Associated Press

Ιράκ. Οι αμερικάνοι «απελευθερωτές» αποκτούν ΝΑΤΟική ομπρέλα

Αν και το ΝΑΤΟ τυπικά αποτελεί ένα συνασπισμό μεταξύ ίσων εταίρων και οι αποφάσεις του απαιτούν ομοφωνία, είναι προφανές ότι οι αμερικανικές απαιτήσεις που διαμορφώνουν τη φυσιογνωμία του και καθορίζουν την πορεία του απαιτούν τους αναγκαίους συμβιβασμούς για να γίνουν σεβαστές, έστω κι αν κάποιες φορές απαιτείται περισσότερος χρόνος μέχρι να... πειστούν κάποιοι από τους «ισχυρούς» συμμάχους, όπως οι Γάλλοι ή οι Γερμανοί. Οι όποιες ανησυχίες και ενδοιασμοί των ισχυρών Ευρωπαίων συμμάχων συνήθως κάμπτονται στα τραπέζια των διαπραγματεύσεων είτε με κάποιο μικρό μερίδιο στην πίτα των κερδών της συμμαχίας, είτε κάτω από την ασφυκτική αμερικανική πίεση.

Στα κείμενα της τελευταίας Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Κωνσταντινούπολη περιγράφεται κατ' απόλυτο τρόπο η αμερικανική φιλοσοφία για τη διεθνή κατάσταση, υποδεικνύονται με σαφήνεια οι στόχοι στη διεθνή σκακιέρα, τους οποίους καλείται να εξυπηρετήσει το ΝΑΤΟ και, τέλος, επιβάλλεται με ακρίβεια το μοντέλο διάταξης των στρατιωτικών δυνάμεων της συμμαχίας, με τρόπο που να μπορούν να ανταποκριθούν στους στόχους που έχει θέσει η αμερικανική εξωτερική πολιτική και το σύμπλεγμα των αμερικανικών πολεμικών βιομηχανιών. Από τα κείμενα που υιοθετήθηκαν γίνεται αντιληπτό ότι οι «διαφωνίες» των Ευρωπαίων ιμπεριαλιστών δε φτάνουν να αμφισβητήσουν το αμερικανικό όραμα για τον 21ο αιώνα, που το ΝΑΤΟ αναλαμβάνει να υλοποιήσει με τη δύναμη των όπλων του, εφόσον συμμετέχουν στη λεία.

Μια ματιά στις αποφάσεις της τελευταίας Συνόδου Κορυφής, μέσα από τα επίσημα κείμενα που υιοθέτησαν οι ηγέτες της συμμαχίας, είναι χρήσιμη, βοηθά να κατανοήσει κανείς τους στόχους του ΝΑΤΟ και να διαπιστώσει πως οι Ευρωπαίοι στο σύνολό τους δε διαφωνούν με τους σκοπούς της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας. Αλλοι πρόθυμα, άλλοι δεμένοι, οικειοθελώς, πισθάγκωνα το άρμα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Με τους ισχυρούς να διεκδικούν πάντα το δικό τους μερίδιο.

Στο πολυσέλιδο τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου της Κωνσταντινούπολης, οι αρχηγοί των κρατών - μελών της συμμαχίας, αφού κάνουν κάνουν λόγο για την ένταξη στο ΝΑΤΟ των χωρών την Ανατολικής Ευρώπης, υπογραμμίζουν την προσήλωσή τους στην προσπάθεια για μεταμόρφωση των διοικητικών και επιχειρησιακών δομών της συμμαχίας, έτσι ώστε να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της αποστολής που θα αναλάβουν τον 21ο αιώνα.

Μιλώντας για τις αποφάσεις της Συνόδου της Κωνσταντινούπολης, το τελικό ανακοινωθέν των ηγετών σημειώνει:

• «Αποφασίσαμε να επεκτείνουμε την υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ Διεθνή Δύναμη Ασφάλειας και Βοήθειας (ISAF) στο Αφγανιστάν, περιλαμβάνοντας μερικές ακόμη Επαρχιακές Ομάδες Ανασυγκρότησης (πρόκειται για τα Provincial Reconstruction Teams, τα οποία υπό το πρόσχημα της ανασυγκρότησης δημιουργούν στρατιωτικούς θύλακες στις επαρχίες του Αφγανιστάν που δεν ελέγχει ούτε η κυβέρνηση του Καρζάι, ούτε οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ) και να ενισχύσουμε την υποστήριξή μας ενόψει των επερχόμενων εκλογών.
• Αποφασίσαμε την ολοκλήρωση της πετυχημένης επιχείρησης της συμμαχίας στη Βοσνία και χαιρετίζουμε την ετοιμότητα της ΕΕ να συνεχίσει την αποστολή.
• Επιβεβαιώσαμε ότι η δυναμική παρουσία της KFOR παραμένει ουσιαστική προϋπόθεση για την ασφάλεια και την προώθηση πολιτικών εξελίξεων στο Κόσσοβο.
• Αποφασίσαμε να ενισχύσουμε τη συνεισφορά μας στην Operation Active Endeavour (ναυτικές επιχειρήσεις στη Μεσόγειο), στο πλαίσιο της μάχης κατά της τρομοκρατίας.
• Αποφασίσαμε να προσφέρουμε τη βοήθειά μας στην κυβέρνηση του Ιράκ για την εκπαίδευση των δυνάμεων ασφαλείας της χώρας.
• Αποφασίσαμε να προάγουμε περαιτέρω τη μετατροπή (transformation) των στρατιωτικών μας δυνατοτήτων, έτσι ώστε να είναι περισσότερο «χρησιμοποιήσιμες» (usable) και περισσότερο «αναπτύξιμες» (deployable) για να μπορούν να φέρουν σε πέρας ολόκληρο το φάσμα των αποστολών της συμμαχίας.
• Επαναβεβαιώνουμε ότι η πόρτα του ΝΑΤΟ είναι ανοιχτή για νέα μέλη και ενισχύουμε τις Αλβανία, Κροατία και Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας να συνεχίσουν τις απαιτούμενες αναπροσαρμογές για να εξασφαλίσουν την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ.
• Κάναμε κάποια βήματα για να ενισχύσουμε τον ευρω-ατλαντικό συνεταιρισμό, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην εμπλοκή μαζί με τους εταίρους μας σε στρατηγικής σημασίας περιοχές, όπως ο Καύκασος και η Κεντρική Ασία.
• Αποφασίσαμε να ενισχύσουμε τον Μεσογειακό διάλογο (...)».

Οι παραπάνω επίσημες ανακοινώσεις περιγράφουν σε γενικές γραμμές τις φιλοδοξίες του ΝΑΤΟ, που δεν κρύβει πια πως είναι έτοιμο να εμφανιστεί για να «επιβάλει» ή να «διατηρήσει», μέσω των ιμπεριαλιστικών όπλων, την ιμπεριαλιστική ειρήνη σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη εκτιμήσει ότι απειλούνται οι αρχές και τα ιδεώδη που ισχυρίζεται πως εκπροσωπεί. Ο εχθρός της τρομοκρατίας και η μάχη υπέρ της Δημοκρατίας και των ελευθεριών αποτελούν το πέπλο με το οποίο καλύπτεται η μεγαλύτερη στρατιωτική μηχανή που εμφανίστηκε στη Γη. Μια μηχανή η οποία σήμερα προσαρμόζεται επιχειρησιακά, έτσι ώστε να αποκτήσει τη μέγιστη επιθετική δυνατότητα για να κατατρομοκρατεί, να κατακτά, να καταδυναστεύει και τελικά να επιβάλλει τα αμερικανικά συμφέροντα σε κάθε γωνιά της Γης.

Οι ιδεολογικές αρχές που επικαλείται για τη δράση του το ΝΑΤΟ μοιάζουν με «φύλλα συκής», αν παρατηρήσει κανείς τους σχεδιασμούς της συμμαχίας αναφορικά με τη διοικητική και επιχειρησιακή δομή των στρατιωτικών της δυνάμεων. Στη Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης, το βασικότερο ζήτημα της συζήτησης ήταν ακριβώς η οργάνωση ενός πλάνου για την αναδιάταξη και αναπροσαρμογή των δυνάμεων της συμμαχίας. Οι σχετικές συζητήσεις για αυτό το ζήτημα έγιναν σε επίπεδο υπουργών Αμυνας, οι οποίοι αποφάσισαν, όπως είχε αποκαλύψει την περασμένη βδομάδα ο «Ρ», ότι τα κράτη - μέλη θα πρέπει να εργαστούν έτσι ώστε το 40% των εθνικών δυνάμεων να προσαρμοστεί στο μοντέλο της Δύναμης Ταχείας Επέμβασης του ΝΑΤΟ και το 8% από αυτή τη δύναμη να έχει τη δυνατότητα μόνιμης παραμονής στα πεδία των μαχών. Τα σχέδια αυτά, παραλείποντας τις ενοχλητικές λεπτομέρειες των ποσοστών που προς το παρόν παραμένουν «απόρρητα», σκιαγράφησαν στη δημόσια ανακοίνωσή τους οι ηγέτες της συμμαχίας, μετά το τέλος των εργασιών της Συνόδου της Κωνσταντινούπολης.

Στην παράγραφο 20 της ανακοίνωσης αναφέρεται:

«Προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις σημερινές προκλήσεις χρειαζόμαστε τις απαραίτητες δυνατότητες. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα κράτη - μέλη θα μπορούσαν να απελευθερώσουν μη απαιτούμενους, εδώ και καιρό, πόρους και μέσα από τις εθνικές τους δυνάμεις και να επανεπενδύσουν σε δυνάμεις που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν (deployable) εύκολα. Το ΝΑΤΟ χρειάζεται να έχει τη δυνατότητα γρήγορης δράσης και προσαρμόζεται προς αυτή την ανάγκη(...)».

Αυτή η «προσαρμογή» των στρατιωτικών δυνατοτήτων του ΝΑΤΟ είναι, τελικά, ο μηχανισμός με τον οποίο οι ΗΠΑ κρατούν δεμένους πολιτικά και οικονομικά τους συμμάχους τους στο άρμα της εξωτερικής τους πολιτικής. Η επίκληση ενός πραγματικού ή κατά κανόνα φανταστικού εχθρού, η ιδεολογική επένδυση περί αγώνων για ελευθερία και δημοκρατία και ο φόβος που προκαλεί στους συμμάχους η ενδεχόμενη οργή της Ουάσιγκτον, αν δεν ικανοποιούνται οι επιθυμίες της, περιγράφουν το «όχημα» μέσα στο οποίο οι ΗΠΑ θέλουν να τοποθετήσουν «φίλους» και συμμάχους και να τους οδηγήσουν σήμερα στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, αύριο στην Κασπία, την Κεντρική Ασία, την Αφρική. Σε κάθε γωνιά της Γης.

Κείμενα:

Δημήτρης ΜΗΛΑΚΑΣ

Ελισαίος ΒΑΓΕΝΑΣ