Από τις εργασίες του Συνεδρίου

Για το Κόμμα μας, όπως και για κάθε Κομμουνιστικό Κόμμα στη χώρα του, προβάλλει επιτακτικό και ώριμο το καθήκον της ερμηνείας της αντεπανάστασης και της καπιταλιστικής παλινόρθωσης, γιατί με αυτήν είναι αλληλένδετη η αναζωογόνηση της συνείδησης και της πίστης των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων στο σοσιαλισμό. Αλλωστε, σαν τέτοιο καθήκον αντιμετωπίστηκε από το Κόμμα μας όλα τα χρόνια από το 14ο Συνέδριο και την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του 1995, έως σήμερα.

Οι Αποφάσεις του 17ου Συνεδρίου έθεταν ως πρώτο καθήκον για την KE στα ζητήματα του ιδεολογικού - πολιτικού μετώπου την «επεξεργασία της αντίληψής μας για το σοσιαλισμό, με συνέχιση της προσπάθειας να βγουν ολοκληρωμένα συμπεράσματα για τις αιτίες ανατροπής των σοσιαλιστικών καθεστώτων. H νέα KE να εκπονήσει συγκεκριμένο πρόγραμμα και να μελετήσει μορφές συλλογικής συζήτησης των επεξεργασιών» (Ντοκουμέντα 17ου Συνεδρίου, σελ. 98).

Στο διάστημα μεταξύ των δύο Συνεδρίων, εντάθηκε η δουλειά αξιοποίησης όλης της μελετητικής - ερευνητικής εργασίας που είχε προηγηθεί, αποκτήθηκαν νέες πηγές πληροφόρησης, διοργανώθηκε θεωρητικό συμπόσιο της KOMEΠ με τη συμμετοχή εκπροσώπων από κομμουνιστικά περιοδικά, κέντρα μαρξιστικών ερευνών και Κομμουνιστικά Κόμματα.

Επί ένα χρόνο, σε τρεις διαδοχικούς κύκλους, πραγματοποιήθηκε πλούσια εσωκομματική συζήτηση. Στον πρώτο κύκλο πήραν μέρος τα στελέχη του Κόμματος και της KNE. Με βάση τις παρατηρήσεις τους, η KE ξαναδούλεψε το Κείμενο και προχώρησε στη συζήτηση στις KOB, σε δύο φάσεις, όπου συγκεντρώθηκε πλήθος ερωτήσεων και τοποθετήσεων. Το Κείμενο των Θέσεων της KE για το Συνέδριο ήταν προϊόν εκτίμησης όλης αυτής της διαδικασίας. Στον τρίτο κύκλο, αυτόν της προσυνεδριακής συζήτησης, πήρε και τη μορφή δημόσιου προσυνεδριακού διαλόγου.

Για τους κομμουνιστές ήταν αναμενόμενη η εχθρική και διαστρεβλωτική στάση του ταξικού αντίπαλου που εκδηλώθηκε και μέσω του αστικού Τύπου απέναντι στις Θέσεις της. Αναμενόμενη ήταν η σύμπλευση της αστικής πολεμικής, σε μεγάλο μέρος της, με την πολεμική του οπορτουνιστικού Τύπου. Ταυτίστηκαν και αναπαρήγαγαν τους διόλου καινούριους χαρακτηρισμούς σε βάρος του Κόμματός μας ως «δογματικού», «χωρίς ευαισθησία στην εσωκομματική και δημόσια δημοκρατία», «κολλημένου στο ξεπερασμένο παρελθόν». Επί της ουσίας, για μια ακόμη φορά και μέσα από μια ποικιλία τοποθετήσεων, επιχειρήθηκε να διαγραφούν από την Ιστορία οι επιτυχίες και η προσφορά της πορείας της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στον 20ό αιώνα, με επίκεντρο την ΕΣΣΔ, να καλλιεργηθεί κλίμα μηδενισμού και απόρριψης της σοσιαλιστικής προοπτικής, της στρατηγικής του Κόμματός μας.

Εναν αιώνα τώρα, η αστική πολεμική απέναντι στο κομμουνιστικό κίνημα, που συχνά παίρνει και τη μορφή διανοητικού ελιτισμού, επικεντρώνει τα πυρά της στον επαναστατικό πυρήνα του εργατικού κινήματος: Πολεμά γενικά την αναγκαιότητα της επανάστασης και το πολιτικό της προϊόν, τη «δικτατορία του προλεταριάτου», δηλαδή την επαναστατική εργατική εξουσία. Πολεμά, πιο ειδικά, το προϊόν της πρώτης νικηφόρας επανάστασης, της Οχτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία, αντιπαλεύοντας με μένος κάθε φάση όπου η Επανάσταση αποκάλυπτε και αντέκρουε την αντεπαναστατική δράση, τα οπορτουνιστικά αναχώματα, τα οποία, σε τελική ανάλυση, άμεσα ή έμμεσα αποδυνάμωναν την Επανάσταση, σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο.

Εναν αιώνα τώρα, προβάλλεται ως «δημοκρατικός σοσιαλισμός», σε αντιπαράθεση με τον «ολοκληρωτικό», «δικτατορικό», «πραξικοπηματικό κομμουνισμό», κάθε ρεύμα άρνησης, υποχώρησης ή παραίτησης από την αναγκαιότητα της επαναστατικής πάλης. Γνωρίζουμε αυτήν την πολεμική και συκοφαντία κατά του επιστημονικού κομμουνισμού, κατά της ταξικής πάλης, που αφορά όχι μόνο στις συνθήκες του καπιταλισμού, αλλά, με άλλες μορφές και σε άλλες συνθήκες, αφορά και στη διαδικασία της διαμόρφωσης των νέων κοινωνικών σχέσεων, καθώς και της επέκτασης και ωρίμανσής τους σε κομμουνιστικές. Και σήμερα ο διεθνής οπορτουνισμός ανασυντάχτηκε μέσω του «Αριστερού Ευρωκόμματος», που, στις συνθήκες της συγχρονισμένης εκδήλωσης της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, ανέβασε τους τόνους περί «δημοκρατικού σοσιαλισμού».

Γι' αυτό το λόγο, στη συζήτηση περί «σοσιαλιστικής δημοκρατίας» με άλλα μέτρα και σταθμά κρίνονται γεγονότα της μιας ή της άλλης περιόδου με σαφή στόχο το μηδενισμό της προσφοράς της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Αλλοτε μηδενίζουν όλη την 70χρονη Ιστορία της ΕΣΣΔ, άλλοτε, ειδικά, μηδενίζουν την περίοδο όπου τέθηκε η σοσιαλιστική βάση της και σε κάθε περίπτωση στηρίζουν τις πολιτικές επιλογές που συνιστούσαν παρέκκλιση από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση και ανάπτυξη.

Δεν παρασυρόμαστε στο μηδενισμό από την ανάδειξη αντιφάσεων της σκληρής πορείας της ταξικής πάλης για το πέρασμα στη νέα κοινωνία, για τη διαμόρφωση και ανάπτυξή της, για την επέκταση και εμβάθυνση των νέων σχέσεων ιδιοκτησίας - κατανομής και όλων των κοινωνικών σχέσεων. Σε αυτές περιλαμβάνεται και η διαμόρφωση του νέου ανθρώπου ως εργατικής δύναμης, που συνειδητά συμμετέχει, από τη σκοπιά του κοινωνικού συμφέροντος, στην κάθε μονάδα κοινωνικής παραγωγής ή οργάνωσης κοινωνικής υπηρεσίας ή οργάνου προστασίας από κάθε εσωτερική και εξωτερική κοινωνική δύναμη, η οποία αντιστρατεύεται στο σκοπό της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής οικοδόμησης.

Βεβαίως, δεν κλείνουμε τα μάτια στις αντιφάσεις, στις πιέσεις, στα λάθη και τις παρεκκλίσεις, αλλά δεν οδηγούμαστε στο μηδενισμό. Τα βλέπουμε κριτικά και αυτοκριτικά, για να γίνει το KKE, ως τμήμα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, ισχυρότερο στην πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού, για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση. Μελετάμε και κρίνουμε την πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και αυτοκριτικά, δηλαδή με πλήρη συνείδηση ότι και οι δικές μας αδυναμίες, θεωρητικές ανεπάρκειες και λαθεμένες εκτιμήσεις αποτελούσαν μέρος του προβλήματος. Αφορούσαν στο παρελθόν τη λαθεμένη αντίληψή μας για τις σοσιαλιστικές νομοτέλειες και το χαρακτήρα των αντιθέσεων στη διαδικασία διαμόρφωσης και ανάπτυξης της νέας κοινωνίας. Υποτιμήσαμε τη συνθετότητα της πάλης με τις κληρονομημένες επιβιώσεις, υπερεκτιμήσαμε την πορεία σοσιαλιστικής ανάπτυξης, ενώ υποτιμήσαμε τις αντοχές του διεθνούς ιμπεριαλιστικού συστήματος.

Προχωράμε με συλλογικότητα, με αυτογνωσία των δυσκολιών και των ελλείψεων και με ταξική αποφασιστικότητα στα κριτήρια και τον άξονα για τη διαμόρφωση ενιαίας αντίληψης. Γνωρίζουμε και δεχόμαστε ότι η μελλοντική ιστορική μελέτη, από το Κόμμα μας και διεθνώς από το κομμουνιστικό κίνημα, σίγουρα θα φωτίσει περισσότερο τα ζητήματα της πείρας της ΕΣΣΔ και των άλλων σοσιαλιστικών κρατών. Αναμφίβολα, θα προκύψουν και ζητήματα συμπλήρωσης, βελτίωσης και εμβάθυνσης κάποιων εκτιμήσεών μας. Αλλωστε, η ανάπτυξη της θεωρίας του σοσιαλισμού - κομμουνισμού είναι αναγκαιότητα, ζωντανή διαδικασία, πρόκληση για το Κόμμα μας και το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, σήμερα και στο μέλλον.

Η αίθουσα του «Χατζηγιάννειου» Πνευματικού Κέντρου ήταν ασφυκτικά γεμάτη από κομμουνιστές, φίλους και οπαδούς του Κόμματος και της ΚΝΕ, οι οποίοι υποδέχτηκαν, με παρατεταμένα χειροκροτήματα και συνεχή αντιιμπεριαλιστικά συνθήματα τις αντιπροσωπείες των ΚΚ Βενεζουέλας, ΚΚ Βραζιλίας, Μπάαθ Αραβικού Σοσιαλιστικού Κόμματος Συρίας, ΚΚ Καναδά, ΚΚ Μακεδονίας, Γαλλικού ΚΚ και Κόμματος του Λαού του Παναμά.

Η μουσική επένδυση της εκδήλωσης, με επαναστατικά και διεθνιστικά τραγούδια, από το συγκρότημα του μουσικοσυνθέτη Δ. Φωτιάδη, συνέδεσε τον αγώνα των κομμουνιστών για το σοσιαλιστικό αύριο της ανθρωπότητας, με την τέχνη που βρίσκεται στην υπηρεσία των λαών, στην πάλη τους για τα υψηλά ιδανικά της κοινωνικής απελευθέρωσης.

Την εκδήλωση άνοιξε, καλωσορίζοντας τους προσκεκλημένους, ο Γ. Μπαμπανίκος, μέλος της ΝΕ Λάρισας του ΚΚΕ, ενώ στην ομιλία του ο Β. Ζωγράφος, μέλος της ΝΕ Λάρισας του ΚΚΕ, αναφερόμενος στους αγώνες της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων στη χώρα μας και ιδιαίτερα στις κινητοποιήσεις του ΠΑΜΕ, της ΠΑΣΥ και τους σημαντικούς αγώνες που ανέπτυξαν το τελευταίο διάστημα οι μαθητές και οι φοιτητές, επισήμανε: «Ο Νομός Λάρισας και γενικότερα η Θεσσαλία έχει πλούσια αγωνιστική παρακαταθήκη στους κοινωνικούς αγώνες, με κορυφαίες στιγμές αυτές της Εθνικής Αντίστασης και του αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Σήμερα, συνεχίζουμε, ως Κόμμα, με πρωτοπόρα δράση στο εργατικό κίνημα, από θέση ευθύνης, με την εμπιστοσύνη της εργατικής τάξης του νομού μας να εκφράζεται στη στήριξη των συνδικαλιστικών μας δυνάμεων στην ηγεσία του Εργατικού Κέντρου Λάρισας».

Στο χαιρετισμό του στην εκδήλωση ο Οσκαρ Φιγκουέρας, Γενικός Γραμματέας του ΚΚ Βενεζουέλας, σημείωσε ότι «με την κρίση και την αποδυνάμωση του καπιταλισμού στο διεθνές σύστημα, το διεθνές προλεταριακό κίνημα έχει, κάθε φορά, πιο ξεκάθαρες ευκαιρίες για να δώσει το τελειωτικό χτύπημα στον ιμπεριαλισμό. Σ' αυτόν τον αγώνα το ΚΚΕ θα καθοδηγήσει τις δυνάμεις της εργατικής τάξης και του ελληνικού λαού στην πάλη τους, όπως έχει κάνει και στο παρελθόν, για να οικοδομήσει ένα σύστημα κοινωνικής δικαιοσύνης. Αυτή η περίσταση μας δίνει την ευκαιρία να ενισχύσουμε τους φιλικούς μας δεσμούς και να στείλουμε ένα χαιρετισμό συγχαρητηρίων και αναγνώρισης προς όλους και όλες στο ΚΚΕ για τη συμβολή του στην ισχυροποίηση της επαναστατικής αφύπνισης, για την ειρήνη και το σοσιαλισμό».

Ο Αντόνιο Κάρλος Μαξέο, μέλος του ΠΓ του ΚΚ Βραζιλίας, επισήμανε ότι «στην περίοδο της οργής, της ξενοφοβίας και της φασιστικής επιθετικότητας στην Ευρώπη, ένα κομμουνιστικό συνέδριο όχι μόνο εμφανίζεται σαν ανακούφιση, αλλά και σαν μια στιγμή αντίστασης και υπολογίσιμης δύναμης του σοσιαλιστικού πεδίου και ως πολιτισμική αποστολή που αντιτίθεται στη βαρβαρότητα. Η επιτυχία του έγκειται, επίσης, στη νίκη όλων εκείνων που πολεμάνε για έναν καινούριο κόσμο, για μια νέα κοινωνία, βασισμένη στις αξίες της ανθρώπινης ελευθερίας».

Ο Μπασάρ Αμπάς, εκπρόσωπος του Μπάαθ Αραβικού Σοσιαλιστικού Κόμματος Συρίας, αναφέρθηκε στη συμπαράσταση του συριακού λαού και της ηγεσίας του στην ηρωική αντίσταση των λαών της Παλαιστίνης, του Λιβάνου και του Ιράκ, εκφράζοντας και την εκτίμηση στη στάση του ελληνικού λαού που, όπως είπε, παρεμπόδισε τη μεταφορά όπλων στο Ισραήλ και ειδικότερα της Αλέκας Παπαρήγα που, στη διάρκεια της ισραηλινής επίθεσης στη Γάζα, επισκέφτηκε τα παλαιστινιακά εδάφη.

Ο Μιγκέλ Φιγκερόα, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚ Καναδά, αναφέρθηκε στην καπιταλιστική κρίση, η οποία, όπως είπε «φέρνει στο επίκεντρο την απόλυτη αποτυχία και χρεοκοπία του καπιταλισμού, οδηγώντας αντικειμενικά τις μάζες στο να αμφισβητούν τις βάσεις του συστήματος της άρχουσας τάξης και να αγκαλιάζουν την επιστημονική εναλλακτική λύση του σοσιαλισμού». Ιδιαίτερο χαιρετισμό απηύθυνε ο Ελληνας στην καταγωγή, Δ. Καπίτσας, μέλος της ΚΕ του ΚΚ Καναδά, υποσχόμενος να μεταφέρει στους συμπατριώτες μας που βρίσκονται στον Καναδά τους θερμούς αγωνιστικούς χαιρετισμούς των κομμουνιστών της Ελλάδας.

Ο Πέρο Οτζαγκλιέσκι, Γενικός Γραμματέας του ΚΚ Μακεδονίας, αναφέρθηκε στη δύσκολη οικονομική και κοινωνική κατάσταση που έχει δημιουργεί στις χώρες που προήλθαν μετά τη διάσπαση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας, τονίζοντας ότι είναι επιτακτική ανάγκη να ενισχυθεί ο διεθνισμός και σημειώνοντας ότι «το ΚΚΕ είναι σε θέση να συνεισφέρει ακόμα περισσότερα για την ανάπτυξη του διεθνισμού σ' αυτήν την περιοχή».

Ο Ραφαέλ Βαέ, υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων του Γαλλικού ΚΚ, αναφερόμενος στην οικονομική κρίση, επισήμανε ότι φέρνει τους κομμουνιστές μπροστά στο στοίχημα να συγκεντρώσουν όσο το δυνατόν περισσότερες δυνάμεις. «Αυτό - είπε - είναι που προσπαθούμε να κάνουμε στη Γαλλία απέναντι στη φιλελεύθερη πολιτική του καπιταλισμού, απέναντι στην καταστροφική πολιτική του Νικολά Σαρκοζί».

Ο Ρούμπεν Σόουζα, υπεύθυνος Διεθνών Σχέσεων του Κόμματος του Λαού του Παναμά, αφού εξέφρασε την εκτίμηση του κόμματός του για τους αγώνες του ελληνικού λαού και για την ικανότητα του ΚΚΕ να παίζει το ρόλο της πρωτοπορίας του «στην πάλη για μια καλύτερη δημοκρατία στη στρατηγική κατεύθυνση για το σοσιαλισμό», αναφέρθηκε στη χώρα του στην οποία - όπως είπε - «ο γιάνκικος ιμπεριαλισμός ακόμη ασκεί μεγάλη επιρροή στις τύχες του έθνους μας, τέτοια που σήμερα, μερικούς μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές και λόγω της πολιτικής τοποθέτησης των υποψηφίων, είναι ξεκάθαρο ότι, ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει, προχωράμε σε μια κατάσταση ενίσχυσης των δυνάμεων της Δεξιάς, πράγμα το οποίο πηγαίνει αντίθετα στις διαδικασίες που συμβαίνουν στην ήπειρό μας και προμηνύει δύσκολες μέρες για το λαό μας».