Στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των φαρμακοβιομηχάνων, των εισαγωγέων και των πολυεθνικών και όχι στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, όπως διατείνονται οι αρμόδιοι υπουργοί, στοχεύει, στην πραγματικότητα, η πολιτική ανακοστολόγησης των φαρμάκων, που με "εκσυγχρονιστική"... περηφάνια εξάγγειλε η κυβέρνηση Σημίτη. Παράλληλοι στόχοι, το ξήλωμα της παροχής φαρμακευτικής περίθαλψης από τα ασφαλιστικά ταμεία και μια "εξυγίανση" που προϋποθέτει τη λειτουργία των ταμείων με... ανασφάλιστους "ασφαλισμένους", οι οποίοι τελικά θα καλούνται να πληρώνουν από την τσέπη τους τα φάρμακα που έχουν ανάγκη.

Στην ουσία, ολόκληρη η πολιτική για το φάρμακο, ο τρόπος τιμολόγησης, ο τρόπος κατάρτισης της λίστας για τα ασφαλιστικά ταμεία που βρίσκεται στα σκαριά, μια σειρά μέτρα που πάρθηκαν στο όνομα δήθεν της περιστολής της φαρμακευτικής δαπάνης, είναι το προπέτασμα καπνού για το ολοκληρωτικό ξήλωμα του κράτους πρόνοιας. Απώτερος στόχος όλων των κυβερνητικών "κινήσεων" είναι τελικά η μεγέθυνση της συμμετοχής των εργαζομένων στις δαπάνες για φαρμακευτική περίθαλψη, με τρόπο, ώστε να διασφαλίζονται και να ενισχύονται τα υπερκέρδη των πολυεθνικών και των εισαγωγέων. Με δυο λόγια η κατάργηση της έννοιας του φαρμάκου ως κοινωνικού αγαθού και η μετατροπή του σε εμπορεύσιμο είδος, όπως ακριβώς απαιτεί η "απελευθέρωση" του εμπορίου και η "ελεύθερη αγορά".

Τα παραπάνω προκύπτουν αβίαστα από μια σειρά μέτρα που δρομολογούνται παράλληλα με την περιβόητη ανακοστολόγηση, που ήδη ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση, με έμφαση στο γεγονός ότι προέκυψαν μειώσεις στις τιμές ορισμένων φαρμάκων. Μειώσεις που οι κυβερνώντες εκτιμούν ότι θα οδηγήσουν στην εξοικονόμηση περίπου 80 δισ. δρχ. από τη φαρμακευτική δαπάνη. Να "εξοικονομηθούν" όμως για ποιους και από την τσέπη ποιων; Είναι το ερώτημα στο οποίο οι κυβερνώντες ποτέ δεν απάντησαν επισήμως και όχι τυχαία. Γιατί, από κοντά με την ανακοστολόγηση, τα κυβερνητικά επιτελεία φέρνουν την κατάρτιση λίστας φαρμάκων για όλα τα ασφαλιστικά ταμεία, το "κόλπο" των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (ΜΗ. ΣΥ. ΦΑ), τον περίφημο "κοινωνικό πόρο" και την περικοπή των ασφαλιστικών εισφορών των εργοδοτών (που ετοιμάζονται να περάσουν μέσα από τον "κοινωνικό διάλογο") και το κλιμακωτό ποσοστό συμμετοχής των ασφαλισμένων στη χορήγηση φαρμάκων ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν τα φάρμακα.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η πολιτική αυτή βασίστηκε στο επιχείρημα της συνεχώς αυξανόμενης φαρμακευτικής δαπάνης. Πρόκειται για τη γνωστή θεωρία της "πολυφαρμακίας" και "υπερκατανάλωσης", άποψη που οι ειδικοί όχι μόνο δεν αποδέχονται αλλά χαρακτηρίζουν λανθασμένη. Αν υπάρχει πρόβλημα - τονίζουν - συνδέεται με την "κακή χρήση" και την "κακοφαρμακία", που οφείλεται στον ελλιπή κρατικό έλεγχο και στην ανεπαρκή παιδεία σε ό,τι έχει να κάνει με το φάρμακο. Μάλιστα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία τα οποία επικαλούνται οι εργαζόμενοι στα φαρμακευτικά και συναφή επαγγέλματα από το 1987 μέχρι το 1995 η αύξηση της κατανάλωσης ήταν μόλις 34% έναντι 468%,ποσοστό με το οποίο ισοδυναμεί η αύξηση της αξίας των φαρμάκων που καταναλώνονται. Είναι και αυτό άλλωστε ένα αποτέλεσμα της γνωστής τακτικής των φαρμακοβιομηχάνων να διακόπτουν την εδώ παραγωγή κάποιων φαρμάκων και τη διεύρυνση των εισαγωγών από το εξωτερικό με πολύ μεγαλύτερες τιμές. Αυτή η εικόνα δεν είναι άσχετη ούτε με την τακτική της αντικατάστασης γνωστών και "ταχείας κυκλοφορίας" φαρμάκων με δήθεν νέα, που κοστολογούνται ως "νέα" και... πολύ ακριβότερα.

Είναι, χαρακτηριστικό αυτό που, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Φαρμακευτικά και Συναφή Επαγγέλματα (ΟΕΦΣΕ) Π. Μπότσης,δηλώνει σχετικά: "Η πολιτική που προωθεί η κυβέρνηση είναι μια πολιτική που επιχειρεί να μετατρέψει το φάρμακο σε εμπορεύσιμο είδος, γενικεύοντας ακραίες περιπτώσεις υπερσυνταγογράφησης και κατευθυνόμενης συνταγογράφησης, προκειμένου να πληρώνουν οι ασφαλισμένοι τη φαρμακευτική τους περίθαλψη από την τσέπη τους".Ο ίδιος συμπληρώνει ότι "αν η κυβέρνηση ήθελε πραγματικά να μειώσει τις τιμές των φαρμάκων υπέρ των ασφαλισμένων και των ασφαλιστικών ταμείων και όχι διασφαλίζοντας στην πραγματικότητα τα κέρδη των βιομηχάνων είχε τον τρόπο να το κάνει".

"Εξυγίανση" των ασφαλιστικών ταμείων με "ασφαλισμένους" που στην πραγματικότητα τα πληρώνουν από την τσέπη τους και την "εξυγίανση" και τη φαρμακευτική τους περίθαλψη, είναι η πολιτική που προωθεί η "εκσυγχρονιστική" κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. "Ενα το κρατούμενο" είναι ότι για τα ελλείμματα και την κακοδιαχείριση των ασφαλιστικών ταμείων οι μόνοι που δεν ευθύνονται είναι οι ίδιοι οι ασφαλισμένοι. Μόνοι υπεύθυνοι είναι οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ - ΝΔ και οι διορισμένες από αυτές διοικήσεις των ταμείων και οι μεγαλοεργοδότες που δεν καταβάλλουν - με την κάλυψη της εκάστοτε κυβέρνησης - τις εργοδοτικές εισφορές. Παρά ταύτα οι ασφαλισμένοι καλούνται και πάλι να "πληρώσουν το μάρμαρο", αφού η κυβέρνηση μέσω του "κοινωνικού διαλόγου" επιχειρεί να βάλει τους εργαζόμενους να πληρώσουν από την τσέπη τους τα "σπασμένα" αυτής της διαχείρισης μέσω του περίφημου "κοινωνικού πόρου", (δηλαδή, "εκτός των άλλων... και δαρμένος" ο ασφαλισμένος).

Παράλληλα, καταρτίζεται από το επιτελείο του υπουργείου Υγείας η ενιαία λίστα για τα ασφαλιστικά ταμεία που, σύμφωνα με τις επίσημες υπουργικές δηλώσεις, θα περιλαμβάνει 2.500 σκευάσματα από τα 7.000 περίπου που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά. Δεν είναι τυχαίο ότι η επιστημονική κοινότητα της χώρας επιμένει στην κατάρτιση εθνικού συνταγολογίου που θα περιλαμβάνει τις δραστικές ουσίες και όχι την ονομασία του φαρμάκου και άρα, όπως καταγγέλλεται, την εταιρία που... είχε τον τρόπο να ενταχθεί στη λίστα. Δηλαδή, η ίδια η κυβέρνηση που ενέκρινε μέχρι σήμερα 7.000 σκευάσματα, έρχεται σήμερα να βγάλει άχρηστα τα 4.500 από αυτά και να ενισχύσει την κατευθυνόμενη συνταγογράφηση που υποτίθεται ότι αφορίζει! "Γιατί", ρωτούν, χαρακτηριστικά, γιατροί και φαρμακοποιοί, "δεν αφήνουν το κράτος και τα ταμεία τους γιατρούς να κρίνουν ποια δραστική φαρμακευτική ουσία χρειάζεται η πάθηση από την οποία πάσχει ο ασθενής και με βάση αυτή να συνταγογραφεί και περιορίζει την επιλογή του γιατρού;". Δηλαδή, εάν ο γιατρός, ο πλέον ειδικός, κρίνει ότι ο ασθενής του χρειάζεται κάποιο φάρμακο εκτός λίστας, ο τελευταίος θα πρέπει να το πληρώσει από την τσέπη του. Εάν, πάλι, δεν μπορεί, ας μην κάνει ολοκληρωμένη θεραπεία ή... τελικά, ας πεθάνει!

Από κοντά σε όλα αυτά, έρχονται τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα(ΜΗ. ΣΥ. ΦΑ. ), αυτά, δηλαδή, που όποιος τα χρειάζεται, τα πληρώνει από την τσέπη του, γιατί... δε θεωρούνται φάρμακα. Σήμερα, στα ΜΗ. ΣΥ. ΦΑ. εντάσσονται κυρίως τα βιταμινούχα σκευάσματα, ενώ άμεσα θα ενταχθούν και διάφορες κρέμες, στοματικά διαλύματα, αποχρεμπτικά. Τα ΜΗ. ΣΥ. ΦΑ. δεν υπόκεινται στον έλεγχο του ΕΟΦ και δε διέπονται από τους κανόνες της σύστασης των φαρμάκων και βεβαίως, δεν υπόκεινται στον ενιαίο τρόπο τιμολόγησης, ενώ ως "μη φάρμακα" επιτρέπεται η διαφήμισή τους με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα κέρδη της βιομηχανίας που τα παράγει, αλλά και με όλους τους κινδύνους που εμπεριέχει για το κοινό στο οποίο απευθύνεται η διαφήμιση.Χαρακτηριστικό είναι ο η εταιρία BERINGER - γερμανικών συμφερόντων - η οποία διαθέτει το βιταμινούχο σκεύασμα GERIATRIC έναντι 1.875 δρχ. και είναι συνταγογραφούμενο, διαθέτει ως ΜΗ. ΣΥ. ΦΑ και το αντίστοιχο VITA PLUS με λιανική τιμή 5.100 το οποίο, όμως, διαφημίζεται, αυξάνοντας τη ζήτησή του. Με δυο λόγια η συγκεκριμένη εταιρία βγαίνει κερδισμένη και από τις δύο εκδοχές των κυβερνητικών μέτρων. Επιλογές τέτοιου προσανατολισμού, υποστηρίζουν φαρμακοποιοί και γιατροί, θα έχουν ως αποτέλεσμα να διευρύνεται ο αριθμός των ΜΗ. ΣΥ. ΦΑ. έναντι των συνταγογραφούμενων φαρμάκων, ενώ "σε λίγο συνταγογραφούμενα θα είναι μόνο τα φάρμακα για βαριές και ανίατες αρρώστιες. Τα υπόλοιπα θα είναι ΜΗ. ΣΥ. ΦΑ. Οσοι έχουν χρήματα θα μπορούν να τα προμηθευτούν. Οι υπόλοιποι θα πεθαίνουν, ενώ την ίδια στιγμή θα ακριβοπληρώνονται τα ασφαλιστικά ταμεία για δήθεν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη"!

Τη στιγμή που η "εκσυγχρονιστική" κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προωθεί την πολιτική αυτή, οι κρατικές φαρμακοβιομηχανίες που κόστισαν τεράστια ποσά για να δημιουργηθούν αποτελούν ήδη παρελθόν και η επιστημονική έρευνα εκτιμάται ως πολυτέλεια και είναι ανύπαρκτη. Τα συμφέροντα που υπηρετούν οι κυβερνώντες κρίνουν πως τη χώρα και τους εργαζόμενους τους συμφέρουν καλύτερα οι εισαγωγές φαρμάκων, η μετατροπή της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας σε υπάλληλο των πολυεθνικών, και ο περιορισμός του ΕΟΦ σε άνευ ρόλου παρατηρητή των εξελίξεων.

Μελίνα ΖΙΑΓΚΟΥ