Copyright 2017 The Associated

Αστυνομικές δυνάμεις έξω από την έδρα του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου, στην Αγκυρα, προχτές

Συνεχίζονται οι έντονες αντιδράσεις για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της Κυριακής στην Τουρκία, μετά τις καταγγελίες για εκτεταμένες παρατυπίες και με φόντο την ενδοαστική αντιπαράθεση που βαθαίνει σε μια περίοδο σημαντικών ενδοϊμπεριαλιστικών ανακατατάξεων σε όλη την περιοχή.

Χτες, το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο (YSK) της χώρας απέρριψε όλες τις αιτήσεις για ακύρωση του αποτελέσματος, στις οποίες ξεχώριζαν εκείνες που είχαν καταθέσει το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα CHP και το επίσης σοσιαλδημοκρατικό HDP.

Ο αντιπρόεδρος του CHP, Μπουλέντ Τεζκάν, έκανε λόγο για «κρίση νομιμότητας» του δημοψηφίσματος, συμπληρώνοντας ότι το κόμμα θα αποφασίσει για τα επόμενα βήματά του. Η εκπρόσωπος του CHP, Σελίν Σαγέκ Μπέκε, δήλωσε ότι «το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν ήταν "ναι" και η μεταρρύθμιση δεν εγκρίθηκε (...) Το δημοψήφισμα είναι άκυρο, όχι (απλά) αμφισβητήσιμο, είναι καθαρά παράνομο (...) Αυτό που υπεκλάπη ήταν η βούληση του λαού». Πρόσθεσε ακόμα ότι το κόμμα της θα χρησιμοποιήσει όλα τα δημοκρατικά μέσα, «περιλαμβάνοντας (και) την πιθανότητα είτε της αποχώρησης από το Κοινοβούλιο είτε της συνέχισης της κοινοβουλευτικής εργασίας». Ωστόσο, σύμφωνα με την εφημερίδα «Χουριέτ», ο αντιπρόεδρος της ΚΟ του CHP, Λεβέντ Γκεκ, υποστήριξε ότι «δεν εγκρίθηκε πρόταση για αποχώρηση από το Κοινοβούλιο».

Από τη μεριά του, ο μέχρι σήμερα πρωθυπουργός της χώρας και ηγέτης του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, Μπιναλί Γιλντιρίμ, τόνισε χτες πως οι τρόποι αναζήτησης δικαιοσύνης πρέπει να περιορίζονται στις ενστάσεις και πως «η υπέρβαση αυτού του ορίου και η πρόσκληση των πολιτών να βγουν στους δρόμους είναι λάθος. Ξεπερνά τα όρια της νομιμότητας. Περιμένουμε από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης να δράσει με μεγαλύτερη υπευθυνότητα». Στο μεταξύ, ο Γιλντιρίμ ανακοίνωσε ότι το επόμενο συνέδριο του ΑΚΡ θα οργανωθεί το 2018, σχολιάζοντας ότι το μήνυμα των ψηφοφόρων του ΑΚΡ ήταν «να είμαστε πιο προσεκτικοί με ορισμένα ζητήματα», προσθέτοντας ότι μετά και από την έγκριση των μεταρρυθμίσεων ο Ρ. Τ. Ερντογάν θα αποκαταστήσει τους δεσμούς του με το κόμμα, του οποίου είναι και συνιδρυτής. Επίσης, δυναμώνουν οι φήμες για νέο ανασχηματισμό τις επόμενες βδομάδες.

Την ίδια στιγμή, ο ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επέκρινε ξανά τους διεθνείς παρατηρητές και τις ενστάσεις για τη διαφάνεια της εκλογικής διαδικασίας, υποστηρίζοντας ότι η έκθεση του ΟΑΣΕ «δεν έχει αξιοπιστία» και ότι στερείται αντικειμενικότητας, ενώ άφησε και υπονοούμενα για διασυνδέσεις μελών της αποστολής του ΟΑΣΕ με οργανώσεις όπως το ΡΚΚ (επειδή εμφανίστηκαν σε πλάνα με σημαίες της οργάνωσης αυτής).

Στο μεταξύ, συνεχίστηκαν και χτες συλλήψεις διαδηλωτών που συμμετείχαν σε συγκεντρώσεις κατά φαινομένων νοθείας σε διάφορες επαρχίες. Μόνο στην Κωνσταντινούπολη έγιναν 16 συλλήψεις μεταξύ άλλων με κατηγορίες για «υποκίνηση σε διασάλευση της τάξης» και ενώ μόλις προχτές παρατάθηκε για ένα ακόμα τρίμηνο το «καθεστώς έκτακτης ανάγκης».

Στο μεταξύ, η Μόσχα εξέφρασε συγχαρητήρια για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και με τηλεφώνημα του Ρώσου Προέδρου, Βλ. Πούτιν, στον Τούρκο ομόλογό του, Ρ. Τ. Ερντογάν. Στη διάρκεια της συνομιλίας, μάλιστα, σύμφωνα με το Κρεμλίνο, οι δύο ηγέτες «αντάλλαξαν απόψεις» και για την κατάσταση στη Συρία, τονίζοντας την ανάγκη να προωθηθούν οι ενδοσυριακές επαφές με τη φόρμουλα της Αστάνα αλλά και της Γενεύης. Ακόμα, σύμφωνα πάντα με τη ρωσική Προεδρία, «επισήμαναν τη σημασία μιας ολόπλευρης και αντικειμενικής διεθνούς έρευνας για την υποτιθέμενη χρήση χημικών όπλων στο Ιντλίμπ (σ.σ. επίθεση που προηγήθηκε των πρόσφατων αμερικανικών βομβαρδισμών στη Συρία)». Συζητήθηκαν, επίσης, «τρέχοντα θέματα σχετικά με την περαιτέρω ανάπτυξη των ρωσο-τουρκικών σχέσεων».

Σημειώνουμε ότι, προχτές, ο Ερντογάν είχε τηλεφωνική επικοινωνία και με τον Ουκρανό ομόλογό του, Π. Ποροσένκο. Σε αυτή ο δεύτερος εξέφρασε τις ευχαριστίες για τη στήριξη της Αγκυρας για την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, αλλά σχετικά με το δημοψήφισμα ο Ποροσένκο περιορίστηκε να επισημάνει «την ολοκλήρωση της πολιτικής εκστρατείας με στόχο τη μεταρρύθμιση του Συντάγματος στην Τουρκία».

Τέλος, σύμφωνα με δηλώσεις του Τσαβούσογλου, το επόμενο διάστημα θα επιδιωχθεί συνάντηση του Ερντογάν και του Αμερικανού ομολόγου του, Ντόναλντ Τραμπ, υποστηρίζοντας ότι «θα ορίσουμε μια ημερομηνία ώστε οι δύο Πρόεδροι να συναντηθούν τον Μάιο, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ».

Προβληματισμούς στα επιτελεία των ελληνικών αστικών κομμάτων προκαλεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Τουρκία και κυρίως τα επόμενα βήματα της τουρκικής ηγεσίας στις σχέσεις με την ΕΕ, άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ενδεικτικές είναι οι τοποθετήσεις στελεχών των ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποταμιού σχετικά με τις «προκλήσεις για την Ελλάδα» που δημοσιεύτηκαν από την εφημερίδα «Αληθινές Ειδήσεις» στο χτεσινό της φύλλο και συγκλίνουν στην ανάγκη επιδίωξης μιας «ευρωπαϊκής Τουρκίας».

Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, σημείωσε ότι «η ΕΕ πρέπει να υπερασπιστεί τις θεμελιώδεις αρχές της δημοκρατίας και κράτους δικαίου, χωρίς όμως να δώσει την εντύπωση εγκατάλειψης, πολύ περισσότερο εγκατάλειψης της Τουρκίας».

Ο τομεάρχης Εξωτερικών της ΝΔ, Γιώργος Κουμουτσάκος, αναφέρθηκε σε «5 προκλήσεις και μια ευκαιρία» (π.χ. «βελτίωση ελληνοτουρκικών σχέσεων», «σταθερότητα και ειρήνη στην περιοχή», «επίλυση του Κυπριακού») από μια Τουρκία «που η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να θέλει να είναι προβλέψιμη και σταθερή», για να καταλήξει ότι αν η Τουρκία δεν ανταποκριθεί θετικά στις προκλήσεις είναι «ευκαιρία για την Ελλάδα να καλύψει το γεωπολιτικό κενό που θα αφήσει στην κρίσιμη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου» και να αναβαθμίσει «την γεωστρατηγική της αξία».

Ο υπεύθυνος Εξωτερικών και Αμυνας του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Λοβέρδος, είπε ότι είναι αναφανδόν υπέρ της «προσέγγισης της Τουρκίας με την ΕΕ» αφού αυτό - κατά τη γνώμη του - «θα μείωνε τις εντάσεις και θα αύξανε τις πιθανότητες ειρηνικής συμβίωσης και οικονομικής ανάπτυξης και συνεργασίας».

Στην ίδια γραμμή πλεύσης κινείται και ο ευρωβουλευτής του Ποταμιού, Μίλτος Κύρκος, ο οποίος θεωρεί ότι η Ελλάδα «πρέπει να πιέσει την ΕΕ για διατήρηση της συμφωνίας (σ.σ. για το Προσφυγικό) πάση θυσία και επίσης για το άνοιγμα διαλόγου για ό,τι σημαίνει για την Τουρκία και την ΕΕ η βελτίωση των σχέσεων, είτε μέσω της εκκρεμούς αναθεωρημένης τελωνειακής ένωσης είτε με άλλους τρόπους».

Ενδεικτικό είναι και άρθρο στη χτεσινή «Καθημερινή», όπου αναλύεται ότι «η Ελλάδα πρέπει να ζυγίσει πολύ προσεκτικά τη νέα κατάσταση και να μπορέσει να προβλέψει τις κινήσεις του προέδρου Ερντογάν». Μεταξύ άλλων επισημαίνονται συνέπειες από τυχόν μεγαλύτερη ρήξη στις σχέσεις Αγκυρας - Βρυξελλών. «Αν οι σχέσεις Ε.Ε. - Τουρκίας μπουν σε μεγάλη κρίση, οι κίνδυνοι για τα συμφέροντά μας θα είναι μεγάλοι. Ιδίως αν ο κ. Ερντογάν νιώσει ότι έχει τις "πλάτες" Τραμπ και Πούτιν, που αυτή τη στιγμή μοιάζει να τις έχει. Δεν θα είναι εύκολο να συμβιώσουμε με ένα γείτονα σε νευρική κρίση και με έναν ηγέτη που κινείται μεταξύ μεγαλείου και παράνοιας», σημειώνεται.

Σε άλλο άρθρο της ίδιας εφημερίδας εκτιμάται πως «μια πιο αυταρχική Τουρκία δε σημαίνει a priori ότι μετατρέπεται σε πιο δύσκολο γείτονα» και ανάμεσα σε άλλα συμπληρώνεται ότι η Ελλάδα «δεν έχει κανένα λόγο όμως να είναι στην πρώτη γραμμή των επικρίσεων, καθώς οι συνέπειες των ευρωτουρκικών εντάσεων γίνονται συνήθως πολύ περισσότερο αισθητές στην Ελλάδα παρά σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Επιπλέον, η Αθήνα θα πρέπει να πάρει ανοιχτά θέση κατά της οριστικής διακοπής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, καθώς μια ανερμάτιστη Τουρκία ενδέχεται να αποτελέσει έναν σαφώς πιο επικίνδυνο γείτονα».

Στον αντίποδα των αστικών προβληματισμών για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Τουρκία (βλέπε το θέμα στην ίδια σελίδα) ήταν η τοποθέτηση εκ μέρους του ΚΚΕ του Γιώργου Μαρίνου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ, στην εφημερίδα «Αληθινές Ειδήσεις». Σε αυτή σημειώνει:

«Το δημοψήφισμα της 16ης Απρίλη, η οριακή και αμφισβητούμενη από την αντιπολίτευση πλειοψηφία του "ναι" και ο πολιτικός χάρτης που διαμορφώνεται στη γειτονική χώρα δεν φαίνεται να αλλάζουν την κατάσταση στην περιοχή και αυτή που έχει διαμορφωθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Σημειώνουμε τρία βασικά ζητήματα:

Πρώτον, η αστική τάξη τόσο της Τουρκίας όσο και της Ελλάδας, και συνεπώς οι κυβερνήσεις των δύο χωρών, έχουν ως αφετηρία την αποκαλούμενη γεωστρατηγική αναβάθμιση και ο ανταγωνισμός που εξελίσσεται είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος, συνδυάζεται με τον πόλεμο στην περιοχή μας και με τις αντιθέσεις για τον έλεγχο των υδρογονανθράκων και των ενεργειακών αγωγών στη Μέση Ανατολή, στη Βόρειο Αφρική, στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Αιγαίο και βεβαίως δεν έχει καμία σχέση με τα συμφέροντα των δύο λαών.

Δεύτερον, στο φόντο αυτό η αμφισβήτηση των ελληνικών συνόρων, οι λεγόμενες γκρίζες ζώνες και οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου και θαλάσσιου χώρου συνιστούν βαθύτερο πρόβλημα προώθησης τουρκικών συμφερόντων και επιδιώξεων στο Αιγαίο και στη Θράκη, και δεν ερμηνεύονται με τις κυβερνητικές θέσεις ή με τις θέσεις άλλων κομμάτων περί "τουρκικής νευρικότητας" ή απλά με κινήσεις που σχετίζονται με το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της γειτονικής χώρας.

Τρίτον, παραμένει το πρόβλημα της τουρκικής κατοχής της Κύπρου ως βάση κλιμάκωσης των εντάσεων στην περιοχή.

Το ΚΚΕ μελετά προσεκτικά τις εξελίξεις και σημειώνει ότι αυτές δεν επιτρέπουν ούτε εφησυχασμό ούτε λεονταρισμούς.

Σημειώνει, επίσης, ότι η πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ συνεχίζει στο δρόμο των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, εμπλέκει τη χώρα (π.χ. διάθεση της βάσης της Σούδας και άλλων αμερικανο-ΝΑΤΟικών βάσεων, στρατιωτικές αποστολές στο εξωτερικό κ.ά.) πιο βαθιά στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς.

Η πάλη για την προστασία των συνόρων συνδέεται με την ενίσχυση της λαϊκής ετοιμότητας, με τη μαζική καταδίκη της πολιτικής που εμπλέκει τη χώρα μας σε ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και πολέμους, με την ανάπτυξη της κοινής πάλης Ελλήνων και Τούρκων εργαζομένων ενάντια στις αστικές τάξεις και στην πολιτική που υπηρετεί τα συμφέροντά τους».