Απομακρύνεται, προς το παρόν τουλάχιστον, το ενδεχόμενο αμερικανικής στρατιωτικής επέμβασης στο Ιράκ μετά την επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στον ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν και τον Ιρακινό Πρόεδρο Σαντάμ Χουσεϊν. Εντούτοις, η επίσημη έγκριση της συμφωνίας δεν έχει, ακόμα, ψηφιστεί καθώς η Ουάσιγκτον δεν κρύβει τις επιφυλάξεις και τις αμφιβολίες της, προβάλλοντας ως κύριο επιχείρημα την αξιοπιστία της ιρακινής ηγεσίας, όσον αφορά την εφαρμογή της συμφωνίας. Επιμένοντας στην τακτική της, η αμερικανική διπλωματία συνεχίζει να προωθεί απροκάλυπτα τις θέσεις της, σύμφωνα με τις οποίες στο ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών θα πρέπει να συμπεριληφθεί σαφής προειδοποίηση ανάληψης στρατιωτικής δράσης σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Βαγδάτης.

Παράλληλα επαναλαμβάνει, παραλλάσσοντας κάπως το λεξιλόγιό της, ότι όντας "το πλέον απαραίτητο έθνος στον κόσμο" διατηρεί τις στρατιωτικές της δυνάμεις στον Κόλπο με "το δάχτυλο στη σκανδάλη" για να προασπίσει, όπως έχει δηλώσει, τα "εθνικά της συμφέροντα" σε περίπτωση μη εφαρμογής της συμφωνίας. Αυτό που φάνηκε, ίσως, πιο ξεκάθαρα από άλλοτε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κρίσης στον Περσικό Κόλπο ήταν η απροκάλυπτη αμερικανική προβολή των "εθνικών συμφερόντων", που αυτή τη φορά δεν καλύφθηκαν πίσω από τη συνήθη επιχειρηματολογία της "διάσωσης της ανθρωπότητας από το κακό", η οποία χρησιμοποιήθηκε, μεν, αλλά σε δεύτερο πλάνο.

Είναι σαφές, όπως πολλάκις έχει σημειωθεί από πολλούς πολιτικούς αναλυτές, ότι η Ουάσιγκτον έχει όντως πολλά "εθνικά" συμφέροντα να διαφυλάξει στην περιοχή. Εκτός από την επανεπιβεβαίωση του πολιτικού της ρόλου παγκοσμίως και την ισχυροποίηση της διπλωματικής της θέσης στην ευρύτερη περιοχή, αναμφιβόλως κυρίαρχη θέση στην κατάταξη αυτών των περίφημων "εθνικών συμφερόντων" κατέχει η οικονομική επιρροή και η ικανοποίηση των συμφερόντων των πολυεθνικών που κρύβονται πίσω από την Ουάσιγκτον.

Είναι γνωστό ότι η περιοχή του Βορείου Ιράκ είναι το "μήλον της Εριδος" ανάμεσα στους εκπροσώπους και εκφραστές του παγκόσμιου κεφαλαίου, καθώς είναι μία από τις πλέον πετρελαιοπαραγωγές περιοχές. Στα πλαίσια της διαμάχης αυτής έχει, ποικιλοτρόπως και πολλάκις, αναμειχθεί και αναφερθεί και το ζήτημα των Κούρδων στο Βόρειο Ιράκ, ζήτημα που έχει χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία ή ως αφορμή για μια σειρά από ενέργειες και αποφάσεις, που στην ουσία, ουδεμία σχέση έχουν με το πάγιο αίτημα του κουρδικού απελευθερωτικού κινήματος. Στη βάση αυτών των ισχυρότατων συμφερόντων αναπτύσσονται οι αντιπαραθέσεις μεταξύ της Τουρκίας, του Ιράκ, της Συρίας και του Ιράκ, σε πρώτο πλάνο, και σε ένα δεύτερο και ουσιαστικότερο, μεταξύ των αμερικανικών, βρετανο - ολλανδικών και γαλλικών πετρελαϊκών πολυεθνικών, πάντα με αφορμή ή δικαιολογία τους Κούρδους.

Οι επεμβάσεις του τουρκικού στρατού, με στόχο τους Κούρδους του Β. Ιράκ, με αφορμή τη δραστηριότητα που αναπτύσσει από τα εδάφη αυτά το ΡΚΚ, χρονολογείται από το 1980. Ανάλογες επεμβάσεις ή "προσεταιρισμοί" ή και διπλωματικές επεμβάσεις έχουν γίνει και από το καθεστώς της Βαγδάτης, και από το Ιράν και από τη Συρία και φυσικά και από τις ΗΠΑ, και τις μεγάλες δυνάμεις της Δυτικής Ευρώπης. Για να αποσαφηνιστεί, όμως, το σκηνικό, είναι καλύτερο να γίνει μια απλή χρονολογική παράθεση γεγονότων με βάση τα εμπλεκόμενα μέρη.

Το 1984 υπογράφτηκε μυστική συμφωνία ανάμεσα στο Ιράκ και στην Τουρκία, 4ετούς διάρκειας, που έδινε στα δύο μέρη τη δυνατότητα "άμεσης ή εν θερμώ καταδίωξης" των Κούρδων μαχητών στα εδάφη των 2 χωρών, κατά μήκος των τουρκο - ιρακινών συνόρων και σε βάθος 10 χιλιομέτρων στο εσωτερικό τους. Τέτοιου είδους καταδιώξεις πραγματοποιήθηκαν τόσο από τουρκικές όσο και από ιρακινές στρατιωτικές δυνάμεις. Ως πρώτα παραδείγματα τουρκικής εισβολής στο Βόρειο Ιράκ, με στόχο τους Κούρδους μπορεί να αναφέρει κανείς την εισβολή στο Βόρειο Ιράκ τον Αύγουστο του 1987, τον Μάρτη του 1987, τον Μάρτη του 1995 - οπότε τα τουρκικά στρατεύματα έφθασαν σε βάθος 40 μέσα στον ιρακινό έδαφος -. Οι επιχειρήσεις του είδους επαναλαμβάνονται κατά διαστήματα μέχρι σήμερα. Από την πλευρά του, το Ιράκ αναγκάστηκε να διακόψει τις καταδιώξεις μετά την επιβολή από τις Ηνωμένες Πολιτείες της "ζώνης απαγόρευσης πτήσεων" τον Απρίλη του 1991 μετά από τη λήξη του Πολέμου στον Κόλπο. Ενα μέτρο, που φυσικά ως απώτερο σκοπό δεν είχε την προφύλαξη των κουρδικών πληθυσμών, αλλά των πετρελαίων της περιοχής, όπως θα γίνει σαφέστερο και με τα παρακάτω στοιχεία.

Το έντονο ενδιαφέρον του για το Βόρειο Ιράκ και συγκεκριμένα για την περιοχή του Κιρκούκ δεν έκρυψε ποτέ και το Ιράν, το οποίο, μάλιστα, τον Οκτώβρη του 1986 πραγματοποίησε επιδρομή με Ιρανούς καταδρομείς στις πετρελαιοπηγές του Κιρκούκ,οι οποίες απέχουν σχεδόν το ίδιο από το Ιράν και από την Τουρκία. Εντονες υπήρξαν οι αντιδράσεις τόσο της Τουρκίας όσο και των ΗΠΑ που συνειδητοποίησαν ότι στο παιχνίδι "της μοιρασιάς" επιδίωκε, πλέον, ενεργό ρόλο και η Τεχεράνη. Η Αγκυρα, από την πλευρά της, δεν έπαψε ουδέποτε όχι μόνο να ενδιαφέρεται, αλλά να εποφθαλμιά ανοιχτά την περιοχή του Κιρκούκ. Είναι γνωστό ότι από τους πετρελαιαγωγούς Κιρκούκ - Ισκεντερούν, Κιρκούκ - Ντορτιόλ και Κιρκούκ - Γιουμουρταλίκ εξάγεται ιρακινό πετρέλαιο προς την Τουρκία, από το οποίο και η ίδια καλύπτει τις ανάγκες της.

Εκτός, όμως, από τα οικονομικά της συμφέροντα, η Αγκυρα έχει προβάλει και ιστορικές αξιώσεις σχετικά με την περιοχή του Κιρκούκ, στην οποία, εκτός από τους Κούρδους, κατοικούν και Τουρκμάνοι (Τούρκοι ιρακινής εθνότητας). Την περιοχή Κιρκούκ - Μοσούλης η Τουρκία δεν έχει σταματήσει να τη διεκδικεί από τότε που υπογράφτηκε η Συνθήκη της Λοζάνης. Σύμφωνα με τον καθηγητή Αϊντίν Γιαλσίν του Πανεπιστημίου της Αγκυρας "η περιοχή Κιρκούκ - Μοσούλη κατοικείται από 1 εκατομμύριο Τούρκους ιρακινής εθνότητας. Οι Τούρκοι αντιμετωπίζουν ανέκαθεν την περιοχή αυτή ως κλαπείσα σε μια περίοδο πολιτικής αδυναμίας. Το νομικό καθεστώς της περιοχής Κιρκούκ - Μοσούλη δεν προσδιορίστηκε στη Διάσκεψη του 1923 οπότε και χαράχτηκαν τα σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας". Επιβεβαιώνοντας τις απόψεις του Γιαλσίν, ο Τούρκος Πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, τον Μάη του 1995, δήλωσε ότι "τα σύνορα είναι η γραμμή του πετρελαίου: η Τουρκία αρχίζει εκεί που τελειώνει το πετρέλαιο. Τα χάραξαν οι γεωλόγοι και δεν αποτελούν μέρος του Εθνικού Συμφώνου..." και συμπλήρωσε ότι "η Μοσούλη ανήκει ακόμα στην Τουρκία"!

Με αφορμή την εισβολή των Ιρανών καταδρομέων στην περιοχή του Κιρκούκ το 1986, ο τουρκικός Τύπος είχε φέρει στο φως της δημοσιότητας ένα "σενάριο", το οποίο απέδιδαν σε τουρκικούς πολιτικούς κύκλους, το οποίο προέβλεπε την εξής εξέλιξη: Σε πρώτη φάση το Ιράν επιχειρεί νέα μεγαλύτερη επίθεση στην περιοχή του Κιρκούκ και διασπά την ιρακινή άμυνα, στη συνέχεια η Τουρκία εισβάλλει στο Ιράκ, για να καταλάβει το Κιρκούκ πριν φτάσουν εκεί οι ιρανικές δυνάμεις. Στο σημείο αυτό εικάζεται ότι θα παρέμβει η, τότε, ΕΣΣΔ, για να εκτοξεύσει απειλές εναντίον της Τουρκίας και στη συνέχεια οι ΗΠΑ στέλνουν τη Δύναμη Ταχείας Επέμβασης, φαινομενικά, για να προστατεύσει τους Τούρκους, στην ουσία, όμως, για να στηρίξει την τουρκική κατάληψη του Κιρκούκ και όλης της γύρω πετρελαιοφόρας περιοχής για λογαριασμό των συμφερόντων των πολυεθνικών του πετρελαίου, στις οποίες κυριαρχούν τα αμερικανικά και τα σαουδαραβικά συμφέροντα.

Τότε το 1985 - 1986, η τουρκική αντιπολίτευση είχε καταγγείλει ότι το σενάριο αυτό "έμοιαζε να έχει μαγειρευτεί στις ΗΠΑ" και εκτιμούσε ότι με τον τρόπο αυτό οι ΗΠΑ ήθελαν να τιμωρήσουν το Ιράν και κατ' επέκταση και τη Συρία, επειδή το υποστήριξε κατά τη διάρκεια του 8ετούς πολέμου με το Ιράκ. Η τουρκική αντιπολίτευση τόνιζε ότι μια τέτοια ενδεχόμενη επέμβαση θα κατέληγε σε μόνιμη αμερικανική κατοχή και έλεγχο της ζωτικής αυτής περιοχής και το αποτέλεσμα θα ήταν η Τουρκία να μεταβληθεί σε τόπο στάθμευσης των αμερικανικών δυνάμεων χάνοντας την ανεξαρτησία της.

Μια παραλλαγή του σεναρίου αυτού φιλοξένησε στις σελίδες της η αμερικανική εφημερίδα "Δε Κρίστιαν Σάινς Μόνιτορ", τον Οκτώβρη του 1986, η οποία είναι γνωστή για τις καλές της διασυνδέσεις με τις πετρελαϊκές εταιρίες. Σύμφωνα με το δημοσίευμα αυτό, το σενάριο των καταλήψεων και ανακαταλήψεων της περιοχής του Κιρκούκ παραμένει το ίδιο μόνο που υπάρχει και μια δεύτερη εκδοχή. Ετσι, αναφέρεται το ενδεχόμενο να διχοτομηθεί το Ιράκ, η Τεχεράνη να καταλάβει το βόρειο και πολυτιμότερο τμήμα του, και η Τουρκία να προσπαθήσει να το ανακατακτήσει. Στο σχέδιο αυτό αξιοποιούνται από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές οι Κούρδοι, ανάλογα είτε με τα σχέδια διαμελισμού του Ιράκ είτε με την ιδέα δημιουργίας ανεξάρτητου κράτους, το οποίο θα συμπεριλάβει περιοχές του Ιράν, του Ιράκ, της Τουρκίας και ίσως και της Συρίας. Στα πλαίσια του σχεδίου αυτού, οι Κούρδοι είτε γίνονται στόχος συνδυασμένων στρατιωτικών επιχειρήσεων, είτε χρησιμοποιούνται οι ανταγωνισμοί μεταξύ των κουρδικών πληθυσμών του Ιράκ, του Ιράν και της Τουρκίας, ώστε να βρίσκεται πάντα υπό αυστηρό έλεγχο η περιοχή του Κιρκούκ και να διατηρείται μια στοιχειώδης ισορροπία στην οξύτατη σύγκρουση συμφερόντων που εκδηλώνεται για τα πετρέλαια και τους πετρελαιαγωγούς.

Το "σενάριο" δεν τέθηκε ποτέ σε εφαρμογή, τουλάχιστον σε μία από τις δύο αυτές εκδοχές του. Εντούτοις, μετά τον πόλεμο του Κόλπου επιβλήθηκε στην περιοχή η "ζώνη απαγόρευσης πτήσεων", που ελέγχεται άμεσα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ εμμέσως δόθηκε το "πράσινο φως" στην Αγκυρα να συνεχίσει και να εντείνει τις εκκαθαριστικές της επιχειρήσεις σε βάρος των Κούρδων του Βορείου Ιράκ. Η Αγκυρα, λοιπόν, εκτός από τις εκκαθαριστικές της επιχειρήσεις, αξιοποιεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό και τους Τουρκμάνους. Ετσι, κάνει ιδιαίτερο λόγο για την αυτονομία, που δίνει στους Κούρδους του Β. Ιράκ το ιρακινό σύνταγμα (σε μια προσπάθεια να προσεταιριστεί στον έναν ή τον άλλον βαθμό μία από τις δύο μεγάλες κουρδικές οργανώσεις των Ταλαμπανί ή Μπαρζανί, έτσι ώστε να αποδυναμωθεί το ΡΚΚ) και ταυτόχρονα φέρνει στο προσκήνιο αιτήματα αυτονομίας των Τουρκμάνων.

Φαίνεται ότι το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, σε συνεργασία με τον ηγέτη των Τουρκμάνων Μουτζαφέρ Αρσλάν, έχει επεξεργαστεί ένα σχέδιο δράσης, που στοχεύει να "μπει σφήνα" στις διεκδικήσεις των Κούρδων. Χρησιμοποιεί, κατ' αρχάς, το επιχείρημα ότι "το αυτόνομο σύστημα έχει εφαρμοστεί στους Κούρδους του Ιράν και δεν απέδωσε, συνεπώς γιατί να αποδώσει στο Βόρειο Ιράκ". Εντούτοις, ο Αρσλάν υπογραμμίζει, με δηλώσεις του στην εφημερίδα "Τούρκις Ντέιλι Νιούζ" τον Ιανουάριο του 1995, ότι αν τελικά δοθεί αυτονομία στους Κούρδους, τότε "θα πρέπει να δοθεί και στους Τουρκμάνους". Η αξίωση αυτή που προωθεί η τουρκική πολιτική πιέζει ιδιαίτερα τόσο τις ΗΠΑ όσο και τους Δυτικοευρωπαίους, οι οποίοι φοβούνται όσο τίποτε άλλο ότι μια κίνηση αυτονομίας Κούρδων και Τουρκμάνων θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις αιτημάτων αυτονομίας στην περιοχή - κυρίως από την πλευρά των σιιτών του Νοτίου Ιράκ -, που, δυνάμει, οδηγούν στη διάλυση του Ιράκ και στην αυτόματη ισχυροποίηση του Ιράν και της Συρίας.

Πίσω από τις κινήσεις και την τακτική των γειτόνων του διεκδικούμενου Κιρκούκ έχει αποκαλυφθεί ότι βρίσκεται, πλείστες όσες φορές, ο αμερικανικός παράγοντας. Αλλωστε, η Ουάσιγκτον ουδέποτε έκρυψε το βαθύ ενδιαφέρον της για την περιοχή και την ισχυροποίηση και διασφάλιση των συμφερόντων της εκεί. Οι προθέσεις της είχαν γίνει σαφείς, ήδη, από τον Ιανουάριο του 1980, όταν ο τότε Αμερικανός Πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ ανακοίνωνε σε ομιλία του προς το Κογκρέσο τη δημιουργία της "Δύναμης Ταχείας Επέμβασης" (ΔΤΕ), επιχειρηματολογώντας ως εξής: "Κάθε προσπάθεια από μια εξωτερική δύναμη να κερδίσει τον έλεγχο της περιοχής του Περσικού Κόλπου θα θεωρηθεί ότι προσβάλλει τα ζωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ. Μια τέτοια επίθεση πρέπει και θα αντιμετωπιστεί με όλα τα αναγκαία για το σκοπό αυτό μέσα, συμπεριλαμβανομένης και της χρήσης στρατιωτικής δύναμης".

Σκοπός της δημιουργίας της ΔΤΕ είναι η δυνατότητα άμεσης στρατιωτικής επέμβασης στην περιοχή. Η ΔΤΕ θα μεταφερόταν αεροπορικώς στον Περσικό Κόλπο για να είναι έτοιμη να αναλάβει άμεση δράση, ενώ στην ίδια περιοχή θα βρίσκονταν και οι αποθήκες του στρατιωτικού της υλικού. Στα πλαίσια της επίτευξης του σκοπού αυτού, οι ΗΠΑ πίεσαν και πέτυχαν την επέκταση των στρατιωτικών τους συμφωνιών με κράτη που συνόρευαν ή ήταν στον Περσικό Κόλπο, ενώ γίνεται σαφές ότι ιδιαίτερη σημασία έπαιρναν οι αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Η Ουάσιγκτον από τότε άρχισε να προωθεί, επίσης, στους κόλπους του ΝΑΤΟ την ιδέα της κάλυψης των "νέων αμυντικών αναγκών" του Συμφώνου που προκύπτουν "από τους κινδύνους που ελλοχεύουν στην περιοχή του Κόλπου, αλλά και από τη στρατηγική σημασία του πετρελαίου". Και σε αυτό το σημείο, οι πιέσεις της Ουάσιγκτον απέδωσαν καρπούς.

Τον Μάη του 1980 οι υπουργοί Αμυνας του ΝΑΤΟ αποφάσισαν να αποδεχτούν το νέο αμερικανικό σχέδιο που καθιέρωνε τη χρησιμοποίηση αμερικανικών στρατευμάτων που βρίσκονταν στην Ευρώπη στα πλαίσια του ΝΑΤΟ και για την κάλυψη έκτακτων αναγκών στην περιοχή του Κόλπου. Οταν ο Ρόναλντ Ρήγκαν ανέλαβε την αμερικανική προεδρία τον Ιανουάριο του 1981, το αρχηγείο της Δύναμης Ταχείας Επέμβασης μεταφέρθηκε στη Χαϊδελβέργη της τότε Ομοσπονδιακής Γερμανίας και ο γενικός Διοικητής - Αμερικανός φυσικά - του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη γινόταν εκτός από υπεύθυνος για τη Δ. Ευρώπη και υπεύθυνος για τα ζωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ σε περιοχές εκτός των ορίων που προέβλεπε το καταστατικό του. Σήμερα, η Δύναμη Ταχείας Επέμβασης αποτελεί πλέον βασικό στοιχείο ανάπτυξης της λεγόμενης νέας δομής του ΝΑΤΟ και ασφαλώς τα πετρέλαια του Κόλπου, όπως και των πρώην σοβιετικών δημοκρατιών, παραμένουν εξίσου ζωτικά για την Ουάσιγκτον.

Οι κινήσεις της Ουάσιγκτον μέσα από την υποστήριξη της Τουρκίας και η στρατηγική της νίκη με την "επιβολή της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων" στο Β. Ιράκ, - η οποία, φυσικά, διασφαλίζει τα συμφέροντά της, όπως και των πετρελαϊκών εταιριών που εκπροσωπεί στην περιοχή - προκάλεσαν την έντονη αντίδραση των ευρωπαϊκών πετρελαϊκών συμφερόντων, που θεώρησαν ορθώς ότι γίνεται προσπάθεια εκτοπισμού τους από την περιοχή. Ετσι και αυτά με τη σειρά τους, εισήλθαν στην παρτίδα μοιρασιάς του μαύρου χρυσού του Β. Ιράκ εκμεταλλευόμενα - τι άλλο; - τους Κούρδους. Τον Απρίλιο του 1995 προχώρησαν, στη Χάγη, στην ίδρυση του "Ελεύθερου Κοινοβουλίου των Κούρδων", με πρόεδρο τον Γιασάρ Καγιά, που είναι, επίσης, πρόεδρος στο, παράνομο στην Τουρκία, Δημοκρατικό Κόμμα.

Οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών πετρελαϊκών καρτέλ εκτιμούν ότι τα πλούσια κοιτάσματα του Κιρκούκ και της Μοσούλης είναι στόχος της τουρκικής κρατικής Εταιρίας Πετρελαίου, που ελέγχεται κυρίως από βρετανικά συμφέροντα, των συγκροτημάτων του ομίλου Ροκφέλερ (του ανθρώπου - σύμβολου του "αμερικανικού ονείρου"), των BP - Shell και πολλών άλλων δήθεν ανεξαρτήτων εταιριών. Το, κατά κύριο λόγο, ευρωπαϊκό "σενάριο" προέβλεπε ότι αν γίνει θερμή σύρραξη στην περιοχή του Κόλπου, οι μεγάλες δυνάμεις επεμβαίνουν, για να διαφυλάξουν τα πετρελαϊκά τους συμφέροντα, ονομάζοντας την ενέργειά τους αυτή "αποκατάσταση της ισορροπίας μέσα από τη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας στο Βόρειο Ιράκ, όπως αυτή του Νοτίου Λιβάνου", που θα ελέγχεται είτε από την Τουρκία, είτε από μια πολυεθνική δύναμη που θα αποτελείται, κυρίως, από αμερικανο - βρετανο - ολλανδικά στρατεύματα.

Το σχέδιο των "Ευρωπαίων" προχωρά ακόμη παραπέρα και προβλέπει τη διανομή των ποσοστών του πετρελαίου της περιοχής μεταξύ των εταιριών με σχετικές παραχωρήσεις στην Τουρκία, που θα αναλάβει και τον πλέον εμφανή ρόλο. Οι παραχωρήσεις προς την Τουρκία δεν είναι, φυσικά, δυνατόν να ξεπερνούν το 20% του παραγόμενου πετρελαίου. Τα υπόλοιπα ποσοστά τα μοιράζονται οι πετρελαϊκές εταιρίες.

Οι δυτικοευρωπαϊκές BP - Shell και κατ' επέκταση οι κυβερνήσεις τους, όμως, εκτιμούν, προφανώς, ότι η μοιρασιά δε θα είναι δίκαιη και τα περισσότερα ποσοστά θα καρπωθούν τα αμερικανικά και σαουδαραβικά συμφέροντα και έτσι εγκαταλείπουν το αρχικό αυτό σχέδιο και ξεκινούν μια προσπάθεια ενίσχυσης του ευρωπαϊκού ρόλου στο Βόρειο Ιράκ. Ετσι, οι δυτικοευρωπαϊκές κυβερνήσεις αρχίζουν καμπάνια "ενημέρωσης της διεθνούς κοινής γνώμης για τη γενοκτονία των Κούρδων" και ζητούν από την Τουρκία (που καλύπτεται από τις ΗΠΑ) να προχωρήσει "σε σημαντικές προόδους σε θέματα δημοκρατίας και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων". Ενδεικτικές της νέας αυτής ευρωπαϊκής τακτικής είναι τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 6 Απριλίου του 1995, το σχέδιο ψηφίσματος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης προς την Επιτροπή των υπουργών στις 27 Μάη του 1995, και όσο περνά ο καιρός η αντιπαράθεση οξύνεται και οι όροι που διατυπώνονται απέναντι στην Τουρκία, με αφορμή την ένταξή της στην ΕΕ είναι όλο και πιο απαιτητικοί (ψήφισμα Συμβουλίου Κορυφής της ΕΕ 12/13 Δεκεμβρίου 1997).

Οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών πετρελαϊκών εταιριών αφήνουν να εννοηθεί σαφώς ότι σε περίπτωση που απειληθούν τα συμφέροντά τους στην περιοχή θα προωθήσουν και θα στηρίξουν ανεξάρτητο κουρδικό κράτος, το οποίο, φυσικά, θα ελέγχουν. Ανάλογες βλέψεις έχει και το Ισραήλ, το οποίο εγκαθιδρύοντας στενές οικονομικές και συμμαχικές σχέσεις με ένα ανεξάρτητο κουρδικό κράτος, θα εξασφάλιζε υδάτινους και πετρελαϊκούς πόρους, θα αποκτούσε διπλωματική επιρροή σε έναν τόσο σημαντικό γεωπολιτικό χώρο στην καρδιά του αραβικού κόσμου, ενώ παράλληλα θα καταλάμβανε πλεονεκτική θέση σε σχέση με τη Συρία.

Στα πλαίσια αυτού του αγώνα δρόμου για την εξασφάλιση ισχύος και φυσικά τεράστιων οικονομικών κερδών για τις πετρελαϊκές εταιρίες, η Ουάσιγκτον επιδιώκει να ελέγξει με κάθε δυνατό τρόπο τις εξελίξεις στην περιοχή και να τις ισορροπήσει, με στόχο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της. Οι αμερικανικές αρχές επέτρεψαν στους Κούρδους του Β. Ιράκ να εκλέξουν Κοινοβούλιο, ενώ, ήδη, έχει δρομολογηθεί η έκδοση εθνικού νομίσματος. Παράλληλα με τους Κούρδους, η Ουάσιγκτον και οι δυτικοευρωπαϊκές κυβερνήσεις προσπαθούν να ελέγξουν, η καθεμιά προς δικό της όφελος, και τις εξελίξεις στη Βαγδάτη. Με δεδομένο τον έντονο αυτό ανταγωνισμό, η πρόσφατη κρίση στον Κόλπο, οι έντονες διαφωνίες που αναδείχτηκαν στους κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας και που συνεχίζουν, ακόμη, παρά την επίτευξη συμφωνίας να κυριαρχούν βρίσκουν, σε μεγάλο βαθμό, την εξήγησή τους, ενώ παράλληλα δίνουν και έναν αρκετά ξεκάθαρο προσανατολισμό για τις μελλοντικές εξελίξεις στον Κόλπο, που αναμένονται θερμές σε πολλά επίπεδα και φυσικά ουδεμία σχέση θα έχουν είτε με την ουσιαστική και αληθινή λύση του κουρδικού ζητήματος είτε με την εξασφάλιση ενός καλύτερου αύριο για τον ιρακινό λαό.

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ

Από τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας

Οι Αμερικανοί παραμένουν στον Κόλπο, για να μπορούν να εκβιάζουν