Ολα δείχνουν ότι στην Ινδονησία τόσο στον πολιτικό τομέα, όσο και στον συνδικαλιστικό, εγκαινιάζονται σημαντικές διαδικασίες, οι οποίες εγκυμονούν μια συγκεκριμένη δυναμική... Τη στιγμή που οι στρατηγοί φέρονται αποφασισμένοι να μην εκχωρήσουν ούτε το ελάχιστο από τη δικτατορική τους εξουσία, στη χώρα, εδώ και αρκετό καιρό, διαπιστώνεται ένα πρωτόγνωρο πολιτικό άνοιγμα...

Σχεδόν καθημερινά πληροφορείται κανείς από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της ινδονησιακής πρωτεύουσας την ίδρυση κάποιου κόμματος. Αυτή τη στιγμή έχουν ήδη ιδρυθεί 90 περίπου πολιτικά κόμματα, γεγονός που σημαίνει ότι όλες οι κοινωνικές τάξεις και ομάδες δραστηριοποιούνται, αφού, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζουν έγκυροι πολιτικοί παρατηρητές στην Τζακάρτα, θα σημειωθούν σοβαρές πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις... Ταυτόχρονα, όλο και εντονότερα προβάλλει η αποφασιστικότητα ν' αντιταχθεί κανείς στο στρατιωτικό - φασιστικό καθεστώς του Σουχάρτο, το οποίο, παρά το σχηματισμό νέας κυβέρνησης, εξακολουθεί να κατέχει όλες τις καίριες θέσεις στην ινδονησιακή κοινωνία.

Παράλληλα, όμως, στα πλαίσια του συνδικαλιστικού κινήματος της χώρας παρατηρούνται ιδιαίτερα πυρετώδεις δραστηριότητες με κεντρικό στόχο ν' απαλλαγεί αυτό από τον ασφυκτικό έλεγχο του δικτατορικού καθεστώτος, προκειμένου ν' αποκτήσει τη δική του αυτονομία και δυναμική. Το γεγονός αυτό, όπως εκτιμάται, είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο, όχι μόνο για την πολυάριθμη εργατική τάξη, αλλά και για το σύνολο των εργαζομένων της χώρας, αφού θεωρείται ως ο μόνος ενδεδειγμένος τρόπος για την υπεράσπιση και διεύρυνση των καταχτήσεων και δικαιωμάτων των εργαζομένων. Αποτελεί επίσης και μία από τις κύριες προϋποθέσεις για ένα μελλοντικό και ριζικό εκδημοκρατισμό της Ινδονησίας. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι πολύπλευρες αυτές δραστηριότητες στοχεύουν, πρώτα και κύρια, στην ίδρυση νέων συνδικαλιστικών οργανώσεων και πριν απ' όλα, στα βιομηχανικά κέντρα της χώρας, καθώς και στα νησιά του Αρχιπελάγους, όπου είναι συγκεντρωμένος περίπου ο μισός πληθυσμός της Ινδονησίας.

Ολα αυτά εξηγούνται από το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η παλιά Συνδικαλιστική Συνομοσπονδία (PSPSI), η οποία εξακολουθεί να ελέγχεται από τους στρατηγούς, έχει χάσει εντελώς την εμπιστοσύνη των εργαζομένων και γενικά χαρακτηρίζεται ως "κίτρινη" από το νεοϊδρυθέν συνδικάτο Οργάνωση Εργατών (SBR). Με τον εύστοχο αυτό χαρακτηρισμό, οι Ινδονήσιοι εργάτες, εννοούν ότι η παλιά αυτή Συνομοσπονδία είναι υποχείρια των μεγαλοεπιχειρηματιών και φυσικά της ίδιας της οικογένειας Σουχάρτο, η οποία, όπως είναι γνωστό, ελέγχει ένα πάρα πολύ σημαντικό τμήμα της οικονομίας της χώρας.

Στην προεδρία της συνδικαλιστικής αυτής Συνομοσπονδίας στρογγυλοκάθονται αξιωματικοί του καθεστώτος Σουχάρτο, καθώς και στο σύνολο των άλλων μαζικών οργανώσεων, όπως στην Ομοσπονδία Γυναικών και στην Οργάνωση Νεολαίας. Επίσης, άνθρωποι του Σουχάρτο βρίσκονται σε ηγετικά πόστα της αντιπολίτευσης, ακόμα και στο Δημοκρατικό Κόμμα της Μεγκαβάτι, η οποία πριν λίγες μέρες είχε προταθεί από το κόμμα της για υποψήφια Πρόεδρος της Ινδονησίας.

Ταυτόχρονα, θα πρέπει ν' αναφερθεί ότι σήμερα ηγέτες ενός σημαντικού τμήματος της αντιπολίτευσης, θεωρούν την παντοδυναμία των στρατιωτικών "ουσιαστικό εμπόδιο" στην πορεία προς ένα ριζικό εκδημοκρατισμό της χώρας. Βασικό βάρος, όμως, ρίχνει κανείς στην Οργάνωση Εργατών, όπου μάλιστα την πλειοψηφία αποτελούν γυναίκες εργάτριες. Το συνδικάτο αυτό ριζώνει βαθιά στις νέες μεγάλες βιομηχανικές μονάδες, οι οποίες παράγουν προϊόντα προοριζόμενα για εξαγωγές.

Παράλληλα, όμως, οι ίδιες έντονες συνδικαλιστικές δραστηριότητες αναπτύσσονται και στην Ιάβα, τη μεγαλύτερη και πολυπληθέστερη περιοχή της Ινδονησίας. Εδώ, τον περασμένο κιόλας Μάη είχε ιδρυθεί ένα νέο συνδικάτο με την ονομασία Ομάδα Δράσης Εργατών. Τον ίδιο ακόμη μήνα, η μαχητική αυτή συνδικαλιστική οργάνωση είχε εκφράσει την απεριόριστη υποστήριξή της στους φοιτητές, οι οποίοι τότε είχαν καταλάβει το Κοινοβούλιο της χώρας. Κατά τα άλλα, γενική είναι η πεποίθηση ότι η σημερινή κυβέρνηση του Χαμπίμπε, "απλώς αποτελεί μια συνέχεια" του καθεστώτος Σουχάρτο.

Αξίζει επίσης, ν' αναφερθεί ότι φοιτητικές ομάδες, οι οποίες είχαν δραστήρια συμμετοχή στις μαζικές διαδηλώσεις ενάντια στο στρατιωτικό - φασιστικό καθεστώς, στη συνέχεια μαζί με εργαζόμενους είχαν ιδρύσει το αριστερό Δημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα και λίγο αργότερα το Κέντρο Εργατικών Αγώνων, το οποίο λειτούργησε λίγο και είχε απαγορευτεί. Η πρόεδρος του Κέντρου, Ντίτα Σάρι, είχε συλληφθεί από τις αρχές ασφαλείας και βρίσκεται ακόμα στη φυλακή.

Στο μεταξύ, η οικονομική και κοινωνική κρίση, η οποία από καιρό τώρα έχει ξεσπάσει στην Ινδονησία, έχει επώδυνη συνέπεια την κάθετη πτώση του βιοτικού επιπέδου δεκάδων εκατομμυρίων εργαζομένων. Η ανεργία με πρωτόγνωρους ρυθμούς καλπάζει προς τα ύψη, ενώ οι σχετικές προοπτικές είναι κυριολεκτικά ζοφερές... Επίσης, ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της κρίσης, που σπρώχνει εκατομμύρια και εκατομμύρια ανθρώπους στην εξαθλίωση, είναι το τρομερό φαινόμενο της πείνας, η οποία συνεχίζει να προσλαμβάνει όλο και δραματικότερες διαστάσεις...

Ετσι, λοιπόν, τη στιγμή, που ο Πρόεδρος της Ινδονησίας, Χαμπίμπε, καλούσε τις Ενοπλες Δυνάμεις "να παρεμποδίσουν μια παραπέρα όξυνση των συνθηκών ασφάλειας της χώρας", την ίδια ώρα ο εφοδιασμός του πληθυσμού με βασικά μέσα διατροφής παρουσίαζε μια σοβαρή χειροτέρευση...

Η βαθιά οικονομική κρίση, λοιπόν, όπως διαπιστώνει η "Γιούνισεφ", δημιουργεί σοβαρότατους κινδύνους για την ευαίσθητη υγεία και την περαιτέρω φυσιολογική ανάπτυξη εκατομμυρίων και εκατομμυρίων παιδιών. Στην Ιάβα, η οποία είναι η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή της Ινδονησίας, με 113 εκατομμύρια κατοίκους, τα μισά παιδιά ηλικίας κάτω των δύο χρόνων δέχονται μια πάρα πολύ ελαττωματική διατροφή...

Σήμερα, το 60% των παιδιών που είναι ηλικίας κάτω των τριών χρόνων υποφέρουν από αναιμία: Το επικίνδυνο αυτό φαινόμενο παρουσίασε απότομη χειροτέρευση, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του τελευταίου χρόνου, όταν εκδηλώθηκε η κρίση. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια του ίδιου χρονικού διαστήματος, στην κεντρική Ιάβα, ο αριθμός των παιδιών και γυναικών που υποφέρουν από δυσκοιλιότητα έχει διπλασιαστεί, ενώ η κατάσταση αυτή όλο και θα χειροτερεύει. Στην περίπτωση μάλιστα που ο υποσιτισμός συνοδεύεται και από δυσκοιλιότητα, τότε ο συνδυασμός αυτός οδηγεί στο θάνατο. Ηδη, όμως, στην Ινδονησία κάθε χρόνο από αυτή την αιτία πεθαίνουν πάνω από 60.000 παιδιά.

Επειδή, όμως, το κοινωνικό αυτό πρόβλημα απειλεί να προσλάβει πραγματικά πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις και προκειμένου να εφοδιαστεί ο πληθυσμός με βασικά μέσα διατροφής, επιτακτική προβάλλει η ανάγκη εισαγωγής τροφίμων, αφού ο κατ' εξοχήν ζωτικός τομέας της αγροτικής οικονομίας έχει εγκληματικά παραμεληθεί. Ομως, οι απαραίτητες αυτές εισαγωγές, λόγω της κάθετης πτώσης της αξίας του ντόπιου νομίσματος, του ρουπιού, έχουν δραστικά ακριβύνει, με αποτέλεσμα βασικά προϊόντα να είναι εξαιρετικά δυσπρόσιτα από τα εκατομμύρια των ανέργων και φτωχών κατοίκων της χώρας. Ο πληθωρισμός αυτή τη στιγμή τρέχει με ρυθμούς της τάξης του 70%. Ενα κιλό ρύζι κοστίζει 3.000 - 4000 ρούπια, ενώ στην επαρχία είναι ακόμα ακριβότερο...

Κατά συνέπεια, λοιπόν, όπως εκτιμούν οικονομικοί ειδικοί στην ινδονησιακή πρωτεύουσα, βέβαιο είναι ότι η οικονομική και κοινωνική θέση της συντριπτικής πλειοψηφίας των εργαζομένων πρόκειται να σημειώσει ραγδαία χειροτέρευση, αφού στα τέλη αυτού του χρόνου το ήμισυ του πληθυσμού της χώρας θα ζει κάτω από το επίσημο όριο της φτώχειας.

Τα σημερινά καυτά προβλήματα εφοδιασμού του πληθυσμού, όπως εκτιμάται, είναι αποτέλεσμα μιας λανθασμένης και άναρχης αναπτυξιακής πολιτικής. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '70 και στις αρχές του '80 η Ινδονησία από ένας μεγάλος εισαγωγέας ρυζιού που ήταν, στη συνέχεια κατόρθωσε να γίνει αυτάρκης στο βασικό αυτό προϊόν διατροφής. Κι όμως, οι χαμηλές τιμές του προϊόντος αυτού είχαν καταστήσει τη σημαντική αυτή καλλιέργεια μη προσοδοφόρα. Σε μια χώρα, λοιπόν, σαν την Ινδονησία με πληθυσμό πάνω από 200 εκατομμύρια κατοίκους - τέταρτη σε πληθυσμό χώρα στον κόσμο - παραμελήθηκε σε εγκληματικό βαθμό η αγροτική οικονομία, ενώ είχε αναλωθεί στην κατασκευή βιομηχανικών εγκαταστάσεων, δρόμων και γηπέδων γκολφ. Αρνητική συνέπεια της άναρχης αυτής οικονομικής ανάπτυξης ήταν το γεγονός ότι πολλοί αγρότες εγκατέλειψαν τη μη προσοδοφόρα πλέον ρυζοκαλλιέργεια για να προστεθούν στη συνέχεια στα φτωχά στρώματα των πόλεων, αφού στα αστικά κέντρα ελάχιστες ήταν οι δυνατότητες εξεύρεσης κάποιας εργασίας. Ετσι, μόνο στη διάρκεια αυτού του χρόνου η κυβέρνηση της Ινδονησίας θα υποχρεωθεί να εισαγάγει 4,5 εκατομμύρια τόνους ρυζιού. Πρόκειται δηλαδή για μια τεράστια ποσότητα σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο.

Τέλος, η συνεχιζόμενη βαθιά οικονομική κρίση στην Ινδονησία και οι διαγραφόμενες σκοτεινές προοπτικές μιας αποτελεσματικής αντιμετώπισής της, δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία σχετικά με επερχόμενες κοινωνικές εκρήξεις σ' ολόκληρη τη χώρα. Ολο και πιο επιτακτικά προβάλλει η απαίτηση για ριζικό εκδημοκρατισμό της χώρας, αφού κοινή είναι η πεποίθηση ότι οι σημερινοί κυβερνώντες αποτελούν συνέχεια του στρατιωτικο - φασιστικού καθεστώτος Σουχάρτο. Ετσι, ιδιαίτερα ελπιδοφόρο θεωρείται το γεγονός ότι σήμερα αποδίδεται κεντρικό βάρος στην οικοδόμηση ενός νέου αυτόνομου και μαζικού συνδικαλιστικού κινήματος, μη χαλιναγωγημένου από τους στρατοκράτες και τις αντιδραστικές πολιτικές δυνάμεις, που στενά συνεργάζονται μαζί τους.

Νίκος ΗΛΙΑΔΗΣ - ΗΛΙΟΥΔΗΣ