Πόσες πιθανότητες επιβίωσης έχει η κυβερνητική συμμαχία της Τουρκίας; Εκ πρώτης όψεως, ελάχιστες. Ο εσωκυβερνητικός πόλεμος χαρακωμάτων, η ακύρωση της ψήφου εμπιστοσύνης, η καθ' όλες τις ενδείξεις απόσυρση της στήριξης του Ετσεβίτ και η σκανδαλολογία έχουν φέρει την κυβέρνηση Γιλμάζ - Τσιλέρ στο χείλος του βαράθρου. Κι όμως, παρά τα χτυπήματα, η συμμαχία ANAYOL (Κόμμα Μητέρας Πατρίδας και Κόμμα Ορθού Δρόμου) στέκεται ακόμα όρθια - έστω κι αν παραπαίει. Εφτάψυχη κυβέρνηση;

Οι παράγοντες που σπρώχνουν την κυβέρνηση προς τον γκρεμό δεν είναι λίγοι, ούτε ευκαταφρόνητοι. Η ακύρωση της ψήφου εμπιστοσύνης που έλαβε τον περασμένο Μάρτη, χάρη στην αποχή από την ψηφοφορία των βουλευτών του Κόμματος Δημοκρατικής Αριστεράς του Μπουλέντ Ετσεβίτ, την αφήνει "στον αέρα". Και συνεπάγεται επανάληψη της διαδικασίας. Τα σκάνδαλα, προσφιλές θέμα του τουρκικού Τύπου, από τη στιγμή που ο Ερμπακάν κατάφερε δι' αυτών να χτυπήσει καίρια το συνασπισμό (συγκεκριμένα την Τσιλέρ) και οι αντιδράσεις που προέκυψαν, απειλούν τώρα να αμαυρώσουν τη φήμη και του Μεσούτ Γιλμάζ, και αρκετών άλλων. Η αντιπολίτευση κινείται στη σκακιέρα σχεδόν χωρίς αντίπαλο - ο Νετσμεντίν Ερμπακάν και το Κόμμα Ευημερίας ασκούν τη σκληρότερη δυνατή τακτική και κερδίζουν πόντους. Η θεωρητικά ουδέτερη παράταξη των βουλευτών του Ετσεβίτ φαίνεται να αποσύρει την προσωρινή στήριξη που παρέσχε στο ANAYOL και να περνά στην ενεργητική αντιπολίτευση. Ο Ντενίζ Μπαϊκάλ, ηγέτης του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και άλλοτε σύμμαχος της Τανσού Τσιλέρ, ανεβάζει επίσης τους τόνους, έχοντας όμως εκ των πραγμάτων λιγότερη απήχηση. Οι φήμες για επέμβαση του "τοποτηρητή του τουρκικού κράτους", του στρατού, πληθαίνουν. Οι σχέσεις της χώρας με τους γείτονές της από κάθε πλευρά χειροτερεύουν. Η οικονομία ψυχορραγεί. Το Χρηματιστήριο τρεκλίζει. Το Κουρδικό εξακολουθεί να σοβεί.

Η διαμορφωμένη κατάσταση κατά κάποιον τρόπο δικαιώνει όσους προέβλεπαν την περίοδο της αβεβαιότητας, αμέσως μετά τις εκλογές του περασμένου Δεκέμβρη, ότι μια κυβέρνηση Μητέρας Πατρίδας και Ορθού Δρόμου θα είχε βραχύ μέλλον. Και αυτό παρότι κατ' αρχάς τα κόμματα ανήκουν στην ίδια πολιτική παράταξη και κατά δεύτερον οι διαφορές τους είναι αμελητέες, σε βαθμό που η βρετανική εφημερίδα "Financial Times" να προβλέπει ένωσή τους τα επόμενα χρόνια.

Το στοιχείο που επισημαινόταν τότε και εξακολουθεί να είναι το κυρίαρχο, όσον αφορά τη σημερινή κρίση, είναι η αντιπαλότητα της πρώην πρωθυπουργού Τανσού Τσιλέρ με τον διάδοχό της, Μεσούτ Γιλμάζ. Η άλλοτε υφέρπουσα και άλλοτε προφανής διαμάχη των δύο πολιτικών ηγετών έχει αφαιρέσει από το συνασπισμό σχεδόν κάθε δυνατότητα ομαλής πορείας...

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν επίσης πολλοί λόγοι για τους οποίους εκτιμάται ότι "θα έπρεπε" η κυβέρνηση να συνεχίσει τη θητεία της "πάση θυσία".

Είναι περίπου δεδομένο ότι η χαρακτηριζόμενη μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας οικονομία της χώρας δεν πρόκειται να ανθέξει νέα εκλογική διαδικασία, αφού αυτό θα σήμαινε πλήρη αποδιοργάνωση του κυβερνητικού μηχανισμού, απώλεια εσόδων με παράλληλη κατακόρυφη άνοδο των εξόδων, παράταση της πολιτικής αβεβαιότητας, άτακτη φυγή κεφαλαίων προς το εξωτερικό.

Πέραν της οικονομίας και της ανάγκης σταθεροποίησής της, υπάρχει και η πολιτική διάσταση: σε ενδεχόμενη εκλογική διαδικασία αναφαίνεται ως πολύ πιθανή η σαρωτική νίκη του Κόμματος Ευημερίας (Ρεφάχ), του Νετσμεντίν Ερμπακάν. Ακόμη κι αν ο Ερμπακάν αποτύχει να συγκεντρώσει αριθμό εδρών ικανό να του δώσει την αυτοδυναμία, ο ισλαμιστής ηγέτης θα βρίσκεται σε θέση απόλυτης ισχύος. Ολες οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, μηδεμιάς εξαιρουμένης, κινδυνεύουν να χάσουν τα κεκτημένα τους...

Τέλος, υπάρχει και η βούληση της Δύσης, τόσο της Ευρώπης, όσο και των ΗΠΑ, να διατηρηθεί μια "σταθερή, ισχυρή κυβέρνηση" στην Αγκυρα, ει δυνατόν ανάλογη με τη σημερινή. Η συνέχιση της οικονομικής βοήθειας εκ μέρους των ΗΠΑ, με πρωτοβουλία του Αμερικανού Προέδρου Κλίντον, αλλά και οι κινήσεις των ισχυρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ακριβώς σε αυτή την κατεύθυνση κινούνται...

Ποια από τις δύο τάσεις θα επικρατήσει - η κεντρομόλος ή η φυγόκεντρος; Το ερώτημα δεν έχει τίποτε να κάνει με νόμους της... Φυσικής, αφού οι εξελίξεις είναι απρόβλεπτες. Η τύχη της κυβέρνησης Γιλμάζ - Τσιλέρ, εξακολουθεί να κρέμεται από μια λεπτή κλωστή.

Από τις διαπραγματεύσεις των δύο ηγετών της τουρκικής Δεξιάς τις αμέσως επόμενες ημέρες, θα προκύψει αν η Τουρκία θα βρεθεί ξανά σε μια συγκυρία ανάλογη με εκείνη προ των τελευταίων εκλογών, ή η κυβέρνηση θα ανασυγκροτηθεί και θα συνεχίσει να λειτουργεί, με την πρόφαση της "διαχείρισης των προβλημάτων της χώρας". Το πρώτο σενάριο δείχνει το επικρατέστερο, αλλά και στην αρκετά απίθανη περίπτωση παράτασης ζωής του ANAYOL, οι προοπτικές δεν εμφανίζονται ιδιαίτερα ευοίωνες...

Μπ. Γ.

Στις κάλπες προσέρχονται, την Τετάρτη το πρωί, οι Ισραηλινοί για να εκλέξουν τη νέα τους κυβέρνηση, αλλά και τον νέο τους πρωθυπουργό. Αυτή η εκλογική αναμέτρηση, που ακολουθεί κατά βήμα το αμερικανικό εκλογικό σύστημα, παρουσιάζεται ως ιδιαίτερα κρίσιμη για το μέλλον τόσο του ίδιου του Ισραήλ, όσο και της ειρηνευτικής διαδικασίας στην περιοχή. Η δολοφονία του Γιτζάκ Ράμπιν, πριν από μερικούς μήνες, δεν κατάφερε, από ό,τι φαίνεται, να ενώσει τόσο πολύ τον ισραηλινό πολιτικό κόσμο, ώστε ο διάδοχός του, Σιμόν Πέρες, να εξαντλήσει την τετραετία και να φτάσει στις προγραμματισμένες για το φθινόπωρο του 1996 βουλευτικές εκλογές.

Η εκλογική διαδικασία, κατ' αρχάς, εισάγει το Ισραήλ σε μια νέα περίοδο εκλογικών αναμετρήσεων "αλά αμερικανικά". Είναι, δηλαδή, η πρώτη φορά που οι Ισραηλινοί θα εκλέξουν απευθείας, με απλή αναλογική, τον πρωθυπουργό τους (όπως γίνεται στις ΗΠΑ με τον Πρόεδρο) και θα ψηφίσουν ξεχωριστά για τις θέσεις του ισραηλινού Κοινοβουλίου, της Κνεσέτ. Η νέα αυτή τακτική έχει φέρει στο προσκήνιο τους δύο βασικούς αντιπάλους αυτής της Κυριακής: Τον 72χρονο Σιμόν Πέρες και τον 46χρονο Μπέντζαμιν Νετανάγιου. Είναι, μάλιστα, κοινή παραδοχή ότι η εξέλιξη της προεκλογικής εκστρατείας πήρε, τελικά, έναν ιδιαίτερα προσωπικό χαρακτήρα, καθώς η προπαγάνδα τόσο του Εργατικού Κόμματος όσο και της συντηρητικής "Λικούντ" εστιάστηκαν στα "χαρίσματα" και στα "προσόντα" των δυο υποψήφιων πρωθυπουργών, παραμερίζοντας τις γενικές προγραμματικές πολιτικές προτάσεις των δύο κομμάτων.

Κλειδί στην ανάδειξη του νέου πρωθυπουργού, αλλά και της νέας κυβέρνησης, όπως αναμενόταν άλλωστε, είναι το θέμα της ασφάλειας και της ειρηνευτικής διαδικασίας. Η συγκίνηση και οργή που προκάλεσε στην ισραηλινή κοινή γνώμη η δολοφονία του Γιτζάκ Ράμπιν από έναν νεαρό ακροδεξιό Εβραίο, πολέμιο των συμφωνιών με τους Παλαιστινίους, φαίνεται ότι λειτούργησε, σε συνδυασμό με τις αλλεπάλληλες αιματηρές επιθέσεις αυτοκτονίας της οργάνωσης των φανατικών ισλαμιστών Παλαιστινίων "Χαμάς", ως μπούμερανγκ. Πολλοί είναι οι Ισραηλινοί που νιώθουν ότι η ειρηνευτική διαδικασία με τον έναν ή τον άλλο τρόπο (είτε εκ μέρους των ακροδεξιών Εβραίων είτε εκ μέρους των φανατικών Ισλαμιστών) δε φέρνει ηρεμία, αλλά αίμα και θάνατο.

Κατά συνέπεια κεντρικό σημείο αναμέτρησης των Πέρες και Νετανάγιου έγινε "η ειρήνη". Ο μεν Πέρες έπρεπε να πείσει για την ικανότητά του να διατηρήσει την ασφάλεια του Ισραήλ (ένας από τους τρόπους που επέλεξε ήταν και το αναίτιο και απροκάλυπτο αιματοκύλισμα του Νοτίου Λιβάνου για να κλείσει τα στόματα όλων αυτών που τον κατηγορούσαν ότι δεν είχε καμία πείρα από στρατιωτικές αναμετρήσεις και επιθετικές προκλήσεις). Από την πλευρά του, ο Νετανάγιου έπρεπε να πείσει ότι ενδιαφέρεται για την ειρήνη, αλλά μια ειρήνη με όρους τέτοιους που θα εγγυώνται την ασφάλεια. Ετσι, το κεντρικό σύνθημα της προπαγάνδας των δύο αντιπάλων ήταν το ίδιο, με μόνη διαφορά τη σειρά των λέξεων: "Ασφάλεια και ειρήνη" διακήρυσσε ο Πέρες, "Ειρήνη με ασφάλεια" ο Νετανάγιου.

Το υπόλοιπο της εκλογικής μάχης των δύο υποψηφίων δόθηκε στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους. Στον τομέα αυτό, ο Σιμόν Πέρες φαίνεται ότι υπερισχύει στα σημεία. Ο συνεργάτης του Γιτζάκ Ράμπιν έχει, επανειλημμένως, αναλάβει υπουργικές αρμοδιότητες σε προηγούμενες κυβερνήσεις, με τελευταία θητεία του αυτή στο υπουργείο Εξωτερικών υπό την πρωθυπουργία του Ράμπιν. Εχει μια αρκετά μεγάλη χρονική παρουσία στην πολιτική ζωή του Ισραήλ και κατά συνέπεια θεωρείται ιδιαίτερα έμπειρος πολιτικός και γνωστός και σεβαστός τους διεθνείς διπλωματικούς κύκλους. Επιπλέον, προβλήθηκαν, με τον καλύτερο τρόπο, τα διοικητικά και οργανωτικά του προσόντα, τα οποία φρόντισε να εξάρει και ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον εκφράζοντας την πλήρη υποστήριξη του στο πρόσωπο του Πέρες.

Στην αντίπερα όχθη, ο Νετανάγιου προβάλλεται ως το νέο αίμα στην ισραηλινή πολιτική ζωή, ως εμφανίσιμος άνδρας (!), ως ομιλών καλά αγγλικά (!). Παρά το φαιδρό αυτής της προβολής, ο Νετανάγιου φλερτάρει έντονα την πρωθυπουργική καρέκλα και αυτό οφείλεται σε δύο βασικούς λόγους: Εμφανίζεται πιο οικείος και προσιτός στον μέσο Ισραηλινό, μιλώντας υπέρ της ειρήνης, μη κρύβοντας, όμως, την αντιπάθειά του για τους Αραβες και την έλλειψη εμπιστοσύνης του στον Γιάσερ Αραφάτ. Ενα δεύτερο "συν" στο προεκλογικό προφίλ του Νετανάγιου είναι το ξεκάθαρα αμερικανικό στιλ που έχει επιλέξει τόσο στην εμφάνισή του όσο και στην προπαγανδιστική του εκστρατεία. Πολλοί συνεργάτες του πιστεύουν ότι οι στενές σχέσεις ΗΠΑ - Ισραήλ, καθώς και το νέο "αμερικανικό" εκλογικό σύστημα μπορούν κάλλιστα να προωθήσουν και να ενισχύσουν το "αλά ΗΠΑ" προφίλ του Νετανάγιου και να το μετατρέψουν σε σοβαρότατο παράγοντα ανάδειξης. Ολα αυτά, όμως, δεν μπορούν να εξαλείψουν το μεγάλο μειονέκτημα του ηγέτη της συντηρητικής "Λικούντ" και αυτό δεν είναι άλλο από την παντελή έλλειψη κυβερνητική πείρας και η σύντομη παρουσία στα πολιτικά δρώμενα.

Λίγες μέρες, μόνο, πριν από την έναρξη της ψηφοφορίας, η τελική επιλογή των Ισραηλινών ψηφοφόρων δεν ήταν δυνατό να προβλεφτεί. Μια τελευταία ώθηση στον νυν πρωθυπουργό έδωσε η εξασφάλιση της υποστήριξης των, περίπου, 900.000 Αράβων Ισραηλινών, οι οποίοι εκμαίευσαν από τον Πέρες την υπόσχεση ότι θα χρήζουν ίσης μεταχείρισης από το ισραηλινό κράτος. Παρά το μικρό του προβάδισμα, όμως, ο Σιμόν Πέρες δεν μπορεί να θεωρηθεί βέβαιος νικητής καθώς, τουλάχιστον, 200.000 Ισραηλινοί παραμένουν αναποφάσιστοι στην είσοδο των εκλογικών τμημάτων, παρά την "εν λευκώ" υποστήριξη που του παρέχει ο Λευκός Οίκος και την κάλυψη που του πρόσφερε στις πρόσφατες εγκληματικές και κτηνώδεις επιθέσεις στο νότιο Λίβανο.

Πάντως ως άκρως ρεαλιστική και αποκαλυπτική μπορεί να χαρακτηριστεί η στάση που κράτησαν μια σειρά από αραβικά κράτη, όπως η Συρία, ο Λίβανος και η Ιορδανία, απέναντι στην ισραηλινή εκλογική μάχη. Απέφυγαν, σε αντίθεση με την Αίγυπτο και την Παλαιστινιακή Αρχή, να εκφράσουν την υποστήριξή τους σε κάποιον από τους δύο υποψηφίους, αρνούμενες να πάρουν θέση στο ψευτοδίλλημα που έθεσαν άμεσα οι ΗΠΑ: Πέρες συνεπώς ειρήνη, Νετανάγιου συνεπώς πόλεμος. Πιθανώς, αυτή η στάση να είναι και πλέον κοντινή στην ουσιαστική διάσταση των γεγονότων. Είναι, πλέον, σαφέστατο και ξεκάθαρο ότι πραγματική ειρήνη, που θα εξυπηρετεί τα οφέλη των εμπλεκόμενων λαών και κυρίως των Παλαιστινίων, δεν πρόκειται να ποτέ να υπάρξει στην περιοχή, τουλάχιστον όσο η ειρηνευτική διαδικασία, που διατείνεται ότι προωθεί επίμονα ο Πέρες, λειτουργεί μόνο ως πολιορκητικός κριός για την πλήρη άλωση της περιοχής από τη "νέα τάξη πραγμάτων", που ονειρεύεται η Ουάσινγκτον και οι απανταχού σύμμαχοί της!

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ

Τα όσα διαδραματίζονται αυτή την περίοδο στη Λιβερία, δυστυχώς, έχουν προηγούμενο και σε άλλες αφρικανικές χώρες. Πριν τέσσερα χρόνια είχαμε τις συγκρούσεις των πολέμαρχων στη Σομαλία, αργότερα τη γενοκτονία στη Ρουάντα, πέρσι τη σφαγή στο Μπουρούντι και τώρα την επάνοδο των εμφύλιων μαχών ή πολυποίκιλων "ανταρσιών" στη λιβεριανή πρωτεύουσα, Μονρόβια και στο Μπανγκούι της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας. Η μάστιγα του πολέμου, σε συνδυασμό με τα όσα κληροδότησε στη "Μαύρη Ηπειρο" η εποχή της αποικιοκρατίας, παραμένει πανταχού παρούσα. Τίποτα δε φαίνεται να τη σταματάει..., ενώ η - τουλάχιστον, προς το παρόν - "φωτεινή" εξαίρεση της Νότιας Αφρικής μοιάζει να είναι εκείνη που "οφείλει" να επιβεβαιώσει τον κανόνα.

Κι όμως! Η κατάσταση στη Λιβερία δεν ήταν πάντα εφιαλτική. Αυτή η χώρα, που ξεκίνησε από μία αποικία απελευθερωμένων Αμερικανών σκλάβων το 1822, γνώρισε και καλύτερες εποχές από τη σημερινή κόλαση των πολέμαρχων Τσαρλς Τέιλορ, Ρούσβελτ Τζόνσον και των βάρβαρων μαχητών της φυλής των Κραν.

Μέχρι το πραξικόπημα του 1980, η οικονομική και πολιτική κατάσταση στη Λιβερία παρουσίαζε μία αξιοθαύμαστη σταθερότητα για τα δεδομένα των άλλων χωρών της Αφρικής. Στη δεκαετία του '60 και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '70, η οικονομική ανάπτυξη κυμαινόταν με ρυθμούς της τάξης του 5%. Ηταν τότε που το όραμα μιας ολοκληρωτικής εξόδου από το τούνελ της φτώχειας φαινόταν πραγματοποιήσιμο. Οπως και αλλού, έτσι και εδώ, τα φαινόμενα, ενίοτε, απατούν. Οι "αισιόδοξοι" οικονομικοί δείκτες πριν από τριάντα χρόνια εμφανίζονταν θετικοί μόνο για το μονοπώλιο ορισμένων πολυεθνικών, που λυμαίνονταν τον αξιόλογο ορυκτό και φυσικό πλούτο αυτής της μικρής δυτικοαφρικανικής χώρας. Από το 1926 μέχρι πρόσφατα, η πραγματική εξουσία βρισκόταν, ως επί το πλείστον, στα χέρια μιας πολυεθνικής εταιρίας καουτσούκ, της λεγόμενης "Φάιρστόουν", στην οποία είχαν εκχωρηθεί αντί πινακίου φακής 400.000 εκτάρια γης για μία χρονική περίοδο 100 ετών! Η "Φάιρστόουν" κατάφερε με ευκολία να οικοδομήσει ένα νέο κράτος μέσα στο τότε λιβεριανό κράτος, κάνοντας φανερό σ' αυτή την περίπτωση πως οι αποικιοκράτες της Αφρικής δεν ήταν απαραίτητο να ανήκουν στην κλασική "κάστα" των δυτικοευρωπαϊκών χωρών: Μπορούσε, κάλλιστα, να ακούει στο όνομα μιας εταιρίας...

Αν και σήμερα δεν το θυμάται, σχεδόν, κανείς, η Λιβερία ήταν ο αποδέκτης γενναίων αμερικανικών δανείων στη διάρκεια της δεκαετίας του '80. Αυτό το μικρό κράτος των 2.500.000 κατοίκων ήταν ο πρώτος αποδέκτης της οικονομικής βοήθειας των ΗΠΑ στις χώρες της "Μαύρης Αφρικής", λαμβάνοντας 500.000.000 δολάρια στην οκταετία 1980-'88 και άλλα 100.000.000 δολάρια στην τετραετία 1990-'94. Τότε, τα αμερικανικά συμφέροντα στη Λιβερία αποκρίνονταν στο όνομα δύο τινών: Στη συγκρότηση μιας σημαντικής στρατιωτικής και αντικατασκοπευτικής μηχανής. Τουλάχιστον σ' ό,τι αφορά τις αρχές της δεκαετίας του '80, πρόθυμος υπηρέτης των αμερικανικών "στρατηγικών" συμφερόντων ήταν ο τότε δικτάτορας Σάμιουελ Ντόε, ο οποίος κατέλαβε την εξουσία με μια χούφτα στρατιώτες τον Απρίλη του 1980, σφάζοντας τον τότε (δημοκρατικά εκλεγμένο) πρόεδρο. Από το '80 μέχρι το '86 ο "Δρ." Σάμιουελ Ντόε κατάφερε να καταστρέψει κάθε ελπίδα για την ομαλοποίηση και βελτίωση της οικονομίας της χώρας και να δυσχεράνει σε μεγάλο βαθμό τις σχέσεις ανάμεσα στις 16 αφρικανικές φυλές της Λιβερίας, με τη βοήθεια του διεφθαρμένου, τυραννικού, στρατιωτικού καθεστώτος. Το τέλος του Ντόε ήρθε το Σεπτέμβρη του 1990, οπότε και λιντσαρίστηκε από τους αντιπάλους του στη Μονρόβια.

Ο Τσαρλς Τέιλορ, που είναι και σήμερα ένας από τους πρωταγωνιστές των ενόπλων ομάδων που μάχονται για την εξουσία στη Λιβερία, άρχισε να "φλερτάρει" με το παιχνίδι της ισχύος τα Χριστούγεννα του 1989, οπότε μπήκε λαθραία στη Λιβερία από την Ακτή του Ελεφαντοστού, συγκροτώντας την ομάδα "Εθνικό Πατριωτικό Μέτωπο". Σκοπός του ήταν να διώξει τον τύραννο Ντόε από την εξουσία, με βασικό σκοπό να τον ...αντικαταστήσει. Εκτοτε, η Λιβερία συγκλονίζεται από βιαιότατες συγκρούσεις, οι επιπτώσεις των οποίων εισπράττονται καθημερινά από τους Λιβεριανούς πολίτες. Οι βιασμοί, οι φόνοι, οι βάρβαροι ακρωτηριασμοί και η στρατολόγηση παιδιών είναι στην ημερήσια διάταξη, με τις ευλογίες αφρικανικών χωρών (Νιγηρία, Σιέρα Λεόνε), που επιθυμούν να παίζουν το ρόλο του δυνατού στις πλάτες ασθενέστερων, πίσω από το προσωπείο του "κυανόκρανου, ειρηνοποιού" στρατιώτη...

Δεκάδες χιλιάδες Λιβεριανοί έχουν χάσει τη ζωή τους και δεκάδες χιλιάδες άλλοι (πρόσφυγες) επιχειρούν να την ξαναφτιάξουν σε κάποια αφιλόξενη γωνιά της Γκάνας, της Γουινέας ή του Τόγκο. Η οδύσσεια των Λιβεριανών δε φαίνεται να τελειώνει, εάν, προηγουμένως, δεν κλείσει ο κύκλος της βίας. Το κακό, σ' αυτή την περίπτωση, είναι ότι ο "κύκλος" είναι φαύλος...

Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ

Κεντρικό σημείο της αναμέτρησης Πέρες - Νετανάγιου έγινε "η ειρήνη", αλλά πολλοί πιστεύουν ότι η ειρηνευτική διαδικασία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο (είτε εκμέρους των ακροδεξιών Εβραίων, είτε εκμέρους των φανατικών Ισλαμιστών) δε φέρνει ηρεμία, αλλά αίμα και θάνατο

Η μάστιγα του πολέμου και των φυλετικών αναμετρήσεων, σε συνδυασμό με τα όσα κληροδότησε στη "Μαύρη Ηπειρο" η εποχή της αποικιοκρατίας, παραμένει πανταχού παρούσα