41ο ΜΕΡΟΣ

Οταν σταμάτησε η θύελλα των χειροκροτημάτων, ο Λένιν συνέχισε:

"Προτείνουμε στο συνέδριο να δεχτεί και να επικυρώσει αυτή την έκκληση. Δεν απευθυνόμαστε μόνο προς τους λαούς, αλλά και προς τις κυβερνήσεις, γιατί η έκκληση μόνο προς τους λαούς των εμπόλεμων χωρών θα μπορούσε να καθυστερήσει τη σύναψη ειρήνης. Οι όροι της ειρήνης θα προετοιμαστούν κατά τη διάρκεια της ανακωχής και θα επικυρωθούν από τη Συντακτική Συνέλευση. Καθορίζοντας την προθεσμία της ανακωχής για τρεις μήνες, θέλουμε να δώσουμε στους λαούς όσο το δυνατόν πιο μακρόχρονη ανάπαυλα από τον αιματηρό πόλεμο και αρκετό χρόνο για την εκλογή των αντιπροσώπων. Ορισμένες ιμπεριαλιστικές κυβερνήσεις θα αντιταχθούν στις ειρηνικές μας προτάσεις. Δεν έχουμε καθόλου αυταπάτες γι' αυτό. Ελπίζουμε όμως ότι γρήγορα θα ξεσπάσει σ' όλες τις εμπόλεμες χώρες η επανάσταση και ακριβώς γι' αυτό απευθυνόμαστε με ιδιαίτερη επιμονή προς τους Γάλλους, τους Αγγλους και τους Γερμανούς εργάτες...".

"Η επανάσταση της 24 - 25 του Οχτώβρη, κατέληξε ο Λένιν, ανοίγει την εποχή της σοσιαλιστικής επανάστασης... Το εργατικό κίνημα θα επικρατήσει και θ' ανοίξει το δρόμο για την ειρήνη και το σοσιαλισμό...".

Τα λόγια του απόπνεαν ηρεμία και δύναμη και μπαίναν βαθιά στις ανθρώπινες ψυχές. Ηταν φανερό γιατί ο λαός πίστευε πάντοτε αυτό που έλεγε ο Λένιν.

Εγινε πρόταση και με ανοιχτή ψηφοφορία εγκρίθηκε αμέσως να δοθεί ο λόγος μόνο στους αντιπροσώπους των παρατάξεων και να περιοριστεί ο χρόνος της ομιλίας σε 15'.

Πρώτος μίλησε ο Καρέλιν από μέρους των αριστερών εσέρων: "Η παράταξή μας δεν είχε τη δυνατότητα να κάνει τροπολογίες στο κείμενο της έκκλησης, επειδή η έκκληση συντάχθηκε μόνο από τους μπολσεβίκους. Ωστόσο, θα ψηφίσουμε υπέρ της έκκλησης, γιατί συμφωνούμε απόλυτα με τη γενική κατεύθυνση...".

Από τους σοσιαλδημοκράτες διεθνιστές μίλησε ο Κράμαροφ, ένας μακρύς, στενοθώρακος και μυωπικός άνθρωπος, που είχε αποχτήσει τον όχι κολακευτικό τίτλο του γελωτοποιού της αντιπολίτευσης. "Μόνο μια κυβέρνηση, που θ' αποτελείται από αντιπροσώπους όλων των σοσιαλιστικών κομμάτων, δήλωσε, μπορεί να 'χει αρκετό κύρος ν' αποφασίσει για μια τόσο σοβαρή ενέργεια. Αν σχηματιστεί ένας τέτοιος σοσιαλιστικός συνασπισμός, τότε η παράταξή μας θα υποστηρίξει όλο το πρόγραμμα, αν όμως όχι, τότε θα το υποστηρίξει μόνο μερικά. Σχετικά με την έκκληση. Οι διεθνιστές αποδέχονται ολοκληρωτικά τα βασικά της σημεία...".

Υστερα απ' αυτό, μέσα σε ατμόσφαιρα αυξανόμενου ενθουσιασμού, μιλούσαν ο ένας ύστερ' από τον άλλον οι αντιπρόσωποι. Υπέρ της έκκλησης τάχθηκαν οι αντιπρόσωποι των σοσιαλδημοκρατών της Ουκρανίας, των σοσιαλδημοκρατών της Λιθουανίας, των λαϊκών σοσιαλιστών, των σοσιαλδημοκρατών της Πολωνίας και της Λετονίας. Το σοσιαλιστικό κόμμα της Πολωνίας τάχθηκε επίσης υπέρ της έκκλησης, με την επιφύλαξη όμως ότι θα προτιμούσε το σοσιαλιστικό συνασπισμό. Κάτι είχε ξυπνήσει μέσα σ' όλους αυτούς τους ανθρώπους. Ο ένας μιλούσε για την "επερχόμενη παγκόσμια επανάσταση, της οποίας εμείς είμαστε η πρωτοπορία", άλλος για τον "καινούριο αιώνα της αδελφότητας που θα ενώσει όλους τους λαούς σε μια μεγάλη ενιαία οικογένεια...". Κάποιος αντιπρόσωπος δήλωσε: "Εδώ υπάρχει κάποια αντίφαση. Στην αρχή προτείνατε ειρήνη χωρίς προσαρτήσεις και αποζημιώσεις και μετά λέτε πως θα εξετάσετε όλες τις ειρηνικές προτάσεις. Να τις εξετάσω σημαίνει ότι θα τις δεχτώ...".

Ο Λένιν πετάχτηκε αμέσως από τη θέση του: "Εμείς θέλουμε δίκαιη ειρήνη, μα δε φοβόμαστε και τον επαναστατικό πόλεμο... Κατά πάσα πιθανότητα, οι ιμπεριαλιστικές κυβερνήσεις δε θα απαντήσουνε στην έκκλησή μας, εμείς όμως δεν πρέπει να τους στείλουμε τελεσίγραφο, στο οποίο είναι πολύ εύκολο ν' απαντήσουν αρνητικά... Αν το γερμανικό προλεταριάτο δει ότι είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε οποιαδήποτε πρόταση ειρήνης, τότε αυτό το γεγονός μπορεί να γίνει τελευταία σταγόνα που θα κάνει να ξεχειλίσει το ποτήρι και να ξεσπάσει στη Γερμανία επανάσταση...

Είμαστε σύμφωνοι να εξετάσουμε οποιουσδήποτε όρους ειρήνης, αυτό όμως δε σημαίνει κιόλας πως συμφωνούμε να δεχτούμε αυτούς τους όρους. Για μερικούς από τους όρους μας θα παλέψουμε ως το τέλος, είναι όμως πολύ πιθανό να υπάρχουν και όροι για τους οποίους δεν είναι απαραίτητο να συνεχίσουμε τον πόλεμο... Το βασικό είναι ότι θέλουμε να ξεμπερδέψουμε με τον πόλεμο...".

Η ώρα ήταν ακριβώς 10 και 35, όταν ο Κάμενεφ πρότεινε πως όσοι ψηφίζουν υπέρ της έκκλησης να σηκώσουν τα πληρεξούσιά τους. Ενας από τους αντιπροσώπους δοκίμασε να ψηφίσει κατά, μα ξέσπασε ενάντιά του τέτοια αγανάχτηση, που γρήγορα κατέβασε το χέρι... Η έκκληση έγινε ομόφωνα δεκτή. Μια ξαφνική και αυθόρμητη παρόρμηση μας σήκωσε όλους στο πόδι κι όλοι με μια φωνή αρχίσαμε να τραγουδάμε τον ύμνο της "Διεθνούς". Ενας ηλικιωμένος, ασπρομάλλης στρατιώτης έκλαιγε σαν μικρό παιδί. Η Αλεξάνδρα Κολοντάι σκούπιζε αργά - αργά τα δάκρυά της. Ο δυνατός ύμνος γέμισε την αίθουσα, ξεχύθηκε από τα παράθυρα και τις πόρτες κι απλώθηκε στον ήρεμο ουρανό. "Τέλος στον πόλεμο! Τέλος στον πόλεμο!" έλεγε χαμογελώντας χαρούμενα ο γείτονάς μου, ένας νεαρός εργάτης. Κι όταν σταματήσαμε να τραγουδάμε τη "Διεθνή" και στεκόμασταν με κάποια αδέξια σιωπή, κάποιος φώναξε από τις πίσω σειρές: "Σύντροφοι, ας θυμηθούμε εκείνους που πέσαν για τη λευτεριά". Κι εμείς τραγουδήσαμε το πένθιμο εμβατήριο, το αργό και λυπητερό, μα νικηφόρο τραγούδι. Το τόσο βαθιά ρωσικό και πολύ συγκινητικό. Η "Διεθνής" είναι, βλέπετε, ένα τραγούδι που φτιάχτηκε σε άλλη χώρα. Το πένθιμο εμβατήριο αποκαλύπτει όλη την ψυχή των καταφρονεμένων μαζών, που οι αντιπρόσωποί τους, συνεδρίαζαν σ' αυτή την αίθουσα, οικοδομώντας με τις ακαθόριστες ακόμα αντιλήψεις τους τη νέα Ρωσία, και ίσως κάτι περισσότερο...

Επέσατε θύματα αδέρφια εσείς/ σ' άνιση μάχη κι αγώνα. /Ψωμί, λευτεριά και τιμή του λαού/ γυρεύοντας, βρήκατε μνήμα... /

Θεριεύει ο γίγαντας, τώρα, λαός/ και σπάει δεσμά κι αλυσίδες. / Αιώνια η μνήμη σε σας αδερφοί, / στον τίμιο που πέσατ' αγώνα!

Στο όνομα αυτού του καινούριου που γεννιόταν κείτονταν στον κρύο αδερφικό τάφο, το πεδίο του Αρεως, οι μάρτυρες της επανάστασης του Μάρτη, στο όνομα αυτού χιλιάδες, δεκάδες χιλιάδες πέθαναν στις φυλακές, στις εξορίες, στα ορυχεία της Σιβηρίας. Εστω και αν δεν έγιναν όλα έτσι όπως εκείνοι τα φαντάστηκαν, έτσι όπως τα περίμενε η διανόηση. Ωστόσο, έγιναν ορμητικά, επιτακτικά, ασυγκράτητα, σπάζοντας τις φόρμουλες, περιφρονώντας κάθε αισθηματισμό, αληθινά....

ΑΥΡΙΟ ΤΟ 42ο ΜΕΡΟΣ