Με προσεκτικά βήματα, προκειμένου να περιορίσει τις εσωτερικές αντιδράσεις, η ελληνική κυβέρνηση ολισθαίνει σε διάλογο με την Αγκυρα, με πλούσια ατζέντα, η οποία αφορά σε ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.

Μετά την κρίση της Ιμιας, η ελληνική κυβέρνηση ουσιαστικά αναγνώρισε την αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας επί των βραχονησίδων του Αιγαίου και αναζητά το ευνοϊκότερο πλαίσιο για την εξέλιξη μιας τέτοιας συζήτησης. Ηδη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε χτεσινές του δηλώσεις ως "απλός πολίτης", έκανε ένα βήμα περισσότερο, υποστηρίζοντας πως η Ελλάδα πρέπει να επισπεύσει την προσφυγή της στο Διεθνές Δικαστήριο!

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, η οποία χτες συμμετείχε στις γιορταστικές εκδηλώσεις για την Ενωση της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα που πραγματοποιήθηκαν στη Ρόδο, με δήλωσή της, υπογράμμισε πως "είμαστε ριζικά αντίθετοι στη διαπραγμάτευση των συνόρων και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μέσα από το Δικαστήριο της Χάγης. Μόνο η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας έχει νόημα. Τα σύνορα, πρόσθεσε η Αλέκα Παπαρήγα, δεν είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Είναι ζήτημα μόνιμης κατοχύρωσης".

Ωστόσο, κάτω από το βάρος που δημιουργούν τα νέα δεδομένα στο Αιγαίο μετά την κρίση της Ιμιας και υπό τις ασφυκτικές πιέσεις του αμερικανικού παράγοντα που βρήκε (ή δημιούργησε;) την ευκαιρία για την προώθηση μιας συνολικής διευθέτησης του ελληνοτουρκικού προβλήματος προς όφελος της εύρυθμης λειτουργίας της Νοτιοανατολικής Πτέρυγας του ΝΑΤΟ, η ελληνική κυβέρνηση δεν αντιστέκεται και προχωρά ολοταχώς στο τραπέζι του διαλόγου με την Αγκυρα. Ηδη, μέσα από δημόσιες τοποθετήσεις κυβερνητικών στελεχών, όπως, για παράδειγμα, η συνέντευξη του υπουργού Εξωτερικών Θ. Πάγκαλου σε τουρκικό τηλεοπτικό σταθμό, η Αθήνα συζητά για την ατζέντα, αλλά και για το πλαίσιο αυτού του διαλόγου. Σε αυτή του τη συνέντευξη, ο Θ. Πάγκαλος, ούτε λίγο - ούτε πολύ, εμφανίστηκε διατεθειμένος να συμφωνήσει με τον αφοπλισμό των ελληνικών νησιών, αν η Τουρκία απομακρύνει από τα μικρασιατικά παράλια τη στρατιά του Αιγαίου.

Η θέση αυτή του υπουργού Εξωτερικών προκάλεσε τη δυσαρέσκεια, σύμφωνα με πληροφορίες, του υπουργού Αμυνας Γερ. Αρσένη, η οποία δύσκολα αποκρύβεται από μια δημόσια χτεσινή του δήλωση, σύμφωνα με την οποία πιθανώς οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών να έχουν παρερμηνευτεί.

Οξύτατη ήταν η αντίδραση του αντιπροέδρου της ΝΔ Γ. Βαρβιτσιώτη, ο οποίος, σε δήλωσή του, μέμφεται τον Θ. Πάγκαλο, γιατί "επέλεξε για μια ακόμη φορά να ασκήσει εξωτερική πολιτική από την τηλεόραση και μάλιστα την τουρκική". Στη συνέχεια της δήλωσής του, ο Γ. Βαρβιτσιώτης μίλησε για ανευθυνότητα του υπουργού και για την "απαράδεκτη κάλυψη", που του προσφέρει ο πρωθυπουργός.

Οπως παρατηρούν διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα, η "ιδέα" αυτή του υπουργού Εξωτερικών εντάσσεται πλήρως στη λογική των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, που παγίως επιδιώκει η Ουάσιγκτον και παγίως, μέχρι την πρόσφατη κρίση της Ιμιας, απέρριπτε η ελληνική κυβέρνηση. Οι ίδιοι κύκλοι υποστηρίζουν πως τώρα η ελληνική κυβέρνηση έχει αλλάξει θέση επ' αυτού και θεωρεί πως η συζήτηση για υιοθέτηση Μέτρων Εμπιστοσύνης με την Αγκυρα είναι ένα όχι δυσμενές πλαίσιο για την εξέλιξη μιας ελληνοτουρκικής συζήτησης.

Σχετικά με το ενδεχόμενο μιας τέτοιας συζήτησης, ο υπουργός Τύπου δήλωσε χτες πως "η ελληνική κυβέρνηση έχει πάγια θέση την αποκλιμάκωση των εξοπλισμών και της έντασης. Αλλά, συνέχισε ο υπουργός, η αποκλιμάκωση αυτή μπορεί να ξεκινήσει όταν κάνει το πρώτο βήμα εκείνος που οδηγεί στην κλιμάκωση και την ένταση".

Σε περιοδεία ανέξοδης απαρίθμησης των προβλημάτων της Κω και της Καλύμνου, χωρίς καμία συγκεκριμένη δέσμευση για την αντιμετώπισή τους, αλλά και βήμα εκδήλωσης της υποτέλειας της κυβέρνησης εν μέσω λεονταρισμών για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, εξελίχθηκε η χτεσινή παρουσία του Κ. Σημίτη στα δυο νησιά, με αφορμή τις εκδηλώσεις για την επέτειο των 49 χρόνων της ενσωμάτωσης των Δωδεκάνησων στην Ελλάδα. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός, δίνοντας ένα ακόμα παράδειγμα του τι σημαίνει "εκσυγχρονισμός", αφού εμφανίστηκε "γνώστης" των αντίξοων συνθηκών υπό τις οποίες ζουν οι ακρίτες, κατέστησε σαφές ότι τα προβλήματά τους, η ανάπτυξη και η κοινωνική πρόοδος, "δεν είναι μόνο υπόθεση του κράτους, είναι υπόθεση του κάθε πολίτη"...

Μιλώντας στην Κω, ο Κ. Σημίτης θεώρησε σκόπιμο να ενημερώσει τους κατοίκους του νησιού ότι "έχουμε το πλεονέκτημα να είμαστε η μόνη χώρα της περιοχής που ανήκει ταυτόχρονα στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ"... ενώ προχωρώντας ακόμα παραπέρα, ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνησή του δεν πρόκειται να σταματήσει την πρόσδεση των ελληνοτουρκικών σχέσεων όλο και πιο βαθιά στο πλέγμα της εξάρτησης που συνιστούν οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί στους οποίους έχει εμπλακεί η χώρα. "Πιστεύουμε ότι το δικό μας δίκαιο" απέναντι στην Τουρκία, "μπορεί να γίνει τμήμα των δικών τους σχεδιασμών και συμφερόντων" (!), είπε αναφερόμενος στον Λευκό Οίκο και τις Βρυξέλλες.

Συνέχισε δε λέγοντας ότι "η τροχιά της Τουρκίας... μπορεί να δυναμιτίσει όλες τις σχέσεις στην περιοχή και τις σχέσεις με την ΕΕ. Οπως άνοιξαν οι πληγές στη Γιουγκοσλαβία, έτσι αν ακολουθήσουμε την άποψη του δίκιου του ισχυρότερου... τότε μπορεί να ανοίξουν νέες πληγές συγκρούσεων", συμπλήρωσε. Παράλληλα, αναφέρθηκε και πάλι στο Διεθνές Δίκαιο που "είναι το κύριο όπλο μας απέναντι στον τουρκικό επεκτατισμό" για να καταλήξει ότι "βέβαια δεν αρκούμαστε μόνο στην επίκληση του Δικαίου. Εκείνο το οποίο κάνουμε, εκείνο το οποίο θα κάνουμε και στο μέλλον είναι να έχουμε μια ισχυρή δύναμη αποτροπής. Να ξέρει οποιοσδήποτε επιβουλεύεται τη χώρα, οποιοσδήποτε επιβουλεύεται την οποιαδήποτε περιοχή μας, ότι θα βρει μια απάντηση τέτοια η οποία θα τον κάνει να λυπηθεί γιατί τόλμησε το οποιοδήποτε βήμα".

Οσον αφορά την παρουσία του στην Κάλυμνο, αντιφωνώντας τον δήμαρχο, ο οποίος είχε προχωρήσει στην ανάρτηση της ελληνικής σημαίας στην Ιμια, έκανε αναφορά στο "ταμπεραμέντο του (που) πρέπει να το πειθαρχούμε μερικές φορές προς τις σωστές κατευθύνσεις".

Οσο για τα ουσιαστικά προβλήματα των νησιών, ο Κ. Σημίτης κρυμμένος πίσω από την "εκσυγχρονιστική" αλχημεία του "δε λέμε μεγάλα λόγια" και "δε θα πρέπει να υποσχόμαστε, να λαμβάνουμε υποχρεώσεις χωρίς ταυτόχρονα να έχουμε μελετήσει το σύνολο ενός προβλήματος", περιορίστηκε σε μια... επίδειξη γνώσεων για την ύπαρξη αυτών των προβλημάτων. "Γνωρίζω τα προβλήματα" των ψαράδων, των ξενοδόχων, της ανεργίας των ξενοδοχοϋπαλλήλων, των κακών συγκοινωνιών, της ανυπαρξίας νοσοκομείου κλπ. κλπ. είπε και ξαναείπε στην Κω ο πρωθυπουργός, για να παραπέμψει το ζήτημα της επίλυσής τους σε "ειδική συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου για το Αιγαίο" που θα γίνει "σε λίγες βδομάδες" (στην Κάλυμνο είπε ότι θα επιληφθεί η κυβερνητική επιτροπή)...

Ζήτησε μάλιστα την εμπιστοσύνη των κατοίκων για τις... καλές κυβερνητικές προθέσεις, αλλά όπως τους είπε δε φτάνει αυτό, αφού χρειάζεται από μέρους τους "περισσότερη και πιο παραγωγική δουλιά", καθώς η ανάπτυξη και η οικονομική και κοινωνική πρόοδος (που θα κάνουν την Ελλάδα ισχυρή) "δεν είναι μόνο υπόθεση του κράτους, είναι υπόθεση του κάθε πολίτη"... Ας σημειωθεί ότι η υπόσχεση για την παροχή 1,2 δισ. δραχμών για το λιμάνι της Καλύμνου, εμφανίστηκε ως παραχώρηση του πρωθυπουργού, μετά από πίεση του Κ. Σκανδαλίδη να κάνει μια εξαίρεση στην τακτική "μη υποσχεσιολογίας" που ακολουθεί...

Ν. Μπ.

Εύλογα ερωτηματικά προκαλεί η τοποθέτηση - παρέμβαση, στην οποία προέβη χτες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όσον αφορά την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, υπό το πρόσχημα ότι ομιλεί ως απλός πολίτης. ΟΚ. Στεφανόπουλος,κατά τη διάρκεια ομιλίας του στη Ρόδο, στις εκδηλώσεις για τα 49 χρόνια της ενσωμάτωσης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα, υποστήριξε ότι η Ελλάδα θα πρέπει να δώσει βάρος σε δηλώσεις ότι η ίδια είναι έτοιμη να προσφύγει στη Χάγη, και όχι να καλεί την Τουρκία να το πράξει.

Παράλληλα, χαρακτήρισε συμφέρουσα για την Ελλάδα μια παραπομπή του θέματος στη Χάγη, κάτι, που, όπως είπε, δεν ενδιαφέρει αν το προωθεί ο Κλίντον ή κάποιος άλλος, ενώ διαπίστωσε ότι, σε τούτη τη φάση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, οι θέσεις των μεγάλων δυνάμεων "συμπίπτουν" με τις ελληνικές! Ας σημειωθεί ότι η παραπάνω παρέμβαση εκδηλώθηκε μία μέρα πριν τη σημερινή συνάντησή του με τους Κ. Σημίτη και Θ. Πάγκαλο, όπου θα συζητηθεί το σύνολο των εξωτερικών θεμάτων.

Συγκεκριμένα, ο Κ. Στεφανόπουλος υποστήριξε ότι "αν ζητούμε διαρκώς από την Τουρκία να αναλάβει εκείνη την πρωτοβουλία, της προσφυγής εις το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, δε θα κάνουμε τίποτα. Δεν πρόκειται να πάει ποτέ η Τουρκία. Μήπως - αναρωτήθηκε - πρέπει να αλλάξουμε τη διατύπωση και από το να ζητούμε από την προσβάλλουσα του Δικαίου και τάχα επισπεύδουσα τη λύση, Τουρκία, να αναλάβει πρωτοβουλία που δεν τη συμφέρει, να δηλώσουμε διεθνώς ότι είμαστε διατεθειμένοι, εάν συμφωνήσει η Τουρκία, να πάμε στη Χάγη;". Τοποθέτηση, που, όπως ισχυρίστηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, γίνεται με την ιδιότητά του ως πολίτης...

Προχωρώντας, και με αφορμή την παραπομπή στη Χάγη, αφού τάχθηκε κατά του απευθείας διαλόγου Ελλάδας - Τουρκίας, δήλωσε ότι "είναι ευτύχημα, κατά τη γνώμη μου, ότι αυτή τη φορά συμπίπτει με τις δικές μας" η άποψη των μεγάλων δυνάμεων..., για να συμπληρώσει: "Δε μας επιβάλλει κανείς αυτή την άποψη. Δεν ξέρω αν τη σκέφτηκε πρώτος ο Πρόεδρος των ΗΠΑ ή κάποιος άλλος. Ξέρω ότι είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας. Και όταν προς το συμφέρον της Ελλάδας συγκλίνουν και άλλες απόψεις, πώς θα παραβλέψουμε και αυτή την ευκαιρία, η οποία θα μας λύσει διαφορές, εάν δεχτεί βεβαίως η Τουρκία. Εάν δε δεχτεί τόσο χειρότερο για αυτήν", κατέληξε.

Πάντως, ας σημειωθεί ότι, παρά τις θέσεις του περί "σύμπτωσης" απόψεων της Ελλάδας με τις μεγάλες δυνάμεις, δεν απέφυγε να κάνει λόγο και για "συμφέροντα, που αναφέρονται στα πετρέλαια... που δυστυχώς καθορίζουν την πολιτική των μεγάλων, έστω κι αν η πολιτική αυτή καταλήγει να είναι εις βάρος των μικρών".