ΚΑΪΡΟ - ΜΟΣΧΑ - ΒΑΓΔΑΤΗ.-

Σταθερά τεταμένη είναι η ατμόσφαιρα στον Περσικό Κόλπο, καθώς η Ουάσιγκτον εντείνει ακόμη περισσότερο τις πιέσεις της για ανάληψη στρατιωτικής δράσης σε βάρος του Ιράκ, αφού απέρριψε κατηγορηματικά και την τελευταία, ρωσικής έμπνευσης, διαμεσολαβητική πρόταση. Ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κοέν βρέθηκε, χτες, στη Μόσχα, όπου συναντήθηκε με τον Ρώσο ομόλογό του στρατηγό Ιγκόρ Σεργκέγιεφ σε μια ιδιαίτερα ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα. Από την πλευρά του, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Κοινοπολιτειακών Υποθέσεων Ντέρεκ Φάτσετ έδωσε την πραγματική διάσταση της κατάστασης, λέγοντας ότι "δεν τίθεται θέμα διπλωματικών συνομιλιών, απλώς η ιρακινή ηγεσία πρέπει να αποδεχτεί ή όχι τις αποφάσεις του ΟΗΕ".

Πολύωρη συνάντηση με τον Ρώσο υπουργό Αμυνας, στρατηγό Ιγκόρ Σεργκέγιεφ είχε, χτες, στη Μόσχα ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κοέν, ο οποίος ολοκλήρωσε την περιοδεία του στις χώρες του Κόλπου. Ο Σεργκέγιεφ φέρεται να χρησιμοποίησε αρκετά σκληρή γλώσσα, αναφερόμενος στη στάση των ΗΠΑ, σχετικά με την κρίση στο Ιράκ, εκφράζοντας τις έντονες αμφιβολίες του για το κατά πόσο η αμερικανική τακτική συμβάλλει στην εξασφάλιση σταθερότητας στην περιοχή. Ο Ρώσος υπουργός Αμυνας, αφού υπογράμμισε ότι η κρίση στον Περσικό Κόλπο πλήττει ανεπανόρθωτα ζωτικά συμφέροντα της Ρωσίας στην περιοχή, αναρωτήθηκε κατά πόσον η Ουάσιγκτον έχει συνειδητοποιήσει τις συνέπειες που θα προκαλέσει μια στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ στις αμυντικές σχέσεις Ρωσίας - ΗΠΑ. Περισσότερες λεπτομέρειες για τις συνομιλίες Κοέν - Σεργκέγιεφ δεν έγιναν γνωστές, καθώς η συνάντηση των δύο ανδρών έγινε κεκλεισμένων των θυρών. Εντούτοις, πολλοί Αμερικανοί δημοσιογράφοι έσπευσαν να υπογραμμίσουν ότι ήταν η πρώτη φορά που Ρώσος κυβερνητικός αξιωματούχος ήρθε σε αντιπαράθεση κατά πρόσωπο με Αμερικανό ομόλογό του.

Από την πλευρά του, ο Ουίλιαμ Κοέν άδραξε την ευκαιρία για να δηλώσει στο CNN ότι ζήτησε από το ρωσικό Κοινοβούλιο πληροφορίες για το κατά πόσον ισχύει δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας "Ούασιγκτον Ποστ", σύμφωνα με το οποίο η Μόσχα πούλησε στη Βαγδάτη υλικό υψηλής τεχνολογίας που χρησιμεύει στην κατασκευή βιολογικών όπλων. Λίγη ώρα αργότερα, ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείο Εξωτερικών Γκενάντι Ταρασόφ διέψευσε κατηγορηματικά το δημοσίευμα.

Τη δική του περιοδεία στη Μέση Ανατολή και στις χώρες του Περσικού Κόλπου συνεχίζει ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Κοινοπολιτειακών Υποθέσεων Ντέρεκ Φάτσετ. Ο Βρετανός διπλωμάτης είχε χτες συνομιλίες με τον γραμματέα του Αραβικού Συνδέσμου Εσμάτ Αμπντέλ Μεγκίντ και με τον Αιγύπτιο υπουργό Εξωτερικών Αμρ Μούσα και σήμερα αναμένεται να επιστρέψει στο Λονδίνο. Ο Φάτσετ, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, δήλωσε ξεκάθαρα ότι "η αποκλιμάκωση της κρίσης βρίσκεται στα χέρια του Σαντάμ Χουσεϊν, ο οποίος καλείται να συμμορφωθεί πλήρως". Μάλιστα, πρόσθεσε ότι δεν κρίνεται απαραίτητη η μετάβαση του ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν στη Βαγδάτη, καθώς "δε γίνονται διπλωματικές συνομιλίες, απλώς συζήτηση για το κατά πόσον η ιρακινή ηγεσία θα δεχτεί η όχι τις υπάρχουσες αποφάσεις".

Την ίδια στιγμή, εντείνεται ο "πόλεμος" των δηλώσεων. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ χαρακτήρισε "μάταιη" την τελευταία διαμεσολαβητική πρόταση του Ιράκ. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Κλάους Κίνκελ υπογράμμισε ότι αν τελικά πραγματοποιηθεί στρατιωτικό χτύπημα "θα πρέπει να είναι σκληρό και ευρείας εμβέλειας" και παραλλήλισε τον Ιρακινό Πρόεδρο με τον Χίτλερ. Αντίθετα, ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ εμφανίστηκε σχετικά αισιόδοξος για τη διπλωματική επίλυση της κρίσης και εξέφρασε, πάλι, την αντίθεσή του με το εμπάργκο σε βάρος του Ιράκ. Ο Σιράκ τόνισε ότι το ουσιαστικό θέμα είναι ανθρώπινο και ηθικό και κατά συνέπεια η υπομονή της Γαλλίας, ως προς το χρόνο συμμόρφωσης του Ιρακινού Προέδρου με τις αποφάσεις του ΟΗΕ, είναι απεριόριστη. Με την άποψη του Σιράκ, συμφώνησε και ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Πενγκ, που επανέλαβε την αντίθεσή του σε κάθε στρατιωτική δράση.

"Μπλόφα" χαρακτήρισε την απόρριψη της μεσολαβητικής πρότασης της Βαγδάτης ο Ιρακινός υπουργός Εξωτερικών Μοχάμεντ Σαϊντ αλ Σάχαφ, από το Κάιρο, όπου έχει αλλεπάλληλες συνομιλίες με αξιωματούχους του Αραβικού Συνδέσμου. Ο αλ Σάχαφ εξέφρασε την ελπίδα ότι η "μπλόφα δε συνεπάγεται πραγματικά άρνηση" και επανέλαβε ότι η Βαγδάτη επιθυμεί μια διπλωματική λύση. Συνομιλίες είχε στη Δαμασκό με τον Σύρο Πρόεδρο Χαφέλ αλ Ασαντ και ο Κουβεϊτιανός υπουργός Εσωτερικών Αμπντούλ Αζίζ Αλ Νταχλίλ, που υπογράμμισε ότι ο αραβικός κόσμος "οφείλει να συντονιστεί" για να αντιμετωπίσει την κρίση.

Στο μεταξύ, με αμείωτο ρυθμό συνεχίζονται οι αμερικανο-βρετανικές ασκήσεις στον Περσικό Κόλπο. Εντονη δραστηριότητα παρατηρήθηκε, χτες, στο βρετανικό αεροπλανοφόρο "Ινβίνσιμπλ" ενώ, όπως έγινε γνωστό, το αμερικανικό αεροπλανοφόρο "Τζορτζ Ουάσιγκτον" έδεσε, χτες, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για να πάρουν διήμερη άδεια οι 5.000 άνδρες του. Η τεταμένη ατμόσφαιρα αντικατοπτρίζεται και στην εντολή του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών προς όλους τους υπαλλήλους του, που βρίσκονται στην περιοχή, να απομακρυνθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα.

ΑΓΚΥΡΑ.- Παρά τις απανωτές διαψεύσεις από το στρατιωτικό επιτελείο και την κυβέρνηση Γιλμάζ, οι πληροφορίες του τουρκικού Τύπου επιμένουν: στρατιωτικές δυνάμεις βρίσκονται τις τελευταίες μέρες στο έδαφος του Βορείου Ιράκ και διεξάγουν μάχες με Κούρδους αυτονομιστές αντάρτες.

Η "Σαμπάχ" ανέφερε προχτές ότι οι δυνάμεις της Αγκυρας σκότωσαν 20 από τους αντιπάλους τους, στις εχθροπραξίες κατά τις οποίες επιχειρούν, εκτός από πεζικάριους, μαχητικά αεροσκάφη και ελικόπτερα. Η περιοχή στην οποία εντοπίζονται οι συγκρούσεις, κατά την ίδια πηγή, είναι το βουνό Μετίνα.

"Είμαστε ενοχλημένοι από αυτά τα ρεπορτάζ", δήλωσε την ίδια μέρα εκπρόσωπος του τουρκικού γενικού επιτελείου στο "Ασοσιέιτεντ Πρες". "Είναι απλώς λαθεμένα".

Ο εκπρόσωπος παραδέχτηκε, πάντως, ότι τα στρατεύματα της Αγκυρας εξασκούν πίεση κοντά στην τουρκοϊρακινή μεθόριο εναντίον των Κούρδων αυτονομιστών ανταρτών και ότι καταγράφονται συγκρούσεις διαφορετικών κουρδικών ομάδων σε ιρακινό έδαφος.

Στο μεταξύ φαίνεται πως η Τουρκία είναι έτοιμη να ενισχύσει μια "ουδέτερη ζώνη" ως μέσο αποτροπής ενός προσφυγικού κύματος από το Ιράκ, σε περίπτωση αμερικανικής επιχείρησης στο Βόρειο Ιράκ.

Ο υπουργός Εσωτερικών Σαλίχ Γιλντιρίμ δήλωσε, σύμφωνα με την εφημερίδα "Γενί Γιουζίλ", ότι η Τουρκία προετοιμάζεται να δημιουργήσει στρατόπεδα προσφύγων σε ιρακινό έδαφος, που θα μπορούν να στεγάσουν "προσωρινά" έως και 100.000 πρόσφυγες.

Ο Γιλντιρίμ είπε ακόμη ότι το Κοινοβούλιο πρέπει να εγκρίνει τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας στο ιρακινό έδαφος, αλλά κατά αυτόπτες μάρτυρεςτουλάχιστον 7.000 Τούρκοι στρατιώτες έχουν διασχίσει ήδη τα σύνορα και προετοιμάζουν το έδαφος για την άφιξη των προσφύγων.

Πάντως, τις πληροφορίες αυτές διέψευσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Νετσατί Ουτκάν, λέγοντας πως "δεν τίθεται ζήτημα δημιουργίας προστατευτικής ζώνης στο Βόρειο Ιράκ" - προς το παρόν.

Τον πρώτο σοβαρό τριγμό στην τουρκική κυβέρνηση συνασπισμού δημιουργεί, σύμφωνα με ρεπορτάζ της "Τέρκις Ντέιλι Νιους", η κρίση στον Κόλπο. Κατά την εφημερίδα, στις δηλώσεις του Μπουλέντ Ετσεβίτ περί πρόθεσης των ΗΠΑ να δημιουργήσουν "κουρδικό κράτος στο Βόρειο Ιράκ" αντέδρασαν τόσο ο πρωθυπουργός Μεσούτ Γιλμάζ όσο και ο τρίτος του συνασπισμού Χουσαμετίν Τσιντορούκ, οι οποίοι συμμερίζονται μεν τους φόβους του, αλλά επ' ουδενί θα επιθυμούσαν να προκληθεί ένταση στις σχέσεις Ουάσιγκτον - Αγκυρας...

Το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) κατηγόρησε χτες την Τουρκία ότι θέλει να καταλάβει τις ιρακινές πόλεις Μοσούλη και Κιρκούκ, οι οποίες είναι πλούσιες σε κοιτάσματα πετρελαίου και να ιδρύσει "Δημοκρατία Τουρκομάνων". "Η Τουρκία θέλει να δημιουργήσει μια Δημοκρατία Τουρκομάνων και να καταλάβει τις πόλεις Μουσούλη και Κιρκούκ, με την ευκαιρία μιας ιρακινής κρίσης", δήλωσε χτες βράδυ στη φιλοκουρδική τηλεόραση Med TV - η οποία εκπέμπει στην Ευρώπη - ο Οσμάν Οτσαλάν, αδελφός του επικεφαλής του PKK Αμπντουλάχ Οτσαλάν.

Η Τουρκία "εκπαιδεύει αυτή τη στιγμή 4.000 ένοπλους Τουρκομάνους" στο Ιρμπίλ, την τοπική "πρωτεύουσα" του Βορείου Ιράκ, που ελέγχεται από το Δημοκρατικό Κόμμα του Κουρδιστάν του Μασούντ Μπαρζανί, συμμάχου της Αγκυρας κατά του PKK.

Οι Τουρκομάνοι είναι Ιρακινοί τουρκικής καταγωγής, που ζουν στο Βόρειο Ιράκ, κυρίως στις επαρχίες του Κιρκούκ και της Μοσούλης. Η Τουρκία, σύμφωνα με τον Οσμάν Οτσαλάν, "θα εκδιώξει από το Βόρειο Ιράκ" τον Μπαρζανί και το στρατό του μετά τη δημιουργία "της Δημοκρατίας των Τουρκομάνων".