Associated Press

οι νεκροί είχαν αφεθεί στους δρόμους της Καμπούλ

Ομως αυτή η καλλιεργούμενη άποψη απέχει παρασάγγας από την αλήθεια. Παραφράζοντας τον Γιόγκι Μπέρα, ο πόλεμος δεν τελειώνει μέχρι τη στιγμή που θα τελειώσει. Και οι δηλώσεις των Αμερικανών αξιωματούχων με πρώτες αυτές του αντιπροέδρου Ντικ Τσέινι, αλλά και του υπουργού Αμυνας, Ντόναλντ Ράμσφελντ, είναι πολύ χαρακτηριστικές: Ακόμη και η σύλληψη ή η εξόντωση του Μπιν Λάντεν και της Αλ Κάιντα δε θα σημάνει «το τέλος του αόρατου πολέμου». Αυτό θα συνεχίζεται για χρόνια, μας διαβεβαιώνουν εν χορώ όλοι ανεξαιρέτως οι Αμερικανοί αξιωματούχοι.

Associated Press

Αιχμάλωτοι Ταλιμπάν οδηγούνται στη φυλακή

Οι ανησυχίες διογκώθηκαν όταν η Βόρεια Συμμαχία σχημάτισε προσωρινή κυβέρνηση, καταγγέλθηκε πολλαπλώς από τον ΟΗΕ και άλλες κυβερνήσεις για ωμότητες και βιαιοπραγίες, ενώ πια τα δυτικά ΜΜΕ, δε φείδονται να παρουσιάζουν τα έργα και τις ημέρες της Βόρειας Συμμαχίας. Αξίζει κανείς να μνημονεύσει το πρωτοσέλιδο των Νιου Γιορκ Τάιμς, με τα φωτογραφικά ντοκουμέντα από τις ωμές δολοφονίες που διέπραξαν κατά των Ταλιμπάν, οι μαχητές του Αμπντούλ Ρασίντ Ντόστουμ κατά την εισβολή και κατάληψης της Μαζάρ ι Σαρίφ. Και όμως ο Ντόστουμ, είναι ο άνθρωπος που έλαβε το «χρίσμα» από τους Δυτικούς, αφού η κατάληψη της Μαζάρ ι Σαρίφ έγινε με τη βοήθεια 20 Αμερικανών συμβούλων, ενώ είναι και η πόλη που επιλέγουν να πάνε και οι βρετανικές και γαλλικές ειδικές δυνάμεις.

Μέχρι αυτή τη στιγμή, πλείστα ερωτήματα έχουν γεννηθεί με τις καταιγιστικές και βίαιες εξελίξεις και κυρίως με την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, καθώς ουδείς εξ αυτών που εξαπέλυσε τον πόλεμο κατά του Αφγανιστάν δε φάνηκε έτοιμος να έχει την πρόταση της επόμενης μέρας, παρά τις προσπάθειες.

Το πρώτο, όμως, ερώτημα που προκύπτει, είναι εάν πράγματι οι Ταλιμπάν «υποχωρούν ατάκτως» σε ένδειξη πανικού ή απλά είναι ακόμη ένα στρατηγικό σχέδιο. Πιθανώς, η απάντηση ενέχει και τα δύο στοιχεία. Για τον Βρετανό στρατιωτικό αναλυτή Τζον Κίγκαν οι Ταλιμπάν κατέρρευσαν εξαιτίας της πολιτικής, θρησκευτικής και στρατιωτικής αδυναμίας του κινήματός τους. Από την άλλη πλευρά, όσο και ικανοί μαχητές είναι οι Ταλιμπάν, για την άνοδό τους στην εξουσία χρειάστηκαν την αμέριστη στήριξη, πολιτική και οικονομική των ίδιων των ΗΠΑ αλλά και άλλων χωρών, κυρίως του Πακιστάν, που τώρα έχουν στραφεί εναντίον τους. Πώς μπορεί κανείς να ξεχάσει τη διθυραμβική ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, το 1996, όταν οι Ταλιμπάν είχαν κατατροπώσει τους αντιπάλους τους;

Από την άλλη πλευρά, η αναδίπλωση μπορεί να εμπεριέχει κάποιο στρατηγικό σχέδιο, αφού όπως τονίζει ο Κιμ Σενγκούπτα στο βρετανικό Ιντιπέντετ, «οι Ταλιμπάν ευελπιστούν ότι θα λάβουν ενισχύσεις τόσο μέσα από το Πακιστάν, όσο και από οργισμένους της φυλής των Παστούν, αλλά και άλλους μουσουλμάνους από όλο τον κόσμο». Σε αυτή τη λογική φαίνεται να κινείται και η ανάλυση του Στράφορντ, μία εταιρία στρατηγικών αναλύσεων, όπου υποστηρίζει ότι «η ξαφνική αυτή αλλαγή της στρατηγικής των Ταλιμπάν, ουσιαστικά θα μεταλλάξει το ρυθμό, αλλά και την τακτική του πολέμου στο Αφγανιστάν, καθώς και τη δομή του θεάτρου των επιχειρήσεων. Καθώς προετοιμάζεται η πολυεθνική δύναμη ειρηνευτικών στρατευμάτων να εισέλθει στη χώρα, θα πρέπει να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει ανταρτοπόλεμο, που ενδέχεται όχι μόνο να κρατήσει χρόνια, αλλά να διαχυθεί και στις γειτονικές χώρες με απρόβλεπτες συνέπειες».

Αποτελεί, άραγε, επιβεβαίωση αυτής της ανάλυσης και πρόβλεψης το γεγονός, ότι μόλις την Παρασκευή, ο μουλάς Ομάρ, δέχτηκε να παραδώσει το Κανταχάρ και μάλιστα εντός 24 ωρών, σε δύο εκ των τοπικών ηγετών της φυλής των Παστούν, τον μουλά Νατζιμπουλάχ και το Χατζί Μπασέρ, που έφτασαν από το Πακιστάν, προκειμένου να διαπραγματευτούν με τους Ταλιμπάν για την αλλαγή των σκήπτρων της εξουσίας; Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι και ειδικότερα ο Ράμσφελντ, σύμφωνα με πληροφορίες, είχαν εξοργιστεί γι' αυτή την πρωτοβουλία των Παστούν, που ούτε τη γνώριζαν και πιθανώς ξεφεύγει από τον έλεγχό τους, ειδικά εάν αναλογιστεί κανείς τις καλές σχέσεις που οι εν λόγω ηγέτες διατηρούν με το Πακιστάν και τα συναισθήματα του Πακιστάν, που οργίστηκε και ένιωσε «προδομένο» απ' την αλλαγή πλεύσης των ΗΠΑ που στήριξαν και επέτρεψαν την προέλαση της Βόρειας Συμμαχίας.

Από την άλλη πλευρά, αποτελεί έκπληξη(;) μεγατόνων, ότι καμία από τις χώρες, που φέρονται να εμπλέκονται άμεσα, όπως το Ιράν, η Ινδία και η Ρωσία επισήμως δεν έχουν κάνει δηλώσεις ούτε σχόλια καν για την προέλαση της Βόρειας Συμμαχίας. Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνά κανείς ότι η Βόρεια Συμμαχία, συνίσταται από διάφορες φατρίες που ηγούνται από διάφορους πολέμαρχους, που κατά το δοκούν βρίσκονται υπό τη σκέπη κάποιας δύναμης. Δεν πουλιούνται ποτέ, ενοικιάζονται όμως πολύ συχνά. Ετσι, αποκτά εξαιρετικό ενδιαφέρον η επίσκεψη της ρωσικής αντιπροσωπείας -από μέλη του υπουργείου Αμυνας, Εξωτερικών και Εκτάκτων Αναγκών- στην Καμπούλ προκειμένου να συναντηθούν με τον «πρωθυπουργό» Μπουρχουαντίν Ραμπανί και τη «νόμιμη κυβέρνηση του Αφγανιστάν», τη στιγμή που ο ΟΗΕ τρέχει να προλάβει, ώστε να «σχηματίσει μία μεταβατική κυβέρνηση ευρείας αποδοχής», όπου θα συμμετάσχουν όλες οι φυλές του Αφγανιστάν.

Η τράπουλα έχει αρχίσει να μοιράζεται. Το παιχνίδι όμως μόλις αρχινά, ενώ δεν αποκλείεται να χωριστούν οι «παίκτες σε δύο ή και περισσότερα τραπέζια», όπως κάποτε είχε προβλέψει, ως άλλη «Πυθία», ο αμερικανός υπουργός Αμύνης.

Εάν είσαι αλλοδαπός και βρίσκεσαι στις ΗΠΑ και εάν οι πράκτορες του FBI εισβάλουν, κάποια στιγμή, απροειδοποίητα στο σπίτι σου και στο χώρο δουλιάς με μυστικό ένταλμα εισαγγελέα και «ανακαλύψουν» διάφορα «ενοχοποιητικά στοιχεία», τα οποία θα μπορούσαν να ιχνογραφήσουν την πρόθεσή σου να υποστηρίξεις, έστω και θεωρητικά, τον Οσάμα μπιν Λάντεν και την Αλ Κάιντα ή υπάρξουν έστω και αποχρώσες ενδείξεις πως είχες «σκοπό να προκαλέσεις τραυματισμό ή άλλα αποτελέσματα στις ΗΠΑ, στους πολίτες της, στην εθνική ασφάλεια, στην εξωτερική πολιτική ή την οικονομία», τότε, το μόνο ίσως που μπορείς να περιμένεις, είναι το καταιγιστικό ξεδίπλωμα ενός δικαστικού εφιάλτη. Ενός δικαστικού εφιάλτη, στον οποίο θα είσαι ο σιωπηλός πρωταγωνιστής - κατηγορούμενος, με μόνη ...πολυτέλεια έναν δικηγόρο στο πλευρό σου, προκειμένου να αντιμετωπίσεις ένα ειδικό στρατιωτικό δικαστήριο, το οποίο είχε να εμφανιστεί στις ΗΠΑ από την εποχή του Β` Παγκοσμίου Πολέμου...

Ολα αυτά δεν είναι σενάριο πολιτικού θρίλερ, αλλά η νέα πραγματικότητα, που διαγράφεται απ' την περασμένη Τετάρτη στις ΗΠΑ, οπότε ο Πρόεδρος Τζορτζ Ουόκερ Μπους υπέγραψε ένα πεντασέλιδο προεδρικό διάταγμα, με το οποίο επαναφέρεται ο θεσμός των ειδικών στρατοδικείων «μόνο για αλλοδαπούς υπόπτους τρομοκρατίας» και ας μην έχει γίνει - επίσημα τουλάχιστον... - η κήρυξη πολέμου. Οπως είχε γίνει πριν μερικές δεκαετίες επί προεδρίας Θίοντορ Ρούσβελτ, οπότε (επί Β` Παγκοσμίου Πολέμου) είχαν τεθεί σε εφαρμογή ανάλογα στρατοδικεία, τα οποία δίκασαν συνοπτικά και εν κρυπτώ και επέβαλαν άμεσα εκτελέσιμες θανατικές ποινές σε επτά ή οκτώ αλλοδαπούς ως σχετιζόμενους με το εχθρικό καθεστώς...

Τι λέει, όμως, το εν λόγω προεδρικό διάταγμα;

Σύμφωνα με τον σύμβουλο του Λευκού Οίκου, Αλ Γκονζάλες, το προεδρικό διάταγμα δίνει στον Μπους μία «επιπλέον επιλογή και ένα όργανο, πέρα απ' τα αστικά δικαστήρια, προκειμένου να έρθουν ταχύτερα ενώπιον της Δικαιοσύνης οι άμεσα υπεύθυνοι για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτέμβρη». Ο ίδιος σύμβουλος πρόσθεσε πως το προεδρικό διάταγμα περί συγκρότησης ειδικών στρατοδικείων αφορά τους «άμεσα υπεύθυνους» για τις επιθέσεις αυτές και μεταξύ αυτών κατονομάζονται «η οργάνωση Αλ Κάιντα, οποιοσδήποτε ήταν ή είναι μέλος αυτής της οργάνωσης, ήταν αναμεμειγμένος, βοήθησε, υποκίνησε ή συνωμότησε ή υπέθαλψε ανθρώπους που συμμετείχαν με όποιον τρόπο σε πράξεις διεθνούς τρομοκρατίας ή προετοιμασίας τέτοιων ενεργειών, που προκάλεσαν ή απείλησαν να προκαλέσουν ή είχαν σκοπό να προκαλέσουν τραυματισμό ή άλλα αποτελέσματα στις ΗΠΑ, στους πολίτες της, στην εθνική ασφάλεια, στην εξωτερική πολιτική ή την οικονομία».

Το διάταγμα δίνει στον υπουργό Αμυνας ευρείες εξουσίες. Μεταξύ αυτών, το δικαίωμα να διατάξει την προσαγωγή ατόμων που κατηγορούνται για τις παραπάνω ενέργειες από οποιοδήποτε αστικό δικαστήριο των ΗΠΑ σε ειδικό στρατιωτικό δικαστήριο, ενώ οι κατηγορούμενοι δε θα έχουν δικαίωμα προσφυγής σε κανένα άλλο δικαστήριο. Επιπλέον, τα ειδικά στρατοδικεία θα μπορούν να αποφασίζουν (με τις ψήφους των δύο τρίτων των δικαστών) ακόμη και ποινές ισόβιας κάθειρξης ή εκτελέσεις και να τις εφαρμόσουν σε διάστημα ολίγων ημερών.

«Η κυβέρνηση πρώτα αποφασίζει πως είσαι ένοχος και έπειτα κάνει ό,τι μπορεί για να το αποδείξει, χωρίς βεβαίως να έχεις κανένα από τα έως τώρα συνταγματικά σου δικαιώματα, όπως άσκηση έφεσης σε άλλο δικαστήριο», σχολίαζε την περασμένη Πέμπτη ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων στις ΗΠΑ, Μόρτον Χάλπεριν. Δεν ήταν ο μόνος... Ανάμεσα στους πρώτους που έσπευσαν να στηλιτεύσουν την επαναφορά του θεσμού των ειδικών στρατοδικείων, τα οποία θα λειτουργούν υπό την παντοδύναμη εποπτεία του υπουργού Αμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ, ήταν και στελέχη της Αμερικανικής Ενωσης Πολιτικών Ελευθεριών, που επέκριναν το μέτρο ως αντισυνταγματικό, αλλά και ως τουλάχιστον «ακατανόητο»... με δεδομένο το εκτενές δικαστικό δίκτυο που λειτουργεί στις ΗΠΑ. «Δεν είναι ούτε ευκρινές ούτε αντιληπτό, γιατί δε θα μπορούσαν τα πολιτικά δικαστήρια των ΗΠΑ να εκδικάσουν υποθέσεις τρομοκρατίας», αναρωτιόνταν η εκπρόσωπος της Αμερικανικής Ενωσης Πολιτικών Ελευθεριών...

Η κυβέρνηση Μπους φαίνεται, όμως, πως «γνωρίζει περισσότερα». `Η εάν δε γνωρίζει, θέλει, σε πρώτη φάση, ενδεχομένως να «ξεμπερδέψει» εν τάχει και εν κρυπτώ (δίχως τον παραμικρό φακό ή πένα του Τύπου) με τους εκατοντάδες «αλλοδαπούς» υπόπτους που έχει συλλάβει και εξακολουθεί να έχει υπό κράτηση δίχως καμία εξήγηση και βεβαίως χωρίς δίκη, γεγονός που κατεγράφη και προ ημερών από ανάλογο άρθρο της αμερικανικής εφημερίδας ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ ΠΟΣΤ... Με ένα τέτοιο φονικό - για τη δημοκρατία και τις πολιτικές και όχι μόνον ελευθερίες - εργαλείο, όπως είναι αυτό της επαναφοράς των «ειδικών στρατοδικείων», η κυβέρνηση Μπους μπορεί σε σύντομο χρονικό διάστημα να αυτοαναγορευτεί σε ικανό δικαστή - εκτελεστή και εξολοθρευτή των «αλλοδαπών» (φαίνεται πως εκ προοιμίου οι τρομοκράτες «αποκλείεται» να είναι Αμερικανοί...) τρομοκρατών».

Σε επόμενη φάση και εάν τα ειδικά στρατοδικεία τεθούν σε λειτουργία επί τόσο μακρόν όσο έχει προβλέψει ο υπουργός Αμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ πως θα διαρκέσει ο αδιόρατος και επισήμως ακήρυχτος πόλεμος κατά της «διεθνούς τρομοκρατίας», τότε είναι προφανείς οι μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις για την αστική δημοκρατία, όπως και εάν αυτή, έως τώρα, κουτσολειτουργούσε, υποστηρίζοντας τα δοκάρια της κυρίαρχης ιδεολογίας και του οικονομικο-πολιτικού κατεστημένου στις ΗΠΑ. Ζούμε σε πονηρές εποχές, όπου ακόμη και τα «προσχήματα» είναι πλέον, εδώ και μερικά χρόνια, τουλάχιστον περιττά...