Η κυβέρνηση δε θα προχωρήσει σε σκληρά οικονομικά μέτρα, γιατί έχει ισχυρή αντιπολίτευση "από τα αριστερά", εκτιμούσαν πολιτικοί αναλυτές, αμέσως μετά τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών, αναφερόμενοι και στην είσοδο του Συνασπισμού στο Κοινοβούλιο. Οι πρόσφατες εξαγγελίες του πρωθυπουργού για την οικονομική πολιτική διαψεύδουν, εμφανώς και πανθομολογούμενα, την εκτίμηση ως προς το σκέλος, του "αν θα παρθούν μέτρα". Παράλληλα, οι πρώτες αντιδράσεις του Συνασπισμού σε αυτές τις εξαγγελίες, τη βδομάδα που πέρασε, δείχνουν και το κατά πόσο δημιουργούν στην κυβέρνηση, έστω, "δισταγμούς" για την οικονομική πολιτική που έχει αποφασίσει να ασκήσει...

Πολιτική αφετηρία της κριτικής που άσκησε κατ' αρχήν ο Συνασπισμός ήταν όχι αυτά καθαυτά τα μέτρα, αν και, όπως αναγνωρίζει και καταγγέλλει σε όλους τους τόνους, πλήττουν τα χαμηλότερα στρώματα του πληθυσμού, αλλά η αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων, σε σχέση με τον στόχο της εισαγωγής στην Α ή στη Β φάση της Οικονομικής & Νομισματικής Ενωσης. Μια "εναλλακτική πρόταση", όπως χαρακτηριστικά επισήμανε ο πρόεδρός του, Ν. Κωνσταντόπουλος, σε δηλώσεις του την Παρασκευή μετά από συνάντηση που είχε με τη διοίκηση της ΓΣΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΥΝ καταθέτει και συγκεκριμένες προτάσεις, δίνοντας ίσως ένα πρώτο δείγμα της τακτικής που θα ακολουθηθεί και στη Βουλή, κατά τη διάρκεια της συζήτησης του προϋπολογισμού.

Σε δηλώσεις της στο ραδιοφωνικό σταθμό ΕΡΑ, η Μ. Δαμανάκη σημείωσε: "Πιστεύω ότι πρέπει να προσπαθήσουμε, και το αναφέρω ως πολιτική επιλογή, να κυνηγήσουμε το τρένο της Ευρώπης. Βέβαια, το κόστος δεν πρέπει να το πληρώσουν μονόπλευρα οι μισθωτοί, οι χαμηλοσυνταξιούχοι.. ". Η άποψη για ορθολογικό μοίρασμα του κόστους, που εξέφρασε η Μ. Δαμανάκη, συμπληρώνεται με την εκτίμηση για μη συμμετοχή της Ελλάδας στην ΟΝΕ και συνολικά στις διαδικασίες "σύγκλισης", εξαιτίας του εξοπλιστικού προγράμματος. Θέση που συμμερίζεται και ο πρόεδρος του ΣΥΝ, Νίκος Κωνσταντόπουλος,αφού, μιλώντας την Τετάρτη στο ρ/σ "Πλάνετ", επισήμανε ότι "η πολιτική απόφαση για το υπερεξοπλιστικό πρόγραμμα είναι ταυτόχρονα πολιτική απόφαση που αποδέχεται ότι δε θα υπάρξουν ούτε οι όροι της σύγκλισης,ούτε οι προϋποθέσεις της κοινωνικής προστασίας και συνοχής. Και αυτή είναι η μεγάλη ευθύνη της κυβέρνησης". Στις ίδιες δηλώσεις, ο πρόεδρος του ΣΥΝ άσκησε κριτική στην αποτελεσματικότητα των κυβερνητικών μέτρων και στο θέμα των επιτοκίων, σημειώνοντας ότι "με την πολιτική που πάει να προωθήσει είναι δεδομένο ότι στη διατραπεζική αγορά θα ανέβουν τα επιτόκια και θα υπάρξει μαζική εκροή βραχυπρόθεσμων κεφαλαίων που σήμερα είναι τοποθετημένα στην εγχώρια αγορά, με αποτέλεσμα να αυξηθεί το κόστος του χρήματος και η απόκλιση θα μεγαλώσει".

Οσον αφορά την κοινωνική διάσταση της οικονομικής πολιτικής, ο Ν. Κωνσταντόπουλος αποσαφήνισε και το πεδίο στο οποίο προτείνει στην κυβέρνηση να εξαντλήσει τις προσπάθειές της. Οπως τόνισε, "για ποιο κοινωνικό πρόσωπο μιλάμε, όταν η κυβέρνηση παραμένει άφωνη κι αρνείται διεκδικήσεις κι αναπροσαρμογή στη Συνθήκη του Μάαστριχτ, που προτείνουν ακόμα και οι Ντελόρ, Σμιτ και Μπαλαντίρ"!

Η ηγεσία του ΣΥΝ, για μια ακόμη φορά, αποκαλύπτει ότι η πολιτική της κινείται στα όρια του συστήματος. Στρατηγική επιλογή της, όπως και του ΠΑΣΟΚ, είναι η πορεία της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης. Προκειμένου να δείξει ότι "αντιπολιτεύεται", παραπλανά τους εργαζόμενους, προβάλλοντας τη δυνατότητα "κοινωνικής διάστασης" της οικονομικής πολιτικής, που δεν προωθεί η κυβέρνηση γιατί δε διεκδικεί αναπροσαρμογή στη Συνθήκη Μάαστριχτ, όπως ο ΣΥΝ, ο Σμιτ κλπ. Δηλαδή μια κυβέρνηση των μονοπωλίων να ασκήσει πολιτική ενάντιά τους! Και μάλιστα στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης των πολυεθνικών! Οταν ακριβώς, με ή χωρίς αναπροσαρμογή της συνθήκης, είναι Ενωση βαθιά αντιδραστική, επειδή είναι Ενωση των πολυεθνικών. Αυτό, αν δεν είναι αυταπάτη, μήπως είναι άλλοθι για να περάσει πιο ανώδυνα η κυβερνητική πολιτική; Οσον αφορά τώρα τις "εναλλακτικές προτάσεις", εκ μέρους του Συνασπισμού, υπήρξαν κάποιες πρώτες αναφορές: "Μια ουσιαστική εφαρμογή της φορολόγησης της μεγάλης ακίνητης περιουσίας και των τίτλων του δημοσίου με συντελεστές που ισχύουν σήμερα σε πολλές χώρες της Ευρώπης θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει, λόγου χάρη, την τιμαριθμοποίηση των φορολογικών κλιμακίων". Με την παραπάνω θέση, ουσιαστικά, ο Συνασπισμός - αν και προβάλλει ως επιχείρημα ουσιαστικής πολιτικής παρέμβασης το ότι προτείνει "ρεαλιστική λύση" - υπονομεύει το θέμα της τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας.Ενα κομβικό αίτημα των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζομένων και των συνταξιούχων, που συναντά την άρνηση της κυβέρνησης να το εφαρμόσει. Μιας κυβέρνησης, που έμπρακτα έχει αποδείξει, και αποδεικνύει καθημερινά, πως δε διαθέτει την πολιτική βούληση να φορολογήσει τους πραγματικά "έχοντες", τα υπερκέρδη των επιχειρήσεων, που, ούτως ή άλλως, χαίρουν φορολογικής ασυλίας.

Σε έναν τελικό συμψηφισμό, οι πρώτες αντιδράσεις του Συνασπισμού στα οικονομικά μέτρα Σημίτη δείχνουν να οριοθετούν την πολιτική τους λειτουργικότητα: Αφ' ενός, αναγνωρίζεται στην κυβέρνηση το άλλοθι στις επιλογές της, της "μη είσπραξης" φορολογικών εσόδων, που, ούτως ή άλλως, χρησιμοποιείται κατά κόρον και, αφ' ετέρου, νομιμοποιεί ..."από τα αριστερά", την κεντρική λογική που διέπει το σύνολο των νέων οικονομικών μέτρων: Την εξάρτηση και την υποταγή των διεκδικήσεων στη συνεχή διολίσθηση του βιοτικού επιπέδου μισθοσυντήρητων και μικρομεσαίων, από τη γενεσιουργό τους αιτία: Το κυνήγι των δεικτών του "οράματος" της Οικονομικής & Νομισματικής Ενοποίησης και της "σύγκλισης" των ευρωπαϊκών οικονομιών.

Γεράσιμος ΛΙΒΙΤΣΑΝΟΣ

***

• Τα επίσημα στοιχεία για τις οικονομικές δοσοληψίες της χώρας μας με την ΕΕ, στα χρόνια από το 1981 μέχρι το 1994, είναι καταθλιπτικά και καμιά επίκληση κανενός πακέτου Ντελόρ δεν μπορεί να κρύψει την αλήθεια: Οι συνολικές χρηματοδοτήσεις από την ΕΕ το διάστημα 1981 - 1994 (Ταμείο Συνοχής, Κοινοτικό Ταμείο, αγροτικές επιδοτήσεις κλπ.) δεν ξεπέρασαν τα 7,36 τρισ. δραχμές. Το ίδιο διάστημα, η Ελλάδα αναγκάστηκε, ακολουθώντας πιστά τις υποδείξεις του Μάαστριχτ, της ΚΑΠ και της ΓΚΑΤΤ, να δαπανήσει 11,7 τρισ. δραχμές, που καρπώθηκαν τα ταμεία των πολυεθνικών της ΕΕ για αγορές κοιναγορίτικων προϊόντων. Και δε λογαριάζουμε τα ποσά, που έφυγαν στο εξωτερικό για παροχή διάφορων υπηρεσιών, για "μεγάλα" και "μικρά" έργα, τη συμμετοχή της χώρας μας στο ταμείο των Βρυξελλών κλπ..
• Σε ό,τι αφορά το εμπορικό ισοζύγιο μεταξύ Ελλάδας - ΕΕ, κάθε σχόλιο περιττεύει: Συγκριτικά με το 1981, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, το 1995, αυξήθηκε κατά 272% (!) και από τα 3,093 δισ. δολάρια εκτινάχτηκε στα 11,5 δισ. δολάρια!
• Το στοιχείο που δηλώνει κατ' εξοχήν την απάτη της "σύγκλισης" είναι το ακόλουθο: Το 1981 το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα της χώρας, σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, ανερχόταν στο 57,8% της ΕΕ. Μετά από 14 χρόνια, το 1993, το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα κατρακύλησε στο 46,8%!Αυτή είναι η πραγματικότητα της ..."σύγκλισης"!
• Και το πλέον σοβαρό, που δεν αποτιμάται σε χρήμα, είναι το εξόφθαλμο πλέον γεγονός της συρρίκνωσης της παραγωγικής βάσης της χώρας, η διόγκωση της ανεργίας και του παρασιτισμού, η περιθωριοποίηση ολόκληρων περιοχών και κοινωνικών στρωμάτων.

Η παραπάνω εικόνα θα γίνει ακόμα πιο "μαύρη" τα χρόνια που έρχονται. Και αυτό για δυο λόγους: Πρώτον,διότι η διακοπή των πόρων για την οποία μιλάει ο πρωθυπουργός είναι ήδη δεδομένη, αφού πακέτο Ντελόρ 3 δεν πρόκειται να υπάρξει. Αντίθετα, εκείνο που θα υπάρξει είναι κατάργηση του Ταμείου Συνοχής από το 1999, όπως ήδη έχει αποφασιστεί, και μειώσεις για ποσά που πρέπει να εκταμιευτούν προς την Ελλάδα (πάντα με στόχο τη χρηματοδότηση "υποδομών" και "μεγάλων έργων", που καμία σχέση δεν έχουν με τις παραγωγικές ανάγκες του τόπου, αλλά με τη μετατροπή της Ελλάδας σε διακινητή των προϊόντων της ΕΕ). Δεύτερον,η Ελλάδα, όχι μόνο δεν πρόκειται να "πάρει" από την ΕΕ, αλλά τα επόμενα χρόνια θα κληθεί να δώσει πολύ περισσότερα από ό,τι σήμερα, για τις ...ανάγκες της διεύρυνσης της ΕΕ προς τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

***

Εδώ, όντως, υπάρχει πρωθυπουργική πρωτοτυπία. Η "περηφάνια" της υποτέλειας και της εξάρτησης μετατρέπεται σε "επιχείρημα" για το πέρασμα του αντιλαϊκού προϋπολογισμού! Καμαρώνουν κιόλας επειδή ένα νέο όργανο καταδυνάστευσης του λαού, ένας νέος πολυεθνικός μηχανισμός, που θα κάτσει στο σβέρκο των Ευρωπαίων εργαζόμενων, έρχεται να αποτελέσει την ευρω-υπερκυβέρνηση των πολυεθνικών! Για ποια "συμμετοχή", όμως, στα κέντρα λήψης των αποφάσεων γίνεται λόγος (σε μια στιγμή, μάλιστα, που οι ίδιοι ομολογούν πως δεν ελπίζουν παρά σε συμμετοχή στη β ταχύτητα της ΕΕ);

• Η μέχρι τώρα "συμμετοχή" των κυβερνώντων στα εν λόγω κέντρα ισοδυναμεί με τα επαναλαμβανόμενα "μάλιστα", στις υποδείξεις συρρίκνωσης της αγροτικής παραγωγής, εκποίησης της βιομηχανικής βάσης και αποδοχής των τετελεσμένων στα εθνικά θέματα, όπως αυτά διαμορφώνονται από τα συμφέροντα του Διευθυντηρίου. Ακόμα παραπέρα, η συμμετοχή της Ελλάδας σε μια σειρά οργανισμούς εκτός ΕΕ (ΝΑΤΟ, ΔΕΕ κλπ.) δείχνει το αβάσιμο του επιχειρήματος "συμμετέχουμε για να συναποφασίσουμε". Η πραγματικότητα είναι "συμμετέχουμε για να εκτελούμε" με πιστότατο τρόπο τα κελεύσματα των "αφεντικών" και γιατί αυτή η συμμετοχή στα κέντρα εξάρτησης διευκολύνει την ολιγαρχία στη διατήρηση και ενίσχυση της πολιτικής της εξουσίας στο εσωτερικό της χώρας.
• Η από δω και πέρα συγκρότηση της ΕΕ θεσμοθετεί την ακόμα μεγαλύτερη περιθωριοποίηση της Ελλάδας. Πρώτον,στα πλαίσια της Διακυβερνητικής, οι κυβερνώντες προσέρχονται πρόθυμοι να παραδώσουν (και τυπικά) ακόμα και το δικαίωμα της άσκησης "βέτο" στη λήψη των αποφάσεων. Δεύτερον,συνηγορούν, η εθνική και αμυντική πολιτική να γίνει παράρτημα της ΚΕΠΠΑ, όπως την επιδιώκει ο γαλλογερμανικός άξονας. Τρίτον,η ΟΝΕ, ταυτόχρονα, ισοδυναμεί με την επίσημη παράδοση υπερεξουσιών στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που από το 1999, χωρίς να λογοδοτεί πουθενά, θα καθορίζει την οικονομική πολιτική της ΕΕ και των κρατών - μελών.

Αυτή είναι η αλήθεια για τα "οφέλη" από το νέο κέντρο λήψης των αποφάσεων που διαφημίζει ο πρωθυπουργός. Κι αν σήμερα ο "στόχος" να μπούμε στην ΟΝΕ γίνεται άλλοθι για ακόμα μεγαλύτερο σφίξιμο του ζωναριού, αύριο κι αν ποτέ "επιτευχθεί ο στόχος", το άλλοθι θα είναι "σφίξτε το ζωνάρι για να ...μη βγούμε από την ΟΝΕ". Και όλ' αυτά, για να συμμετάσχει η ντόπια ολιγαρχία στο παζάρι των δυτικοευρωπαϊκών πολυεθνικών και το μοίρασμα της πίτας. Για τα δικά της οφέλη, δίνεται προίκα η χώρα και ο λαός μας.

***

Εδώ έχουμε τα αποκαλυπτήρια της "εκσυγχρονισμένης" δημαγωγίας. Η "ανάπτυξη" και η "κοινωνική πολιτική" της κυβέρνησης Σημίτη περνάει μέσα από το ξεπούλημα του δημόσιου τομέα της οικονομίας. Το τσάκισμα των κοινωνικών δαπανών. Τη φοροειπρακτική λαίλαπα κατά μισθωτών και συνταξιούχων. Το"πάγωμα" των μισθών των εργαζόμενων. Το μεσαιωνισμό στις εργασιακές σχέσεις και την εφαρμογή του εργασιακού απαρτχάιντ, που περιγράφει η "Λευκή Βίβλος". Την ασυδοσία της "ελεύθερης αγοράς". Την επιδότηση των βιομηχάνων για την"αντιμετώπιση" (!) της ανεργίας. Την παροχή υπερπρονομίων προς "επενδυτές" τύπου "Good Year" και Περατικών. Την "καζινοποίηση" του τόπου. Το χάρισμα βεβαιωμένων οφειλών ύψους 2,1 τρισ. δραχμών προς τους κεφαλαιοκράτες. Την παροχή τρισ. δραχμών στις πολυεθνικές όπλων. Τη "ρύθμιση" των οφειλών των μεγαλοσχημόνων, που ελέγχουν το ποδόσφαιρο. Την απαλλαγή των εφοπλιστών από δασμούς και φορολογικές επιβαρύνσεις. Γι' αυτή τη "σύγκλιση" γίνονται όλα. Για τη σύγκλιση με την κοινωνική αγριότητα του κεφαλαίου.

***

Οπως αποδεικνύει ο προϋπολογισμός του 1997, αυτό δεν είναι επιχείρημα. Αυτό είναι το πιο σύντομο ανέκδοτο του "εκσυγχρονισμού". Πρόκειται για το είδος του "χιούμορ", που, βέβαια, δε διασκεδάζει, αλλά εξοργίζει.

Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ