Μπορεί τα αμερικανικά βομβαρδιστικά να σφυροκοπούν με αμείωτη σφοδρότητα το ανατολικό Αφγανιστάν εις αναζήτηση του μουλά Ομάρ και του Οσάμα μπιν Λάντεν ή οι Αμερικανοί πεζοναύτες να ξεχύνονται μεθεόρτια στα κακοτράχαλα μονοπάτια του τελευταίου προπύργιου των Ταλιμπάν στο Κανταχάρ, αλλά το Αφγανιστάν διαθέτει ήδη μία κυβέρνηση εν αναμονή, με επικεφαλής έναν παλιό γνωστό των Αμερικανών (ή ακριβέστερα της CIA, όπως εντόνως λέγεται...), τον 44χρονο Χαμίντ Καρζάι.

Το «θαύμα της ειρήνης», ως γνωστόν, δε συντελέστηκε στην Καμπούλ, αλλά στη Βόννη, καθώς ο μαραθώνιος των εννεαήμερων συνομιλιών του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ, Λαχντάρ Μπραχίμι, με τέσσερις αφγανικές αντιπροσωπείες οδήγησε στις πέντε Δεκέμβρη στην υπογραφή συμφωνίας για το πολιτικό μέλλον του Αφγανιστάν σε χρονικό ορίζοντα περίπου δυόμισι χρόνων.

Ωστόσο, όσοι σπεύσουν να παρατηρήσουν πως τα έντονα παρασκηνιακά παζάρια για την «ειρήνη» στο Αφγανιστάν τελείωσαν με την υπογραφή της Συμφωνίας της Βόννης, μάλλον θα πρέπει να αναθεωρήσουν... Αφ' ενός, γιατί η φόρμουλα που επιτεύχθηκε είναι προσωρινή, αφού η θητεία της 29μελούς προσωρινής κυβέρνησης του Χαμίντ Καρζάι έχει διάρκεια μόλις έξι μηνών (θα πρέπει να παραδώσει τα ηνία της εξουσίας το αργότερο στις 22 Μάη 2002), αφ' ετέρου, γιατί τα αληθινά σκληρά παζάρια για την αναρρίχηση ή ανάδειξη των ισχυρότερων αφγανικών φατριών μίας πλειάδας πολέμαρχων θα διαδραματιστούν πριν, αλλά και κατά τη διάρκεια της Εκτακτης Συνέλευσης των αφγανικών εθνοτήτων (Λόγια Τζίργκα), η οποία και θα πρέπει να εκλέξει τη μεταβατική κυβέρνηση, που θα οδηγήσει τελικά τη χώρα σε εκλογές, δύο χρόνια απ' την ημερομηνία σύγκλησης της Λόγια Τζίργκα.

Είναι ενδεικτικό πως ήδη, ένα 24ωρο απ' την ανακοίνωση συγκρότησης προσωρινής αφγανικής κυβέρνησης, με επικεφαλής τον Χαμίντ Καρζάι, εκδηλώθηκαν οι πρώτες δυσαρέσκειες.

Ο Ουζμπέκος πολέμαρχος Αμπντούλ Ρασίντ Ντόστουμ (οι δυνάμεις του οποίου ελέγχουν τμήμα του βόρειου Αφγανιστάν, μεταξύ αυτού και την πόλη Μαζάρ-ι-Σαρίφ) ανακοίνωσε την περασμένη Πέμπτη ότι θα μποϊκοτάρει τη μεταβατική κυβέρνηση του Αφγανιστάν, που συμφωνήθηκε στη Διάσκεψη της Βόννης. «Είμαστε πολύ στενοχωρημένοι. Ανακοινώνουμε ότι θα μποϊκοτάρουμε αυτήν την κυβέρνηση και δε θα πάμε στην Καμπούλ μέχρι να υπάρξει μια σωστή κυβέρνηση», είπε ο Ντόστουμ, εκφράζοντας ακολούθως το προσωπικό του παράπονο, γιατί δεν ικανοποιήθηκε το αίτημά του για το διορισμό του στο ...υπουργείο Εξωτερικών: «Είναι ταπείνωση για μας η ανάθεση των υπουργείων Γεωργίας και Μεταλλευμάτων - Βιομηχανίας».

Ο Ουζμπέκος πολέμαρχος Ντόστουμ δεν ήταν ο μόνος δυσαρεστημένος απ' τη Συμφωνία της Βόννης. Ενας άλλος πολέμαρχος (εκ των ηγετών της φυλής των Παστούν, επικεφαλής του Εθνικού Ισλαμικού Μετώπου του Αφγανιστάν και υποστηριχτής του πρώην μονάρχη Ζάχερ), ο Αχμάντ Γκαϊλάνι, χαρακτήρισε (το ίδιο 24ωρο) τη Συμφωνία της Βόννης ως τουλάχιστον «μη ισορροπημένη και άδικη».

«Διεπράχθησαν αδικίες στην κατανομή των υπουργείων... Εκείνοι που είχαν ένα σημαντικό ρόλο στον ιερό πόλεμο κατά της σοβιετικής κατοχής δεν εκπροσωπήθηκαν», είπε ο Γκαϊλάνι, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Ισλαμαμπάντ, εκφράζοντας, παράλληλα, την ελπίδα πως θα έχει μία καλύτερη τύχη στις διαπραγματεύσεις για τη συγκρότηση της μεταβατικής κυβέρνησης, που θα εκλέξει η Λόγια Τζίργκα...

Ο Μπουρχουντίν Ραμπανί, ο άνθρωπος που έως τώρα ο ΟΗΕ αναγνώριζε ως το νόμιμο πρόεδρο του Αφγανιστάν, φαίνεται επί του παρόντος και παρά τις φιλοδοξίες του να παραμερίζεται και να υποχρεώνεται σε παράδοση της σκυτάλης της εξουσίας (που, επί της ουσίας, δεν άσκησε...) στις 22 Δεκέμβρη.

Ωστόσο, τόσο αυτός, όσο και αρκετοί απ' τους φιλόδοξους πολέμαρχους αφγανικών φυλών και φατριών (αλλά και ο πρώην μονάρχης), μπορούν να ελπίζουν (απ' την ερχόμενη άνοιξη) σε μία καλύτερη «τύχη»... Και αυτό, γιατί, όπως φαίνεται, το μεγάλο παζάρι για τη δρομολόγηση πολιτικών δεδομένων στο Αφγανιστάν έχει μόλις αρχίσει.

Τα μέλη της προσωρινής κυβέρνησης του Χαμίντ Καρζάι, αλλά και ο τελευταίος, θεωρητικά, (κατά τη Συμφωνία της Βόννης) δεν επιτρέπεται να διατελέσουν μέλη της 21μελούς «Ειδικής Ανεξάρτητης Επιτροπής», που θα πρέπει να συσταθεί έως τις 22 Γενάρη και η οποία αναμένεται να παίξει ρυθμιστικό ρόλο στη διαδικασία σύγκλησης και συμμετοχής των αντιπροσώπων των αφγανικών φυλών στην Εκτακτη Λόγια Τζίργκα, που θα συγκαλέσει ο πρώην μονάρχης του Αφγανιστάν. Οσοι μπουν στην «Ειδική Ανεξάρτητη Επιτροπή», θα έχουν λόγο και επιρροή γι' αυτούς, που τελικώς θα συμμετάσχουν στην Εκτακτη Συνέλευση των αφγανικών εθνοτήτων. Ο συσχετισμός δυνάμεων που θα καταγραφεί στη σύνθεση της Εκτακτης Συνέλευσης της Λόγια Τζίργκα θα κυοφορήσει και τη Μεταβατική Κυβέρνηση, που θα έχει θητεία όχι έξι μήνες (όπως η προσωρινή αρχή του Χαμίντ Καρζάι...), αλλά δύο χρόνια... Σ' αυτό το διάστημα, μέλλει να κριθούν πολλά σε κάθε επίπεδο της μετά - Ταλιμπάν περιόδου, μέχρι τη διεξαγωγή (περίπου έως και τα τέλη του πρώτου εξαμήνου του 2004) γενικών εκλογών...

Επιπλέον, πολλά μέλλει να κριθούν και να αποφασιστούν από την αποστολή διεθνούς πολυεθνικής δύναμης, που θα κληθεί να «αφοπλίσει» και να αναδιοργανώσει τις δυνάμεις των Αφγανών πολέμαρχων σε τακτικό στρατό της χώρας, αφού βεβαίως καθοριστεί προσεχώς απ' το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Σ' αυτό το σημείο θα πρέπει να επισημανθεί μία μάλλον ενδεικτική «λεπτομέρεια»: ΗΠΑ και Ρωσία έχουν ήδη δηλώσει (διόλου τυχαία...) απρόθυμες να συμμετάσχουν στη διεθνή πολυεθνική δύναμη που θα στείλουν τα Ηνωμένα Εθνη...

Το δαιδαλώδες μονοπάτι που προδιαγράφει η Συμφωνία της Βόννης με τη διαδοχή προσωρινών και μεταβατικών κυβερνήσεων δεν αντανακλά μόνον τον ανταγωνισμό μεταξύ των μελών της - μεταξύ άλλων, πολιτικά... - αταίριαστης πλειάδας των Αφγανών ηγετών, που αδημονούν για μία καλή και σταθερή θέση στο τιμόνι της εξουσίας. Αντανακλά και θα αντανακλάσει μεσοπρόθεσμα, πολύ πιο ευδιάκριτα, με τον έναν ή άλλον τρόπο, τους συσχετισμούς και εντός των κόλπων των μεγάλων δυνάμεων, με ενδεχόμενο, αλλά όχι αποκλειστικό, πεδίο δράσης τα κέντρα λήψης αποφάσεων και εντός του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, η σκιά του οποίου σκεπάζει αδιόρατα κάθε κομμάτι του - μετά την εποχή των Ταλιμπάν - αφγανικού πολιτικού ντόμινο.