Μετά την πολύμηνη ένταση που κυριάρχησε στα σύνορα Σερβίας - Κοσόβου, και ενώ μεγαλώνουν οι πιέσεις στο Βελιγράδι για την υιοθέτηση του σχεδίου «εξομάλυνσης» με τους όρους των ΗΠΑ και ΕΕ, νέα όξυνση στην περιοχή των Βαλκανίων προσθέτουν οι «τριβές» που επανεμφανίστηκαν μεταξύ Βουλγαρίας και Βόρειας Μακεδονίας.

Οπως ανακοινώθηκε χθες η Βουλγαρία ανακάλεσε τον πρέσβη της στη Βόρεια Μακεδονία, μετά τη νέα ένταση στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών με αφορμή αυτήν τη φορά τον άγριο ξυλοδαρμό, την περασμένη βδομάδα, ενός μέλους της βουλγαρικής μειονότητας στη Βόρεια Μακεδονία και συγκεκριμένα του γραμματέα του Βουλγαρικού Συλλόγου στην πόλη Οχρίδα, από τρεις πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας. Ο Κρ. Πεντικόφ υποβλήθηκε σε επέμβαση μετά τον ξυλοδαρμό του και νοσηλεύεται σε ΜΕΘ.

Ο Βούλγαρος υπουργός Εξωτερικών Ν. Μίλκοφ, που ανακοίνωσε χθες την απόφαση της Σόφιας, άφησε επίσης ανοιχτό το ενδεχόμενο να επαναφέρει η Βουλγαρία το «βέτο» για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ. «Εάν η Βόρεια Μακεδονία συνεχίσει να συμπεριφέρεται έτσι, είναι πιθανό η Βουλγαρία να θέσει ξανά βέτο», δήλωσε.

Σε ανακοίνωσή του το βουλγαρικό ΥΠΕΞ χαρακτήρισε την επίθεση στην Οχρίδα «ενδεικτικό παράδειγμα των σοβαρών συνεπειών από τη συστηματική απουσία κατάλληλης απάντησης και δέσμευσης της Βόρειας Μακεδονίας, συμπεριλαμβανομένης της αποτυχίας να εκπληρώσει τη βασική της δέσμευση, να εγγυάται την ασφάλεια των δικών της πολιτών». Πρόσθεσε δε ότι «η ύπαρξη προβλημάτων με τα δικαιώματα των Βουλγάρων στη Βόρεια Μακεδονία δεν μπορεί να συνεχίσει να αμφισβητείται από τις τοπικές αρχές και διεθνείς εταίρους. Προφανώς αυτό οδηγεί μόνο στην επιδείνωσή τους και δεν συνάδει με ένταξη στην ΕΕ».

Επιπλέον, χτες ο Βούλγαρος Πρόεδρος Ρ. Ράντεφ σχολίασε ότι «η Βόρεια Μακεδονία ακόμα δεν έχει ανοίξει την πόρτα» των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ και ότι η προστασία των δικαιωμάτων «των Βουλγάρων της Βόρειας Μακεδονίας στο Σύνταγμα αυτής της χώρας» πρέπει «να είναι υποχρεωτική προϋπόθεση για την έναρξη των διαπραγματεύσεων». Δεν αρκεί οι θεσμοί της Βόρειας Μακεδονίας να αποδεικνύουν ότι δεν συμμετέχουν στην «αντιβουλγαρική εκστρατεία», συνέχισε, «είναι καιρός να αποδείξουν ότι πολεμούν ενεργά αυτήν την εκστρατεία».

Στην άλλη πλευρά, ο Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας Στέβο Πεντάροφσκι ανέφερε μετά από συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της χώρας ότι θα προτείνει απαγόρευση εισόδου για τον Βούλγαρο ευρωβουλευτή Α. Τσαμπάσκι και άλλους πολίτες της Βουλγαρίας που αμφισβητούν την ύπαρξη της Βόρειας Μακεδονίας, μιλώντας για «εκστρατείες σε βάρος του κράτους μας», οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν «με μέτρα που παίρνει κάθε σοβαρό και οργανωμένο κράτος σε τέτοιες περιπτώσεις». Ο Πεντάροφσκι ισχυρίστηκε μεταξύ άλλων ότι κάποιοι πολίτες της Βουλγαρίας που «πρωταγωνιστούν σε προπαγάνδα» κατά της Βόρειας Μακεδονίας σχετίζονται με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.

Ο Τσαμπάσκι είναι ευρωβουλευτής του βουλγαρικού εθνικιστικού κόμματος VMRO-BND, το οποίο υποστηρίζει ότι «η Βόρεια Μακεδονία είναι Βουλγαρία» και ότι δεν υπάρχει «μακεδονικό έθνος», ούτε «μακεδονική γλώσσα».

Ολα αυτά ενώ προχτές οριστικοποιήθηκε η νέα προσφυγή της Βουλγαρίας σε βουλευτικές κάλπες, για 5η φορά μέσα στην τελευταία διετία, μετά την αποτυχία σχηματισμού κυβέρνησης έπειτα από τις βουλευτικές εκλογές του περασμένου Οκτώβρη.

Την ίδια στιγμή, το ΝΑΤΟ ιεραρχεί την επίσπευση της ένταξης της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης στις γραμμές της λυκοσυμμαχίας, προκειμένου να μπει φρένο στην προσπάθεια της Μόσχας να ενισχύσει την επιρροή της στην περιοχή, μέσα και από τους διαύλους που διατηρεί ειδικά με τους Σερβοβόσνιους.

Ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, υποδέχτηκε στην έδρα της λυκοσυμμαχίας στις Βρυξέλλες τον Ντένις Μπετσίροβιτς, μέλος του τριμελούς Προεδρικού Συμβουλίου της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης.

Οπως αναφέρει ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση, ο Στόλτενμπεργκ τόνισε τη σημασία της «σταθερότητας στην περιοχή» αλλά και τον στρατηγικό της χαρακτήρα για το ΝΑΤΟ. Πρόσθεσε ότι η διοίκηση της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης χρειάζεται να εστιάσει στις (απαιτούμενες και για την ένταξή της) μεταρρυθμίσεις, αλλά και ότι πρέπει να προστατεύονται οι πολυεθνικοί θεσμοί σε όλα τα επίπεδα.

Ανάμεσα σε άλλα, Στόλτενμπεργκ και Μπετσίροβιτς εξέφρασαν «ανησυχίες» σχετικά με τις αυτονομιστικές κινήσεις και τη διχαστική ρητορική, που «θα μπορούσαν να καλλιεργήσουν το έδαφος για κακόβουλες εξωτερικές δραστηριότητες», σε μια έμμεση πλην σαφή αναφορά στη Ρωσία, ενώ «ο γγ κάλεσε όλους τους πολιτικούς ηγέτες της χώρας να αποφεύγουν τη διχαστική ρητορική και να κάνουν συγκεκριμένα βήματα για την εσωτερική συμφιλίωση».

Ο Στόλτενμπεργκ αναφέρθηκε και στο πακέτο «Οικοδόμησης Αμυντικής Ικανότητας», του οποίου η προετοιμασία συνεχίζεται, τονίζοντας πως στόχος είναι «η ενίσχυση της άμυνας και της ασφάλειας» και πως θα συνεχιστεί η στήριξη στις μεταρρυθμίσεις στον αμυντικό τομέα.

Από τη μεριά του ο Μπετσίροβιτς σημείωσε πως είναι «στρατηγικοί μας στόχοι» η ένταξη σε ΝΑΤΟ και ΕΕ «το συντομότερο δυνατόν», μιλώντας για «θετικά και ενθαρρυντικά νέα» που προέκυψαν μετά τις συνομιλίες με τον Στόλτενμπεργκ. Υποστήριξε δε ότι «η Βοσνία - Ερζεγοβίνη δεν είναι μόνη και προχωρά αναπόδραστα προς το ΝΑΤΟ».

Στη συνάντηση αντέδρασε ο Πρόεδρος της «Σερβικής Δημοκρατίας» Μ. Ντόντικ, διαμαρτυρόμενος ουσιαστικά για τον τρόπο συγκρότησης του Προεδρικού Συμβουλίου, αφού «μόνο ένα μέλος (σ.σ. ο Σερβοβόσνιος) δεν μπορεί να εκφράσει τις απόψεις του Προεδρικού Συμβουλίου και δεν μπορεί να εκπροσωπήσει τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, εκτός κι αν υπάρξει συμφωνία για αυτό το θέμα»...

Στο μεταξύ, περίπου τρεις μήνες μετά τις εκλογές στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, η κυβέρνηση της Μποριάνα Κρίστο έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή.

Τον Δεκέμβρη η αντιπρόεδρος της Κροατικής Δημοκρατικής Ενωσης (HDZ) είχε διαμηνύσει ότι θα ηγηθεί μιας κυβέρνησης που θα επιδιώξει την επανεκκίνηση της διαδικασίας ένταξης της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης στην ΕΕ, ενώ στις 15/12 χορηγήθηκε στη χώρα καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ.

Το νέο υπουργικό συμβούλιο έλαβε την υποστήριξη 23 εκ των 42 βουλευτών.