Σε απροκάλυπτο παζάρι για τον τρόπο που θα επισημοποιηθεί η διαδικασία της πτώχευσης στην Ελλάδα και με αποκλειστικό στόχο την προστασία των μονοπωλίων τους, οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ έχουν χωριστεί ανοιχτά πλέον σε ομάδες πίεσης προς την μία ή την άλλη κατεύθυνση, ενώ στο μόνο ζήτημα που φαίνεται να υπάρχει πλήρης ομοφωνία είναι η κλιμάκωση της επίθεσης ενάντια στους εργαζόμενους της χώρας, οι οποίοι βρίσκονται ήδη σε καθεστώς ανεξέλεγκτης πτώχευσης. Παράλληλα, εντείνονται οι πιέσεις της ΕΕ για ανοιχτή στήριξη και συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων στα μέτρα του μνημονίου και του «Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου».

Οπως προκύπτει από επίσημες δηλώσεις αξιωματούχων της ΕΕ, τουλάχιστον δύο είναι οι ομάδες που εμφανίζονται συγκροτημένες, απέναντι στο λεγόμενο «ελληνικό ζήτημα». Η μία τάσσεται ενάντια στην προοπτική αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους και όπως είναι φυσικό, κύριος υποστηριχτής αυτής της εκδοχής είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που ενδιαφέρεται κύρια για την τύχη των ελληνικών ομολόγων που έχει στην κατοχή της, αλλά και για την σταθερότητα τραπεζών που επίσης έχουν μεγάλες επενδύσεις σε τέτοια ομόλογα. Στην δεύτερη ομάδα πρωταγωνιστεί η Γερμανία, που μαζί με Αυστρία, Ολλανδία και Φινλανδία, βάζουν ως όρο για την παραπέρα χρηματοδότηση του ελληνικού χρέους, τη λεγόμενη «συμμετοχή ιδιωτών», που δεν είναι τίποτα άλλο από μια διαδικασία αναδιάρθρωσης («κουρέματος») των ομολόγων (και άρα του χρέους) που κατέχουν τράπεζες και άρα θα επωμισθούν και αυτές μέρος του όλου κόστους.

Στη χτεσινή έκτακτη συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ, των υπουργών Οικονομικών των χωρών της ζώνης του ευρώ, δεν πάρθηκαν οριστικές αποφάσεις, ωστόσο σύμφωνα με δηλώσεις του Επιτρόπου Ολι Ρεν, η λύση που προκρίνεται σ' αυτή τη φάση είναι η εθελοντική συμμετοχή ιδιωτών στο πρόγραμμα. Συνεχίζοντας στο κλίμα τρομοκράτησης και εκφοβισμού, ο Ρεν επαναλαμβάνει ότι «τα χρονικά όρια για τους Ελληνες πολιτικούς εξαντλούνται» και επισημαίνει ότι οι όροι των νέων δανείων μπορούν να υλοποιηθούν μόνο αν όλες οι πολιτικές δυνάμεις στηρίζουν το πρόγραμμα. «Οι Ευρωπαίοι εταίροι έχουν εξηγήσει στους Ελληνες πόσο σημαντική είναι η υπερκομματική συναίνεση», σημειώνει ο Ο. Ρεν και δηλώνει ότι αναμένει από την κυβέρνηση να διασφαλίσει τη συμμετοχή της αντιπολίτευσης και να ενώσει τη χώρα, υποστηρίζοντας ότι: «Υπάρχουν ιστορικές συγκυρίες, κατά τις οποίες εσωτερικές πολιτικές διαμάχες μπαίνουν στην άκρη και λαμβάνονται θεμελιώδεις αποφάσεις για μια χώρα».

Κατά τ' άλλα, ο Ρεν επισημαίνει ότι η Κομισιόν είναι έτοιμη να εξετάσει μια λύση που θα περιλαμβάνει την εθελοντική επιμήκυνση της λήξης των ομολόγων, αλλά θα αποκλείει σε κάθε περίπτωση ένα «πιστωτικό γεγονός», δηλαδή, την υποχρεωτική επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του. Σύμφωνα με τον ίδιο, η λύση θα περιλαμβάνει την εθελοντική στήριξη από τους ιδιώτες ομολογιούχους, κατά το πρότυπο της «Πρωτοβουλίας της Βιέννης».

Υπέρ μιας «ήπιας εθελοντικής αναδιάρθρωσης» του ελληνικού χρέους τάσσεται και ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, επισημαίνοντας ωστόσο ότι οποιαδήποτε τέτοια κίνηση θα πρέπει να γίνει με τρόπο ώστε οι οίκοι αξιολόγησης να μην την εκλάβουν ως χρεοκοπία. Ο ίδιος εκτιμά ότι δε θα υπάρξει πλήρης αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και καλεί την ΕΚΤ να δώσει το «πράσινο φως» σε μια «ήπια εθελοντική αναδιάρθρωση», σημειώνοντας ότι «δεν μπορούμε να πιέσουμε για τη συμμετοχή ιδιωτών χωρίς ή ενάντια στην ΕΚΤ».

Την ίδια στιγμή ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας, γνωρίζοντας προφανώς ότι οι γερμανικές τράπεζες έχουν απαλλαγεί από ένα μεγάλο μέρος των ελληνικών ομολόγων, διατυπώνει την εκτίμηση ότι το κόστος από ενδεχόμενη πτώχευση της Ελλάδας είναι μηδαμινό.

• Σύμφωνα με δήλωση κυβερνητικού παράγοντα το χτεσινό έκτακτο συμβούλιο Γιούρογκρουπ αποφάσισε την αποσύνδεση της 5ης δόσης από το υπόλοιπο πακέτο στήριξης.

Σε πάνω από 400 δισ. ευρώ θα έχει απογειωθεί το κρατικό χρέος μέχρι το 2015, χώρια από τα επιπλέον φρέσκα δάνεια ύψους πολλών δεκάδων δισ. ευρώ που τις μέρες αυτές σχεδιάζονται από τη λυκοσυμμαχία της ΕΕ και το ΔΝΤ. Μόνο για την εξυπηρέτηση τόκων - χώρια τα χρεολύσια και τα νέα δάνεια - θα πληρώνονται κάθε χρόνο ποσά πάνω από 20 δισ. ευρώ (σχεδόν 10% του παραγόμενου ΑΕΠ) με το συγκεκριμένο κονδύλι να φτάνει το 2015 στα 24,7 δισ. ευρώ! Τα παραπάνω προβλέπονται στο εγκληματικό «μεσοπρόθεσμο σχέδιο 2011-2015».

Ταυτόχρονα, παράταση τουλάχιστον μέχρι το 2023 παίρνει το μνημόνιο, η σφοδρή κλιμάκωση της βαρβαρότητας απέναντι στο λαό. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έχει να «καυχιέται» για την «επιμήκυνση» του χρέους για τα 80 δισ. ευρώ της ΕΕ από τα συνολικά 110 δισ. ευρώ, ενώ σε ανάλογη απόφαση αναμένεται να προχωρήσει και το ΔΝΤ για τα 30 δισ. ευρώ. Η σχετική συμφωνία «κλείδωσε» στη Σύνοδο Κορυφής τον περασμένο Μάρτη και για το επόμενο διάστημα προγραμματίζουν την επικύρωση από κάθε κράτος ξεχωριστά. Το υπουργείο Οικονομικών αποδίδει την εξέλιξη στην «επιδείνωση των συνθηκών δανεισμού για την Ελλάδα και τις άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας που κατέστησε αναγκαία την πίστωση χρόνου».

Στη συμφωνία επιμήκυνσης προβλέπονται τα παρακάτω:

• Η λεγόμενη «περίοδος χάριτος» - στη διάρκεια της οποίας σωρεύονται οι τόκοι - αυξάνεται από 3 σε 4,5 χρόνια με τη συνολική διάρκεια αποπληρωμής κάθε δόσης να φτάνει στα 10 χρόνια. Είναι απόλυτα φανερό ότι με την επιμήκυνση ανεβάζουν κατακόρυφα και τα συνολικά ποσά για τόκους.
• Τα επιτόκια ήταν και παραμένουν κυμαινόμενα, είναι σε συνάρτηση με τα διατραπεζικά (euribor) που καθορίζονται από τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που ήδη έχει περάσει σε φάση ανόδου των βασικών επιτοκίων του ευρώ. Το ελληνικό κράτος θα πληρώνει 2 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από το euribor για τα 3 πρώτα χρόνια και 3 μονάδες πάνω για τα επόμενα (αντί για 3 και 4 μονάδες). Η εμφανιζόμενη «μείωση του περιθωρίου» κατά μία μονάδα θα εξαλειφθεί και υπερκαλυφθεί από τις αυξήσεις επιτοκίων που ετοιμάζει η ευρωτράπεζα.

Περίπου 50 εκατ. ευρώ σε τόκους θα καταβάλει η κυβέρνηση στους τραπεζίτες για τη χτεσινή έκδοση εξάμηνων εντόκων γραμματίων. Τα ποσά που αντλήθηκαν, προκειμένου να ανακυκλώσουν προηγούμενα δάνεια, έφτασαν σε 2 δισ. ευρώ με το επιτόκιο να διαμορφώνεται στο 4,96% (από 4,88% τον προηγούμενο μήνα) και έναντι 1,38% το Γενάρη του 2010 πριν από την εφαρμογή του μνημονίου τους. Σύμφωνα με πληροφορίες, το 37% της χτεσινής έκδοσης εμφανίζεται να πήγε σε ξένα χαρτοφυλάκια. Ταυτόχρονα, σε νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας προχώρησαν, προχτές Δευτέρα, τα κοράκια του οίκου αξιολόγησης «Stadard and Poor's».

Θέματα που αφορούν τους εσωτερικούς μηχανισμούς ασφάλειας των τραπεζών και την αποκαλούμενη ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου τους (δηλαδή τις ανησυχίες που υπάρχουν από τη δυναμική των μη εξυπηρετούμενων δανείων), συζήτησαν, στη διάρκεια χτεσινής σύσκεψης, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γ. Προβόπουλος με τους επικεφαλής των μεγαλύτερων πιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας.

Ειδικότερα ζητήθηκε από τους επικεφαλής των τραπεζών, να λάβουν μέτρα, ώστε ως το τέλος του έτους ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (βασικός δείκτης των ιδίων κεφαλαίων) να διαμορφωθεί στο 10%. Στη διαμόρφωση του σχετικού δείκτη λογίζονται και οι προνομιούχες μετοχές των τραπεζών που έχουν εξαγοραστεί από το ελληνικό κράτος, στα πλαίσια των πακέτων στήριξης που παρείχαν οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ στους τραπεζίτες. Μέσω των δεκτών αυτών, επιχειρείται να διασφαλιστεί ο έλεγχος των χορηγούμενων δανείων, τα οποία, σύμφωνα με τη διεθνή τραπεζική πρακτική, θα πρέπει να διατηρούνται σε μία αναλογία τόσο με τις καταθέσεις, όσο και τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών. Συνήθως, στις δεσμεύσεις αυτές, οι τραπεζίτες αντιδρούν με την αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων, γιατί, όπως υποστηρίζουν, σε κάθε μονάδα κεφαλαίων που δεσμεύεται αναλογούν διαφυγόντες τόκοι. Ανάλογες δεσμεύσεις έχουν αναλάβει και οι κεντρικές τράπεζες σε Πορτογαλία, Ισπανία και Ιρλανδία.

Στο δε θέμα των επισφαλών δανείων, το οποίο οξύνεται, όσο βυθίζεται το διαθέσιμο εισόδημα των εργαζομένων της χώρας, λόγω των σκληρών πολιτικών λιτότητας που ακολουθεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στα πλαίσια της εφαρμογής των μέτρων του μνημονίου, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας έκανε γνωστό ότι προτίθεται να προσλάβει διεθνή ελεγκτική εταιρεία, η οποία θα διενεργήσει δειγματοληπτικούς ελέγχους στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών. Ο στόχος των ελέγχων αυτών είναι να εξεταστεί η πορεία των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς και η επάρκεια των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις που έχουν εγγράψει στους ισολογισμούς τους οι τράπεζες.

Η σχετική διαδικασία, η οποία γίνεται σε συνεργασία με την ΕΕ και την ΕΚΤ, αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του ερχόμενου Νοέμβρη, ενώ ανάλογες έρευνες διενεργούνται σε Ιρλανδία και Πορτογαλία.

Για το έκτακτο Γιούρογκρουπ το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ με σχόλιό του υπογραμμίζει: «Τον ελληνικό λαό, αλλά και τους άλλους λαούς της Ευρώπης, με ή χωρίς μνημόνια, τους έχει ήδη βάλει σε πρόγραμμα ανεξέλεγκτης πτώχευσης η λυκοσυμμαχία της ΕΕ. Τα άγρια παζάρια και οι τσακωμοί τους αφορούν στο πώς θα αντιμετωπίσουν την κρίση στην Ευρωζώνη, που παραμένει και βαθαίνει, προστατεύοντας ο καθένας τα συμφέροντα των μονοπωλίων της χώρας του. Γι' αυτό η λαϊκή αγανάκτηση και η πάλη για να έχει αποτέλεσμα και προοπτική πρέπει να στραφεί πιο αποφασιστικά κατά του ευρωμονόδρομου και των κομμάτων της πλουτοκρατίας».