Μέσα σε συνθήκες έντονης οικονομικής και πολιτικής κρίσης διεξάγονται σήμερα οι προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές σε Σερβία και Μαυροβούνιο.

Παρά τα ενθαρρυντικά μηνύματα, που πηγάζουν από την αύξηση κατά 8,5% της βιομηχανικής παραγωγής και κατά 20% των εξαγωγών, η χώρα εξακολουθεί να ζει στη σκιά των συνεπειών του πολέμου και του πολυετούς εμπάργκο.

Το ένα τρίτο του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο φτώχειας, ο αριθμός των φτωχών έχει διπλασιαστεί σε σχέση με το 1990, το κατά κεφαλήν εισόδημα, 1.600 δολάρια, μόλις και μετά βίας πλησιάζει το 59% αυτού του 1989, η ανεργία πλησιάζει τις 800.000, ενώ από αυτούς το 55% αναζητεί εργασία για πάνω από τρία χρόνια. Αναμφισβήτητα πιο δραματική είναι η κατάσταση της τρίτης γενιάς, αφού η μέση σύνταξη δεν ξεπερνά τα 70 δολάρια μηνιαίως, αλλά και των προσφύγων που στην κυριολεξία δεν έχουν πού την κεφαλήν κλίνη.

Παρά τις όποιες προσπάθειες της κυβέρνησης να πατάξει το οργανωμένο έγκλημα και την παραοικονομία, το 40% περίπου του ΑΕΠ προέρχεται από το παραεμπόριο, ενώ η μαφία εξακολουθεί να είναι κράτος εν κράτει.

Επίσης, δεν πρέπει να μας διαφεύγουν οι απειλές της ΕΕ και των ΗΠΑ ότι θα συνεχιστεί επ' αόριστον η παράνομη παρακράτηση των πιστώσεων της χώρας, αν αυτή δεν εναρμονιστεί πλήρως με τη Συνθήκη του Ντέιτον και δε μεταβάλει με γοργούς ρυθμούς τη δομή της οικονομίας.

Συνολικά οι πολίτες της Σερβίας καλούνται να επιλέξουν μεταξύ 91 κομμάτων και 17 υποψηφίων Προέδρων, εκ των οποίων οι τρεις είναι ανεξάρτητοι. Οι εκλογικές περιφέρειες είναι συνολικά 29 και μόνο οι συνδυασμοί SPS, JUL, ND - "Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς" του Z. Λίλιτς, το ριζοσπαστικό κίνημα του Σέσελι και το κόμμα του Ντράσκοβιτς κατεβάζουν υποψηφίους σε όλες τις περιφέρειες.

Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση, ο πρώην Πρόεδρος της χώρας και υποψήφιος της κεντροαριστερής συμμαχίας, Z. Λίλιτς, προηγείται στις προτιμήσεις των πολιτών με 20,8% έναντι 15,8% του εθνικιστή Σέσελι και 8,6% του φιλομοναρχικού Ντράσκοβιτς. Μεγάλος όμως πρωταγωνιστής φαίνεται να είναι η αποχή και οι αναποφάσιστοι, που συνολικά κυμαίνονται στο 35 - 40% του εκλογικού σώματος. Επίσημα, 13 κόμματα μποϊκοτάρουν τις εκλογές, μεταξύ των οποίων το "Δδημοκρατικό Κόμμα" του Ντζίντζκ και το "Κόμμα Πολιτών" της Πέσιτς, που πρωταγωνίστησαν στις περσινές διαδηλώσεις υπό την ομπρέλα της ενωμένης αντιπολίτευσης, Σάγιεντο.

Η αιτία, όπως καταγγέλλουν οι ίδιοι, είναι η μη ύπαρξη εγγυήσεων για δημοκρατικές διαδικασίες και η μη συμμόρφωση της κυβέρνησης με τις περσινές υποδείξεις του ΟΑΣΕ για εκδημοκρατισμό της πολιτικής ζωής και των ΜΜΕ. Μια κατηγορία που δεν ευσταθεί, αφού μετά την περσινή νίκη της αντιπολίτευσης σε μια σειρά δήμους πήραν "προίκα" και τα τοπικά ΜΜΕ. Ωστόσο, η έκκληση για μποϊκοτάζ συγκινεί μεγάλη μερίδα πολιτών, που δε βλέπουν σε τι και πώς οι εκλογές θα καλυτερεύσουν τη ζωή τους.

Η κυβερνητική συμμαχία SPS - JUL - ND αισιοδοξεί ότι θα κατακτήσει την πλειοψηφία στη Βουλή και ο υποψήφιός τους Πρόεδρος θα έχει παρουσία στο δεύτερο γύρο. Ως κύρια πρότασή τους έχουν το σταδιακό πέρασμα στην οικονομία της αγοράς, την πάταξη της παραοικονομίας και του οργανωμένου εγκλήματος. Η εκλογική τους βάση είναι κύρια στην επαρχία και στις μεγάλες ηλικίες.

Ο Σέσελι προτείνει την άμεση ιδιωτικοποίηση των πάντων, ενώ δεν ξεχνά να υπενθυμίζει την εθνικιστική του υστερία, βρίζοντας οτιδήποτε δεν είναι ή δε μοιάζει με Σερβία.

Ο Ντράσκοβιτς, προαισθανόμενος την αποτυχία του, δήλωσε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα "Ντεμοκράτικα" ότι στο δεύτερο γύρο θα υποστηρίξει τον αντίπαλο της Αριστεράς, ενώ ταυτόχρονα πρότεινε δημοψήφισμα για την επαναφορά της μοναρχίας. Το μόνο που δεν εξήγησε είναι τι θα γίνει στην περίπτωση αυτή αφού και το Μαυροβούνιο είχε το δικό του βασιλιά. Θα τους επιβάλει τον Σέρβο, θα φέρει το δικό τους ή θα τους διώξει από την ομοσπονδία; Ανόητα πράγματα για ανόητους ανθρώπους!

Το Νέο Κομμουνιστικό Κόμμα Γιουγκοσλαβίας έχει υποψηφίους σε 22 από τις 29 περιφέρειες (στις προηγούμενες εκλογές είχε σε 6). Είναι ενάντια σε κάθε μορφής ιδιωτικοποιήσεις και αισιοδοξεί για μια καλή παρουσία στις εκλογές, αν και όπως μας κατήγγειλε ο γγ του κόμματος, Κιτάνοβιτς, το κόμμα του είναι ουσιαστικά αποκλεισμένο από όλα τα ΜΜΕ της χώρας.

Φώτης Αγγελος Μπελέρης

ΜΟΣΧΑ (Ανταπόκριση Ν. ΓΚΑΡΙΦΟΥΛΙΝΑ). -

Τον τερματισμό της διένεξης τραπεζών και κυβέρνησης έθεσε κατά τη γνώμη πολιτικών παρατηρητών ο Πρόεδρος Μπορίς Γιέλτσιν μετά τη συνάντησή του με έξι μεγαλοτραπεζίτες της Ρωσίας. Θεωρείται ότι στη συνάντηση τέθηκε τέρμα στη σειρά δημόσιων σκανδάλων που είχαν ξεσπάσει τους τελευταίους μήνες στους διαδρόμους της ρωσικής εξουσίας και στον οικονομικό τομέα. Κύρια πρόσωπα αυτής της διαμάχης είναι οι μεγαλοτραπεζίτες - μεγαλοεπιχειρηματίες, οι οποίοι ουσιαστικά προσπάθησαν να υπαγορεύσουν τη γραμμή τους στην κυβέρνηση. Φυσικά, στον πόλεμο αυτό συμμετείχαν και τα ΜΜΕ, διότι στη Ρωσία ο "ανεξάρτητος" Τύπος έχει εξαγοραστεί από τις μεγάλες εμπορικές τράπεζες της χώρας, που είχαν μοιράσει τις σφαίρες επιρροής.

O Γιέλτσιν σχολίασε στους δημοσιογράφους τη συζήτησή του με τους τραπεζίτες: "Στη συνάντηση συζητήθηκαν τα οικονομικά ζητήματα και η παραπέρα πραγματοποίηση των μεταρρυθμίσεων και η συμμετοχή των τραπεζών σ' αυτές... Συζητήθηκε το ζήτημα ότι εμείς ακυρώνουμε τώρα στις τράπεζες αυτές τους κρατικούς λογαριασμούς και τους μεταβιβάζουμε στην Κεντρική Τράπεζα. Επισήμανα το τελευταίο σκάνδαλο με τη "Σβιαζινβέστ" και τη "Νίκελ"... Τους κάλεσα και αυτοί συμφώνησαν στο ότι δεν μπορεί οι τράπεζες, ας πούμε, να είναι πάνω από την εξουσία... Η εξουσία είναι εξουσία. Οι τράπεζες υπηρετούν την εξουσία και πρέπει να ζουν τουλάχιστον σε ομόνοια και συνεργασία. Αν ανακύπτουν ορισμένα ζητήματα, πρέπει να συζητιούνται ήρεμα, όχι μέσω των ΜΜΕ, για να μην εκτοξεύονται προσβολές και σκληρές δηλώσεις. Αυτό αφορά και ορισμένα μέλη της κυβέρνησης. Κοντολογίς, συμφωνήσαμε να λήξει αυτό το θέμα και όλα ακολουθούν την υποστήριξη της γραμμής του Προέδρου και της κυβέρνησης".

Ο Τσερνομίρντιν προσπάθησε να μετριάσει κάπως τις τριβές της κυβέρνησής του με τους χρηματιστές μεγαλοεπιχειρηματίες. Παρεμβαίνοντας στο μονόλογο του Γιέλτσιν, παρατήρησε: "...Στην ουσία δεν υπήρχε κανένας πόλεμος. Υπήρχαν προβλήματα, δεν μπορεί να τα αποφύγεις. Να πει όμως κανείς ότι πρόκειται για πόλεμο, πάει πολύ... Κανένας πόλεμος! Πρόκειται για συνηθισμένη δουλιά... Χωρίς τις τράπεζες δεν μπορούμε σήμερα να τα καταφέρουμε, αλλά πρέπει να υπάρχει αμοιβαία ανεκτικότητα και μαζί πρέπει να λύνουμε τα προβλήματα".

Ωστόσο, η ουσία της διένεξης είναι πολύ βαθύτερη. Το μεγάλο χρηματιστικό κεφάλαιο προσπάθησε να τεθεί πάνω από την εξουσία. Οπως γράφει η εφημερίδα "Κομερσάντ", οι τραπεζίτες είχαν συναντηθεί τελευταία φορά με τον Γιέλτσιν πριν από ενάμιση χρόνο, όταν σχηματίστηκε το επιτελείο της προεκλογικής εκστρατείας του. "Αυτοί συνέβαλαν σημαντικά στη νίκη του και αποφάσισαν ότι μπορούν να θεωρούν τους ανώτατους αξιωματούχους ως μάνατζέρ τους. Εδώ ακριβώς βρίσκονται οι πηγές του κινδύνου από την ολιγαρχία", αναφέρει η εφημερίδα.

Η κατάληψη δύο κτιρίων από Εβραίους εποίκους έδωσε το έναυσμα για νέα έκρηξη διαμαρτυριών από τους Παλαιστινίους και η συμβιβαστική "λύση" από την κυβέρνηση του Ισραήλ δεν κατόρθωσε να εκτονώσει την κατάσταση

Βρετανία

Η απώλεια της "σταχτοπούτας"

Ο θάνατος της Βρετανής πριγκίπισσας και ο σάλος που προκάλεσε στον κόσμο των ΜΜΕ σε όλη την υφήλιο γίνεται αφορμή για μια προσέγγιση στους μηχανισμούς διάδοσης ιδεών και διέγερσης του ασυνείδητου

Σελίδες 42 - 43

Κούβα

Ο αποκλεισμός που δεν πέτυχε

Το "κυνήγι των μαγισσών" των ΗΠΑ κατά της Κούβας εξακολουθεί να μαίνεται. Η τελευταία προσπάθεια για τον αποκλεισμό της από τη Συνάντηση Κορυφής της Ομάδας του Ρίο με την ΕΕ απέτυχε

Σελίδες 46 - 47

ΗΠΑ - Σ. Αραβία

Τριγμοί στην παλιά καλή συμμαχία

Η ένταση, οι διαφωνίες και οι αλληλοκατηγορίες σκιάζουν την πάλαι πότε κραταιά συμμαχία των δύο χωρών

Σελίδες 44 - 45

ΗΠΑ

Νέα πυρηνικά όπλα

Ο "ψυχρός πόλεμος" έλαβε τέλος, όμως τα σχέδια των ΗΠΑ για τον εξοπλισμό του οπλοστασίου τους με νέα πυρηνικά όπλα συνεχίζονται

Σελίδες 46 - 47

ΧΑΡΤΟΥΜ.-

Με απεργίες προειδοποίησε χτες η Εργατική Συνομοσπονδία Σουδάν, που ζήτησε από τη δικτατορία του στρατηγού Ομάρ ελ Μπασίρ αυξήσεις στους σημερινούς μισθούς πείνας πάνω από 30%.

Πριν λίγες μέρες, το ελεγχόμενο από τη χούντα Μπασίρ, "Σουδανικό Ανώτερο Συμβούλιο για Μισθούς", που συγκροτείται από εργάτες, επιχειρηματίες και γραφειοκράτες, συνέστησε μισθολογικές αυξήσεις στο επίπεδο του πληθωρισμού. Ωστόσο, εκπρόσωποι των εργαζομένων προειδοποίησαν ότι θα χρησιμοποιήσουν το "όπλο των απεργιών" εάν δεν ικανοποιηθεί το αίτημά τους για αυξήσεις της τάξης του 30% αναδρομικά από τον περασμένο Ιούλη.

Ο μέσος όρος βασικού μισθού στο Σουδάν είναι περίπου 30.000 λίρες Σουδάν δηλαδή κάπου 4.000 (!) δραχμές.