(Ο αθλητισμός στον αγώνα)
Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ αθλητισμός έχει τις δικές του λαμπρές σελίδες. Συνήθως αυτοί, που κάνουν κάποια αναφορά στα ιστορικά του αθλητισμού μας τα ξεπερνούν, τα αγνοούν, τις θάβουν αυτές τις σελίδες με τη σιωπή.
ΟΙ ΦΑΚΟΙ τους, οι πένες τους προτιμούν τα φαντασμαγορικά, τα ρωμαϊκά πανηγύρια, τις ξέφρενες φιέστες. Υμνωδοί διά βίου των αφεντικών και του δοβλετιού, το οποίο δουλόφρονες υπηρετούν από κούνια.
Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ μας όμως έχει παλιές, κατάβαθες ρίζες πεντακάθαρες, μακριά από τις βρώμικες συναλλαγές και όλα αυτά τα δυσώδη, που καθημερινά ζούμε με τις αναθυμιάσεις που έχουν ντουμανιάσει τα πάντα.
ΗΤΑΝ στις αρχές του 1930, που με πρωτοβουλία του Ηλία Βεργίνη ιδρύθηκε η εκπολιτιστική Κίνηση αθλητών με την ονομασία «Ενωση Ελλήνων Αθλητών ο "Στίβος"». Οι σκοποί της Κίνησης ήταν να ανεβάσει το πολιτιστικό και μορφωτικό επίπεδο των μελών της για τη διοργάνωση εκδρομών, εκμάθηση ξένων γλωσσών, σεμιναρίων κλπ. Ευρύτατος ορίζοντας.
ΣΑΦΕΣΤΑΤΟΣ ο προσανατολισμός της Ενωσης, που απέβλεπε βασικά στην απαλλαγή του αθλητισμού από τον παραγοντισμό. Με την επιβολή της φασιστικής δικτατορίας της 4ης Αυγούστου, η Κίνηση, σε πρώτη φάση, αδρανοποιείται, για να ξαναζωντανέψει λίγο αργότερα, με έντονη την παρουσία της και με συμμετοχή σε πολλές αντιφασιστικές εκδηλώσεις.
Η ΚΙΝΗΣΗ επαναδραστηριοποιείται αργότερα με πρωτοβουλία μιας ομάδας αθλητών στίβου, που σ' επαφή με τον Ηλία Βεργίνη (εξακολουθούσε να βρίσκεται στη «Σωτηρία») προώθησαν αίτηση στο Πρωτοδικείο, για να εξασφαλίσουν τη νόμιμη λειτουργία της Ενωσης Ελλήνων Αθλητών (ΕΕΑ).
ΚΑΘΩΣ τέλειωνε το 1941, οι αθλητές μάθαιναν, πως μια δική τους «Κίνηση» τους καρτερούσε για να συνεχίσουν μέσα απ' αυτήν την αθλητική τους δράση. Θυμίζουμε πως από τους πρώτους που ξεκίνησαν ήταν οι Γ. Θάνος, Ν. Μαστρογιάννης, Γ. Νίτσας, Γ. Ελευθεριάδης.
ΠΟΙΟΣ απ' όσους έζησαν τότε την κατοχική Αθήνα δε θυμάται εκείνο το αξέχαστο στέκι, στη γωνία Σόλωνος και Μπενάκη, το πασίγνωστο γαλακτοπωλείο του Σκυλογιάννη, που ουσιαστικά ήταν το κέντρο της ΕΕΑ και που συγκέντρωνε, τους αθλητές, σχεδόν όλους τους πρωταθλητές αλλά και τον αθλητικό κόσμο. Ο Γρ. Λαμπράκης, ο Ρ. Φραγκούδης, που ήταν και πρόεδρος, ο Ηλ. Μισαηλίδης, ο Μαρόπουλος, ο Τζανετής και πολλοί άλλοι που είχαν καθημερινή αγωνιστική παρουσία.
Η ΙΔΡΥΣΗ της ΕΠΟΝ είναι το μεγάλο γεγονός που ταχύτατα συγκεντρώνει σχεδόν όλες τις ζωντανές αθλητικές δυνάμεις έτσι, που ουσιαστικά να δημιουργείται μια πραγματική ομοσπονδία καθώς μέλη της ΕΕΑ γίνονται εκτός από τους αθλητές στίβου ποδοσφαιριστές, μπασκετμπολίστες, ποδηλάτες, πυγμάχοι.
Σ' ΟΛΕΣ τις μεγάλες διαδηλώσεις της Κατοχής, οι αθλητές παίρνουν μέρος οργανωμένα και δίνουν κι αυτοί τη μάχη ενάντια στον ξένο καταχτητή και τους ντόπιους συνεργάτες του. Η ίδρυση νόμιμων αθλητικών σωματείων καθώς και η διοργάνωση αγώνων, ημερίδων, εκδρομών αναδεικνύεται σε μια από τις βασικές δραστηριότητες της ΕΠΟΝ για τη συσπείρωση και την αγωνιστική κινητοποίηση της νεολαίας. Ζωντάνεψε αθλητικά η επαρχία.
ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΗ κι αξέχαστη στάθηκε η συμμετοχή των αθλητών μας στις αλησμόνητες εκείνες παρελάσεις της απελευθέρωσης, με πανό, της ΕΠΟΝ εδώ κι εξήντα χρόνια, που κρατούσαν οι ΕΠΟΝίτες αθλητές και πρωταθλητές. Μεγάλα και πασίγνωστα ονόματα παρέλασαν μαζί με τις χιλιάδες λαού, γιορτάζοντας τη λευτεριά μας.
ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ που ακολούθησαν, σκληρά και πέτρινα. Πολλοί αθλητές μας βρέθηκαν κυνηγημένοι στις φυλακές, στις εξορίες στα Μακρονήσια. Η μεγάλη εκείνη αθλητική γενιά της Αντίστασης, της ΕΠΟΝ βάδισε περήφανη της αρετής και του αγώνα το δρόμο. Ανοιχτές σελίδες που ακόμη δε γράφτηκαν. Κι είναι χρέος μας να γραφτούνε.
Καταγράφουν, όπως σημειώνει η ΚΕ στις πρώτες εκτιμήσεις της και βεβαιώνεται από τη συζήτηση στις Κομματικές Οργανώσεις, μια εμφανή τάση χειραφέτησης στην ελληνική κοινωνία, ενός ριζοσπαστικού πόλου που κινείται σε αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση.
Τα στοιχεία που θεμελιώνουν αυτή την εκτίμηση μπορούν να αναζητηθούν στις παρακάτω τάσεις που καταγράφονται, αλλού πιο έντονα, αλλού πιο αχνά, αλλά με διακριτό τρόπο.
Εξέλιξη καθόλου αυθόρμητη ή τυχαία. Είναι αποτέλεσμα της πιο συγκροτημένης, σε σύγκριση με παλιότερα, παρέμβασης του Κόμματος σε αυτή την κατεύθυνση, ιδεολογικά, πολιτικά, συνδικαλιστικά και με καλύτερη διάταξη των δυνάμεών του.
Είναι όμως και απόδειξη αλλαγών στη συνείδηση ευρύτερων τμημάτων της εργατικής τάξης, ως αποτέλεσμα πολύχρονης συσσωρευμένης πείρας από τα βάσανα της μισθωτής σκλαβιάς και την πολιτική των κομμάτων του ευρωμονόδρομου. Δυναμώνει, δηλαδή, το στοιχείο της ταξικής ωρίμανσης και προσανατολισμού και η τάση για υπέρβαση της διάσπασης και του κατακερματισμού των δυνάμεών της.
Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι λίγες μέρες πριν από τις εκλογές ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επιχείρησε να αναστείλει αυτές τις διεργασίες με μια οξυμένη επίθεση στο ΚΚΕ.
Για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις. Μιλάμε για διεργασίες, για τάσεις, για δυνατότητες. Για να αποκτήσουν σταθερότητα αυτές οι διεργασίες και τάσεις θα χρειαστεί σκληρός ακόμα αγώνας.
Εχει, νομίζουμε, ξεχωριστή αξία, κλείνοντας αυτό το κεφάλαιο αξιολόγησης των εκλογικών αποτελεσμάτων αυτής της περιόδου και των τάσεων που διαμορφώνονται, να αναζητήσουμε τον καθοριστικό εκείνο παράγοντα που αποτελεί το μοχλό, τον καταλύτη αυτών των διεργασιών.
Αυτός ο παράγοντας είναι η πολιτική του ΚΚΕ, η πολιτική συμμαχιών, η σταθερότητα και η συνέπεια στην προβολή της, η συνεχής επεξεργασία και προσαρμογή της τακτικής για την προώθησή της, είναι αποτέλεσμα και οι πρώτοι καρποί των πολύχρονων σκληρών αγώνων όλου του Κόμματος σε συνδυασμό πάντα με την πείρα των λαϊκών μαζών, που τους επιτρέπει να βλέπουν πιο ώριμα τα συμφέροντά τους, επομένως και την πολιτική του ΚΚΕ. Είναι αποτέλεσμα μιας παραπέρα ωρίμανσης του Κόμματος στις νέες συνθήκες και κατάκτησης μεγαλύτερης ικανότητας να παρακολουθεί, να αναλύει και να παρεμβαίνει στις εξελίξεις, να προσεγγίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις κύριες τάσεις που αναπτύσσονται και ωριμάζουν μέσα στον αγώνα, στην εξέλιξη της ταξικής πάλης.
Εκφραση αυτών των θετικών εξελίξεων, στην άνοδο του πρωτοπόρου καθοδηγητικού ρόλου του Κόμματος στην πολιτική πάλη, είναι και η επιλογή των κατάλληλων συνθημάτων και η γραμμή συσπείρωσης στη συγκεκριμένη φάση, αλλά και η επιτυχής προβολή και εκλαΐκευσή τους. Τα συνθήματα και η γραμμή συσπείρωσης στην κατεύθυνση της αντίστασης, της ανυπακοής, της απειθαρχίας και της αποδέσμευσης, στην προοπτική ριζικών αλλαγών στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, έπεσαν σε ώριμο έδαφος, την κατάλληλη στιγμή, πιάνουν αυτό που ωριμάζει και του δίνουν κατεύθυνση.
Σήμερα, αντίθετα, μπορούμε από καλύτερες θέσεις, με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, πιο ορμητικά και με μεγαλύτερη αισιοδοξία να προχωρήσουμε μπροστά, χωρίς και πάλι να υποτιμούμε τις δυσκολίες και τη συνθετότητα της πάλης.
Εχει, λοιπόν, πρωταρχική αξία η σε βάθος γνώση και αφομοίωση της γενικής πολιτικής, αλλά και των βασικών πλευρών που τη συνθέτουν, από το σύνολο των στελεχών και μελών ως καθοριστικός παράγοντας μαχητικής και ενιαίας συσπείρωσης, αντοχής, σταθερότητας, αποτελεσματικότητας στην πάλη και ενίσχυσης της συλλογικής και ατομικής ευθύνης και πρωτοβουλίας οργάνων, στελεχών, μελών στη δράση και της ικανότητας να γίνεται υπόθεση πάλης όλο και πιο πλατιών λαϊκών μαζών.
Η προετοιμασία του 17ου Συνεδρίου του Κόμματος θα πρέπει να αξιοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για μια καλά οργανωμένη συζήτηση και σφυρηλάτηση μιας πιο ισχυρής ιδεολογικοπολιτικής και οργανωτικής συσπείρωσης του Κόμματος.
Με κριτήριο και οδηγό την πράξη και την πείρα που έχουμε αποκτήσει μπορούμε, είμαστε σε θέση, να δώσουμε απάντηση στα κεντρικά προβλήματα. Πώς και κάτω από ποιες προϋποθέσεις το Κόμμα θα ανταποκριθεί με πληρότητα και θα φέρει σε πέρας το κύριο καθήκον, την οικοδόμηση του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου στην πάλη για τη λαϊκή εξουσία και λαϊκή οικονομία, αξιοποιώντας τις νέες δυνατότητες που δημιουργούνται.
Από πού λοιπόν θα ξεκινήσουμε; Ποιος είναι ο κρίκος, ποιο ή ποια είναι τα κεντρικά προβλήματα που από τη λύση τους καθορίζεται η γενική και συνολική ισχυροποίηση του Κόμματος; Και ένα ακόμα ζήτημα, όχι επιμέρους: Σε ποια κατεύθυνση ισχυροποίηση του Κόμματος;
Οι απαντήσεις και εδώ ποικίλλουν. Αλλού ως κριτήριο ισχυροποίησης είναι το ποσοστό ψήφων και η δύναμη της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης. Αλλού η δύναμη στο συνδικαλιστικό κίνημα, κλπ.
Είναι ολοφάνερο πως εδώ χρειάζεται να διαμορφωθεί μια ενιαία κατ' αρχήν αντίληψη για τον προσδιορισμό των κεντρικών ή του κεντρικού προβλήματος στη σημερινή φάση ανάπτυξης του Κόμματος. Η διαμόρφωση μιας ενιαίας αντίληψης στο ζήτημα αυτό θα είναι ένα μεγάλο βήμα μπροστά και εγγύηση για την αποτελεσματική λύση των προβλημάτων που απασχολούν το Κόμμα σήμερα.
Το 16ο Συνέδριο έχει δώσει απαντήσεις και έχει προσδιορίσει πού βρίσκεται το κεντρικό πρόβλημα, από τη λύση του οποίου εξαρτάται η συνολική πρόοδος του Κόμματος.
Αφορά, σε γενικές γραμμές, στη σωστή σύνδεση στρατηγικής-τακτικής ή, ακριβέστερα, στην υποταγή της τακτικής στη στρατηγική.
Είμαστε σε θέση σήμερα να κάνουμε αυτό το αποφασιστικό βήμα μπροστά και να συγκεντρώσουμε την κύρια προσοχή μας και στον καλύτερο προσδιορισμό και στη λύση των κεντρικών προβλημάτων του Κόμματος.
Με κριτήριο και οδηγό την πείρα να απαντήσουμε στο ερώτημα «τι Κόμμα χρειαζόμαστε και πώς θα το πετύχουμε». Είναι το κύριο καθήκον του 17ου Συνεδρίου.