-- Να σας ρωτήσω λίγο για τις κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών... Αν, δηλαδή, θα στηρίξετε τις κινητοποιήσεις και με ποιο τρόπο;

-- Το ΚΚΕ στηρίζει τις απεργιακές κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών, τις κινητοποιήσεις διευκρινίζω, που αποφάσισαν οι εκπαιδευτικοί στις γενικές συνελεύσεις τους. Παρότι, ξέρετε, η πρόταση των εκπαιδευτικών που συμμετέχουν στις παρατάξεις του ΠΑΜΕ, που στηρίζει το ΚΚΕ στις ΕΛΜΕ και στην ΟΛΜΕ, στήριξαν μια διαφορετική μορφή πάλης. Και βέβαια αυτό το έκαναν, όχι γιατί ήθελαν να μειώσουν τη σημασία του αγώνα ή ότι δεν απαιτείται διαρκής, σταθερός, μόνιμος αγώνας και μέτωπο, ενάντια στην κυβερνητική πολιτική και όλους τους αντιεκπαιδευτικούς νόμους, αλλά γιατί θεωρούμε πάρα πολύ σοβαρό, και συμφωνούμε και με τις προτάσεις αυτές των εκπαιδευτικών που τις παλέψανε στις γενικές συνελεύσεις του κλάδου τους, να παίρνονται υπόψη οι διαθέσεις των εργαζομένων. Να παίρνεται υπόψη η μαζική και η ουσιαστική συμμετοχή στις γενικές συνελεύσεις του κλάδου, όχι μόνο των εκπαιδευτικών, γενικότερα.

Και βέβαια δεν μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι από αυτό. Ακουσα και τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς να λένε ότι δεν είναι ικανοποιημένοι. Οταν για παράδειγμα σε σύνολο 80.000 εκπαιδευτικών σε όλη τη χώρα, που είναι μέλη στις ενώσεις τους, στις ΕΛΜΕ, πήραν μέρος -αν κάνω λάθος διορθώστε με- γύρω στις 10.000 ή 12.000 ή 11.000, δεν ξέρω, εκεί γύρω, και ψήφισαν τελικά, γιατί κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας είχε φυλλορροήσει κιόλας η συνέλευση, γύρω στους 7.500 και η πρόταση για απεργία πενθήμερης διάρκειας, επαναλαμβανόμενες που πρότεινε η πλειοψηφία της ΟΛΜΕ στις γενικές συνελεύσεις πήρε 5.600 νομίζω ψήφους, καταλαβαίνουμε ότι δεν μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι. Παρ' όλα αυτά, το επαναλαμβάνω και για να μην παρανοηθεί από κάποιους που θα θελήσουν να το παρανοήσουν, ότι σε αυτές τις συνελεύσεις που οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ, το ΚΚΕ ήταν μειοψηφία, θα δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους. Και μάλιστα, το έχουμε πει και στην ΟΛΜΕ και στη ΔΟΕ, στις συνδικαλιστικές ηγεσίες, αυτή η μειοψηφία, οι 1.000 - 1.500 ψήφοι, το 10%-15% που έχει στους εκπαιδευτικούς το ΚΚΕ, είναι αυτοί που θα πρωτοστατήσουν και θα απεργήσουν. Ας δουλέψουν καλύτερα κι ας ψάξουν τα στελέχη, τους συνδικαλιστές, τα μέλη, τους φίλους άλλων δυνάμεων που ψήφιζαν επαναλαμβανόμενες απεργίες διαρκείας. Και αυτό, ξαναλέμε, για τον απλό εξής λόγο: Οτι η πρόταση η δική μας στηριζόταν στο γεγονός ότι σε 48 ώρες θα μπορούσε να επανεκτιμηθεί με συμμετοχή σε γενική συνέλευση των ίδιων των εκπαιδευτικών και να προχωρήσουν σε νέα τριήμερη. Σε νέα πενθήμερη, μετά, ξανά. Και εκτός αυτού, ένα πάρα πολύ σημαντικό, το οποίο το λέμε, σκεφτείτε το, εμείς απευθυνόμαστε στον ελληνικό λαό, σε όλους, να το σκεφτούν, αν έχει βάση η άποψή μας. Δεν πρέπει να μας ενδιαφέρει αυτό που λέμε το μέτωπο του εκπαιδευτικού με το γονιό, με το μαθητή μέσα στο σχολείο; Πώς θα μπορέσει να κρατήσει, να στηριχτεί ένας αγώνας, πολύ περισσότερο βέβαια να έχει και αποτελέσματα, όπως επιδιώκει και το κίνημα και εμείς επιδιώκουμε - και όλοι θέλουν να έχει έστω κάποια αποτελέσματα η πάλη αυτή- αν δεν έχει τη μαζική, την ενεργή συμπαράσταση των γονιών, των μαθητών; Γιατί και οι γονείς, όπως και οι εκπαιδευτικοί, αντιμετωπίζουν και διαθεσιμότητες και ανεργία και χαμηλά μεροκάματα, χαμηλούς μισθούς, χαμηλές συντάξεις. Αυτή είναι η κοινωνία. Οι γονείς δεν είναι κάποιοι άλλοι που είναι αντίπαλοι, που λένε «τι θα κάνω το παιδί μου», «πώς θα γίνει» γιατί δεν έχει συνειδητοποιήσει αυτό το πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα, με ευθύνη του έστω, αλλά όμως πρέπει να το πάρεις υπόψη ως κίνημα, ως πρωτοπορία του κινήματος. Θα πρέπει να δουλέψεις με όλους αυτούς τους ανθρώπους, ώστε να οικοδομείται σταθερά και αυτή η συμμαχία και το ανέβασμα, η ωριμότητα της συνείδησης των εργαζομένων όλων και το μέτωπο πάλης, έτσι ώστε να έχει μακροχρόνια αποτελέσματα ο αγώνας. Δεν τελειώνει η ιστορία μόνο μέσα σε δέκα μέρες. Ούτε καν τελειώνει με μια κυβερνητική εναλλαγή, εφόσον όλα τα άλλα γύρω μένουν ίδια, εννοώ το καπιταλιστικό κράτος, εννοώ την αστική εκμεταλλευτική κοινωνία, εννοώ την ΕΕ - δεν είναι καθόλου «ξύλινη» γλώσσα, είναι ακριβώς αυτό που συμβαίνει, αυτό που υπάρχει. Αρα λοιπόν, θα πρέπει να οικοδομήσουμε ένα τέτοιο μέτωπο, μια τέτοια συμμαχία, έναν τέτοιο αγώνα, και βεβαίως κλιμακωτά να ανεβαίνουν οι μορφές πάλης συνολικότερα, όχι μόνο ενός κλάδου, συνολικά όλων των κλάδων. Εμείς και ανοιχτοί είμαστε σε αυτό και ξεκάθαρη γραμμή και στρατηγική έχουμε.

-- Με αφορμή και τη χτεσινή περιπέτεια μελών του Κόμματός σας, και επειδή προσπαθώ να καταλάβω πώς ο πολιτικός κόσμος αντιμετωπίζει το μόρφωμα Χρυσή Αυγή και μάλλον σε πολλές περιπτώσεις θεωρώ ότι το αντιμετωπίζει με πολύ λαθεμένο τρόπο, και θεωρώ ακόμη ότι οι ανακοινώσεις των οπαδών του ΠΑΟΚ και των οπαδών του Πανιωνίου ήταν πολύ πιο πολιτικοποιημένα κείμενα από άλλα που έχουμε δει, πείτε μου σας παρακαλώ κατά τη γνώμη σας πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό το φαινόμενο, το φασιστικό, της Χρυσής Αυγής;

-- Καταρχήν για να δούμε σε βάθος την αντιμετώπιση του ναζισμού, του φασισμού, αυτών των φαινομένων σαν τη Χρυσή Αυγή, πρέπει να απαντήσουμε σε ένα ερώτημα: Τι μορφώματα είναι αυτά; Ο φασισμός, για παράδειγμα, είναι έξω από το κοινωνικό - οικονομικό - πολιτικό σύστημα που υπάρχει σήμερα, που υπήρχε χτες; Δηλαδή, είναι έξω από αυτό που λέμε καπιταλιστική οικονομία, καπιταλιστικό κράτος; Δεν είναι! Η γνώμη μας - και θέλουμε ευρύτερα να το σκεφτεί αυτό ο ελληνικός λαός, και άλλες πολιτικές δυνάμεις, αλλά κυρίως οι κοινωνικές δυνάμεις στις οποίες απευθυνόμαστε - (η Χρυσή Αυγή) είναι γέννημα-θρέμμα αυτού του συστήματος. Και το σύστημα αξιοποιεί τέτοια ναζιστικά - φασιστικά μορφώματα, όπως και στο παρελθόν έτσι και σήμερα, ακριβώς για να εμποδίσει την ανάπτυξη του εργατικού κινήματος, για να δώσει ανάσα ζωής στο σύστημα, που δυσκολεύεται και λόγω της κρίσης του.

Ετσι, λοιπόν, η Χρυσή Αυγή και τέτοια μορφώματα αξιοποιούνται πάντα από το σύστημα και σε αυτή την προσπάθεια αναμόρφωσης του πολιτικού συστήματος. Είναι στοιχεία του. Δεν είναι τυχαία, για παράδειγμα, η επίθεση αυτή χτες το βράδυ, έξω από τη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη, σε στελέχη του ΚΚΕ, τα οποία δεν έκαναν και τίποτα. Κολλούσαν κάποιες αφίσες για το 39ο Φεστιβάλ ΚΝΕ - «ΟΔΗΓΗΤΗ» στην Αθήνα, όπου θα συμμετέχουν δεκάδες γνωστοί, επώνυμοι και αγαπητοί καλλιτέχνες, θα έχει πολιτιστικά, πολιτικά, επιμορφωτικά προγράμματα - αυτό που είναι γνωστό, αυτό που κάνει η ΚΝΕ και άλλες νεολαίες με τα φεστιβάλ τους. Και έκαναν οργανωμένη, μαφιόζικη επίθεση. Βράδυ, με κουκούλες, καλυμμένα πρόσωπα... Φυσικά αναγνωρίστηκαν κάποιοι. Και βέβαια είναι ειδικά εκεί στη Ζώνη, όπου έχει πολλά προβλήματα, όπου μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα ενδιαφέρονται για τον έλεγχο και του ταξικού κινήματος και των σωματείων και θέλουν να βάλουν δυνάμεις όπως τη Χρυσή Αυγή, να πατήσει πόδι.

Είναι σε ανοιχτή γραμμή με τέτοια επιχειρηματικά - εργοδοτικά συμφέροντα. Οπως είναι και αλλού. Με άλλες μορφές, όπως η «ενοικίαση» - εντός εισαγωγικών το λέω αυτό, αλλά αυτή είναι στην ουσία - εργαζομένων που τους στέλνουν σε εργοδότες εδώ, στα Οινόφυτα, στην Εύβοια για 10 και 15 ευρώ μεροκάματο, σε συνεννόηση με τη μεγαλοεργοδοσία. Για να βγάζει κέρδη ο καπιταλιστής. Τέτοιο μόρφωμα είναι η Χρυσή Αυγή.

Και φυσικά είναι επικίνδυνο και δολοφονικό, γιατί ήταν τέτοια δολοφονική επίθεση η χτεσινή, όπως και άλλες που έχει κάνει, και η αντιμετώπισή του δε βρίσκεται πουθενά αλλού πέρα από τον ίδιο το λαό, την ίδια τη νεολαία, το ίδιο το οργανωμένο κίνημα. Τα συνδικάτα, οι σύλλογοι, οι φορείς, οι επιτροπές αγώνα και φυσικά, όσο τους αναλογεί, και τα πολιτικά κόμματα, οι πολιτικές νεολαίες θα πρέπει να συμβάλουν σε αυτό. Αλλά πρέπει να γίνει υπόθεση του λαϊκού κινήματος, του ίδιου του λαού. Να μη ανέχεται δηλαδή αυτά τα ναζιστικά εκτρώματα που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία αλλά και σε άλλες χώρες, όπως ξέρετε, της ΕΕ. Μόνο έτσι αντιμετωπίζεται. Χρειάζεται ιδεολογική, πολιτική αντιμετώπιση, χρειάζεται ιδιαίτερη δουλειά μέσα στα σχολεία, στις σχολές, αλλά κυρίως στα σχολεία, στο Δημοτικό, στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και στη Δευτεροβάθμια, να ανοίξει το θέμα του φασισμού, να μην εξομοιώνεται ανιστόρητα ο φασισμός με τον κομμουνισμό. Τα Μέσα Ενημέρωσης να παίξουν το ρόλο τους, και βέβαια να αποφεύγουν όσο γίνεται -θα πω τη δικιά μου παρατήρηση, την παρατήρηση του Κόμματός μας- ακόμα και την αρνητική προβολή του φασιστικού, του ναζιστικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής. Πολλές φορές έχει αντανάκλαση διαφορετική στο πώς το προσλαμβάνει ο άνθρωπος που είναι απελπισμένος, κάθεται σπίτι του και βλέπει τηλεόραση. Βλέπει κάποιους δήθεν φωνακλάδες, χωρίς να ξέρει ότι αυτοί είναι τσιράκια του συστήματος, είναι μέσα στο σύστημα. Οτι αυτοί που τον έχουν κάνει άνεργο, που τον έχουν ρίξει στη φτώχεια και την ανέχεια, να μην έχει να φάει και να ζήσει την οικογένειά του, είναι αυτοί που αποτελούν και την ηγεσία και τα μέλη της Χρυσής Αυγής, ως ενεργούμενα βεβαίως μονοπωλιακών ομίλων, διαφόρων τέτοιων συμφερόντων...

-- Είστε σχετικά καινούριος στη θέση του Γραμματέα. Και θα ήθελα μια πιο προσωπική ερώτηση να σας κάνω: Ηρθαν τα πράγματα έτσι όπως τα περιμένατε, σ' αυτή τη θέση; Είστε μερικούς μήνες εδώ και διαδεχτήκατε μία Γενική Γραμματέα που ήταν πάρα πολλά χρόνια στο ΚΚΕ. Και πώς βλέπετε το μέλλον; Θα καταφέρετε να σπάσετε το ρεκόρ της Αλέκας Παπαρήγα;

-- Θα σας απαντήσω κάπως κοινότοπα. Το ΚΚΕ δεν είναι σαν τα άλλα κόμματα. Δεν το λέμε ούτε λαϊκίστικα -πώς να σας το πω, θέλω να το καταλάβετε αυτό- ούτε δημαγωγικά. Το εννοούμε. Και είναι. Δηλαδή είναι διαφορετική η λειτουργία και του Γενικού Γραμματέα και του Πολιτικού Γραφείου, της Κεντρικής Επιτροπής, των συλλογικών οργάνων. Δεν ισχύει αυτό που ισχύει σε άλλα κόμματα. Και ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ δεν είναι «ο αρχηγός» όπως είναι στα άλλα κόμματα. Συμβάλλει, έχει αποφασιστικό ρόλο, έχει την πρώτη ευθύνη, όλα αυτά σύμφωνοι, αλλά μέσα στις συλλογικές αποφάσεις του Κόμματος, μέσα από συλλογική επεξεργασία. Συζητάμε πάρα πολύ, πρέπει να ξέρετε, στο Κόμμα μας. Κάτι που επιτρέψτε να το πω -το ξέρετε βέβαια κι εσείς και ο ελληνικός λαός- δε γίνεται σε άλλα κόμματα, αλλά αντίθετα έχει δημιουργηθεί μια εσφαλμένη εντύπωση, για την οποία δεν ευθύνεται το ΚΚΕ, θα έλεγα έχετε μερίδιο ευθύνης και εσείς όσο μπορώ να ξέρω, για την εικόνα που δημιουργείται. Εξαντλητικά συζητάμε όλες τις απόψεις που βλέπετε να λένε τα στελέχη του Κόμματος, είτε στη Βουλή, είτε στις ομιλίες τους, είτε στις συνεντεύξεις Τύπου. Εξαντλητικά συζητάμε όλες τις σκέψεις και τις πιθανές παραμέτρους για το πώς θα βοηθήσουμε το λαϊκό κίνημα, το εργατικό κίνημα. Για το τι χειρισμούς θα κάνουμε, για το ποια στρατηγική θα χαράξουμε. Ολα τα ντοκουμέντα, οι αποφάσεις του Κόμματος είναι συλλογικά επεξεργασμένα. Και δε μένουν μόνο στο επίπεδο της ΚΕ, σε κεντρικό ηγετικό επίπεδο. Τις αποφάσεις αυτές τις βάζουμε σε συζήτηση σε όλο το Κόμμα και την ΚΝΕ.

Αρα, λοιπόν, θα ήθελα με την αφορμή αυτή να πω, πως στηριζόμαστε στη βοήθεια, στην πείρα, στις γνώσεις και στις ικανότητες και των προηγούμενων στελεχών και όλων των γενιών των στελεχών, πολύ περισσότερο της Αλέκας Παπαρήγα, η οποία είναι παρούσα στην Κεντρική Επιτροπή, σε δουλειές του Κόμματος, συμβάλλει αποφασιστικά στην καθημερινή δουλειά του Κόμματος.

-- Θα ήθελα να μας πείτε τι συζητάτε στο Κόμμα σας σε σχέση με το θέμα των εκλογών. Βλέπουμε ότι στις δημοσκοπήσεις η πλειοψηφία δε θέλει πρόωρες εκλογές, όμως η πλειοψηφία πιστεύει ότι θα γίνουν. Εσείς τι θέλετε και τι πιστεύετε;

-- Δεν μπορεί να αποκλείσει κανένας τίποτα, ότι μπορεί δηλαδή να γίνουν και εκλογές. Δε φαίνεται όμως. Από ποια σκοπιά δε φαίνεται... Δε νομίζω ότι τις θέλει κανείς, αυτή τη στιγμή. Εννοώ και αυτούς που έχουν λόγο και στην οικονομία μπροστά στην κρίση, τους δανειστές να το πω έτσι - όπως συνηθίζεται - και την ΕΕ και άλλους διεθνείς οργανισμούς και την αστική τάξη της χώρας. Και στην κυβέρνηση, τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ που είναι αυτή τη στιγμή μαζί, τη ΔΗΜΑΡ που ήταν πριν, αλλά και το ΣΥΡΙΖΑ. Δε λέω τι λέει ο καθένας ή τι μπορεί να πει σε μια ομιλία ή προπαγανδιστικά γι' αυτό το ζήτημα. Δε νομίζω να το θέλουν γιατί δεν είναι έτοιμοι. Κάτι που δεν ισχύει για παράδειγμα για το ΚΚΕ. Οπως το γράφετε κι εσείς - διαβάζω και στις εφημερίδες και στα Μέσα - δεν είναι έτοιμο το πολιτικό σύστημα για τις εναλλακτικές λύσεις που θέλει να διαμορφώσει. Μπορεί η καταρχήν επιλογή να είναι η δημιουργία αυτού του νέου διπολισμού ΝΔ - ΠΑΣΟΚ με κάποια σχήματα, να το πω σχηματικά κεντροδεξιά και κεντροαριστερά, ΣΥΡΙΖΑ με κάποιες άλλες ομάδες και κόμματα ανάλογα πώς θα έρθουν τα εκλογικά αποτελέσματα σε μια μελλοντική εκλογική μάχη. Αλλά ταυτόχρονα γίνεται προσπάθεια ανασύστασης, με πυρήνα το ΠΑΣΟΚ ή άλλες δυνάμεις αυτού του «κεντρώου» χώρου. Βέβαια, τα συγκροτήματα του Τύπου προωθούν και προβάλλουν αυτή την ιδέα αξιοποιώντας και ανεξάρτητους βουλευτές που προέρχονται από το παλιό ΠΑΣΟΚ ή από άλλα κόμματα και ομάδες και κινήσεις που δημιουργούνται στην ελληνική κοινωνία. Είναι σε εξέλιξη, λοιπόν, αυτό το ζήτημα, νομίζω ότι το παρακολουθούν όπως το παρακολουθούμε κι εμείς και όλος ο ελληνικός λαός, πώς θα εξελιχθεί.

-- Πρόσφατα συναντήσατε για πρώτη φορά τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο μιλώντας για τις εξελίξεις στη χώρα αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ο Αρχιεπίσκοπος δήλωσε πως ήταν ένα πρωτόγνωρο γεγονός η επίσκεψη του ΓΓ του ΚΚΕ στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών. Μετά την ανάληψη της θέσης σας ως ΓΓ του ΚΚΕ μπορούμε να κάνουμε λόγο για μια νέα εποχή στο κόμμα σας, όσον αφορά θέματα ταμπού που υπήρχαν μέχρι σήμερα;

-- Δεν είναι η πρώτη φορά που συναντάται ο Αρχιεπίσκοπος με το ΚΚΕ, με την ηγεσία του ΚΚΕ. Είχε συναντηθεί, σας θυμίζω και με την Αλέκα Παπαρήγα, πριν από κάποια χρόνια ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, όπως και πιο πριν είχε συναντηθεί και ο προηγούμενος Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος και πιο πριν απ' αυτόν ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ με τον Χαρίλαο Φλωράκη, όταν ήταν ΓΓ του Κόμματος. Κατά τ' άλλα αυτή η συνάντηση ήταν συνάντηση γνωριμίας, όπως είπα κι εγώ στη δήλωσή μου και ο Αρχιεπίσκοπος. Συζητήσαμε για προβλήματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία, το λαό μας, τη φτώχεια, την ανεργία, την κρίση, όλα αυτά τα προβλήματα. Εκφράσαμε τις ανησυχίες μας για την απειλούμενη εμπλοκή και της Ελλάδας, γενικότερα για την επέμβαση στη Συρία. Και ανταλλάξαμε απόψεις.