ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 18 Ιούλη 2010
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ανεργία, καπιταλισμός και κρίση

Ολοι οι εργαζόμενοι, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι άνεργοι, ιδιαίτερα οι νέοι και γυναίκες, πρέπει να οργανώσουν την πάλη τους για την άμεση λήψη μέτρων ουσιαστικής προστασίας των ανέργων και των οικογενειών τους
Ολοι οι εργαζόμενοι, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι άνεργοι, ιδιαίτερα οι νέοι και γυναίκες, πρέπει να οργανώσουν την πάλη τους για την άμεση λήψη μέτρων ουσιαστικής προστασίας των ανέργων και των οικογενειών τους
Με τον πλέον δραματικό τρόπο επιβεβαιώνουν και τα επίσημα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας για την ανεργία τη ραγδαία αύξηση των ανέργων. Η ανεργία είναι πρόβλημα σύμφυτο του καπιταλισμού και μάλιστα αδύνατο να λυθεί στα πλαίσιά του. Σε συνθήκες δε οικονομικής κρίσης, που καταστρέφει επίσης με γοργούς ρυθμούς παραγωγικές δυνάμεις, τις βγάζει εκτός παραγωγής, την πρώτη παραγωγική δύναμη που καταστρέφει είναι η εργατική δύναμη. Σύμφωνα λοιπόν με τα επίσημα στοιχεία, το ποσοστό της ανεργίας έφτασε το 11,9% (από 9,4% τον Απρίλη του 2009). Οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 130.101 (αύξηση 27,9%) σε σχέση με τον Απρίλη του περασμένου χρόνου.

Λέμε σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΣΥΕ, γιατί η καταγεγραμμένη ανεργία από τον ΟΑΕΔ ήταν στις αρχές του 2010 767.602, ενώ τον Απρίλη ήταν 711.669. Είναι η αρχή των εποχικά απασχολουμένων στις τουριστικές επιχειρήσεις, αλλά αυτό δηλαδή η όποια ελάχιστη μείωση δεν αλλάζει την πραγματικότητα. Αλλωστε το βάθεμα της κρίσης γίνεται ολοένα μεγαλύτερο που σημαίνει ότι το χτύπημα παραγωγικών μονάδων στη συνέχεια αναμένεται μεγαλύτερο και η αύξηση της ανεργίας επίσης.

Να συμπληρώσουμε δε ότι και η καταγεγραμμένη από τον ΟΑΕΔ ανεργία υπολείπεται της πραγματικής που είναι αρκετά μεγαλύτερη (σύμφωνα με διάφορα δημοσιεύματα φτάνει ή ξεπερνά το 1.000.000), αλλά δε φαίνεται επειδή ακριβώς δεν καταγράφονται όλοι οι άνεργοι. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τη στατιστική της ΕΕ δε θεωρείται άνεργος αυτός που δουλεύει έστω και μια μέρα τη βδομάδα, για 3 ώρες.

Και αν η ανεργία δείχνει τα αδιέξοδα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, αν οι απολύσεις αυξάνονται ραγδαία μέσα σε συνθήκες καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, δείχνοντας ότι η ανεργία είναι αγιάτρευτη στον καπιταλισμό, η ίδια η κρίση είναι αγιάτρευτη, γι' αυτό εμφανίζεται περιοδικά, μειώνει την παραγωγή, καταστρέφει τους εργάτες, καταδικάζοντάς τους στην ανεργία, άρα και στην ανέχεια, στα βάσανα της έλλειψης εισοδήματος. Συνολικά το φαινόμενο αποκαλύπτει τα ιστορικά όρια του καπιταλισμού, δηλαδή την αναγκαιότητα αντικατάστασής του με το σοσιαλισμό. Αλλωστε στον καπιταλισμό, ο ανταγωνισμός των μονοπωλίων και των καπιταλιστικών επιχειρήσεων οξύνεται, εντείνεται η διαπάλη για τα μερίδια στην αγορά. Αλλά η κρίση οξύνει στο έπακρο τον καπιταλιστικό ανταγωνισμό, αφού τα κέρδη πέφτουν, επομένως είναι όρος επιβίωσης τα μέτρα των καπιταλιστών ενάντια στους εργάτες.

Πράγματι, μεγάλες εταιρείες μέλη πολυεθνικών ομίλων προχωρούν το τελευταίο διάστημα σε απολύσεις, με στόχο να ενισχύσουν τη θέση τους έναντι των ανταγωνιστών τους, να αυξήσουν ή να συγκρατήσουν την κερδοφορία τους, διεκδικώντας για την μετά την κρίση περίοδο, στην ανάκαμψη δηλαδή, η οποία επίσης προβλέπεται αναιμική, μεγαλύτερο μερίδιο από την πίτα του παραγόμενου κοινωνικού πλούτου. Αναζητώντας ταυτόχρονα αγορές σε χώρες εκτός Ελλάδας, για ανάπτυξη δραστηριοτήτων και αύξησης κερδών.

Ορισμένα παραδείγματα.

«Στην αγορά των ΗΠΑ στρέφεται η "ΕΝΚΛΩ"» (Λαναράς), σύμφωνα με δημοσιεύματα οικονομικών σελίδων αστικών εφημερίδων για τις δραστηριότητες του ομίλου, η διοίκηση του οποίου εκτιμά ότι οι πωλήσεις από 15 εκατ. ευρώ φέτος θα αυξηθούν σε 44 εκατ. ευρώ το 2014 και τα λειτουργικά κέρδη από 500.000 ευρώ σε 5,5 εκατ. ευρώ το 2014. Η εταιρεία, αναφερόταν στο ρεπορτάζ, «είναι έτοιμη να γυρίσει σελίδα, στρεφόμενη στην παραγωγή και διάθεση προϊόντων με προστιθέμενη αξία (...) τα οποία θα διαθέσει αρχικά κατ' αποκλειστικότητα στην αμερικάνικη αγορά».

Η «ΕΝΚΛΩ», λοιπόν, αφού ξεζούμισε τους εργάτες και τις εργάτριες, αφού πήρε εκατομμύρια ευρώ σε «επιχορηγήσεις» και «επιδοτήσεις» από το κράτος (δηλαδή λεφτά των εργαζομένων, μέσω της φορολογίας), αφού έκλεισε εργοστάσια στην Ελλάδα, απέλυσε εκατοντάδες εργάτες, ξεκινά τώρα νέες δραστηριότητες στην Αμερική. Ο συγκεκριμένος όμιλος έκλεισε συνολικά 7 εργοστάσια στην Ελλάδα.

Αλλο παράδειγμα είναι η «ΣΕΛΜΑΝ», που πρόσφατα έκανε μαζικές απολύσεις. Τη «ΣΕΛΜΑΝ» εξαγόρασε η «Alpha Wood» και ο όμιλος έκανε επενδύσεις 88 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με την «Καθημερινή» (3 Ιούλη 2010), «οι δύο εταιρείες αποτελούν πια έναν κολοσσό του ξύλου στην Ανατολική Ευρώπη, καθώς αναμειγνύονται διάφορες παραγωγικές μονάδες. Από την εξαγορά, η Alpha Wood παρέλαβε τα δύο εργοστάσια της Shelman σε Χαλκίδα και Κομοτηνή, το 85% της Χατζηλουκάς ΑΒΕΤΕ, το 100% της Ξυλεμπορικής Πατρών, το 90% της Τζήλος ΑΕ, το 50% της Σέλμαν Sofianos Παρκέτα ΑΕ, το 40% της Sofrom Parquet ΑΕ στη Ρουμανία, αλλά και το ιδιόκτητο λιμάνι της στη Χαλκίδα. Την ίδια στιγμή, ο θεσσαλικός όμιλος διαθέτει την Alpha Wood Πίνδος, την Alpha Wood Bulgaria, το εργοστάσιο της ΒΙΠΕ Λάρισας, το Alpha Wood Shop στον Τύρναβο - όπου και η έδρα του ομίλου - και το κέντρο έκθεσης Alpha Wood Επιπλο, ενώ συμμετέχει στην Alpha Wood Νευροκόπι ΑΕΒΕ και στην Ξυλοτεχνική Ηπείρου»...

Αλλη τέτοια περίπτωση είναι η ΦΑΓΕ, που επίσης ξεκίνησε μαζικές απολύσεις, ενώ ο όμιλος συνεχίζει τις επενδύσεις και το άνοιγμά του σε άλλες χώρες και στις ΗΠΑ.

Εχουμε επίσης περιπτώσεις που λόγω ανταγωνισμού, αλλά και κρίσης, μένουν χωρίς δουλειά δεκάδες ή εκατοντάδες εργαζόμενοι με στόχο την επέκταση των ελαστικών μορφών απασχόλησης. Την απομάκρυνση δηλαδή εργαζομένων με πλήρη μισθολογικά, εργασιακά, ασφαλιστικά δικαιώματα και την αντικατάστασή τους από φτηνά εργατικά χέρια, των οποίων τον αριθμό, τη διάρκεια και τους όρους απασχόλησης η εργοδοσία διαμορφώνει «ευέλικτα», ανάλογα με τα βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα συμφέροντά της.

Ταυτόχρονα, η ανεργία (με ή χωρίς ...διαλείμματα) μεγαλώνει, επειδή ο άναρχος τρόπος παραγωγής στον καπιταλισμό οδηγεί στην κρίση και μαζικό κλείσιμο επιχειρήσεων, ιδιαίτερα μικρομεσαίων. Ετσι μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2010, όπως προκύπτει από τις εγγραφές - διαγραφές στο μητρώο του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας (ΒΕΑ), ιδρύθηκαν συνολικά 789 βιοτεχνικές επιχειρήσεις και διέκοψαν τη λειτουργία τους 1.448. Εχουμε δηλαδή μείωση κατά 659 επιχειρήσεις. Μόνο μέσα στον Ιούνη έκλεισαν 165 επιχειρήσεις. Αλλά αυτές εκτός του ότι έστειλαν στην ανεργία μικρούς ΕΒΕ, έστειλαν και τους εργαζομένους τους. Ταυτόχρονα η αλυσίδα σούπερ μάρκετ «Ατλάντικ» πάει για πτώχευση λόγω κρίσης, ενώ απασχολεί 4.000 εργαζόμενους που θα μείνουν στο δρόμο.

Και βεβαίως, όπως αναφέραμε παραπάνω, είμαστε ακόμη στην αρχή του βαθέματος της κρίσης.

Ολα αυτά συμβαίνουν. Ενώ, για παράδειγμα, η χώρα μας πληρεί τις προϋποθέσεις για τη σημαντική ανάπτυξη της κλωστοϋφαντουργίας (π.χ. ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και παραγωγής βαμβακιού) ή της ναυπηγοεπισκευής (βλ. γεωγραφική θέση Ελλάδας, ανάπτυξη ναυτιλίας, τεχνογνωσία), κλάδων δηλαδή που ικανοποιούν βασικές λαϊκές ανάγκες, όπως η ένδυση, σήμερα όχι μόνο δεν υπάρχει ανάπτυξη αυτών των κλάδων, αλλά οι άνεργοι κλωστοϋφαντουργοί, μεταλλεργάτες από ναυπηγεία, τη Ζώνη κλπ. πολλαπλασιάζονται. Η αγροτοκτηνοτροφική παραγωγή συρρικνώνεται, ξεκληρίζοντας μικροπαραγωγούς. Ταυτόχρονα, τεράστιες υποδομές «μαραζώνουν», όπως τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, για τα οποία η σκέψη είναι να εκποιηθεί το ναυπηγοεπισκευαστικό τμήμα, να σταματήσει δηλαδή εντελώς η κατασκευή πλοίων. Ενώ θα μπορούσε να υπάρχει κρατικός φορέας ναυπηγοεπισκευής, συνδεδεμένος και σχεδιασμένος ενιαία με την ακτοπλοΐα, ώστε στοχοπροσηλωμένα να εντοπίζονται οι ανάγκες στο πόσα και τι είδους πλοία απαιτεί σήμερα η μετακίνηση του πληθυσμού και η μεταφορά των εμπορευμάτων, αλλά και οι αμυντικές ανάγκες της χώρας και ανάλογα να προχωρά η παραγωγή. Θα μπορούσε, αν υπήρχε κοινωνική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και κεντρικός σχεδιασμός, αν δηλαδή στόχος της οικονομίας και της κοινωνίας δεν ήταν το μέγιστο ατομικό κέρδος.

Οσο για το αν και το πώς θα αναπτυχθεί ένας κλάδος, συνολικά η οικονομία, καθορίζεται από το ποιες επενδύσεις και σε ποιους κλάδους θα κάνει ένας επιχειρηματίας (συνήθως κάνει σ' αυτούς με τη μεγαλύτερη κερδοφορία και την πιο γρήγορη επιστροφή στον ίδιο του κεφαλαίου που επενδύει), όσο γενικά υπάρχει καπιταλισμός, άρα ανταγωνισμός, οικονομικές κρίσεις, οι απολύσεις θα συνεχίζονται αμείωτα. Το δικαίωμα των εργαζομένων στη σταθερή εργασία με πλήρη δικαιώματα θα γίνεται «όνειρο θερινής νυκτός». Θα συνεχίζεται η πραγματικότητα που οι κάθε φορά ισχυροί θα απορροφούν τους λιγότερους ισχυρούς (και έτσι γίνεται συγκεντροποίηση κεφαλαίου), θα συνεχίζονται τα «λουκέτα» που βάζει ο αδυσώπητος ανταγωνισμός των μονοπωλίων ή ταυτόχρονα να εντείνονται εξαγορές και συγχωνεύσεις. Αλλά πάλι τα «σπασμένα», τα πληρώνουν οι εργαζόμενοι. Να, γιατί χρειάζεται αγώνας, που μαζί με τις άλλες διεκδικήσεις της εργατικής τάξης θα θέτει ως τελευταίο μέσο άμυνας την προστασία των ανέργων για όσο χρονικό διάστημα είναι άνεργοι.

Το ΚΚΕ έχει στόχους πάλης για την προστασία των ανέργων, έχει καταθέσει 2 φορές πρόταση νόμου στη Βουλή γι' αυτό το ζήτημα, αλλά έχει απορριφθεί. Ολοι οι εργαζόμενοι, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι άνεργοι, ιδιαίτερα οι νέοι και γυναίκες, πρέπει να οργανώσουν την πάλη τους για την άμεση λήψη μέτρων ουσιαστικής προστασίας των ανέργων και των οικογενειών τους. Στόχους όπως:

  • Το επίδομα ανεργίας να παρέχεται σε όλους τους ανέργους χωρίς προϋποθέσεις και περιορισμούς.
  • Το ύψος του επιδόματος ανεργίας καθορίζεται στο 80% του βασικού μισθού, όχι του σημερινού, αλλά των 1.400 ευρώ.
  • Το διάστημα της ανεργίας αναγνωρίζεται ως συντάξιμος χρόνος χωρίς επιβάρυνση των ανέργων. Οι απολυμένοι που έχουν συμπληρώσει το 50ό έτος της ηλικίας τους και παραμένουν άνεργοι επί 2 χρόνια και έχουν συμπληρώσει 4.050 μέρες ασφάλισης να πάρουν πλήρη σύνταξη, κύρια και επικουρική.
  • Καθ' όλη τη διάρκεια της ανεργίας οι άνεργοι και τα μέλη της οικογένειάς τους έχουν πλήρη και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Ταυτόχρονα είναι σήμερα αναγκαίο, περισσότερο από κάθε άλλη φορά η πάλη για το μεροκάματο, για την προστασία των ανέργων, για μόνιμη και σταθερή δουλειά με πλήρη δικαιώματα για όλους, να δεθεί άρρηκτα με την πάλη για ριζικές αλλαγές μέχρι το επίπεδο της εξουσίας, κόντρα στα συμφέροντα όσων θέλουν τις λαϊκές ανάγκες έρμαια της ανταγωνιστικότητας.

Η εργατική τάξη, ο λαός να περάσουν αποφασιστικά στην αντεπίθεση ώστε να μην πληρώσουν αυτοί την κρίση, να αποκρούσουν και να ανατρέψουν συνολικά την αντιλαϊκή πολιτική, να ανοίξουν το δρόμο για τη λαϊκή εξουσία και οικονομία.


Σ.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ