ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ (του ανταποκριτή μας Χρ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ).-

Ο αμείλικτος ανταγωνισμός, σε παγκόσμια κλίμακα, ανάμεσα στις διάφορες καπιταλιστικές επιχειρήσεις, έχει εντείνει την εξαγορά των ασθενέστερων από τις ισχυρότερες, με κύριο θύμα το εργαζόμενο προσωπικό τους, αλλά και, γενικότερα, το καταναλωτικό κοινό.

Την 1/12, ανακοινώθηκε ότι η "Exxon", το μεγαλύτερο αμερικανικό μονοπώλιο πετρελαίου, εξαγόρασε τη "Mobil", το δεύτερο κατά σειρά ισχυρότερο μονοπώλιο πετρελαίου, αντί 80 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ετσι, επιδιώκεται να δημιουργηθεί η μεγαλύτερη εταιρία στον κόσμο, η οποία όπως δηλώθηκε ήδη με τη συγχώνευση αυτή θα μειώσει τα ετήσια έξοδά της κατά 2,8 δισ. δολάρια, κύρια από την απόλυση 9.000 εργατών από τους 123.000 που έχουν έως τώρα σε παγκόσμια κλίμακα, οι δύο αυτές εταιρίες πετρελαίου. Το μέγεθός τους καταδεικνύεται από τον τεράστιο αριθμό πρατηρίων βενζίνης των δύο αυτών μονοπωλίων σε διάφορες χώρες. Το 1997 η "Exxon" διέθετε 33.021 και η "Mobil" 15.480.

Οι δύο αυτές εταιρίες προήλθαν από την "Standard Oil Trust" του Τζον Ροκφέλερ,που το 1911 διασπάστηκε στα δύο αυτά μέρη. Τώρα, το ενιαίο σχήμα θα ονομάζεται "Exxon - Mobil". Το ετήσιο εισόδημά του θα φτάνει στα 204 δισ. δολάρια, ξεπερνώντας έτσι την "Τζένεραλ Μότορς" σαν το μεγαλύτερο μονοπώλιο στον κόσμο και τη "Royal Dutch/Shell Group" σαν το μεγαλύτερο μονοπώλιο πετρελαίου. Στους οδηγούς αυτοκινήτων, στα πρατήρια βενζίνης, θα εμφανίζεται με τα γνωστά χωριστά ονόματά τους. Η συγχώνευση αυτή ακολούθησε αρκετές άλλες, που είχαν γίνει πρόσφατα, με ανάλογες περικοπές στο εργατικό προσωπικό τους.

Στην πραγματικότητα, η "Exxon" επί μία ολόκληρη δεκαετία περιέκοπτε κάθε χρόνο κατά 4% την εργατική της δύναμη. Παρόμοια περικοπή είχε κάνει και η "Mobil", όταν στα τέλη της δεκαετίας του 1980 μετέφερε την έδρα της από τη Νέα Υόρκη στη Βιρτζίνια. Τώρα, δικαιολογούν την προετοιμαζόμενη συγχώνευσή τους και το πέταγμα των εργατών στο δρόμο, λέγοντας ότι αντιμετωπίζουν σκληρό ανταγωνισμό από άλλες διεθνείς εταιρίες πετρελαίου, καθώς και την οικονομική κατάρρευση χωρών της Ασίας, που κατάφερε βαρύ πλήγμα στα συμφέροντά τους.

Ταυτόχρονα, τόσο οι ίδιες, όσο και υποστηρικτές τους, για να κατασιγάσουν την ανησυχία του κοινού, έσπευσαν να "διαβεβαιώσουν" ότι δεν πρόκειται να αυξηθούν οι τιμές της βενζίνης, των πλαστικών και άλλων προϊόντων τους. Η πραγματικότητα, όμως, τους διαψεύδει. Το ίδιο ισχυρίζονταν αρχικά και άλλες εταιρίες που συγχωνεύτηκαν, αλλά σε λίγο ύψωσαν τις τιμές τους. Η συγχώνευση, πάντως, πρέπει να εγκριθεί από τις αρχές, όσο και από τους μετόχους.

Από μονοπωλιακούς κύκλους αναφέρεται ότι, εκτός από αυτές που έγιναν τα τελευταία χρόνια, και άλλες εταιρίες πετρελαίου ετοιμάζονται για συγχώνευση. Μία από αυτές είναι η "Texaco", η τρίτη σε δυναμικότητα αμερικανική εταιρία πετρελαίου, για να ανταγωνιστεί την "Exxon - Mobil". Ηδη, η ηγεσία της ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να μειώσει κατά 600 εκατομμύρια δολάρια τα έξοδά της, απολύοντας 1.000 εργάτες της. Το ετήσιο εισόδημα του μονοπωλίου αυτού ήταν πέρσι 45,2 δισ. δολάρια. Επίσης, δύο άλλες εταιρίες η "Ocean Energy" και η "Seagull Energy" έχουν συμφωνήσει να συγχωνευτούν και να δημιουργήσουν την 10η σε μέγεθος επιχείρηση πετρελαίου στις ΗΠΑ, απολύοντας το 1/3 των 1.200 εργατών τους.

Εξάλλου, η αεροπορική εταιρία "Boeing", που το 1996 εξαγόρασε την "MacDonnell Douglas" έναντι 16 δισ. δολαρίων (η συγχώνευση ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 1997), έκανε την καταπληκτική ανακοίνωση (1/12) ότι θα περικόψει την παραγωγή ορισμένων τύπων αεροσκαφών της και θα μειώσει το εργατικό της προσωπικό κατά 20.000 μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, εκτός από τις 28.000, που είχε αναγγείλει προηγούμενα. Δηλαδή, συνολικά 48.000 εργάτες θα πεταχτούν στο δρόμο ή το 20% του εργατικού προσωπικού της έως το έτος 2000, όταν το εισόδημά της θα έχει φτάσει στα 50 δισ. δολάρια. Ας σημειωθεί ότι το κάθε αεριωθούμενο αεροπλάνο της πωλείται προς 150 εκατομμύρια δολάρια. Παίρνει αυτά τα μέτρα - όπως ανακοίνωσε - για να ανταγωνιστεί την ευρωπαϊκή εταιρία "Airbus Industrie", η οποία είναι ο ισχυρότερος αντίπαλός της στην παραγωγή μεγάλων αεριωθούμενων αεροπλάνων.

Πρέπει να προσθέσουμε ότι τα τελευταία χρόνια συγχωνεύσεις έγιναν και μεταξύ εταιριών άλλων ειδικοτήτων, πάλι με θύματα τους εργαζόμενους. Ως αποτέλεσμα έχουμε την παρακάτω εικόνα, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία: το 70% του πλούτου της χώρας βρίσκεται στα χέρια του 10% των Αμερικανών. Τα κέρδη των μονοπωλίων αυξήθηκαν κατά 145%, ενώ το εργατικό εισόδημα μειώθηκε κατά 9%. Εξι εκατομμύρια Αμερικανοί έχασαν τη δουλιά τους μόνο από τις συγχωνεύσεις αυτού του είδους. Το ποσοστό των εργατών που απασχολούνται εν μέρει (μερική απασχόληση) ανέβηκε κατά 20%. Τα τρόφιμα, η στέγη, οι συγκοινωνίες και άλλα έξοδα αυξήθηκαν.

Ανάλογες συγχωνεύσεις, φυσικά, πραγματοποιούνται και σε άλλες καπιταλιστικές χώρες, με παρόμοιες συνέπειες για τους εργαζόμενους. Η "British Petroleum" ανακοίνωσε, στις αρχές αυτού του μήνα, ότι πρόκειται να εξαγοράσει την "Amoco", έναντι 48,2 δισ. δολαρίων. Η γιγαντιαία γαλλική εταιρία πετρελαίου "Total", που απασχολεί 54.400 εργαζόμενους, θα εξαγοράσει τη βελγική πετροχημική εταιρία "Petrofina" προς 13 δισ. δολάρια. Η "Petrofina" απασχολεί 14.700 εργαζόμενους. Η κοινή αυτή εταιρία θα αποκαλείται τώρα "Total - Fina" και το ετήσιο εισόδημά της θα φτάσει τα 52 δισ. δολάρια. Δύο γαλλικές φαρμακευτικές εταιρίες, η "Sanofi" και η "Synthelabo" συμφώνησαν να συγχωνευτούν, έναντι 10,4 δισ. δολαρίων. Παράλληλα, έπειτα από διαπραγματεύσεις, η γαλλική "Rhone - Poulenc" και η γερμανική "Hoechst" δήλωσαν (1/12) ότι θα συνδυάσουν τις φαρμακευτικές και αγροτικές μονάδες τους σε μία νέα εταιρία σαν ένα πρώτο βήμα προς τη συγχώνευση και πολλά άλλα.

Η εφημερίδα "People's Weekly World" (PWW), όργανο του ΚΚ των ΗΠΑ, σε κύριο άρθρο της, σχετικά με την προτεινόμενη συγχώνευση της "Exxon" και της "Mobil", καλεί την κυβέρνηση Κλίντον να αντιταχθεί στην ενέργεια αυτή και να εθνικοποιήσει τους "Επτά Κλέφτες", όπως αποκαλούνται λόγω των ύπουλων δραστηριοτήτων τους, ενώ τονίζει ότι "η τεράστια συγκέντρωση οικονομικής δύναμης, από αυτό της στρατηγικής σημασίας είδος (πετρέλαιο), αποτελεί μία δυσοίωνη απειλή. Η "Mobil" επεκτείνει επιθετικά την εκμετάλλευση πετρελαίου στην Ινδονησία, στο Καζακστάν και στον Περσικό Κόλπο. Αυτοί οι γίγαντες πετρελαίου ασκούν μία κυριαρχική επιρροή στην αμερικανική εξωτερική πολιτική. Το "Μεγάλο Πετρέλαιο" ορθώνει εμπόδια σε μία περιεκτική ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Είναι το στήριγμα των αντιδραστικών φεουδαρχικών σεϊχάτων όπου οι ΗΠΑ κατέφυγαν στον πόλεμο για να τα υπερασπίσουν με τη "Θύελλα της Ερήμου". Το "Μεγάλο Πετρέλαιο" είναι ο σιωπηρός εταίρος των ισραηλινών αντιδραστικών, που μπλοκάρουν την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση και έχει υποστηρίξει τη στρατιωτική δικτατορία στη Νιγηρία. Οι γίγαντες αυτοί λαχταρούν τις εθνικοποιημένες περιοχές του πετρελαίου στο Ιράκ και στη Λιβύη και ορέγονται τον πετρελαϊκό πλούτο της Σιβηρίας και της Κασπίας Θάλασσας".

Και καταλήγει το άρθρο του PWW: "Το τεράστιο τάνκερ "Valdez" της "Exxon", που πριν χρόνια κατασκέπασε τα νερά της Αλάσκας με αμέτρητων βαρελιών ακατέργαστο πετρέλαιο, παραμένει σαν ένα τέλειο σύμβολο της ακόρεστης απληστίας του "Μεγάλου Πετρελαίου"".

Εναν υπνόσακο στον ώμο, στην καλύτερη περίπτωση, και δρόμο. Η, μάλλον, για την ακρίβεια, στο δρόμο, σε αναζήτηση μιας σκεπαστής σκάλας, μιας, καλά προφυλαγμένης από το αγιάζι, γωνίας, ενός σημείου που θα επωφελείται του εξαερισμού κάποιου κλειστού χώρου ή, αν είσαι πολύ τυχερός, ενός σταθμού του μετρό, όταν και εφόσον η κυβέρνηση κρίνει, μέσα από τα ζεστά επίσημα γραφεία της, ότι κάνει πολύ κρύο.

Μπορεί, φυσικά, να είσαι, με τη σειρά σου, προνομιούχος και να σε περιμαζέψουν οι ελάχιστες ανθρωπιστικές οργανώσεις, που δεν παύουν να υφίστανται πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας μιας μεγάλης συγκινητικής εκδήλωσης. Βέβαια, και το προνόμιο αυτό σχετικό είναι και με ημερομηνία, για να μην πούμε, ώρα λήξης. Θα σου χαρίσουν κάποιο υπνόσακο, θα σου προσφέρουν ζεστό καφέ, και, στο απόγειο της τύχης σου, θα σε φιλοξενήσουν σε κάποιον από τους λιγοστούς ξενώνες που διαθέτουν για τρεις μοναδικές μέρες. Και μετά; Μετά δεν έχεις δικαίωμα να παραμείνεις στον ίδιο ξενώνα. Θα πρέπει να ψάξεις ποιος ξενώνας έχει άδειο κρεβάτι, για να μείνεις άλλες τρεις μέρες, και μετά πάλι να ψάξεις, και αν βρεις και ούτω καθεξής. Και μετά; Μετά είσαι πάλι στο δρόμο, μέχρι να έρθει η σειρά σου να ευνοηθείς από την "κρατική πρόνοια" και τη "φιλανθρωπία" των συνανθρώπων σου. "Καλύτερα μια δική μου γωνιά, κοντά στον εμπορικό πεζόδρομο, κάτω από τη σκάλα, παρά να νιώθω αντικείμενο, ανάξιος, μπαλάκι του πινγκ πονγκ", μουρμουρίζει ο Κριστόφ, που αρκέστηκε σε ένα παλτό, αρνούμενος να μεταβεί σε ξενώνα.

Ο Κριστόφ, ο Τζαμέλ, ο Αρμάντο, ο Νουάρ, η Γκρατσιέλα, όλοι συγκάτοικοι σ' αυτό το αφιλόξενο "σπίτι" των δρόμων. Πόσοι άλλοι δεν άντεξαν το κρύο των τελευταίων μερών; Δέκα, μόνο, καταμετρήθηκαν στο Παρίσι και τη Λυόν, την πρώτη κρύα βδομάδα αυτού του χειμώνα. Πόσους άλλους δεν τους μέτρησε κανείς; Πόσοι άλλοι δε θα βγάλουν αυτό το χειμώνα;

Και το βλέμμα των περαστικών να σε διαπερνά περισσότερο από το κρύο, καθώς σκοντάφτουν πάνω στα "υπάρχοντά σου", δηλαδή το χαρτόκουτο. Ενα βλέμμα, γεμάτο με ανάμεικτα συναισθήματα συμπόνιας και ανακούφισης μαζί, γιατί αυτοί περπατούν στον πεζόδρομο για να ψωνίσουν και δεν κοιμούνται σ' αυτόν. Ενα βλέμμα απέχθειας και αγανάκτησης, γιατί, "δεν μπορεί", κάτι λάθος θα έκανες στη ζωή σου για να βρεθείς στο δρόμο (το γνωστό "ο καθείς άξιος της τύχης του") και "να τον βρωμίζεις κιόλας". Ενα βλέμμα απορίας, γιατί, κατά βάθος, αναρωτιούνται αν γνώρισες, καν, πώς είναι ένα σπίτι και αν έχεις "την ικανότητα" να μάθεις να ζεις μέσα σ' αυτό... Πολλές φορές νομίζω ότι θα ένιωθαν καλύτερα αν δε μας έβλεπαν, αν παύαμε να υπάρχουμε, ως διά μαγείας, αν, σε τελική ανάλυση, υπήρχαμε, αλλά πολύ μακριά από τα ζεστά "ασφαλή" σπίτια τους.

Είμαστε, όμως, εδώ σε κάθε γωνία, επιβιώνουμε ή πεθαίνουμε από το κρύο, και αυξανόμαστε, παρά τις μεγάλες "φιλανθρωπικές εκδηλώσεις και εκστρατείες" και τους ευημερούντες οικονομικούς δείκτες. (Αναρωτιέμαι, πολλές φορές, για ποιον τελικά ευημερούν αυτοί οι περίφημοι οικονομικοί δείκτες...). Είμαστε εδώ και πολλοί από εμάς, ναι, έκαναν λάθος. Κάναμε λάθος, που δε διεκδικήσαμε ίσες ευκαιρίες σε ένα δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά αποδεχτήκαμε, άνευ αντίρρησης, ότι αφού δεν έχουμε αρκετά λεφτά και γνωριμίες δεν μπορούμε να σπουδάσουμε ή να κάνουμε κάτι ανάλογο, "γιατί μερικοί δεν είναι για τα γράμματα", σαν ένα είδος ιδιότυπου βιολογικού καθορισμού.

Κάναμε λάθος, γιατί δουλέψαμε ώρες ατελείωτες στο εργοστάσιο της "Ρενώ", στην επιχείρηση του τάδε, στο μαγαζί του άλλου και γυρνώντας σπίτι (γιατί πολλοί από εμάς είχαν κάποτε σπίτι) κατακουρασμένοι, ανίκανοι ή άμαθοι να ασχοληθούμε με τα τεκταινόμενα εκτός του μικρόκοσμου της εργασίας μας, να πληροφορηθούμε τι γίνεται, να αντιληφθούμε και να συμπαραταχτούμε με το διπλανό μας που απολύθηκε, βουλιάζαμε στον καναπέ μπροστά στην τηλεόραση. Μάλιστα, μας εκνεύριζε το γεγονός ότι μας έκλεινε το δρόμο, διαδηλώνοντας, όταν πηγαίναμε προς τη δουλιά.

Και μετά βρεθήκαμε και εμείς στο δρόμο. Και συνειδητοποιήσαμε ότι το να βρεθείς στο δρόμο δεν είναι ούτε ιδιαίτερα δύσκολο, ούτε εξαρτάται από εσένα και "το πόσο πολύ δουλεύεις", αλλά από το τι συμφέρει τα αφεντικά σου. Και ψάχνοντας για δουλιά, μας ζητούσαν διεύθυνση σταθερής κατοικίας, ενώ, ψάχνοντας για κατοικία, μας ζητούσαν τις συστάσεις της σταθερής δουλιάς, που δεν έχουμε. Ναι, κάναμε λάθος, πιστεύοντας ότι αναζητώντας προσωπικές διεξόδους θα λύσουμε το πρόβλημά μας. Κάναμε λάθος, που δεν αντιληφθήκαμε εγκαίρως ότι η αντίσταση στην εκμετάλλευση, που υποστήκαμε, και η, από κοινού, πάλη για όλα αυτά που δικαιούμαστε, για την αλλαγή της "φιλάνθρωπης και δίκαιης κοινωνίας μας", που μας "βοηθά να σώσουμε τη ζωή μας", χαρίζοντάς μας 3 μέρες στους ξενώνες φιλοξενίας το καταχείμωνο και δεκάδες ώρες τηλεθέασης συγκινητικών σόου ελεημοσύνης, είναι ο μοναδικός "δρόμος" μακριά από το δρόμο.

Κάνετε λάθος, αν πιστεύετε ότι κλείνοντας πίσω σας τη ζεστή πόρτα του σπιτιού σας και ανοίγοντας την τηλεόραση το πρόβλημα θα εξατμιστεί. Απατώνται οικτρά όσοι προσπαθούν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι τα πράγματα δεν αλλάζουν και ότι πρέπει να είμαστε "ρεαλιστές". Εξαρτάται, πάντα, ποια οπτική γωνία χρησιμοποιεί κανείς για να οριοθετήσει το ρεαλισμό και υπό ποιες συνθήκες τον αντιλαμβάνεται: Από τη ζεστή θέση της, υποτελούς στην κυρίαρχη τάξη, εξουσίας ή από τη γωνία κάτω από τη σκεπαστή σκάλα του πεζοδρόμου, λίγα μέτρα μακριά από την πόρτα του μικρού (αλλά "ζεστού") διαμερίσματός μας, σας ...η κτητική αντωνυμία δεν έχει και τόση σημασία.

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ

Το φαινόμενο της μαζικής και διαρκούς ανεργίας στη Γερμανία θα έχει, σύμφωνα με τις προβλέψεις των ειδικών, και στον καινούριο χρόνο τα ίδια ύψη - ρεκόρ, δηλαδή γύρω στα τέσσερα εκατομμύρια επίσημα εγγεγραμμένους. Φυσικά η κυβέρνηση του σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου Γκέρχαρντ Σρέντερ ανακοινώνει ότι το πρόβλημα αυτό αποτελεί ένα από τα κύρια εσωτερικά προβλήματά της και δίνει την εντύπωση ότι με τη λεγόμενη "συμμαχία για την εργασία" - τη σύσκεψη στην οποία παρακάθησαν ήδη αντιπρόσωποι της κυβέρνησης, των συνδικάτων και του μεγάλου κεφαλαίου - καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια, ώστε να σημειωθεί κάποια μείωση της ανεργίας.

Είναι χαρακτηριστικό της πίεσης που αισθάνονται οι κυβερνήτες από το τεράστιο αυτό κοινωνικό πρόβλημα, ότι στην πρόσφατη γαλλο - γερμανική συνάντηση κορυφής στο Πότσνταμ (συνομιλίες Σιράκ - Ζοσπέν -Σρέντερ) μια ειδική παράγραφος της "κοινής δήλωσής" τους αναφέρεται στην ανεργία. Πρόκειται όμως όχι για συγκεκριμένα μέτρα, αλλά για μια "δήλωση βούλησης", που κάποιο μέρα θα πάρει τη μορφή ενός "ευρωπαϊκού συμφώνου απασχόλησης" με σύσταση προς τις επιμέρους κυβερνήσεις της ΕΕ να "καταπολεμήσουν" την ανεργία.

Διερωτάται όμως κανείς, προς τι χρειάζεται η σύσταση προς τις επιμέρους κυβερνήσεις, αφού, αν τα πράγματα ήταν τόσο απλά η κάθε κυβέρνηση θα προσπαθούσε να καταπολεμήσει τη μαζική ανεργία και χωρίς τη σύσταση της ΕΕ.Η ανεργία όμως έχει άλλους λόγους, που τους εξηγεί ο Γερμανός κομμουνιστής οικονομολόγος Βάλτερ Φλόρατ και δίνει και τη "συνταγή" για την οριστική καταπολέμησή της, αλλά όχι μέσα στο σημερινό καθεστώς της αχαλίνωτης καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.

(Ακολουθεί ευρεία περίληψη του άρθρου του στο Περιοδικό "Ροτ - Φουξ" της ομάδας του Γερμανικού ΚΚ (DKP) του Βορειοανατολικού Βερολίνου):

"Η επιστημονικο - τεχνική επανάσταση οδηγεί σε μια τέτοια αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας, ώστε η οικονομική άνοδος επιτυγχάνεται με λιγότερες εργατικές δυνάμεις. Ακόμα το 1974, όταν στην ΟΔΓ είχαν εγγραφεί μόνο 565.000 άνεργοι, για το 75,5% απ' αυτούς η διάρκεια της ανεργίας ήταν μόνο 1 - 6 μήνες. Μόνο το 5,2% από τους ανέργους ήταν επί 1 - 2 χρόνια χωρίς εργασία. Ομως, το 1976 οι άνεργοι κάτω από 6 μήνες αριθμούσαν το 41,4%, ενώ το 17,9% των ανέργων ήταν αναγκαστικά 1 - 2 χρόνια έξω από το προτσές της παραγωγής. Πόσοι είναι σήμερα χωρίς εργασία - αν είναι τέσσερα ή εφτά εκατομμύρια - και επί πόσα χρόνια είναι άνεργοι και αν και πότε θα ξαναβρούν εργασία, αυτό συγκαλύπτεται, αποσιωπάται. Ταυτόχρονα, όμως, αυξάνεται ο αριθμός των υπερωριών, της φτηνής "μαύρης" εργασίας και της απασχόλησης, των φαινομενικά ανεξάρτητων επαγγελμάτων.

Για την εξάλειψη της ανεργίας υπάρχει ένας πολύ απλός δρόμος: Μείωση της εβδομαδιαίας, ετήσιας και εφ' όρου ζωής εργασίας, αλλά βέβαια χωρίς μείωση των εσόδων των εργαζομένων και με απαγόρευση των υπερωριών. Η τεράστια αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας το καθιστά αυτό δυνατό, το απαιτεί μάλιστα. Και κάτι ακόμα: να παρέχεται και μια ετήσια άδεια επιμόρφωσης, που να πληρώνεται στους εργαζόμενους, γιατί σήμερα κανείς δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα στο διαρκές με αυτά που έμαθε μια φορά.

Φυσικά, η μείωση του χρόνου εργασίας απαιτεί αδυσώπητο ταξικό αγώνα και τελικά και ένα νέο κοινωνικό σύστημα, γιατί το κεφάλαιο χρειάζεται την ύπαρξη της στρατιάς των ανέργων, για να μπορεί να επιτυγχάνει τη διαρκή μείωση των πραγματικών ημερομισθίων και των κοινωνικών παροχών.

Μπαίνει το ερώτημα, αν θα "καταστρεφόταν" το κεφάλαιο αν μειωνόταν ο χρόνος εργασίας με τους όρους που προαναφέραμε. Ασφαλώς όχι. Στις αρχές του 19ου αιώνα δεν ξεθεώνονταν μόνο οι εργαζόμενοι του χωριού από την ανατολή ως τη δύση του ηλίου, με 7 μέρες εργασία την εβδομάδα.

Μετά το 1871 καθιερώθηκε η 12ωρη ημερήσια εργασία και από το 1890 καθιερώθηκε η 10ωρη εργασία. Μετά τη Νοεμβριανή Επανάσταση του 1918 (στη Γερμανία) καθιερώθηκε η 48ωρη εβδομαδιαία εργασία. Μήπως μειώθηκαν απ' αυτό η παραγωγή και το (καπιταλιστικό) κέρδος; Οχι βέβαια. Ούτε όταν καθιερώθηκε η εργάσιμη βδομάδα των 5 ημερών και στην ΟΔΓ, η βδομάδα των 35 ωρών.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα ακόλουθα στατιστικά στοιχεία: Οι εισφορές(φόροι κλπ.) των εργαζομένων προς το κράτος σημείωσαν την εξής άνοδο: 1970 = 28,7%, 1980 = 30,5%, το 1995 = 35,8%. Οι αντίστοιχες των εργοδοτών ήταν 22,1%, 15,8%, 11,3%.

Οι εργαζόμενοι λοιπόν κατέβαλαν το 35,8% παρά την υψηλή ανεργία.

Εκτός από τη μείωση του χρόνου εργασίας, υπάρχει και άλλος δρόμος για τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Είναι ο τερματισμός της άγριας εκμετάλλευσης των υπό ανάπτυξη χωρών από τα βιομηχανικά κράτη. Επί αιώνες τώρα τα κράτη αυτά εισάγουν πρώτες ύλες από την Αφρική, τη Νότια Ασία και τη Λατινική Αμερική σε χαμηλές τιμές, ενώ κάνουν εξαγωγές έτοιμων βιομηχανικών προϊόντων στις περιοχές αυτές σε υψηλές τιμές. Καιρός είναι να τερματιστεί αυτή η ληστρική πολιτική και να αρχίσει η ισοφάριση των τιμών προς όφελος των υπό ανάπτυξη χωρών. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία θέσεων εργασίας στα βιομηχανικά κράτη, χωρίς να χρειαστεί να μειωθούν τα ημερομίσθια στα κράτη αυτά - από τις χαμηλότερες τιμές εξαγωγής και τις υψηλότερες τιμές εισαγόμενων πρώτων υλών - χάρη στην υψηλή παραγωγικότητα της εργασίας. Το μόνο που μπορεί να συμβεί είναι να περιοριστούν κάπως τα απίστευτα κέρδη δισεκατομμυρίων των μονοπωλίων...

Θα ρωτήσει κανείς, αν με τη μετατροπή της βιομηχανικής κοινωνίας σε κοινωνία παροχής υπηρεσιών - όπως ισχυρίζεται ο αστικός Τύπος - δεν υπάρχει κίνδυνος να μειωθεί και τελικά να εξαφανιστεί η εργασία; Στην πραγματικότητα η μείωση του αριθμού των βιομηχανικά απασχολούμενων στην ΟΔΓ δεν είναι πολύ μεγάλη. Το 1970 π. χ. απασχολούνταν στη δυτικογερμανική βιομηχανία 12,9 εκατομμύρια άνθρωποι ενώ το 1990 ήταν 11,1 εκατομμύρια και με αριθμό ανέργων αντίστοιχα 0,149 και 1,883 εκατομμύρια. Στους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας ο αριθμός των απασχολούμενων αυξήθηκε στο ίδιο διάστημα από 11 σε 15,9 εκατομμύρια. Τι συνέβη όμως; Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία ένας μεγάλος αριθμός "εκπαραθυρώθηκε" από τη βιομηχανία και αναγκάστηκε να ακολουθήσει φαινομενικά ανεξάρτητα επαγγέλματα, αφού στερήθηκαν την προστασία των κοινωνικών ασφαλίσεων και κατέφυγαν στην ανάληψη δανείων για το νέο επάγγελμα. Αυτό συνέβη π. χ. με τους οδηγούς φορτηγών αυτοκινήτων σε μεγάλες επιχειρήσεις. Αλλά διερωτάται κανείς, τι είναι στην πραγματικότητα οι σιδηροδρομικοί, οι ταχυδρομικοί, το ιπτάμενο προσωπικό και αυτοί που συντηρούν τους σιδηροδρόμους και τα αεροπλάνα; Είναι πρόσωπα που προσφέρουν υπηρεσίες;

Είναι γεγονός ότι λόγω της ταχείας αύξησης της παραγωγικότητας της εργασίας είναι δυνατό να απασχολούνται λιγότεροι άνθρωποι στη βιομηχανία. Είναι μια διαδικασία που μοιάζει με εκείνη του 19ου αιώνα, όταν όλο και λιγότεροι αγρότες μπορούσαν να διατρέφουν όλο και περισσότερους κατοίκους των πόλεων. Αν στα τέλη του 18ου αιώνα χρειάζονταν 10 αγρότες για να συντηρήσουν έναν κάτοικο πόλεων, σήμερα αναλογεί ένας αγρότης σε 24 κατοίκους μιας πόλης.

Ετσι στον τομέα προσφοράς υπηρεσιών θα δημιουργηθούν και μελλοντικά νέες θέσεις εργασίας. Αλλά αυτοί που θα χρειαστούν δε θα πρέπει να είναι οι σύμβουλοι φορολογικών υποθέσεων, οι κτηματομεσίτες και οι ρεκλαμαδόροι καπιταλιστικού τύπου, αλλά οι δάσκαλοι, το υγειονομικό προσωπικό, οι άνθρωποι της κουλτούρας. Δε χρειαζόμαστε επίσης μόνιμους υπαλλήλους που στα σαράντα τους συνταξιοδοτούνται με υψηλές συντάξεις.

Υπάρχουν και άλλες πολλές δυνατότητες δημιουργίας θέσεων εργασίας, π. χ. με τον εκσυγχρονισμό των αστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών, της μεταφοράς αγαθών κλπ.. Ενα έργο αιώνα θα ήταν επίσης η ανασυγκρότηση των πόλεων, όχι βέβαια με κατεδαφίσεις και κατασκευές γυάλινων παλατιών, αλλά με την εφαρμογή των ήδη γνωστών μέσων της μόνωσης και με τη ρύθμιση της ενεργειακής κατανάλωσης.

Ολα αυτά δεν είναι φαντασιώσεις ενός κομμουνιστή νοσταλγού. Θα χρειαστούν σκληροί αγώνες για να προχωρήσουμε σ' αυτό το δρόμο. Γιατί στον καπιταλισμό κανείς δεν παραιτείται εθελοντικά από τα πλεονεκτήματά του. Και μια ζωή της δουλιάς χωρίς πείνα, στερήσεις και μια στέγη πάνω από το κεφάλι είναι δυνατή μόνο στο σοσιαλισμό.

Επιμέλεια - μετάφραση:

Θ. ΒΟΡΕΙΟΣ

Εκπρόσωποι της "ΦΙΝΑ" και της "ΤΟΤΑΛ", σε συνέντευξη μετά την υπογραφή της συγχώνευσης

Επιδιώκεται να δημιουργηθεί η μεγαλύτερη εταιρία στον κόσμο, η οποία όπως δηλώθηκε ήδη, με τη συγχώνευση αυτή θα μειώσει τα ετήσια έξοδά της κατά 2,8 δισ. δολάρια, κύρια από την απόλυση 9.000 εργατών από τους 123.000 που έχουν έως τώρα σε παγκόσμια κλίμακα η "Exxon" και η "Mobil"