Η νύχτα της περασμένης Τρίτης 26 Σεπτέμβρη συγκλόνισε το πανελλήνιο, «βούτηξε» στο πένθος ολόκληρα νησιά, ξεκλήρισε οικογένειες. Η θάλασσα της Πάρου, οι παραλίες και οι ξέρες της γέμισαν πτώματα. Το μέγεθος της τραγωδίας ασύλληπτο, όμως οι μόνοι που στάθηκαν... ακλόνητοι ήταν αυτοί που μας κυβερνούν και αυτοί στους οποίους ανήκε το σιδερένιο φέρετρο «ΕΞΠΡΕΣ ΣΑΜΙΝΑ» που σκόρπισε το θάνατο.

Το ιστορικό, πλέον, ναυάγιο του «ΣΑΜΙΝΑ» ήρθε, δυστυχώς, να επιβεβαιώσει με τον πιο οδυνηρό τρόπο, τις προειδοποιήσεις των ναυτεργατών και ειδικά των ναυτεργατικών σωματείων ΠΕΜΕΝ και «ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ», ότι οι εξελίξεις στην ακτοπλοΐα θέτουν σε άμεσο κίνδυνο την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα. Ομως το φρικιαστικό είναι ότι ακριβώς τα όσα είδαν οι νησιώτες και οι ναυτεργάτες να διαδραματίζονται κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου, με αποκορύφωμα την τραγωδία της Τρίτης, αποτελούν μόνο την αρχή των εκτρωματικών σχεδιασμών των κυβερνητικών και εφοπλιστικών επιτελείων.

Τα όσα σχεδιάζουν για την ακτοπλοΐα οι εφοπλιστικοί και κυβερνητικοί εγκέφαλοι περιγράφουν στη διάρκεια συζήτησής τους με το «Ρ» ο πρόεδρος και ο α' γραμματέας της Πανελλήνιας Ενωσης Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΜΕΝ), Γιώργος Τούσσας και Χαράλαμπος Χαλτσοτάκης αντίστοιχα, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα τις αιτίες που οδήγησαν στην τραγωδία.

«Εδώ και δύο περίπου χρόνια - αναφέρει ο πρόεδρος της ΠΕΜΕΝ - οι ελληνικές ακτοπλοϊκές εταιρίες ξεκίνησαν ένα σκληρό αγώνα δρόμου προκειμένου να θωρακιστούν και να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό με τα πλοία των πολυεθνικών. Τις θαλάσσιες θύρες της χώρας ανοίγει ο διαλυτικός Κοινοτικός Κανονισμός 3577/92 ο οποίος "σπάει" το δικαίωμα της Ελλάδας να ελέγχει αυτή τις θάλασσές της, δρομολογώντας πλοία με ελληνική σημαία και ελληνικά πληρώματα, φροντίζοντας για την εδαφική της συνοχή και την προστασία των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.

Ο αγώνας δρόμου των ελληνικών ακτοπλοϊκών εταιριών, με απλό θεατή την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, πέρασε μέσα από συγχωνεύσεις και διαλύσεις εταιριών, ώστε σήμερα να προκύψουν τρία μονοπωλιακά μεγαθήρια οι "Μινωικές Γραμμές", η ΑΝΕΚ και οι "Επιχειρήσεις Αττικής"».

«Ομως το "κακό" δε σταματάει εδώ», συμπληρώνει ο α΄ γραμματέας. «Τώρα ο ανταγωνισμός έχει γίνει ακόμα πιο αδυσώπητος, σκληρός. Οι εταιρίες αυτές, προκειμένου να αυξήσουν τα ήδη δυσθεώρητα υπερκέρδη τους και τους στόλους τους, σε όλη τη διάρκεια της θερινής περιόδου μετέτρεψαν -με τη συνδρομή του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας- το ισχύον θεσμικό πλαίσιο σε "κουρελόχαρτο". Χωρίς να δώσουν λογαριασμό σε κανέναν, παραβίασαν τα πρωτόκολλα που αφορούν τον αριθμό των επιβατών, τις αφιξοαναχωρήσεις, τα δρομολόγια, εξάντλησαν ναυτεργάτες, μειώνοντας ταυτόχρονα δραστικά και τις αποδοχές τους και πάει λέγοντας. Είναι άλλωστε ενδεικτικό ότι το "ΕΞΠΡΕΣ ΣΑΜΙΝΑ" τη μοιραία νύχτα είχε "φορτωθεί" λιμάνια και επιβάτες, του "ΕΞΠΡΕΣ ΑΠΟΛΛΩΝ", επειδή οι "Μινωικές Γραμμές" και πάλι ανεξέλεγκτες ακύρωσαν το προγραμματισμένο ταξίδι του δεύτερου πλοίου, επειδή έκριναν ότι δε συνέφερε, λόγω του μικρού αριθμού των επιβατών. Τα πλοία που έχουν αναλάβει να φέρουν σε πέρας τον ανταγωνισμό μεταξύ των μεγαθηρίων έχουν ως μέσο όρο ηλικίας τα 32 χρόνια, σύμφωνα με τους πιο καλοπροαίρετους υπολογισμούς». Αξίζει να σημειωθεί εδώ για τη στάση του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας ότι ο υπουργός Χρ. Παπουτσής με προσωπική του απόφαση τον περασμένο Ιούνη αύξησε τα δρομολόγια αυτών των γέρικων πλοίων κατά 40%!

Οσον αφορά το τι προμηνύουν όλα αυτά σε συνδυασμό με την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου της ακτοπλοΐας που προωθεί η κυβέρνηση προκειμένου να εναρμονιστεί η χώρα με τον Κανονισμό 3577/92 ο πρόεδρος της ΠΕΜΕΝ θα πει: «Τώρα που μιλάμε, εκατοντάδες σαπιοκάραβα προειδοποιούν για νέες τραγωδίες. Η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που προωθεί το ΥΕΝ για λογαριασμό των εφοπλιστών, των μονοπωλίων, απελευθερώνει πλήρως την ασύδοτη εφοπλιστική δράση, καταργεί τις άδειες σκοπιμότητας, δηλαδή ακόμα και αυτό το "ανάπηρο" σύστημα που εξασφαλίζει έστω και στοιχειωδώς τη συγκοινωνιακή σύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική Ελλάδα και υποχρεώνει σε κάποιους ελέγχους τα πλοία. Οι προτάσεις που κατέθεσε ο Π. Σφηνιάς, μεγαλοαφεντικό των Μινωικών Γραμμών, της πλοιοκτήτριας δηλαδή εταιρίας του "ΣΑΜΙΝΑ", μιλάνε από μόνες τους ακόμα και για τις αιτίες του πολύνεκρου ναυαγίου, αποκαλύπτουν ότι οι εφοπλιστές δε δίνουν δεκάρα για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής. Οι προτάσεις του δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία ανεξέλεγκτων καταστάσεων, καθώς αφορούν την απελευθέρωση της ηλικίας των πλοίων, την απεριόριστη δρομολόγηση αυτών των πλωτών φερέτρων, χωρίς εμπόδιο, χωρίς περιορισμούς και έλεγχο, ακόμα ανεξάρτητα και από τις καιρικές συνθήκες. Αξιώνει δηλαδή τον καθορισμό των δρομολογίων με μοναδικό κριτήριο το εφοπλιστικό κέρδος που σημαίνει επιπλέον κατάργηση κάθε θεμελιακού ναυτεργατικού δικαιώματος και οργανικών συνθέσεων. Και πρέπει να το πούμε ότι οι δυνάμεις που καταγγέλλουν την κυβέρνηση για το πολύνεκρο ναυάγιο δεν απαλλάσσονται από τις ευθύνες, όταν αποδέχονται μετά χαράς, όπως και η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, τον Κοινοτικό Κανονισμό».

- Πρακτικά κ. Τούσσα πώς συνδέεται το ναυάγιο του «ΣΑΜΙΝΑ» με τα σχέδια που προετοιμάζονται για την ακτοπλοΐα, αλλά και συνολικά με την πολιτική που ακολουθείται στο χώρο της ναυτιλίας;

- «Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έχει βεβαρημένο παρελθόν. Ηρθε με τη σειρά της να στηρίξει το άθλιο πλέγμα της προστασίας των εφοπλιστικών συμφερόντων που έχτισαν οι εκάστοτε κυβερνήσεις, τουλάχιστον από την εποχή του Μεταξά και τώρα μέσω της εφαρμογής του Κανονισμού 3577/92 να το ενισχύσει. Το Δεκέμβρη του 1996 βούλιαξε το τσιμεντάδικο "ΔΥΣΤΟΣ" στέλνοντας στο θάνατο 20 ανθρώπους. Τα στοιχεία που αποκαλύψαμε αποδείκνυαν ότι οι αρμόδιοι γνώριζαν ότι ήταν προδιαγεγραμμένο. Το ίδιο έγινε και με το ναυάγιο "ΑΪΡΟΝ ΑΝΤΩΝΗΣ" με 24 νεκρούς. Οχι μόνο δεν αποδόθηκαν ευθύνες, αλλά, οι αποδεδειγμένα υπεύθυνοι πλοιοκτήτες και ο "Ελληνικός Νηογνώμονας" - που τον μετέτρεψαν σε ένα ακόμα πλοκάμι των εφοπλιστών - παραμένουν ανενόχλητοι. Ακόμα και οι επικεφαλής του "Ελληνικού Νηογνώμονα", στους οποίους το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πειραιά έχει αποδώσει κατηγορίες - καταπέλτη για το ναυάγιο του "ΑΪΡΟΝ ΑΝΤΩΝΗΣ", παραμένουν στις καρέκλες τους συνεχίζοντας να δίνουν πιστοποιητικά αξιοπλοΐας σε σαπάκια, όπως στο "ΕΞΠΡΕΣ ΣΑΜΙΝΑ". Τι θα γίνει ειδικά στο χώρο της ακτοπλοΐας, στον οποίο σε ετήσια βάση μετακινούνται 9 εκατομμύρια επιβάτες, όταν το εφοπλιστικό κεφάλαιο θα είναι πλήρως ανεξέλεγκτο με τα όσα προωθούν;».

«Το πόσο επικίνδυνα είναι τα σχέδιά τους - παρεμβαίνει ο Χαρ. Χαλτσοτάκης - το ομολογούν οι ίδιοι όταν επιχειρούν με κάθε τρόπο να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη από τα πραγματικά αίτια της τραγωδίας του ΕΞΠΡΕΣ ΣΑΜΙΝΑ. Επιδιώκουν να φορτώσουν τις ευθύνες στον "ανθρώπινο παράγοντα", όπως άλλωστε σκόπιμα κάνουν τόσα χρόνια και σε άλλα ναυτικά εγκλήματα και προσπαθούν με κάθε τρόπο να "βουλώσουν" τα στόματα όσων φωνάζουν ότι το "ΣΑΜΙΝΑ" προειδοποιεί. Αλλωστε αυτή τη στιγμή που μιλάμε το ακτοπλοϊκό πλοίο πλοίο "ΕΞΠΡΕΣ ΑΡΤΕΜΙΣ" βρίσκεται "καθισμένο" στο λιμάνι της Νάξου γιατί παρουσίασε βλάβη στο μηχανοστάσιο και μπλακ άουτ. Την Τετάρτη και λίγες ώρες μετά το ναυάγιο του "ΣΑΜΙΝΑ" είχε προσαράξει στη Χίο το ακτοπλοϊκό πλοίο "ΣΑΠΦΩ", γεγονός που πέρασε κυριολεκτικά στα ψιλά. Ολο το καλοκαίρι καταγράφηκαν δεκάδες ατυχήματα στα ακτοπλοϊκά πλοία. Μόνο το "ΜΥΡΤΙΔΙΩΤΙΣΣΑ" (πρώην "ΑΝΕΜΟΣ") προσάραξε τρεις φορές σε διάφορα λιμάνια. Αποδεικνύεται μέρα με τη μέρα και δυστυχώς με τον πιο οδυνηρό τρόπο, ότι η δρομολόγηση όλων αυτών των σαπιοκάραβων σε συνδυασμό με το κυνηγητό του εφοπλιστικού υπερκέρδους, ο σκληρός ανταγωνισμός που έχει ξεσπάσει μεταξύ των εταιριών, απουσία κάθε στοιχειώδους ελέγχου των πλοίων αυτών, στο όνομα της εξυπηρέτησης των εφοπλιστικών συμφερόντων, αποτελούν βόμβα σε βάρος της ασφάλειας της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα».

Ανάσα ζωής για την ακτοπλοΐα είναι τα όσα αναφέρει ο Γιώργος Τούσσας για το τι μέλλει γενέσθαι... «Πρέπει να διεκδικήσουμε, να απαιτήσουμε αγωνιστικά συγκεκριμένα μέτρα, να επιβάλλουμε με την πάλη μας την απόσυρση των σαπιοκάραβων, την αναδιοργάνωση, αποστρατικοποίηση και εκδημοκρατισμό της Επιθεώρησης Εμπορικών Πλοίων, τον έλεγχο της ιδιωτικής κερδοσκοπικής εταιρίας "Ελληνικός Νηογνώμονας" από το κράτος, με τη συμμετοχή του συνδικαλιστικού κινήματος, των ίδιων των ναυτεργατών. Το έγκλημα του "ΣΑΜΙΝΑ" μάς υποχρεώνει να δυναμώσουμε πιο αποφασιστικά τον αγώνα ενάντια στην απελευθέρωση της ακτοπλοΐας, για την ανάκληση του Κοινοτικού Κανονισμού 3577/92. Μας υποχρεώνει να αγωνιστούμε για τη δημιουργία του Εθνικού Οργανισμού Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών που θα υπόκειται σε εργατικό - κοινωνικό έλεγχο και θα βασίζεται σε διαδικασίες διαφάνειας και συλλογικότητας. Πρόκειται για πρόταση αναπτυξιακή, που συνδέεται με την εφαρμογή κλαδικών πολιτικών, για την ανάπτυξη των λιμανιών, της εγχώριας ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας και της χαλυβουργίας, στην κατεύθυνση της αξιοποίησης των παραγωγικών δυνατοτήτων και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας μας. Οι στόχοι αυτοί δεν είναι υπόθεση μόνο των ναυτεργατών, είναι υπόθεση όλων των εργαζομένων, όλων των νησιωτών. Πρέπει να συνειδητοποιηθεί από όλους η ανάγκη για την ανατροπή αυτής της επικίνδυνης πολιτικής, η σύγκρουση με την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης».