική αυτή η εξέλιξη. Και μέσα και δυνατότητες υπάρχουν για να αποφευχθούν παρόμοια φαινόμενα ή έγκαιρα να αντιμετωπιστούν με τις λιγότερες δυνατές συνέπειες. Δεν είναι αποτέλεσμα διάλυσης του κράτους, όπως ισχυρίζονται ορισμένοι, ικανότητας πρόβλεψης ή περιορισμένων τεχνικών δυνατοτήτων.
Η αιτία βρίσκεται στο ότι το καπιταλιστικό κράτος είναι πρώτα απ' όλα κράτος της μεγάλης ιδιοκτησίας, την ευνοεί και την ενθαρρύνει. Γι' αυτό και δυσκολεύεται να βάλει φραγμούς, όρια στις πιο καταστρεπτικές συνέπειες της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, έστω κι όταν χρειάζονται αυτά τα όρια, οι φραγμοί προκειμένου να εξασφαλιστεί όχι η αναπαραγωγή του ατομικού καπιταλιστή, αλλά όλης της καπιταλιστικής οικονομίας. Αυτή η απόφαση γεννά τις ελλείψεις, τις ανεπάρκειες, τους ανορθολογισμούς στους κυβερνητικούς κεντρικούς και περιφερειακούς σχεδιασμούς, την έλλειψη προτεραιότητας στις λαϊκές ανάγκες, στις απαραίτητες κοινωνικές υποδομές για την πρόληψη παρόμοιων φυσικών φαινομένων. Κυριαρχεί η μεγιστοποίηση του καπιταλιστικού κέρδους, όπου εδώ εντάσσεται και η αρπακτική, ληστρική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων. Είναι η άλλη όψη των στρατηγικών επιλογών για μείωση των κοινωνικών δαπανών, η ανατροπή των εργασιακών σχέσεων και των γενικευμένων ιδιωτικοποιήσεων.
Αυτή τη στρατηγική εξυπηρετούν όχι μόνο οι κεντρικές κρατικές δομές, αλλά και ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Με πρόσχημα, μάλιστα, μια σειρά προβλήματα, επιδιώκουν τον εκσυγχρονισμό αυτών των δομών για πιο αποτελεσματική εξυπηρέτηση των σύγχρονων αναγκών του κεφαλαίου. Αυτόν το στόχο εξυπηρετεί η εξαγγελία του «Καποδίστρια 2» και όχι βέβαια ο πόνος για τη ζωή του λαού.
Η ανάγκη σχεδιασμένης παρέμβασης με λαϊκή συμμετοχή και έλεγχο έγινε ακόμα πιο φανερή τώρα, μετά, στη φάση ανασυγκρότησης των πυρόπληκτων περιοχών. Η έλλειψη ενός συνεκτικού σχεδίου ικανού να δώσει λύσεις στο σύνολο των προβλημάτων δεν οφείλεται κυρίως σε επιτελική ή διοικητική αδυναμία, αλλά συγκρούεται με το συμφέρον της μεγάλης ατομικής ιδιοκτησίας.
Τα θύματα των πυρκαγιών θα γίνουν τώρα θύματα μιας άγριας και άναρχης ληστρικής ανάπτυξης και εκμετάλλευσης χωρίς προοπτική και μέλλον για τους φτωχούς αγρότες, τους εργαζόμενους και νέους ανθρώπους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ούτε λίγα δεμάτια σανό δεν μπορούν να εξασφαλίσουν χωρίς να τα χρυσοπληρώσουν.
Στην αυγή του καπιταλισμού, η κερδοφορία του κεφαλαίου ήταν ισχυρό κίνητρο ανατροπών και μεγάλης προόδου στη διαμόρφωση των εθνών - κρατών στην επέκταση και γενίκευση της μισθωτής εργασίας. Σήμερα, η κερδοφορία του κεφαλαίου είναι φρένο στην εξέλιξη, γεννάει σε πιο μαζική κλίμακα την ανεργία, καταστρέφει σε μαζική κλίμακα την κύρια παραγωγική δύναμη της κοινωνίας. Είναι μια ειδική εκδήλωση της βαθιάς σήψης του συστήματος.
Τα προβλήματα αυτά, της σταθερής και μόνιμης δουλιάς για όλους με ουσιαστικά δικαιώματα, αλλά και με συνειδητή συμμετοχή και έλεγχο στην οργάνωση της παραγωγής και κατανομής των κοινωνικών προϊόντων, μόνο σε μια σχεδιασμένη οργάνωση της οικονομίας και της κοινωνίας μπορούν να λυθούν, μόνο όταν τα μέσα παραγωγής θα είναι κοινωνική ιδιοκτησία.
Σχέδιο που απελευθερώνει τις παραγωγικές δυνάμεις από τα δεσμά της καπιταλιστικής κερδοσκοπίας και τις θέτει στην υπηρεσία των αναγκών της κοινωνίας, στην ολόπλευρη ανάπτυξή της.
Με την ΚΑΠ η αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα συρρικνώνεται, μεγάλες μάζες μικρών και μεσαίων παραγωγών πετιούνται έξω από την παραγωγή, καταστρέφονται παραγωγικές δυνατότητες της χώρας, ικανές να διασφαλίσουν μια ισόρροπη και αυτάρκη εγχώρια παραγωγή. Ωφελούνται από αυτές τις εξελίξεις λίγοι μεγαλοαγρότες, μεγαλοεισαγωγείς, τα μονοπώλια, το κεφάλαιο στον τομέα των τροφίμων κ.λπ.
Η ΚΑΠ βάζει όρια, απαράδεκτους από κοινωνική άποψη περιορισμούς, στην ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής και στην Ελλάδα, αλλά και σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ. Οι περιορισμοί σχετίζονται όχι μόνο με εσωτερικές ρυθμίσεις της αγροτικής παραγωγής στην ευρωενωσιακή αγορά, με κριτήρια την καπιταλιστική κερδοφορία, αλλά και με τις προνομιακές ρυθμίσεις εξαγωγής βιομηχανικών προϊόντων σε τρίτες χώρες και την αλματώδη εισαγωγή αγροτικών προϊόντων.
Μια σχεδιασμένη και ισόρροπη ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας σημαίνει ανάπτυξη πρώτα απ' όλα της κτηνοτροφικής παραγωγής για πλήρη κάλυψη των εγχώριων αναγκών, ισόρροπη ανάπτυξη της παραγωγικότητας με ποιότητα συμβατή προς τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές υγιεινής διατροφής και προστασίας του περιβάλλοντος. Η σχεδιασμένη ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής σε σύνδεση με την κρατική βιομηχανία, με την αξιοποίηση των συνεταιρισμένων αγροτών, μπορεί και πρέπει να απελευθερώσει εργατικό δυναμικό, για την απασχόλησή του σε άλλους παραγωγικούς και κοινωνικούς κλάδους, για τη μεγάλη παραγωγή προϊόντων καλής ποιότητας και πολύ φτηνών για το λαό.
Η σχεδιασμένη ανάπτυξη της παραγωγής δεν αφορά μόνο την απεριόριστη παραγωγή των υλικών αγαθών. Θα δώσει ώθηση σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Θα απελευθερώσει την έρευνα και θα θέσει τα αποτελέσματά της στην υπηρεσία του συνόλου, στην πρόοδο της κοινωνίας. Θα δώσει ώθηση στην εκπαίδευση, στην υγεία, στις κοινωνικές υπηρεσίες, στον πολιτισμό, στη φυσική αγωγή, κ.ά.
Η σχεδιασμένη ανάπτυξη της οικονομίας και της κοινωνικής εξέλιξης είναι μια από τις κεντρικές ιδέες που βρίσκονται στο οπλοστάσιο του ΚΚΕ.
Η βαθύτερη ουσία αυτών των ιδεών έχουν βαθύ απελευθερωτικό πνεύμα και περικλείουν τεράστια δύναμη κίνησης των πραγμάτων μπροστά. Στηρίζονται στη δύναμη της ταξικής πάλης και έχουν ως κύρια αποστολή την απελευθέρωση της εργασίας από τα δεσμά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, τις παραγωγικές δυνάμεις από την καπιταλιστική ιδιοκτησία. Είναι ιδέες και πολιτικές που μπορούν να συσπειρώσουν την εργατική τάξη που είναι η κύρια παραγωγική δύναμη και η πλειοψηφία στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό, τους αυτοαπασχολούμενους και μικρομεσαίους αγρότες σε έναν αγώνα με τα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό, για ριζικές επαναστατικές αλλαγές.
Αν δε νικηθούν αυτές οι ιδέες μέσα στον αγώνα, αν δε χρεοκοπήσουν, το εργατικό κίνημα θα παραμένει εγκλωβισμένο και αποδιοργανωμένο στις ρεφορμιστικές και οπορτουνιστικές αυταπάτες ότι μπορεί να γίνει η ΕΕ και ο ιμπεριαλισμός σύστημα με ανθρώπινο πρόσωπο. Οτι μπορεί να υπάρξει κάποια εξέλιξη που να εκφράζει το γνωστό σύνθημα «ο άνθρωπος πάνω από τα κέρδη».
Είναι σαν να λέμε ότι μπορεί ένας μεγαλοκαπιταλιστής που τον κυνηγάνε κατά πόδας οι ανταγωνιστές του να παραιτηθεί από το κυνήγι του κέρδους προς όφελος των εργατών του, προς όφελος κάποιας κοινωνικής πολιτικής. Τέτοιοι καπιταλιστές, τέτοιο σύστημα μόνο στη φαντασία ανθρώπων, που πάνε να καλύψουν τον ιδεολογικό τους ξεπεσμό με σοφίσματα, μπορεί να βρεθούν.
Η κυρίαρχη ρεφορμιστική και οπορτουνιστική άποψη ότι μπορεί να συνυπάρξει καπιταλιστική ανάπτυξη στο σημερινό της στάδιο με δικαιώματα, ελευθερίες για τους εργαζόμενους και το περιβάλλον, ότι μπορεί να ρυθμιστεί η καπιταλιστική αγορά πρέπει να δεχτεί πλήγμα. Είναι όρος για την ανάπτυξη της ταξικής πάλης, για αγώνα με θετικά αποτελέσματα. Γιατί οι απόψεις αυτές οδηγούν στην υποταγή και το συμβιβασμό του εργατικού και λαϊκού κινήματος με τα συμφέροντα και τους σχεδιασμούς της πλουτοκρατίας.