Ο Κώστας Λειβαδάς γράφει για την ψυχή του και ξέρει να λέει ιστορίες. Μιλάει ωραία, γράφει ωραίες μουσικές κι ωραίους στίχους, παίζει ωραίο μπάσκετ, είναι ωραίος φίλος κι έχει ωραίους φίλους.

Με μερικούς απ' αυτούς σχεδιάζει, στις 20 Σεπτέμβρη, μια μεγάλη συναυλία στο Κηποθέατρο Παπάγου, με τίτλο «Για να σε συναντήσω». Μαζί του η Ελεωνόρα Ζουγανέλη, η Ερωφίλη, η Ανδριάνα Μπάμπαλη, η Ελένη Τσαλιγοπούλου και ο Ρένος Χαραλαμπίδης.

«Θα είναι», μας λέει, «μια πραγματικά πολύ ξεχωριστή μέρα, μιας και συμπληρώνονται 30 χρόνια σχεδόν από την πρώτη μου μέρα στη δισκογραφία και ταυτόχρονα βρισκόμαστε μαζί πρώτη φορά στην Αθήνα, φίλοι και συνεργάτες που μοιραστήκαμε τις σημαντικότερες στιγμές μας τα τελευταία χρόνια, σε δισκογραφία και σκηνή. Αρα και η ατμόσφαιρα θα είναι φορτισμένη και η χαρά μας πολύ μεγάλη. Τα πιο γνωστά κι αγαπημένα μας τραγούδια θα είναι εκεί, θα πούμε τραγούδια ο ένας του άλλου, θα κάνουμε ντουέτα και κάποια θα τα πούμε όλοι μαζί. Δεν θα λείψουν οι εκπλήξεις και τα κρυμμένα διαμάντια, που οι φανατικοί ακροατές μας ζητάνε και έχουν στο καθημερινό soundtrack της ζωής τους. Θέλω να το ευχαριστηθούμε όλοι πολύ».

-- «Σαν να μην πέρασε μια μέρα» από τότε που ξεκίνησες. Αναρωτιέμαι πού υπάρχει πιο ισχυρή δόση του εαυτού σου. Στο «Γι' αυτό έγινε ο κόσμος μάτια μου», στα «Παιδιά των δρόμων», στο «Εγώ σ' αγάπησα εδώ», στην «Επιμονή» ή στο «Κάθε μπαλκόνι έχει άλλη θέα»;

-- Ολα μου τα τραγούδια είναι μέρος του εαυτού μου, κομμάτια της ίδιας ψυχής. Εκφράσεις των πολλών εκδοχών του εαυτού μου. Διαφορετικοί σταθμοί, ηλικίες κι ανάγκες, όμως βλέπω πια ότι έχουν έναν κοινό παρονομαστή. Την πάλη με τον χρόνο, την ανάγκη για αλήθεια και ένα αίσθημα που δεν ξεφτίζει, την αγάπη στη ζωή και το κυνήγι της ομορφιάς της. Εξάλλου, μέσα από την Τέχνη θεραπευόμαστε και ταυτόχρονα ενώνουμε τα κομμάτια μας. Ολα αυτά τα τραγούδια - ημερολόγια είναι μέρος του προσωπικού μου πολιτισμού και του κόσμου που κουβαλάω μέσα μου.

-- Πώς σχολιάζεις το γεγονός της «εμπλοκής» της Τεχνητής Νοημοσύνης στο τραγούδι;

-- Ούτε θέλω να το σκέφτομαι. Δες τι λένε ο Βenjo και ο Ηinton που παραιτήθηκε από την «Google» για να μπορεί να μιλάει πιο ελεύθερα για τους κινδύνους της ΑΙ... «Ο μετριασμός του κινδύνου εξαφάνισης από την Τεχνητή Νοημοσύνη θα πρέπει να αποτελέσει παγκόσμια προτεραιότητα μαζί με άλλους κινδύνους κοινωνικής κλίμακας, όπως οι πανδημίες και ο πυρηνικός πόλεμος». Δεν ξέρω τι θετικό μπορεί να φέρει στην Ιατρική και τις επιστήμες γενικότερα ή σε κάποια θέματα αρχειοθέτησης ή πρόβλεψης, αλλά από την Τέχνη, προς θεού, πρέπει να μείνει μακριά, γιατί αυτό που κάνει είναι να χτίζει μία ακόμη φυλακή για την ελεύθερη έκφραση και το απρόβλεπτο ανθρώπινο στοιχείο.

-- Ο πατέρας σου ήταν ο σπουδαίος ποδοσφαιριστής Αλέκος Λειβαδάς, που έπαιξε στον Ολυμπιακό επί Μπούκοβι. Αλήθεια, τι σε συγκινεί περισσότερο στο σύμπαν του ποδοσφαίρου;

-- Πρώτα από όλα, το ποιητικό αντικείμενο που είναι ο αθλητής. Αυτός που είναι σε διαρκή αναμέτρηση με τον εαυτό του, όπως ακριβώς και ο άνθρωπος της Τέχνης. Οταν είναι υψηλού επιπέδου ο αγώνας, έχει πολλά κοινά με ένα έργο Τέχνης! Θυμήσου πόσοι μεγάλοι λογοτέχνες υπήρξαν αθλητικοί ανταποκριτές και παρέδωσαν κείμενα - μνημεία τόσο για τον αθλητισμό όσο και για την Τέχνη στις εφημερίδες τους. Διαβάζω τον Jack London τι έγραφε στην εφημερίδα για το μποξ και τους μεγάλους αγώνες του και συγκινούμαι αφάνταστα. Παρόλο που η εμπορευματοποίηση τα έχει μολύνει όλα σε μεγάλο βαθμό, εμείς κρατάμε το όνειρο και τη φανέλα της ανιδιοτέλειας. Πάντως, ο αθλητισμός όταν αντιμετωπίζεται με καθαρή ματιά και ως μια αποστολή γεμάτη πίστη και αγάπη δεν σε εγκαταλείπει ποτέ. Είναι πάντα εκεί, συντροφιά αντικαταθλιπτική και αντιοξειδωτική. Ειδικά για τους νέους ανθρώπους είναι η καλύτερη βάση για μια ζωή γεμάτη ενδιαφέροντα και οράματα, μακριά από τη δυστοπία και τη σκουριά.

-- Βάλε μια λέξη δίπλα σε κάποια πρόσωπα με τα οποία γνωρίζω ότι σε συνδέουν σημαντικά πράγματα:

Π. Σιδηρόπουλος. Αγνός.

Κ. Κλάβας. Διάνοια.

Μ. Ελευθερίου. Λογοτέχνης.

Θ. Γκαϊφύλλιας. Ασυμβίβαστος.

Γ. Δημητριάδης. Ακέραιος.

Μ. Μπούκοβι. Αναμορφωτής.

Α. Μάλαχ. Ηρωας.

Κ. Νεστορίδης. Ιδιοφυΐα.

Θ. Μπέμπης. Αρχηγός.

Β. Γκούμας. Ανεπανάληπτος.

Ν. Αλέφαντος. Λιοντάρι.

Ντ. Ιβκοβιτς. Αρχοντας.

Π. Γιαννάκης. Ψυχάρα.

-- Μπορεί, λες, να περάσει το ποδόσφαιρο ως μέρος του λαϊκού πολιτισμού μας;

-- Αυτό είναι το μεγάλο ζητούμενο και αυτός είναι ο καημός μας. Φτάσαμε πολύ κοντά στις δεκαετίες '50 και '60. Ο Παζολίνι είχε πει πως «το ποδόσφαιρο είναι η τελευταία ιερή παράσταση των καιρών μας». Αυτό που συμβαίνει στην Αγγλία τα τελευταία χρόνια, που η καρδιά της κοινότητας χτυπάει μες στο γήπεδο και παρ' όλη την αντιπαλότητα, το παρακολουθούν όλες οι ηλικίες - γεμίζοντας τα γήπεδα με ασφάλεια καθημερινά. Είναι αυτό που ονειρεύομαι πάντα και για τη χώρα μας κι ελπίζω αλλάζοντας τα μυαλά μας και με σωστά μέτρα να το δω κάποτε.

-- Κατοικείς στην Πεντέλη κι έχεις βιώσει όλες τις πυρκαγιές στο βουνό. Μπορεί τελικά, λες, ο κρατικός μηχανισμός, με τον γνωστό γνώμονα της πολιτικής του κόστους - οφέλους, χωρίς σοβαρό σχέδιο πυροπροστασίας, με υποστελεχωμένα και υποβαθμισμένα Δασαρχεία, να εγγυηθεί την ασφάλεια και την προστασία μας;

-- Είμαι πιο απογοητευμένος και σοκαρισμένος από ποτέ. Αυτή η πρόσφατη είναι η χειρότερη καταστροφή που έχει γίνει ποτέ στο Πεντελικό. Και στη Νέα Πεντέλη και στην Παλιά, όποιος έσωσε το σπίτι του, «είχε άγιο». Ομως, θα μπορούσε να έχει προληφθεί η καταστροφή, αλλά τελικά πάλι η ανεπάρκεια των μέσων και οι λάθος χειρισμοί κατέστρεψαν τις περιοχές μας. Και το 2022 αλλά και φέτος, ενώ είχαν δει το κακό να έρχεται και υπήρχαν πολλές προειδοποιήσεις και εκκλήσεις, ο ανύπαρκτος κρατικός σχεδιασμός και η έλλειψη μέτρων ήταν εγκληματικά. Τα τελευταία 5 χρόνια τα βράδια με έπιανε η ψυχή μου, που δεν συναντούσα πια ούτε μια υδροφόρα στα γνωστά πόστα και στα παλιά πυροφυλάκια. Δεν νομίζω πια ότι αυτό το κράτος μπορεί να προστατεύσει τα βουνά, τα δάση και τους νόμιμους οικισμούς που βρίσκονται κοντά τους. Ούτε φυσικά η υποστελεχωμένη Πυροσβεστική μπορεί να κάνει πολλά πράγματα, παρ' όλη την αυτοθυσία των λίγων και εξαντλημένων πυροσβεστών. Το Πεντελικό είναι το πιο πολύπαθο και πολυκαμένο βουνό της Ευρώπης. Δεν μπορώ να καταλάβω προς τι όλος αυτός ο εμπαιγμός κάθε χρόνο, γι' αυτόν τον καταραμένο ενάμιση μήνα, από 15 Ιούλη μέχρι τέλος Αυγούστου. Η κατάσταση είναι απελπιστική. Σαράντα χρόνια τώρα, συζητάνε για το πότε και πού θα γίνει μια μεγάλη αντιπυρική ζώνη και κάθε φορά κινδυνεύουμε να καούμε ζωντανοί. Πρέπει να ξαναδούμε με επιστημονική σοβαρότητα και σχεδιασμό επιτέλους το πώς θα επιστρέψουν τάχιστα τα βουνά στη φύση που ανήκουν, μακριά από αυτοσχεδιασμούς και σπέκουλες. Πρέπει να καλλιεργηθεί δασική κουλτούρα και το κράτος να πάψει να κινείται στην ολέθρια πεπατημένη (και γνωστή από ανάλογες καταστροφές) λογική και να κάνει, επιτέλους, αυτά που οφείλει.

-- Πόσο επικίνδυνη θεωρείς την κυβερνητική «λύση» της «ατομικής ευθύνης»;

-- Υπάρχουν ολόκληρες περιοχές, και όχι μόνο στην Αττική, που είναι αληθινές πυριτιδαποθήκες, είτε κάτω από την ευθύνη του δήμου ή και της Περιφέρειας, που δεν έχουν ελεγχθεί ποτέ! Δεν γίνεται να συμβιβαστεί κανείς με αυτό το διαχρονικό έγκλημα σε βάρος και του φυσικού πλούτου και της ζωής του. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως σχεδιασμός αντιπυρικής προστασίας με επίκεντρο την πρόληψη! Κι από δίπλα, το ειδικό πρόγραμμα «πρασινίζω τον κήπο μου - πρασινίζω την Πεντέλη» μετατρέπει ως συνήθως την κρατική - κυβερνητική ευθύνη πλήρους αποκατάστασης, αναδάσωσης και βελτίωσης του καμένου δάσους, πάλι σε ατομική ευθύνη. Ποιος και πότε θ' ασχοληθεί με την ολική αποκατάσταση του φυσικού και δασικού πλούτου που καταστράφηκε; Πότε θα κηρυχτούν αναδασωτέες όλες οι δασικές περιοχές που καταστράφηκαν; Αναρωτιέμαι, για εκείνες τις φωτιές που ξεκίνησαν από τις κορφές απάτητων βουνών και σιγόκαιγαν για μέρες, ατομική ευθύνη από ποιον θα ζητηθεί; Από τον Δία που δεν έριξε ούτε καν κεραυνό; Μιλάμε για πρωτοφανή χαλαρότητα των κρατικών μηχανισμών γι' αυτό και χρειάζεται συμπόρευση με το ευαίσθητο και προοδευτικό κομμάτι του τόπου, για να μπορέσουν να ακουστούν οι φωνές μας. Φτάνουν πια τα λόγια, τα καπελώματα και οι δήθεν ευγενείς προθέσεις, χρειαζόμαστε πράξεις και νομοθετήματα με αντίκρισμα στην αληθινή ζωή. Εξάλλου, σε αυτήν τη χώρα οι κυβερνήσεις τα έχουν ρυθμίσει όλα έτσι, ώστε να μην έχει κανένας φορέας και οργανισμός την ευθύνη.

-- Χαίρομαι που μιλάω με έναν δημοφιλή καλλιτέχνη που χρησιμοποιεί πάντα και το βήμα που έχει - και αρκετά τραγούδια του - για να μιλάει για όλα όσα μας διαλύουν.

-- Σε ευχαριστώ πολύ για τα λόγια σου και για την ευκαιρία που μου έδωσες να συζητήσουμε όλα αυτά! Εχω γράψει και ολόκληρο δίσκο από τα τραύματά μου μέσα από τις πυρκαγιές με τίτλο «Κρατήσου από τη στάχτη».

Δεν σταμάτησα ποτέ να θεωρώ προνόμιο το βήμα της σκηνής και το μικρόφωνο, για να μιλάμε όλο τον χρόνο για τα θέματα που μας καίνε και ιδιαίτερα αυτά του περιβάλλοντος και όχι κατόπιν καταστροφής με κροκοδείλια δάκρυα, δικαιολογίες, ψευτοσυλλυπητήρια και εορταστικές συναυλίες... υπέρ των δέντρων.

Και τώρα ακόμα που συζητάμε όλα αυτά, κοιτάζω απέναντι τα καμένα και βλέπω πόσα νεκρά δέντρα σαν άνθρωποι με τα χέρια τους καψαλισμένα περιμένουν μια βροχή, σ' αυτήν τη χώρα της καταραμένης γραφειοκρατίας, της ατιμωρησίας και των αγκυλώσεων.